Tu Viện Quảng Đức105 Lynch Rd, Fawkner, Vic 3060. Australia. Tel: 9357 3544. [email protected]* Viện Chủ: HT Tâm Phương, Trụ Trì: TT Nguyên Tạng   

Nói chuyện với Nguyễn Đức Sơn, Nhà Văn-Thơ nổi loạn của thế kỷ 20

13/08/202009:36(Xem: 10752)
Nói chuyện với Nguyễn Đức Sơn, Nhà Văn-Thơ nổi loạn của thế kỷ 20
nguyen duc son

NÓI CHUYỆN VỚI NGUYỄN ĐỨC SƠN,
NHÀ VĂN – THƠ NỔI LOẠN của thế kỷ 20

 

Ngày anh ra đi, tôi không được biết.  Một tuần sau, Xuân Trang gọi điện thoại từ Mỹ báo tin anh đã mất.  Tôi lên đồi thông Phương Bối, chỉ nhìn thấy anh ngồi trên bàn thờ với nụ cười châm biếm, ngạo nghễ mà tôi thường gặp mỗi lần lên thăm chị Phượng và các cháu.

Tôi được biết gia đình anh Nguyễn đức Sơn qua sư cô Chân Không. Dạo ấy, khoảng năm 1986, sư cô có nhờ tôi cứ 3 tháng mang số tiền 100 usd  lên cho gia đình anh.  Tới Bảo Lộc tôi nhờ 2 người con của Bác Toàn dẫn tôi lên gặp anh. Trước khi đi, bác Toàn có can ngăn tôi:  Cô đừng đi, đường lên Phương Bối khúc khuỷu, cây rừng rậm rạp khó đi, hơn nữa ông Sơn kỳ quái lắm, ông ấy không muốn nhận sự giúp đỡ, mà nếu có nhận, ông ấy không cảm ơn, còn chửi người cho nữa.  Tôi mỉm cười:

 Không sao đâu, tôi chịu được mà!

Đường lên Phương Bối khó đi. Chúng tôi lách qua đám tre rừng, thật vất vả.   Cơn mưa cuối mùa và gió lạnh đang kéo tới, chúng tôi phải đi nhanh để kịp đến nhà ông Sơn, một nhân vật quái đản -theo lời nhận xét của gia đình ông Toàn.

Căn nhà cũ nát hiện ra cùng một người đàn ông gầy còm, khuôn mặt khắc khổ. đôi chân gầy yếu  đang đạp, vò đám lá chè tươi.

"Đây là ông Nguyễn đức Sơn mà ba cháu vừa giới thiệu với cô", con trai ông Toàn nói.

Tôi cúi đầu chào ông, khẽ nói: Tôi là Thuần, người được sư cô Chân Không nhờ tôi lên thăm gia đình ông.  Tôi thật vui khi được đặt chân lên mảnh đất Phương Bối này, được gặp nhà văn Nguyễn đức Sơn, gặp các cháu nhỏ và vợ anh

Ông rất vui vẻ, thân thiện, không khó ưa như người ta đồn đãi.

Thế rồi, ông đi kiếm rau làm bữa cơm chiều.  Bữa cơm được dọn ra trên manh chiếu, bên thềm, chỉ có vài đôi đũa, bát và một đĩa nhỏ bầy mấy miếng chả bắp, chín vàng thơm phức.  Dưới ánh trăng rừng, gió se lạnh tôi cảm thấy ấm áp khi nhìn thấy gia đình anh hạnh phúc. Tôi ngước nhìn ánh trăng, thầm cảm ơn sư cô đã gửi tôi về Phương Bối để được hưởng những giây phút êm đềm.

Tối hôm đó, tôi ngủ lại trên căn gác, giống cái nhà kho, chứa đầy quần áo cũ và những vật phẩm người ta cho.

Tôi không thể nào chợp mắt được, nằm nghĩ đến thân phận con người, đến thời thế đổi thay. Như rừng thông tươi tốt đang vươn sức sống, bỗng nhiên bị đám người vô lương tri đến tàn phá không chút tiếc thương. Tôi nhin xa xa, dưới làn sương mù, lẩn trong rừng thông cháy xém, tôi thấy dáng người đang lom khom hái từng cây nấm.  Bữa ăn sáng, Anh đãi tôi món nấm xào thơm, hương vị núi đồi Phương Bối.

