Tu Viện Quảng Đức105 Lynch Rd, Fawkner, Vic 3060. Australia. Tel: 9357 3544. [email protected]* Viện Chủ: HT Tâm Phương, Trụ Trì: TT Nguyên Tạng   

Ngày Xuân Nhớ Về Kỷ Niệm Bài Ca Cổ

26/01/202519:49(Xem: 517)
Ngày Xuân Nhớ Về Kỷ Niệm Bài Ca Cổ

NGÀY XUÂN NHỚ VỀ KỶ NIỆM BÀI CA CỔ:
Hình bìa Lời Nguyện Cầu trênĐất Nước Vạn Xuân. LỜI NGUYỆN CẦU TRÊN ĐẤT NƯỚC VẠN XUÂN”

 

      Trong những ngày cả nước đang náo nức, rộng rã chuẩn bị đón mùa xuân mới, Xuân Ất Tỵ 2025 - Phật lịch 2568. Là một người con Phật, yêu Dân Tộc, yêu Đạo Pháp thiết tha từ những ngày ấu thơ và trưởng thành qua các đoàn thể thanh niên Pht giáo thuần túy, cho đến tận hôm nay; đóng góp cho thành quả chung qua khả năng chuyên môn, nhất định của mình. Do vậy trong long người viết cũng  rộng ràng với mùa xuân không kém, đặc biệt với khía cạnh lịch sử Dân Tộc và Phật Giáo Việt Nam (PGVN) , điều đó càng trở nên sâu đậm, nhiều ý nghĩa hơn.

         Ngồi bên chén trà xuân ấm áp, lòng luôn bồi hồi nhìn lại những ngày qua với nhiều, thật nhiều ký ức và kỷ niệm vui buồn khó tả. Qua cách gọi Can-Chi trong niên lịch, Ất Tỵ, khiến người viết nhớ lại những năm con “cầm tinh con rắn” trong lịch sử vẽ vang của dân tộc ta trong quá trình dựng nước và giữ nước.

          Riêng cá nhân mình, cũng có những năm Tỵ nhiều kỷ niệm đáng nhớ trong suốt thời gian dài theo tuồi trưởng thành. Trong đó có một năm Tỵ sẽ luôn được ghi nhớ mãi; đó là năm Kỷ Tỵ (1989). Đó là quảng thời gian có nhiều hoạt động trong lãnh vực văn hóa văn nghệ, kể cả mãng tân nhạc và cổ nhạc (cải lương).

          Đó là khi mình viết báo, sáng tác văn thơ nghệ thuật, cộng tác với các đài báo. Riêng mãng cổ nhạc cải lương (còn gọi là các bài ca lẻ ) thì mình rất có nhiều tác phẩm cộng tác thương xuyên với Đài tiếng nói nhân dân Tp.Hồ Chí Minh.

          Mấy ngày vừa qua, trước thềm xuân mới, những bạn hữu chung quanh đã sưu tầm lại được bài cổ nhạc thu âm tại Đài TNNDTP.HCM và phát trên làn song phát thanh đúng vào mùa xuân năm Kỷ Tỵ 1989, với sự thể hiện của nghệ sĩ Chậu Thanh và Minh Hoàng. Bài hát này cũng mới vừa được đưa lên Youtube để đến với mọi người yêu thích cổ nhạc, đặc biệt lịch sử dân tộc. Mời các bạn thử nghe qua để cùng chiêm nghiệm (Đính kèm 1).

