TAM TẠNG THÁNH KINH PHẬT GIÁO
TẠNG KINH (NIKÀYA)
Thi Hóa
TRUNG BỘ KINH
( Majjhima Nikàya )
Tập I
Hòa Thượng THÍCH MINH CHÂU
Dịch sang tiếng Việt từ Tam Tạng Pàli
Chuyển thể Thơ :
Giới Lạc MAI LẠC HỒNG tự TUỆ NGHIÊM
( Huynh Trưởng Cấp Tấn - GĐPTVN tại Hoa Kỳ )
Email : [email protected]
7. Kinh VÍ DỤ TẤM VẢI
( Vatthùpama sutta )
Như vậy, tôi nghe :
Một thời, Đức Thế Tôn Thiện Thệ
An trú tại Xá-Vệthành này
Sa-Vát-Thí cũng là đây
Kỳ Viên Tinh Xá hôm mai tịnh, hòa
Còn có tên Chê-Ta-Va-Ná
Khu vườn do Trưởng giả tên là
A-Na-Thá-Pin-Đi-Ka
Tức Cấp-Cô-Độc , thuần hòa tín gia
Mua lại từ Kỳ Đà thái tử
Để cúng dường Điều Ngự Thế Tôn
Cùng với Tăng đoàn Sa-môn
Có nơi hoằng hóa pháp môn nhiệm huyền.
Lúc bấy giờ Phật liền cho gọi
Chúng Tỷ Kheo câu hội đủđều
Phật gọi : “ Này các Tỷ Kheo ! ”
Chúng Tăng cung kính vâng theo lời Ngài.
– “ Các Tỷ Kheo ! Như đây có thể
Có tấm vải cấu uế, nhiễm dơ
Một người thợ nhuộm, bấy giờ
Nhúng tấm vải đã vấy nhơ bẩn đầy
Vào thuốc nhuộm màu này, màu khác
Đậm hay lạt, vàng, đỏ, tía, xanh
Tấm vải nhuộm đã hoàn thành
Trung Bộ (Tập 1) Kinh 07 : VÍ DỤ TẤM VẢI * MLH – 084
Không được tốt đẹp, không thanh tịnh gì
Tại sao vậy ? Chính vì tấm vải
Không trong sạch, bẩn vấy dính theo.
Cũng vậy, này các Tỷ Kheo !
Một tâm cấu uế thường đeo bám hoài
Cõi xấu ác, đọa đày chờ đợi.
Còn như với tấm vải trắng bong
Thanh tịnh sạch sẽ, vừa lòng
Thợ nhuộm nhúng vải vào trong thuốc màu
Thuốc nhuộm nào : vàng, xanh, tía, đỏ
Tấm vải đó được nhuộm đẹp xinh
Sạch sẽ, màu sắc ưa nhìn
Sao vậy ? Vì với quá trình trải qua
Tấm vải vốn rất là sạch sẽ.
Cũng như vậy, những kẻ tịnh thanh
Tâm không cấu uế, trong lành
Cõi thiện, thiên giới sẵn dành thanh cao.
Các Tỷ Kheo ! Thế nào được kể
Là những điều cấu uế của tâm ?
Tham dục hay là tà tham
Sân, hận, phẫn hoặc xan tham quá nhiều
Hoặc hư ngụy, mạn, kiêu, tật đố,
Hoặc ngoan cố, não hại, trá man,
Khi cuống, phóng dật, tà gian,
Đều là cấu uế mọi đàng của tâm.
Tỷ Kheo nào nghĩ thầm sự thể :
‘Tà, tham dục : cấu uế của tâm’
Biết vậy, vị ấy hành thâm
Đoạn trừ tham dục, tà tham tâm mình.
Trung Bộ (Tập 1) Kinh 07 : VÍ DỤ TẤM VẢI * MLH – 085
Vị ấy lại đinh ninh suy nghĩ :
‘Sân, phẫn, hận, hư ngụy, xan tham,
Man trá, não hại thường làm
Mạn, kiêu, tật đố, không tàm quý chi,
Hoặc phóng dật mọi thì, ngoan cố,
Những điều đó cấu uế của tâm’.
Sau khi biết vậy, nghĩ thầm :
‘Ta phải trừ diệt, dứt mầm họa tai’.