Tôi phải về Saigon, còn đi dạy học.  Anh tiễn tôi ra về, băng qua cánh đồi thông  cháy dang dở, có cây trơ trụi gốc, để lộ những búp thông non vừa hé mọc, có cây bị cháy một nửa, những cành thông non cố vươn lên giữa đám thông còn những vết cháy đen xì.

Anh kể tôi nghe, một mình Anh đã cố ngày đêm trồng rừng thông này.  Công việc tuy vất vả, nhưng anh rất vui vì đã tạo ra mội rừng thông xanh tốt. Qua bao năm tháng trông nom, hàng ngày đi dạo trong rừng thông, Anh cảm thấy hài lòng với điều anh đã chọn lựa

 Thế rồi, vào một ngày Anh về Saigon thăm vài người bạn trong nhóm Làng Văn và gửi lá thư đi Pháp, thì trong lúc đó đồi thông yêu quí của Anh đã bị  bọn người dã man đến tẩm xăng  đốt trụi cả khu rừng !.

tue_sy-nguyen_duc_son
Nguyễn Đức Sơn và Thầy Tuệ Sỹ



Từ đó Anh trở thành một con người khác, bất mãn và căm thù.  Anh căm thù chính bản thân mình, căm thù vợ con, và căm thù xã hội.  Anh thấy mình chơi vơi giữa một khối đen ngòm, càng dãy dụa thì thân mình anh càng bị quấn chặt trong khối đen u tối ấy.

  Anh trở thành con người bất cần, chửi bới cả thiên hạ, những người nổi tiếng, có chức có quyền, mà tâm địa thì tanh tưởi. Anh chê luôn cả Chúa cả Phật, cả những vị đạo cao đức trọng, Anh nghĩ họ là những người đạo đức giả.

  Nguyễn đức Sơn đã trở thành một chí phèo bán thế kỷ 20 và đầu thế kỷ 21 như thế.

Nhưng Nguyễn đức Sơn đáng yêu hơn Chi Phèo,  vì Anh đã được thấm nhuần Phật Pháp, Anh và cả gia đình ăn chay trường, Anh chưa hề giết một con sâu, con kiến, chưa hề hại ai, chỉ luôn giúp đỡ những người cô thế, cơ nhỡ

Anh  giữ gìn 25 mẫu đất  Phương Bối cho Thầy Nhất Hạnh, giữa những kẻ tham lam tàn bạo, Anh đã đem bản thân và tính mạng của gia đình đấu tranh với sự sống còn để giữ gìn từng tấc đất, vì Anh có niềm tin vững chắc rằng RỪNG CÂY PHƯƠNG BỐI LÀ THÁNH ĐỊA, là  ngọn đồi kết tụ khí thiêng của Trời Đất, là tinh hoa của  Thiền Sư  NHẤT HẠNH đã làm sáng rỡ bốn biển năm châu bằng dòng Thiền Chánh Niệm của Phật tổ Thích Ca.

Với niềm tin như thế và phong cách sống khắc khổ, bất cần và đôi lúc tâm tư nổi loạn, Nguyễn đức Sơn đã sống rất thật với chính mình, tương tự như thi sĩ Bùi Giáng, cả 2 đã sống điên điên, khùng khùng giữa chợ đời xã hội chủ nghĩa. Thế nhân nhìn những người này thì tưởng họ điên nhưng thật ra họ là những người thức tỉnh.  Chỉ có chúng ta mới là những kẻ điên, kẻ say giữa cuộc sống hỗn loạn.  Chúng ta đang quay cuồng trong danh vọng, vật chất phù du, mang trong mình những căn bệnh thời đại và trái tim đầy thương tích.


nguyen duc son 4
Nhà văn, nhà thơ Nguyễn Đức Sơn




Bước đi chậm rãi bên anh, tôi lắng nghe từng lời tâm sự phát ra từ tấm lòng chân thành pha chút đắng cay:

