Tu Viện Quảng Đức105 Lynch Rd, Fawkner, Vic 3060. Australia. Tel: 9357 3544. [email protected]* Viện Chủ: HT Tâm Phương, Trụ Trì: TT Nguyên Tạng   

Ngày Xuân Nhớ Về Kỷ Niệm Bài Ca Cổ

26/01/202519:49(Xem: 711)
Ngày Xuân Nhớ Về Kỷ Niệm Bài Ca Cổ

NGÀY XUÂN NHỚ VỀ KỶ NIỆM BÀI CA CỔ:
Hình bìa Lời Nguyện Cầu trênĐất Nước Vạn Xuân. LỜI NGUYỆN CẦU TRÊN ĐẤT NƯỚC VẠN XUÂN”

 

      Trong những ngày cả nước đang náo nức, rộng rã chuẩn bị đón mùa xuân mới, Xuân Ất Tỵ 2025 - Phật lịch 2568. Là một người con Phật, yêu Dân Tộc, yêu Đạo Pháp thiết tha từ những ngày ấu thơ và trưởng thành qua các đoàn thể thanh niên Pht giáo thuần túy, cho đến tận hôm nay; đóng góp cho thành quả chung qua khả năng chuyên môn, nhất định của mình. Do vậy trong long người viết cũng  rộng ràng với mùa xuân không kém, đặc biệt với khía cạnh lịch sử Dân Tộc và Phật Giáo Việt Nam (PGVN) , điều đó càng trở nên sâu đậm, nhiều ý nghĩa hơn.

         Ngồi bên chén trà xuân ấm áp, lòng luôn bồi hồi nhìn lại những ngày qua với nhiều, thật nhiều ký ức và kỷ niệm vui buồn khó tả. Qua cách gọi Can-Chi trong niên lịch, Ất Tỵ, khiến người viết nhớ lại những năm con “cầm tinh con rắn” trong lịch sử vẽ vang của dân tộc ta trong quá trình dựng nước và giữ nước.

          Riêng cá nhân mình, cũng có những năm Tỵ nhiều kỷ niệm đáng nhớ trong suốt thời gian dài theo tuồi trưởng thành. Trong đó có một năm Tỵ sẽ luôn được ghi nhớ mãi; đó là năm Kỷ Tỵ (1989). Đó là quảng thời gian có nhiều hoạt động trong lãnh vực văn hóa văn nghệ, kể cả mãng tân nhạc và cổ nhạc (cải lương).

          Đó là khi mình viết báo, sáng tác văn thơ nghệ thuật, cộng tác với các đài báo. Riêng mãng cổ nhạc cải lương (còn gọi là các bài ca lẻ ) thì mình rất có nhiều tác phẩm cộng tác thương xuyên với Đài tiếng nói nhân dân Tp.Hồ Chí Minh.

          Mấy ngày vừa qua, trước thềm xuân mới, những bạn hữu chung quanh đã sưu tầm lại được bài cổ nhạc thu âm tại Đài TNNDTP.HCM và phát trên làn song phát thanh đúng vào mùa xuân năm Kỷ Tỵ 1989, với sự thể hiện của nghệ sĩ Chậu Thanh và Minh Hoàng. Bài hát này cũng mới vừa được đưa lên Youtube để đến với mọi người yêu thích cổ nhạc, đặc biệt lịch sử dân tộc. Mời các bạn thử nghe qua để cùng chiêm nghiệm (Đính kèm 1).

           Đây có thể được xem là một cố gắng của người viết muốn đưa vào nội dung bài hát qua lăng kính lịch sử bằng bài thơ nổi tiếng của Mãn Giác Thiền sư ( 1005 – 1096) sống vào thời tiền nhà Lý ( Lý Nhân Tông (1072 – 1128). Nội dung bài hát  còn được dẫn người nghe vào niềm tự hào với nền độc lập dân tộc của Triệu Việt Vương – Lý Bí  ( 544 – 602), sau khi đánh thắng quân nhà Lương vào tháng 02-544,lên ngôi xưng Hoàng Đế và dõng dạc đặt tên nước hiệu là Vạn Xuân. Đóng đô ở Ô Diên Thành, Hà Mỗ ( nay là Huyện Đan Phượng, Tp. Hà Nội). Chính cái tên hiệu đất nước Vạn Xuân ấy đã tạo nên những cảm xúc mạnh cho người viết mà chuyên chở trong đó là bài thơ Cáo Tật Thị Chúng của Mãn Giác Thiến sư. tất cả những chi tiết  hào hùng ấy mình đã khéo đưa vào bài hát ca cổ với hình tượng người mẹ Việt Nam tần tảo thủy chung trong mọi thời đại. Một điều xin lưu ý nữa là giai đoạn những năm đầu đất nước mình  đang vào cuộc đổi mới, từng bước  mở rộng nhiều khía cạnh trong xã hội mà mãng văn hóa nghệ thuật luôn có vị trí hang đầu. Do đó đối với lãnh vực văn nghệ Phật giáo chúng ta cũng còn nằm trong nhiều khó khan, cũng đang được mở dần từng gút thắt. Một người con Phật với nhiều hoài bảo cống hiến, đó là một trong nhiều cố gắng mình đã thực hiện được vào giữa lúc ấy. Tuy nhiên, tâm sự them một chút là khi bài hát được duyệt để thu âm và phát trên song phát thanh, bài hát cũng phải chịu tuân thủ một vài quy định chung, trong đó có chấp nhận để  Biên tập Viên có trách nhiệm sửa hay thêm một vài chi tiết. Thí dụ đoan ngâm hơi Nam đầu bài hát là nguên bài thơ Cáo Tật Thị Chúng qua câu dịch của Thiền sư Thích Thanh Từ mà hai câu cuối là “Đâu phải xuân tàn hoa rụng hết/ Đêm qua mới nở một nhành mai”; thì ở hai câu cuối bài hát phải là “Mạc vị xuân tàn hoa lạc tận/ Đình tiền tạc dạ nhất chi mai”, nhưng Biên Tập Viên chỉnh sửa thành “ Xuân về lòng những bang khuâng/ Xuân xưa oanh liệt, xuân nay huy hoàng”. Nghe cũng rất hay, rất hợp lý nhưng với tấm long người viết  dường như vẫn có một chút luyến tiếc cho dự tình của mình dành cho đứa con tinh thần nhiều tâm huyết.