Các Tỷ Kheo ! Vị này suy nghĩ :
‘Các điều ấy đích thị chúng là
Cấu uế của tâm xấu xa’
Nên cố đoạn diệt uế tà tâm đây.
Khi Tỷ Kheo vị này biết rõ
Và sau đó cố gắng diệt ngay
Thì như vậy Tỷ Kheo này
Thành tựu tuyệt đối, sâu dày lòng tin
* Đối với Phật – Tứ sinh Từ Phụ
Thế Gian Giải, Điều Ngự Trượng Phu (1)
Phật, Thế Tôn, Thiên Nhân Sư (1)
Chánh Đẳng Chánh Giác (1) đại từ uy linh
Vô Thượng Sĩ hay Minh Hạnh Túc (1)
Bậc Thiện Thệ, Ứng Cúng (1), Như Lai.
* Thành tựu lòng tin tràn đầy
Đối với Pháp Bảo do Ngài thuyết ra
_______________________________
(1) : Mười danh hiệu người đời xưng tụng Đức Phật : Araham (Ứng Cúng), Sammàsambuddho (Chánh Biến Tri hay Chánh Đẳng Chánh Giác) , Vijjàcaranasampanno (Minh Hạnh Túc) , Sugato (Thiện Thệ), Lokavidù (Thế Gian Giải), Anuttaro (Vô Thượng Sĩ), Purisadammasàrathi (Điều Ngự Trượng Phu), Satthàdevamanus-sànam (Thiên Nhân Sư), Buddho (Phật hay Phật-Đà), Bhagavà (Thế Tôn) .
Trung Bộ (Tập 1) Kinh 07 : VÍ DỤ TẤM VẢI * MLH – 086
Pháp ‘thiết thực’, ‘đến mà để thấy’
Và pháp ấy ‘không có thời gian’
‘Khả năng hướng thượng’ rõ ràng
‘Người trí chứng, hiểu’ dễ dàng Pháp đây.
* Thành tựu đầy lòng tin tuyệt đối
Vào Tăng Chúng luật giới nghiêm trang
‘Diệu hạnh’, ‘Như lý hạnh’ Tăng
‘Trực hạnh’,‘chân chánh hạnh’ Tăng, đồng thời
Đệ tử Phật, bốn đôi tám vị
Đáng hoan hỷ tôn trọng, cúng dường
Đáng được cung kính, tán dương
Phước điền vô thượng muôn phương ở đời.
Đến giai đoạn này thời vị đó
Có từ bỏ, có sự diệt trừ
Có sự giải thoát an như
Có xả ly, có đoạn trừ sâu xa.
Vị ấy nghĩ : ‘Nay ta thành tựu
Sự tuyệt đối vĩnh cữu tín tâm
Đối với Thế Tôn cao thâm
Tin sâu Giáo Pháp, tin thâm Tăng Già
Và chứng qua được nghĩa tín thọ,
Pháp tín thọ ; chứng được hân hoan
Liên hệ đến Pháp minh quang
Hỷ sanh do bởi hân hoan của mình
Do từ Hỷ, thân khinh an có
Cảm giác được lạc thọ như vầy
Rồi do bởi lạc thọ này
Tâm được Thiền định (tràn đầy lạc an).
Vị Tỷ Kheo nghĩ sang việc khác
Đối với ta, giai đoạn này đây
Trung Bộ (Tập 1) Kinh 07 : VÍ DỤ TẤM VẢI * MLH – 087
Ta có sự từ bỏ ngay
Có sự giải thoát, diệt bài, xả ly.
‘Nghĩa tín thọ’ tức thì chứng được
‘Pháp tín thọ’ chứng được, hân hoan
Liên hệ đến Pháp minh quang
Hỷ sanh do bởi hân hoan của mình
Do từ Hỷ, thân khinh an có
Cảm giác được lạc thọ như vầy
Rồi do bởi lạc thọ này
Tâm được Thiền định (tràn đầy lạc an).
Các Tỷ Kheo ! Hoàn toàn vị ấy
Giới và Pháp như vậy chánh chân
Và Tuệ như vậy thường hằng
Nếu có khất thực, đồ ăn bĩ bàng
Với gạo thơm được sàng lọc kỹ
Các món canh, mỹ vị ngon lành
Cũng không vì vậy trở thành
Chướng ngại nào đó để dành vị đây.