Tôi được sinh ra và lớn lên trong một gia đình nho giáo.  Ba tôi rất nghiêm khắc, nóng tính. Ông đối xử với tôi cay nghiệt, cọc cằn. Tôi là đứa trẻ ngang bướng, thế nên tôi đã bỏ nhà ra đi tự bươn chải và cố gắng lên đại học.  Tôi được một vị sư giúp đỡ cho ở chùa, tôi nghiên cứu đạo Phật và thấm nhuần giáo lý khá sâu.  Tôi làm văn hóa.  Cuộc sống tôi thăng hoa từ nếp sống thiền môn, tôi làm thơ, viết văn, sống như một lãng tử.  Tôi gặp Phượng ở chùa.  Phượng là cháu vị trụ trì, Phượng đẹp dịu dàng, có nét đẹp tây phương và nụ cười e lệ.  Lúc đó có anh chàng nhạc sĩ họ Trịnh, anh ta cũng yêu Phượng say đắm, nhưng anh ta nhút nhát, nên người thắng cuộc là tôi.

Sau biến cố 1975, hai chúng tôi không có mái nhà để dung thân.  Mọi người ngơ ngác trước cảnh đổi thay, người thì tìm đường thoát thân, người thì về quê để nương tựa.  May quá, Trời Phật vẫn còn thương xót nên xui khiến chúng tôi gặp Thầy Châu Toàn, Thầy giao cho chúng tôi bản hồ sơ 25 mẫu đất của Thầy Nhất Hạnh ở Phương Bối, xã Đại Lào, Bảo Lộc, bảo chúng tôi về đó ở và trông coi đất cho Thầy Nhất Hạnh, mai mốt Thầy Nhất Hạnh về sẽ xây dựng Rừng Thiền.

Tôi và Phượng dắt díu nhau lên rừng Đại Lào, tôi rất thích núi rừng, mặc dù lúc đó cánh rừng còn hoang vu. Tôi bắt đầu cuộc sống cơ cực.  Phượng thì hái lá  chè tươi  còn tôi thì chặt Măng mang xuống chợ đổi lấy chút gạo, muối..  Lúc đó sức khỏe tôi còn tốt, tôi bắt đầu làm rẫy để Phượng trồng khoai, rồi tôi xin bên nông nghiệp những cây thông con về trồng.

Cuộc sống tuy cực khổ nhưng chúng tôi rất hạnh phúc, rồi những đứa con lần lượt ra đời như bầy heo rừng. Cùng quẫn, nghèo khổ, tôi trở nên cộc cằn, thô lỗ, coi con cái là lũ nợ luân hồi.  Mặc dù tôi rất thương chúng, nhưng không thể hiện được tình cảm.

Hàng xóm, họ coi tôi như gã vũ phu, quái vật, họ bịa đủ điều nói xấu tôi.

Tôi ngắt lời anh:

Anh tự kỷ vậy, chứ chiều hôm qua tôi thấy Phượng khen anh đủ điều, nào anh chăm sóc rất chu đáo những lúc cô ấy ốm đau, nào anh thương con cái, chăm lo khi các cháu bị bệnh, nấu cơm, giặt quần áo cho chúng….

"Tôi cảm ơn Thuần vì chị đã thanh minh cho tôi, chứ tiếng xấu đó nhiều lúc khiến tôi ấm ức, đôi lúc cùng quẫn "  Sơn lên tiếng

Anh đi cùng tôi quay lại nhà bác Toàn, tuy khoảng cách từ đồi Phương Bối thật xa, nhưng sao tôi thấy chân không mỏi.  Vừa vào đến nhà bác Toàn, anh bỗng dưng nổi cơn thịnh nộ. Khuôn mặt vui vẻ biến mất, anh trở nên một con người khác hẳn, anh mỉa mai, nhiếc móc tôi không tiếc lời.  Tôi thật bất ngờ nhìn anh, chỉ thấy tràn dâng một niềm xót thương. 

Anh tiễn tôi lên xe về Thành Phố. Anh nắm chặt tay tôi như không muốn buông ra.

