45.Thiền sư Trí Thiền, Đời thứ 16, Thiền Phái Tỳ Ni Đa Lưu Chi

Nam Mô A Di Đà Phật

Kính bạch Sư Phụ, hôm nay cuối tuần thứ Ba, 21/9/2021, chúng con được học về Thiền Sư Trí Thiền, đời thứ 16, Thiền Phái Tỳ Ni Đa Lưu Chi.Sư phụ dựa theo tài liệu gốc Thiền Sư Việt Nam do HT Thích Thanh Từ biên soạn và ấn hành tại VN vào năm 1972. Pháp thoại hôm nay là bài giảng thứ 288 của Sư Phụ bắt đầu từ mùa cách ly do bệnh đại dịch covid 19 (đầu tháng 5-2020).

Sư họ Lê tên Thước, dòng dõi Ngự man vương triều Lê Đại Hành quê ở Phong Châu. Ông nội tên Thuận Tông làm quan triều Lý, chức Trung thư đại liêu ban, kết duyên với Công chúa Kim Thành. Ông thân sanh Sư tên Đạc làm quan chức Minh tự. Người anh tên Kiếm bổ chức Tam nguyên Đô tuần kiểm và Châu mục. Thuở nhỏ, Sư vẫn theo nghiệp trường ốc, thi đỗ Tiến sĩ, sung chức Cung hầu Thư gia.

Sư phụ giải thích:

Sư thuộc dòng dõi quý tộc, bà nội là công chúa Kim Thành từ triều đình vua Lê Đại Hành.

Năm hai mươi bảy tuổi, Sư theo người anh đến Pháp tịch của Thiền sư Giới Không, nghe giảng kinh Kim Cang đến câu:

Tất cả pháp hữu vi,
Như mộng huyễn bọt bóng,
Như sương cũng như điện,
Phải quán sát như thế.

(Nhất thiết hữu vi pháp,
Như mộng huyễn bào ảnh,
Như lộ diệc như điện,
Ưng tác như thị quán.)

Bỗng nhiên Sư cảm ngộ, bèn nghĩ: “Năm lời của đức Như Lai chẳng phải luống dối. Bởi tất cả pháp trong thế gian đều hư huyễn không thật chỉ có Đạo mới là chân thật. Ta còn cầu cái gì? Nhà Nho thì truyền bá đạo vua tôi cha con; Phật pháp thì dạy rõ công đức của Thanh văn, Bồ-tát. Hai lối dạy tuy có khác, tựu trung chỉ về một mối mà thôi. Nhưng muốn vượt khỏi khổ lớn sanh tử, dứt chấp có không, ngoài Phật giáo không thể được vậy.”

Nghĩ xong Sư xin cạo tóc xuất gia.

Sư phụ giải thích:

-Sư đến với đạo nhờ theo người anh trai tên Lê Kiếm là một Phật tử thuần thành, mời cùng đến nghe Thiền Sư Giới Không  giảng Kinh Kim Cang, một bản Kinh cốt tủy của thiền tông. Như Lục Tổ Huệ Năng xưa nghe, Sư nghe đến bài kệ Kinh Kim Cang thì cảm ngộ được lẽ diệu của Phật Pháp. Sư nghĩ rằng :”Năm lời của Đức Thế Tôn chẳng phải luống dối…muốn vượt khỏi khổ lớn sanh tử, phải dứt chấp có không”.

- Có là giả có, không có gì là thiệt có tồn tại mãi với thời gian.

- Công Đức của Thanh Văn là bốn quả, quả cuối cùng là vô sanh bất tử, vô sanh là không còn tạo nghiệp mới.

- Công Đức của Bồ Tát là lục độ vạn hạnh, độ tận chúng sanh tham sân si…cho vào vô dư niết bàn 

- Sư Phụ nhắc lại đại ý của kinh Kim Cang là Đức Thế Tôn giải đáp 2 câu hỏi của Tôn Giả Tu Bồ Đề: thứ nhất: Làm sao để hàng phục vọng tâm ? Phật dạy: muốn hàng phục vọng tâm phải độ tận chúng sanh, đưa chúng vào vô dư Niết Bàn. Chúng sanh ở đây chính là chúng sanh tham, chúng sanh sân, chúng sanh si, chúng sanh mạn, chúng sanh nghi, chúng sanh ác kiến…v.v… độ hết loài chúng sanh này chính là phương cách hành phục vọng tâm.

Thứ hai: làm sao để an trụ tâm ? Phật dạy: muốn an trụ tâm phải thực hành phương pháp bố thí không trụ tướng “không nên trụ sắc sanh tâm, không nên trụ thanh, hương, vị, xúc, pháp sanh tâm, nên trụ vào chỗ không có chỗ trụ để khởi tâm kia “, tâm kia  là tâm giác ngộ. Có nghĩa lục căn tiếp xúc với lục trần mà không trụ, không chạy theo, không vướng nhiễm, không bám víu, hoàn toàn thong dong tự tại…đó là mới chính thực là an trụ tâm.

Nhưng muốn hàng phục tâm và an trụ tâm như trên, hành giả cần phải dùng trí tuệ kim cang Bát nhã để rọi chiếu các pháp hữu vi, giả có để mà buông xuống mọi thứ dễ dàng:

Các pháp thế gian thuộc hữu vi

Như đêm khuya giấc mộng đông thùy

Như đồ giả dối không bền chắc

Như bọt nước tan mất cấp kỳ.

Như bóng trong gương nào phải có

Như sương giọt nắng chẳng còn chi

Như luồng điện chớp làm gì có

Quán xét như vầy mới thật tri.

Ngài Trí Thiền đã liễu đạt được lời dạy này mà từ bỏ chốn quan trường và dõng mãnh phát tâm xuất gia tu học với Thiền Sư Giới Không.