- 1. Tách trà - A Cup of Tea
- 2. Hạt ngọc trong bùn - Finding a Diamond on a Muddy Road
- 3. Thật thế sao? - Is That So?
- 4. Người biết vâng lời - Obedience
- 5. Hãy yêu công khai - You Love, Love Openly
- 6. Chẳng động lòng thương - No Loving-Kindness
- 7. Thông báo - Announcement
- 8. Những đợt sóng lớn - Great Waves
- 9. Vầng trăng không thể đánh cắp - The Moon Cannot Be Stolen
- 10. Bài thơ cuối cùng - The Last Poem of Hoshin
- 11. The Story of Shunkai
- 12. Hoan Hỷ Phật - Happy Chinaman
- 13. Ông Phật - A Buddha
- 14. Quãng đường lầy lội - Muddy Road
- 15. Hai mẹ con - Shoun and His Mother
- 16. Không xa quả Phật - Not Far from Buddhahood
- 17. Nói ít hiểu nhiều - Stingy in teaching
- 18. A Parable
- 19. Kiệt tác - The First Principle
- 20. Lời khuyên của mẹ - A Mother’s Advice
- 21. Âm thanh của một bàn tay - The Sound of One Hand
- 22. Trái tim bốc lửa - My Heart Burns Like Fire
- 23. Lên đường - Eshun’s Departure
- 24. Tụng kinh - Reciting Sutras
- 25. Thêm ba ngày nữa - Three Days More
- 26. Tranh biện- Trading Dialogue for Lodging
- 27. Âm hưởng của niềm vui - The Voice of Happiness
- 28. Hãy mở kho báu của chính mình - Open Your Own Treasure House
- 29. Không còn trăng trong nước - No Water, No Moon
- 30. Thiếp báo danh - Calling Card
- 31. Chỉ có loại tốt nhất - Everything Is Best
- 32. Mỗi khắc một phân vàng - Inch Time Foot Gem
- 33. Bài học bàn tay - Mokusen’s Hand
- 34. Nụ cười cuối đời - A Smile In His Lifetime
- 35. Thiền miên mật - Every-Minute Zen
- 36. Mưa hoa - Flower Shower
- 37. Ấn tống kinh điển - Publishing the Sutras
- 38. Cuộc đời Gisho - Gisho’s Work
- 39. Ngủ ngày - Sleeping in the daytime
- 40. Trong cõi mộng - In Dreamland
- 41. Thiền Triệu Châu - Joshu’s Zen
- 42. Người chết trả lời - The Dead Man’s Answer
- 43. Thiền trong kiếp ăn mày - Zen in a Beggar’s Life
- 44. Dạy dỗ kẻ trộm - The Thief Who Became a Disciple
- 45. Phân biệt đúng sai - Right and Wrong
- 46. Cỏ cây giác ngộ - How Grass and Trees Become Enlightened
- 47. Họa sĩ tham tiền - The Stingy Artist
- 48. Độ chính xác - Accurate Proportion
- 49. Tượng Phật mũi đen - Black-Nosed Buddha
- 50. Liễu ngộ - Ryonen’s Clear Realization
- 51. Thức ăn ngon - Sour Miso
- 52. Không còn sáng tỏ - Your Light May Go Out
- 53. Người cho phải biết ơn - The Giver Should Be Thankful
- 54. Ý nguyện cuối cùng và di thư - The Last Will and Testament
- 55. Vị trà sư và kẻ mưu sát - The Tea-Master and the Assassin
- 56. Con đường chân thật - The True Path
- 57. Cửa thiên đường đang mở - The Gates of Paradise
- 58. Bắt giam Phật đá - Arresting the Stone Buddha
- 59. Chiến sĩ - Soldiers of Humanity
- 60. Đường hầm - The Tunnel
- 61. Thiền sư và hoàng đế - Gudo and the Emperor
- 62. Số mệnh - In the Hands of Destiny
- 63. Giết hại - Killing
- 64. Toát mồ hôi - Kasan Sweat
- 65. Chinh phục bóng ma - The Subjugation of a Ghost
- 66. Con dân của ngài - Children of His Majesty
- 67. Con làm gì vậy? - What Are You Doing! What Are You Saying!