           Đây có thể được xem là một cố gắng của người viết muốn đưa vào nội dung bài hát qua lăng kính lịch sử bằng bài thơ nổi tiếng của Mãn Giác Thiền sư ( 1005 – 1096) sống vào thời tiền nhà Lý ( Lý Nhân Tông (1072 – 1128). Nội dung bài hát  còn được dẫn người nghe vào niềm tự hào với nền độc lập dân tộc của Triệu Việt Vương – Lý Bí  ( 544 – 602), sau khi đánh thắng quân nhà Lương vào tháng 02-544,lên ngôi xưng Hoàng Đế và dõng dạc đặt tên nước hiệu là Vạn Xuân. Đóng đô ở Ô Diên Thành, Hà Mỗ ( nay là Huyện Đan Phượng, Tp. Hà Nội). Chính cái tên hiệu đất nước Vạn Xuân ấy đã tạo nên những cảm xúc mạnh cho người viết mà chuyên chở trong đó là bài thơ Cáo Tật Thị Chúng của Mãn Giác Thiến sư. tất cả những chi tiết  hào hùng ấy mình đã khéo đưa vào bài hát ca cổ với hình tượng người mẹ Việt Nam tần tảo thủy chung trong mọi thời đại. Một điều xin lưu ý nữa là giai đoạn những năm đầu đất nước mình  đang vào cuộc đổi mới, từng bước  mở rộng nhiều khía cạnh trong xã hội mà mãng văn hóa nghệ thuật luôn có vị trí hang đầu. Do đó đối với lãnh vực văn nghệ Phật giáo chúng ta cũng còn nằm trong nhiều khó khan, cũng đang được mở dần từng gút thắt. Một người con Phật với nhiều hoài bảo cống hiến, đó là một trong nhiều cố gắng mình đã thực hiện được vào giữa lúc ấy. Tuy nhiên, tâm sự them một chút là khi bài hát được duyệt để thu âm và phát trên song phát thanh, bài hát cũng phải chịu tuân thủ một vài quy định chung, trong đó có chấp nhận để  Biên tập Viên có trách nhiệm sửa hay thêm một vài chi tiết. Thí dụ đoan ngâm hơi Nam đầu bài hát là nguên bài thơ Cáo Tật Thị Chúng qua câu dịch của Thiền sư Thích Thanh Từ mà hai câu cuối là “Đâu phải xuân tàn hoa rụng hết/ Đêm qua mới nở một nhành mai”; thì ở hai câu cuối bài hát phải là “Mạc vị xuân tàn hoa lạc tận/ Đình tiền tạc dạ nhất chi mai”, nhưng Biên Tập Viên chỉnh sửa thành “ Xuân về lòng những bang khuâng/ Xuân xưa oanh liệt, xuân nay huy hoàng”. Nghe cũng rất hay, rất hợp lý nhưng với tấm long người viết  dường như vẫn có một chút luyến tiếc cho dự tình của mình dành cho đứa con tinh thần nhiều tâm huyết.

               Những tác phẩm cổ nhạc của mình viết và được phát trên làn song đài phát thanh khi ấy, dung có nhiệm vụ chính trị, chuyên chở những giá trị đích thực cho cộng đồng, nhưng ngòi bút cũng rất nhẹ nhàng, không quá câu nệ vào chữ nghĩa làm cho bài hát thêm thô cứng. Tưởng cũng cần thí dụ thên một bài hát nữa  để minh chứng cho những gì mình vừa nói, đó là bài Tân Cổ mang tên “Đất Nước” ( thơ Tạ Hữu Yên- Nhạc Phạm Minh Tuấn: Lời vọng cổ : Dương Kinh Thành). Bài hát đã được thu âm lần đầu và được phát rộng rãi trên sóng phát thanh vào những năm đầu thập niên 90, và hiện nay cũng đã được dùng trong các sự kiện chính trị rộng rãi .

           Tương tự, cũng vào dịp xuân về tết đến, giữa thập niên 90  mình cũng đã có bài hát mang tên “Đường Biển Mùa Xuân”, với nội dung chia sẻ tình yêu  đất nước và tâm tình dành cho những người lính đảo thân yêu. Nghe qua, chúng ta sẽ thấy  chất chính trị  và cỗ vụ cộng đồng , ngòi bút của mình không quá câu nệ vào từng con chữ vốn đã thô cứng  được nghe thường này trên các phương tiện truyền thông đại chúng.

          Xin mạn phéo được chia sẻ với nhau bằng những bài hát, tác phẩm dù đã cũ theo thời gian nhưng giá trị cộng đồng, lịch sử thì vẫn chưa bao giờ bị lỗi nhịp.