Tôi ngồi trên xe, nhìn thấy anh liên tục vẫy tay, rồi anh chạy theo xe, chạy mãi cho đến khi chiếc xe mất hút trong đám sương mai.

Xe đi ngang đèo Bảo Lộc, nhìn từng khối sương mù phủ kin lưng đèo, nhớ lại khuôn mặt nhợt nhạt của Phượng, vợ anh, nhớ  lại khuôn mặt bầy trẻ nhỏ, chúng ngơ ngác, ngây thơ, vô tội,  tôi cảm thấy niềm xót thương với gia đình Phượng hay với chính bản thân tôi ?.

Hôm nay  dịp 49 ngày từ lúc anh ra đi, tôi đang có mặt ở đây cùng với Sư cô Chân Không, với vợ con anh và những người quý mến anh, chia sẻ với anh những lời chân tình nhất

Kỷ niệm của tôi với gia đình anh, nói bao giờ mới hết.  Tôi mới chỉ ôn lại một chút để anh nghe, để anh thấy rằng trên thế gian này còn rất nhiều người thương anh.  Cô Phượng, vợ anh, một hiền thê luôn nhẫn nhục, cam chịu trước mọi nỗi khổ đau, hy sinh cho chồng, cho con. Các con anh bây giờ đã trưởng thành, các cháu rất thương bố và hãnh diện có người cha là Nguyễn đức Sơn. Các cháu sẽ nối tiếp con đường của Anh, lương thiện, thẳng thắn, chính trực, sẽ thực hiện theo nguyện vọng, di chúc của anh, sẽ làm vẻ vang cho dòng họ NGUYỄN ĐỨC SƠN, sẽ cùng sư ông Nhất Hạnh và Tăng Thân Làng Mai làm đẹp và rạng rỡ NÚI RỪNG PHƯƠNG

 

Đồi Phương Bối, 29-7-2020

Chân Y Nghiêm

(Phan Thị Thuần)

Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
14/04/2021(Xem: 12026)
Ai đã từng làm bạn với Lưu Linh, một anh chàng uống rượu như hũ chìm trong các điển tích thơ văn? Ai đã từng làm “thơ say“ truyền cảm xúc cho những người chưa từng biết uống rượu ? Kể ra chắc nhiều vô số! Nhưng siêu đẳng vẫn là thi sĩ họ Vũ tên gọi Hoàng Chương với bài thơ say bất hủ, chỉ cần đọc lên hai câu là đã thấy tinh tú quay cuồng rồi: Em ơi, lửa tắt bình khô rượu. Đời vắng em rồi... say với ai?
14/04/2021(Xem: 10711)
Đã hơn 45 năm kể từ 1975, nhắc lại chuyện vượt biên quả là xưa như trái đất, xưa quá rồi diễm, nhiều người chẳng muốn nghe, đôi khi còn trách, chuyện qua rồi hãy cho vào dĩ vãng nhắc lại làm gì cho thêm buồn, “quá khứ đã qua, tương lai chưa đến, hãy nghĩ và sống với hiện tại”. Thế nhưng đâu ai hiểu cho rằng, hiện tại của tôi bây giờ chính là phải viết bài cho ngày 30/4 để đăng báo, mà 30/4 vấn đề tuy cũ kỹ nhưng muôn thuở vẫn luôn có giá trị vì đó là lịch sử và chuyện vượt biên cũng đóng góp trong phần lịch sử đó. Luẩn quẩn là như thế. Và biết đâu, giữa khi mọi người đã quên thì tôi nhắc lại cho mọi người nhớ, và biết đâu giúp các thế hệ sinh sau đẻ muộn hiểu chút ít về lịch sử nước nhà trong giai đoạn đau thương của đất nước, thống nhất lãnh thổ nhưng không thống nhất lòng người đã để lại hận thù, chia cách không biết khi nào mới hàn gắn được và là nguyên nhân tại sao cha mẹ ông bà chúng lại lưu lạc xứ người và ra đi làm sao. Cây có cội, nước có nguồn, là con người ai cũng muốn biết c
01/04/2021(Xem: 9775)
Bài chúc Tết của NS Hoài Linh gây xôn xao MXH: Tự làm thơ hơn 7000 chữ, nhắc đủ 63 tỉnh thành với kiến thức sử địa quá uyên thâm! Trong dịp đầu năm mới, đông đảo các nghệ sĩ trong showbiz Việt đã gửi những lời chúc bình an, sức khoẻ đến với người hâm mộ. Thế nhưng ấn tượng và được netizen chia sẻ nhiều nhất chính là bài thơ chúc Tết được đầu tư và vô cùng sáng tạo của NS Hoài Linh. Ngoài tài làm thơ, NS Hoài Linh còn chứng minh có kiến thức lịch sử và địa lý uyên thâm khi chúc Tết theo đặc trưng từng tỉnh thành ở Việt Nam. Từ những thành phố lớn, đến vùng núi xa xôi, loạt danh lam thắng cảnh, lịch sử thành lập hay đặc nét riêng vùng miền đều được NS Hoài Linh đưa vào bài thơ mang tên Chúc Xuân một cách tài tình. Ngay lập tức, màn chúc Tết có tâm nhất Vbiz của NS Hoài Linh được người hâm mộ "thả tim" và chia sẻ rầm rộ trên MXH. Sau hơn 1 giờ đăng tải, bài thơ chúc Tết hơn 7000 chữ và gần 500 câu của NS Hoài Linh đã nhận được 86 nghìn lượt yêu thích, hàng chục nghìn bình lu
22/03/2021(Xem: 6796)
Được Nhạc sĩ Minh Huy gửi tặng bản nhạc Tạ Tình với lời bài thơ và lời bản nhạc có khác nhau một ít. Lời nhạc tình hơn, nhưng lời bài thơ bảy chữ hay một cách tuyệt vời. Đọc lời bài thơ, người viết thật xúc động, nhưng khi lắng nghe tiếng hát như tự tình trang trải của Ca sĩ Chi Huệ thì tâm hồn người viết lại chìm vào khung trời ngày cũ của “con đường Duy Tân cây dài bóng mát” trước năm 1975 tại Sài Gòn.
16/02/2021(Xem: 4761)
Kịch hài: Đưa Chồng Tây Về Quê Ăn Tết. Trần Thị Nhật Hưng Một màn. Diễn viên: Cô con gái Việt, cậu rể Tây và mẹ cô gái. Khung cảnh: Phòng khách nhà người mẹ tại Việt Nam *** (Vợ chồng cô con gái kéo va ly bước ra sân khấu.Người mẹ cũng vừa bước ra đối diện nhau). Mẹ (tíu tít): Sa luy...sa luy...(Salü...salü: Chào...chào...) Con rể Tây: Gút tơn tát. Vi kết ét tia. Ít phờ rôi mít tia khên nơn su le rờ nơn (Guten Tag. Wie geht es Dir? Ich freue mich Dir kennenzulernen: Chào mẹ. Mẹ có khỏe không? Rất hân hạnh được quen biết mẹ) Mẹ (trố mắt ngạc nhiên, nhìn con gái): Nó nói gì dzậy? Con gái: Sao má gọi ảnh là...nó, không lịch sự tí nào. Mẹ: Ảnh...nói gì dzậy? Con gái: Chồng con chứ đâu phải chồng má mà má gọi bằng...ảnh.
15/02/2021(Xem: 9972)