- 68. Nốt nhạc thiền - One Note of Zen
- 69. Nuốt cả lỗi lầm - Eating the Blame
- 70. Vô giá - The Most Valuable Thing in the World
- 71. Học cách im lặng - Learning To Be Silent
- 72. Vị lãnh chúa ngu ngốc - The Blockhead Lord
- 73. Mười người nối pháp - Ten Successors
- 74. Chuyển hóa - True Reformation
- 75. Cơn giận - Temper
- 76. Tảng đá trong tâm - The Stone Mind
- 77. Không vướng bụi trần - No Attachment to Dust
- 78. Thịnh vượng - Real Prosperity
- 79. Lư hương - Incense Burner
- 80. Phép mầu - The Real Miracle
- 81. Ngủ đi thôi! - Just Go To Sleep
- 82. Vô nhất vật - Nothing Exists
- 83. Bất tác bất thực - No Work, No Food
- 84. Tri kỷ - True Friends
- 85. Đến lúc phải chết - Time To Die
- 86. Ông Phật sống và người thợ đóng thùng - The Living Buddha and the Tubmaker
- 87. Ba hạng đệ tử - Three Kinds of Disciples
- 88. Làm thơ - How To Write a Chinese Poem
- 89. Thiền cơ - Zen Dialogue
- 90. Gõ một lần cuối - The Last Rap
- 91. Nếm mùi lưỡi kiếm Banzo - The Taste of Banzo’s Sword
- 92. Thiền đũa bếp - Fire-Poker Zen
- 93. Thiền kể chuyện - Storyteller’s Zen
- 94. Một chuyến đi đêm - Midnight Excursion
- 95. Thư gửi người sắp chết - A Letter to a Dying Man
- 96. Một giọt nước - A Drop of Water
- 97. Giảng dạy chân lý - Teaching the Ultimate
- 98. Không vướng mắc - Non-Attachment
- 99. Chua như giấm - Tosui’s Vinegar
- 100. Ngôi chùa tĩnh lặng - The Silent Temple
- 101. Pháp thiền của Phật - Buddha’s Zen
Tác giả: Thiền sư Muju - Nguyên Minh dịch và chú giải
50. Liễu ngộ - Ryonen’s Clear Realization
The Buddhist nun known as Ryonen was born in 1797. She was a granddaughter of the famous Japanese warrior Shingen. Her poetical genius and alluring beauty were such that at seventeen she was serving the empress as one of the ladies of the court. Even at such a youthful age fame awaited her.
The beloved empress died suddenly and Ryonen’s hopeful dreams vanished. She became acutely aware of the impermanency of life in this world. It was then that she desired to study Zen.
Her relatives disagreed, however, and practically forced her into marriage. With a promise that she might become a nun after she had borne three children, Ryonen assented. Before she was twenty-five she had accomplished this condition. Then her husband and relatives could no longer dissuade her from her desire. She shaved her head, took the name of Ryonen, which means to realize clearly, and started on her pilgrimage.
She came to the city of Edo and asked Tetsugyu to accept her as a disciple. At one glance the master rejected her because she was too beautiful.
Ryonen then went to another master, Hakuo. Hakuo refused her for the same reason, saying that her beauty would only make trouble.
Ryonen obtained a hot iron and placed it against her face. In a few moments her beauty had vanished forever.
Hakuo then accepted her as a disciple.
Commemorating this occasion, Ryonen wrote a poem on the back of a little mirror:
In the service of my Empress I burned incense to perfume my exquisite clothes,
Now as a homeless mendicant I burn my face to enter a Zen temple.
When Ryonen was about to pass from this world, she wrote another poem:
Sixty-six times have these eyes beheld the changing scene of autumn. •
I have said enough about moonlight,
Ask no more.
Only listen to the voice of pines and cedars when no wind stirs.
Liễu ngộ
Ni sư Ryonen[60]sinh năm 1797. Cô là cháu nội của Shingen, một vị tướng Nhật nổi tiếng. Sắc đẹp quyến rũ và thiên tài về thi ca đã khiến cô trở thành một công nương trong triều đình, kề cận bên hoàng hậu khi mới 17 tuổi. Tuy còn quá trẻ như thế nhưng danh vọng đã chờ đón cô.Rồi vị hoàng hậu kính yêu của cô đột ngột qua đời và những mơ ước tràn đầy hy vọng của cô cũng tan thành mây khói. Cô bỗng nhận thức được một cách sâu sắc về sự vô thường trong cuộc sống trên thế gian này. Ngay khi ấy, cô mong muốn được tu học thiền.
Tuy nhiên, gia đình cô không đồng ý và gần như ép buộc cô phải lập gia đình. Ryonen chỉ đồng ý nghe theo với điều kiện là sau khi sinh 3 đứa con cô sẽ được phép xuất gia làm ni cô.
Khi cô chưa được 25 tuổi thì điều kiện này đã đáp ứng, và chồng cô cũng như những người thân khác không còn ngăn cản ước nguyện của cô nữa. Cô cạo tóc, lấy tên mới là Ryonen, có nghĩa là “liễu ngộ” hay “giác ngộ hoàn toàn”. Rồi cô khởi sự cuộc hành trình cầu đạo.
Cô tìm đến thành phố Edo và cầu xin ngài Tetsugyu nhận làm đệ tử. Chỉ nhìn thoáng qua, vị thầy này đã từ chối ngay vì cô quá đẹp!
Ryonen lại tìm đến một bậc thầy khác, ngài Hakuo. Ngài cũng từ chối với cùng lý do, bảo rằng sắc đẹp của cô hẳn chỉ gây ra phiền toái mà thôi!
Ryonen liền lấy bàn ủi nóng áp lên mặt mình. Chỉ trong chốc lát, sắc đẹp của cô đã vĩnh viễn không còn nữa.
Ngài Hakuo liền nhận cô làm đệ tử.
Để ghi nhớ sự kiện này, Ryonen đã viết mấy câu thơ phía sau một tấm gương soi nhỏ:
Ta đốt hương khi theo hầu hoàng hậu,
Để làm thơm những y phục đẹp xinh.
Giờ đây làm kẻ hành khất không nhà,
Ta đốt khuôn mặt để bước vào cửa thiền.
Khi ni sư Ryonen sắp lìa bỏ thế giới này, bà để lại một bài thơ khác:
Sáu mươi sáu mùa thu,
Từng đổi thay trước mắt.
Ta đã nói đủ rồi,
Về ánh sáng vầng trăng.
Thôi đừng hỏi thêm nữa,
Chỉ lắng nghe thông ngàn,
Và những cây bách hương
Khi không có gió!