Như tấm vải dính đầy cấu uế
Ngâm trong nước, có thể sạch hơn.
Hay bỏ lò lửa vuông tròn
(Cháy tiêu uế bẩn) không còn dơ ngay.
* Rồi vị này trú an, biến mãn
Một phương, tâm câu hữu với Từ
Phương hai, ba, bốn cũng như
Cùng khắp thế giới, chẳng trừ dưới trên
Và bề ngang; khắp bên phương xứ
Vô biên giới khắp đủ phạm trù
An trú, biến mãn như như
Tâm liền câu hữu với Từ an nhiên.
Trung Bộ (Tập 1) Kinh 07 : VÍ DỤ TẤM VẢI * MLH – 088
Không hận, sân, vô biên, quảng đại.
* Vị ấy lại câu hữu với Bi
Với Hỷ, với Xả đồng thì
Một, hai, ba, bốn phương vi hoàn toàn
Khắp thế giới, bề ngang, trên dưới
Khắp phương xứ, khắp với vô biên
An trú, biến mãn an nhiên
Với tâm câu hữu đến liền Từ , Bi
Với Hỷ, Xả – tức thì cũng vậy
Không hận, sân, quảng đại rộng thay !
Vị ấy biết có cái này
Có cái hạ liệt, cái đầy thanh cao
Có giải thoát vượt rào các tưởng.
Có suy tưởng, vị ấy biết ngay
Tâm được giải thoát. Lành thay !
Khỏi dục, hữu lậu, khỏi rày vô minh.
Trí khởi sinh : ‘Ta nay giải thoát
Sinh đã tận, phạm hạnh đã thành
Việc cần làm đã thực hành
Sau đời hiện tại, Vô Sanh hiển bày’.
Các Tỷ Kheo ! Như vầy được thấy
Gọi vị ấy : Đã tắm rửa xong
Tắm rửa nội tâm sạch trong
(Hoàn thành tâm nguyện ước mong như là).
Lúc bấy giờ, Sanh-Đa-Ri-Ká (1)
Tức Pha-Rách-Vá-Chá Bàn-môn (2)
Đang ngồi không xa Thế Tôn
_______________________________
(1) : Vị Ba-la-môn Sundarika Bharadvaja .
(2) : Bàn-môn hay Phạm-chí tức là Bà-la-môn .
Trung Bộ (Tập 1) Kinh 07 : VÍ DỤ TẤM VẢI * MLH – 089
Liền bạch với Đức Thế Tôn như vầy :
– “ Kính bạch Ngài Kiều-Đàm (1) Tôn Giả !
Thưa, Ngài đã có tắm rửa qua
Tại con sông Bá-Hú-Ka ? ”.
– “ Bàn-môn ! Sông Bá-Hú-Ka (2) là gì ?
Có điều chi mà con sông ấy
Làm lợi ích trông thấy cho ta ? ”.
– “ Thưa Tôn Giả Gô-Ta-Ma (1)!
Nhiều người xem Bá-Hú-Ka sông này
Có đủ đầy khả năng giải thoát,
Khả năng khác : công đức tràn đầy.
Nhiều người tắm gội sông này
Sạch các ác nghiệp sâu dày tự thân ”.
* * *
Đức Phật nhân việc này , diễn tả
Bài kệ cho Sanh-Đá-Ri-Ka :
“ Trong con sông Ba-Hu-Ka (2)
Ở tại A-Thí-Kát-Ka (3) hiền hòa
Hay tại cả sông Ga-Da (4)
Và sông Sanh-Đá-Ri-Ka (5)đồng thì
Ở tại Sa-Rách-Sa-Ti (6)
Sông Ba-Da-Ná (7) cũng tùy phạm vi
Ở tại Ba-Hu-Ma-Ti (8)
Kẻ ngu vẫn cứ thực thi tục truyền
Đầm thân tắm rửa liên miên
Ác nghiệp không rửa sạch, chuyên điều tà
_______________________________
(1) : Gotama hay Cồ-Đàm hoặc Kiều-Đàm là họ của Đức Phật .
(2) & (3) : Sông Bàhukà tại Adhikakkà .
(4)& (5)& (6) : Sông Gayà và sông Sundarikà tại Sarassatì .