 

                                                Sài gòn Xuân Ất Tỵ 2025

                                                 Dương Kinh Thành

      

Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
19/08/2021(Xem: 8259)
Phật Đản và Vu Lan là hai ngày lễ lớn nhất của Phật giáo trong năm. Riêng đối với tuổi trẻ thì Phật Đản là gốc rễ mà Vu Lan là hoa lá cành. Gốc rễ giữ cội nguồn và hoa lá cành làm giàu thêm vẻ đẹp. Phật Đản là ngày lễ trọng đại mừng Đức Phật Thích Ca ra đời. Vu Lan là ngày kỷ niệm Mục Kiền Liên tâm thành hiếu hạnh. Tích Mục Kiền Liên cứu mẹ đã trở thành biểu tưởng bái vọng của tinh thần báo hiếu tâm linh và cảm hứng sáng tạo nghệ thuật trong đạo Phật.
19/08/2021(Xem: 6968)
Các câu trích dẫn giáo huấn của Đức Đạt-lai Lạt-ma dưới đây được ghi lại từ một tư liệu trên trang mạng tiếng Pháp Evolution-101 https://www.evolution-101.com/citations-du-dalai-Lama/. Các câu này được xếp theo các chủ đề: 1- Tình thương yêu 2- Tiền bạc 3- Hạnh phúc 4- Lòng tốt
18/08/2021(Xem: 10277)
LỜI MỞ ĐẦU Thông thường ở bất cứ quyển sách nào cũng có lời mở đầu của chính tác giả, hoặc lời giới thiệu của một người nào đó cho tác phẩm sắp được ra đời. Nay cũng nằm trong thông lệ ấy, tôi viết lời nói đầu cho quyển sách năm nay lấy tên là: "CHÙA VIÊN GIÁC", một quyển sách bằng tiếng Việt mà bao nhiêu người đã chờ đợi.
17/08/2021(Xem: 7968)
Thật là một điều kỳ diệu và lý thú khi được tin báo trên Viber là Tuyển Tập pháp Thoại vừa hoàn thành và đã sẵn sàng đến tay Phật Tử khi đến dự Lễ Vu Lan tại Tu Viện Quảng Đức (nếu không bị lockdown). Vì sao gọi là kỳ diệu? Chỉ sau khi tôi được học xong 10 duyên mà Đức Phật cho là quan trọng nhất theo thứ tự của 24 duyên, mà chúng ta ai cũng phải gặp trong thời gian còn làm người phàm, và nếu hiểu rõ tường tận thì mình có thể sẽ không bao giờ thốt lên câu “Học muôn ngàn chữ nghĩa nhưng không ai học được chữ Ngờ” của bộ Đại Phát Thú / Vi Diệu Pháp, do Giảng Sư Thích Sán Nhiên đã thuyết giảng qua 61 video, mỗi video kéo dài từ 3: 00 đến 3:50 giờ. Chính vì thế, nhờ đó tôi chợt nhận ra nhân duyên gì đã làm trưởng duyên và đẳng vô gián duyên, để tôi đến với Đại Gia Đình Quảng Đức Đạo tràng nói chung, và tiếp xúc liên hệ với TT Trụ trì Tu viện Quảng Đức Thích Nguyên Tạng và được cộng tác với Ngài trên trang website Phật Giáo, Trang Nhà Quảng Đức, để rồi hôm nay lại có duyên
17/08/2021(Xem: 5329)
Phần này bàn về cách dùng nên so với lên vào thời LM de Rhodes đến truyền đạo. Đây là lần đầu tiên các âm này được dùng trong tiếng Việt qua dạng con chữ La Tinh (chữ quốc ngữ). Ngoài ra, từ thời Việt Bồ La thì nước Việt đã mở rộng bờ cõi đến tận Cà Mau và khuếch đại các sự khác biệt trong ngôn ngữ như phương ngữ Nam bộ (tiếng Nam Kỳ) so với Bắc Bộ. Do đó các nhân tố địa-chính-trị đã đóng phần không nhỏ trong quá trình hình thành tiếng Việt hiện đại, thí dụ như cách nói "nên mười tuổi", cùng với khuynh hướng "chuẩn hóa" tiếng Việt so với hiện tượng lẫn lộn n và l mà một số tác giả cho là ‘nói ngọng’ đều liên hệ phần nào đến chủ đề bài này.
16/08/2021(Xem: 7827)