Trong vườn hoa thì có nhiều hoa và có muôn màu muôn sắc khác nhau. Vườn hoa lúc nào cũng đượm mùi thanh nhã, thì vườn thơ cũng không khác gì vườn hoa. Tuy nhiên nói về thơ hay định nghĩa về thơ thì rất khó ; do đó, chúng ta nhìn về thơ thì cũng tựa như ta nhìn vị họa sĩ qua cây cọ hay là nghe tiếng đàn qua vị nhạc sĩ đang hòa tấu. Những thập niên trước đây, khi ra hải ngoại, mỗi lần đi hướng dẫn những khóa tu tập, sau giờ giải lao, có những vị Phật tử vui tính xin giúp vui giải lao bằng những lời ca tiếng nhạc hay âm điệu ngâm nga những câu thơ của chư Tôn đức sáng tác, hoặc tự thân họ làm ra để giúp bầu không khí tu tập thêm phần sinh động. . . .
03/02/2021(Xem: 19330)
Vừa qua nhóm ảnh Nhất Chi Mai thuộc tu viện Phước Hòa (Đồng Nai), được sự hướng dẫn của Thượng toạ Viện chủ đã đến Buôn Mê Thuột để quay những thước phim đầu tiên về nhạc sĩ Hằng Vang. Cùng với cố nhạc sĩ Lê Cao Phan, Bửu Bác... được xem như lớp tiền phong của dòng tân nhạc Phật giáo. Nhạc sĩ Hằng Vang tên thật là Nguyễn Đình Vang, sinh năm 1933 tại Huế. Trong hơn 60 năm sáng tác, ông có hàng trăm ca khúc về đề tài này, nổi bật nhất là ca khúc Ánh Đạo vàng (1958) đã thấm sâu vào lòng Phật tử suốt thời gian dài từ khi ra đời.
01/02/2021(Xem: 6190)
Đối với những dân tộc sống trong nền văn minh lúa nước tại Đông Nam Á, nhất là đất nước và con người Việt Nam, hình ảnh con trâu, thường hay được nói đến, không phải “con trâu là đầu cơ nghiệp” mà đối với người nông dân là con vật gần gũi thân thiết, nên trong ca dao trâu xuất hiện trong bức tranh lao động của gia đình “trên đồng cạn, dưới đồng sâu, chồng cày, vợ cấy, con trâu đi bừa”, trâu cũng trở thành bạn tâm tình của người nông dân: “trâu ơi ! ta bảo trâu này…” Người nông dân đã đồng cảm với trâu, qua việc cần mẫn lao động hằng ngày, không có lúc nào hưởng được sự thảnh thơi mà phải luôn vất vả nhọc nhằn. Hình ảnh con trâu kéo cày trên ruộng đồng với lúa, mạ xanh tươi, hay đứng nằm gặm nhai cỏ trên bãi cỏ xanh, cùng giầm mình trong vũng ao hồ sình lầy là hình ảnh quen thuộc, gợi lên nhiều cảm xúc thị vị thanh bình tạo cảm hứng cho biết bao thi nhân và họa sĩ.
01/02/2021(Xem: 7147)
Chữ “chùa” thường dễ khiến người ta liên tưởng đến những… chữ khác như kinh-kệ-chuông-mõ-sư-sãi…Xa hơn, có thể gợi nhớ đến chữ… thơ (vì, tu sĩ và thi sĩ vốn là bằng hữu, trong truyền t
01/02/2021(Xem: 8482)
Vào năm 1990, một nhà sư trẻ đến thị xã Lagi – Bình Thuận, dừng bước bên con suối Đó vắng vẻ, cảnh quan đơn sơ, mộc mạc, cách xa trung tâm Lagi. Con suối có cái tên hơi lạ, tên nguyên sơ là suối Đá do chảy qua nhiều tảng đá to, sau này khi người Quảng đến định cư, đọc chệch thành “suối Đó”. Vị sư trẻ dựng một thảo am bên cạnh con suối, cao hứng đặt tên thảo am là chùa Đây, tạo thành một cái tên hay hay và lạ mà du khách đến một lần không thể nào quên “suối Đó – chùa Đây”. Sau này, thảo am nhỏ được trùng tu dần thành một ngôi chùa trang nghiêm và tĩnh lặng với cái tên mang lại cho người ta cảm giác an nhiên tự tại khi nhắc đến như hôm nay – chùa Thanh Trang Lan Nhã.
facebook youtube google-plus linkedin twitter blog
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường,
nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.

May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland,
Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below,
may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma,
the Land of Ultimate Bliss.

Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria
Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery
Most Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang
Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia
Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600
Website: http://www.quangduc.com
http://www.tuvienquangduc.com.au (old)
Xin gửi Xin gửi bài mới và ý kiến đóng góp đến Ban Biên Tập qua địa chỉ:
[email protected]