(7)& (8) : Sông Payàna tại Bàhumatì .
Trung Bộ (Tập 1) Kinh 07 : VÍ DỤ TẤM VẢI * MLH – 090
Còn sông Sanh-Đá-Ri-Ka (1)
Có thể làm được cho ta điều gì ?
Ba-Da-Gá (2) làm được chi ?
Ba-Hu-Ká cũng chẳng gì đáng khen
Không thể nào rửa nghiệp đen
Kẻ gây tội ác bao phen thực hành.
Đối với kẻ sống tịnh thanh
Ngày nào thì cũng ngày lành, bình an
Tịnh nghiệp thanh tịnh, nghiêm trang
Thành tựu thiện hạnh rỡ ràng luôn luôn.
Hỡi này vị Bà-La-Môn !
Chỉ nên tắm rửa tâm hồn sạch ngay
(Vào tịnh nghiệp thanh tịnh này)
Chúng sinh muôn loại đêm ngày cậy nương
Được sống an ổn, cát tường
Nếu không dối trá, không thường hại ai
Không hề trộm cắp mảy may
Không tham, có lòng tin đầy chẳng suy.
Còn đi Ga-Da làm chi
Chỉ như giếng nước, chẳng gì đáng tôn ”.
Bà-la-môn Sanh-Đa-Ri-Ká
Tức Pha-Rách-Va-Chá nghe xong
Cảm thấy thư thái cõi lòng
Hướng về Đức Phật, tán đồng sâu xa :
– “ Kính bạch Gô-Ta-Ma Tôn Giả !
Pháp cao cả, hy hữu như vầy.
Bạch Tôn Giả ! Vi diệu thay !
Như người dựng vật lăn quay ngã nằm
_______________________________
(1) & (2) : Sông Sundarikà và sông Byàga .
Trung Bộ (Tập 1) Kinh 07 : VÍ DỤ TẤM VẢI * MLH – 091
Chỉ hướng kẻ sai lầm lạc lối
Đem đèn sáng vào tối như bưng
Để ai có mắt mở bừng
Có thể thấy được sáng trưng sắc màu
Cũng như thế, nhiệm mầu Chánh Pháp
Được Thế Tôn giải đáp, trình bày
Con xin quy ngưỡng từ nay
Quy y Đại Giác, nương ngay Pháp mầu
Quy y Tăng, thanh cao đức cả
Nối tiếp nhau hoằng hóa Pháp môn
Mong Thế Tôn cho phép con
Tỷ Kheo Đại Giới vuông tròn xuất gia ”.
Phật thuận cho Sanh-Đa-Ri-Ká
Tức Pha-Rách-Vá-Chá xuất gia
Lễ thọ Đại giới diễn ra
Tăng đoàn nhập chúng tịnh hòa đồng tu.
Tân Đại Đức an nhu, cần mẫn
Không phóng dật, vượt thắng, nhiệt tâm
Độc cư rừng vắng âm thầm
Không bao lâu đã chứng tầm pháp siêu
Đạt mục tiêu tối cao bậc thánh
Người xuất gia chân chánh mong cầu
Vô thượng phạm hạnh cao sâu
Tự mình chứng ngộ pháp mầu minh quang
Với thắng trí, trú an, chứng đạt
Tâm vị ấy an lạc sáng trong
Dục lậu, hữu lậu thoát xong
Thoát vô minh lậu, khỏi vòng trói trăn
Liền hiểu rõ : Tự thân giải thoát
Trung Bộ (Tập 1) Kinh 07 : VÍ DỤ TẤM VẢI * MLH – 092
Sanh đã tận, phạm hạnh đã thành
Việc cần làm đã thực hành
Sau đời hiện tại, Vô sanh hiển bày.
Tự thấu hiểu, đạt ngay kết quả
Vị Sanh-Đa-Ri-Ká trở thành
Bậc A-La-Hán tịnh thanh
Thêm một vị nữa vào hàng Thánh Tăng /-
*
* *
( Chấm dứt Kinh số 7 : VÍ DỤ TẤM VẢI –
VATTHÙPAMA Sutta )
%7Cutmcsr%3D(direct)%7Cutmcmd%3D(none)%3B%2B__utmv%3D981560711.-%3B)