Con người sinh ra từ xưa đến nay ai ai cũng phải trải qua 4 giai đoạn. Đó là: Sanh, Già, Bệnh và Chết. Tuy nhiên cũng có người chỉ sanh ra rồi chết liền, không trải qua giai đoạn già hay bịnh; hoặc có người chưa già đã chết vì bịnh hay tai nạn; cũng có lắm người phải sống đến 100 năm hay hơn thế nữa để thấy cuộc thế đổi thay, nhiều khi muốn chết mà chết cũng không được. Dẫu biết rằng sống hay chết là một việc tự nhiên của con người, của muôn vật và ngay cả những chúng sanh có đời sống cao hơn và lâu dài hơn chúng ta, như những vị được sanh ra ở cõi Sắc hay cõi Vô Sắc đi chăng nữa, rồi một ngày nào đó cũng phải chết, phải đi đầu thai. Họ chỉ khác chúng ta là ở cõi đó đời sống sung sướng hơn, có tuổi thọ dài lâu hơn. Vì khi làm người, họ đã biết tạo dựng nhiều phước báu, nên kiếp nầy họ mới được như vậy.
15/08/2021(Xem: 5347)
Cúng ma chay, giỗ người thân đã mất, giỗ ông bà tổ tiên, cúng cô hồn vào những ngày rằm, ngày lễ như lễ Vu Lan, Tết Nguyên Đán …vv cùng với đốt vàng mã là truyền thống ‘tâm linh’ lâu đời của người Việt Nam, là cách tưởng niệm, bày tỏ lòng biết ơn, hiếu đễ đối với người đã khuất, tổ tiên và thần linh. Ngày nay, việc cúng người chết, cúng ‘cô hồn’ và đốt vàng mã tràn lan trên tinh thần kiến chấp ‘dương sao âm vậy’, nên các loại vàng mã thay đổi đa dạng sao cho phù hợp với nhu cầu thực tế nầy: ngoài áo giấy ra, vàng mã còn có cả xe hơi, nhà lầu, ipad, di động, đô la vv với ý niệm ‘thiện lành’ (nhưng tà kiến) là để người ‘âm’ sử dụng. Không những tập tục này phát triển biến tướng trong nhân gian mà còn ảnh hưởng không tốt đến môt số Phật tử tại gia, và ngay cả tại một số tự viện.
15/08/2021(Xem: 8013)
Là người hay là thú, sinh ra đời nếu bộ não bình thường thì tất cả đều có cái biết. Biết đói, biết no, biết khát, biết nóng, biết lạnh, biết thiếu, biết đủ v.v… Tâm trí loài vật, có nhiều loài khá khôn ngoan, nhưng khôn ngoan cách nào cũng không bằng con người. Khi còn nhỏ cái biết của con người rất hạn hẹp. Khi lớn lên cái biết dần mở rộng, nhờ học hỏi từ môi trường gia đình, học đường, xã hội. Tùy theo căn cơ mà có người thông minh học một biết mười, có người kém thông minh chậm hiểu. Nhưng dù cái biết của người thông minh hay cái biết của người kém thông minh thì đó cũng là cái biết cần thiết cho đời sống.
13/08/2021(Xem: 6793)
Công ơn cha mẹ tựa biển trời Làm sao báo hiếu hỡi người ơi? Nếu chưa báo hiếu đừng bất hiếu Bất hiếu làm ta khổ trọn đời.
13/08/2021(Xem: 9676)
Nam Mô Vu Lan Hội Thượng Phật Bồ Tát Phật Dạy Ân Đức Cha Mẹ - A-nan! Ân đức cha mẹ có 10 điều sau đây: MỘT là ân thai mang giữ gìn: Vì sự nghiệp lực nhân duyên, nên nay ky' thác thai mẹ. Lâu ngày khổ sở, chín tháng cưu mang, nặng nhọc như đội núi, đi đứng sợ gió mưa, quần áo không sửa soạn, trang điểm còn kể chi.
facebook youtube google-plus linkedin twitter blog
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường,
nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.

May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland,
Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below,
may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma,
the Land of Ultimate Bliss.

Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria
Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery
Most Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang
Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia
Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600
Website: http://www.quangduc.com
http://www.tuvienquangduc.com.au (old)
Xin gửi Xin gửi bài mới và ý kiến đóng góp đến Ban Biên Tập qua địa chỉ:
[email protected]