               Những tác phẩm cổ nhạc của mình viết và được phát trên làn song đài phát thanh khi ấy, dung có nhiệm vụ chính trị, chuyên chở những giá trị đích thực cho cộng đồng, nhưng ngòi bút cũng rất nhẹ nhàng, không quá câu nệ vào chữ nghĩa làm cho bài hát thêm thô cứng. Tưởng cũng cần thí dụ thên một bài hát nữa  để minh chứng cho những gì mình vừa nói, đó là bài Tân Cổ mang tên “Đất Nước” ( thơ Tạ Hữu Yên- Nhạc Phạm Minh Tuấn: Lời vọng cổ : Dương Kinh Thành). Bài hát đã được thu âm lần đầu và được phát rộng rãi trên sóng phát thanh vào những năm đầu thập niên 90, và hiện nay cũng đã được dùng trong các sự kiện chính trị rộng rãi .

           Tương tự, cũng vào dịp xuân về tết đến, giữa thập niên 90  mình cũng đã có bài hát mang tên “Đường Biển Mùa Xuân”, với nội dung chia sẻ tình yêu  đất nước và tâm tình dành cho những người lính đảo thân yêu. Nghe qua, chúng ta sẽ thấy  chất chính trị  và cỗ vụ cộng đồng , ngòi bút của mình không quá câu nệ vào từng con chữ vốn đã thô cứng  được nghe thường này trên các phương tiện truyền thông đại chúng.

          Xin mạn phéo được chia sẻ với nhau bằng những bài hát, tác phẩm dù đã cũ theo thời gian nhưng giá trị cộng đồng, lịch sử thì vẫn chưa bao giờ bị lỗi nhịp.

 

                                                Sài gòn Xuân Ất Tỵ 2025

                                                 Dương Kinh Thành

      

Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
21/12/2018(Xem: 7976)
Chúng ta đang sống trong chu kỳ tuần hoàn của vũ trụ, nên quỹ đạo bốn mùa (xuân hạ thu đông) hay 12 con giáp (Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tị, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất và Hợi) luôn xoay chuyển. Năm 2019 là xuân Kỷ hợi, năm con heo, xin được nói chuyện về heo.
15/12/2018(Xem: 8327)
Người xưa sáng tác thơ ca là để thể hiện tâm tư, tình cảm của mình trước thời cuộc, “Thi ngôn chí”, Bà Bang Nhãn làm thơ cũng không ngoài mục đích đó. Cuối thế kỷ XIX, đất nước ta bị thực dân Pháp xâm chiếm. Sinh ra và lớn lên trong hoàn cảnh mất nước, bà không khỏi đau buồn trước cảnh non sông gấm vóc của cha ông đã nằm trong tay giặc. Sự xuất hiện những bài thơ “Qua cửa Hàn”, “Vịnh Ngũ Hành Sơn” bộc lộ một tâm sự yêu nước thiết tha mà vô cùng kín đáo của bà đã đưa bà bước lên một vị trí xứng đáng trên văn đàn.
14/12/2018(Xem: 9087)
Câu chuyện xôn xao dư luận những ngày qua là những cái tát ở Quảng Bình và Thủ đô Hà Nội. Xôn xao ở đây không chỉ là những cái tát mà là chính là tại sao cô giáo lại ra lệnh cho các học sinh tát bạn mình, thậm chí chính cô giáo, tấm gương sáng về đạo đức trong bạn và trong tôi lại giơ tay tát học trò. Chuyện gì nên nông nỗi này!
11/12/2018(Xem: 7896)
Bài viết này bàn về khả năng tên gọi 12 con giáp có gốc là tiếng Việt cổ, chú trọng đến chi thứ 12 là Hợi, đặc biệt cho năm Kỷ Hợi sắp đến (5/2/2019). Bài này đánh số là 5B vì là phần tiếp theo của các bài 5, 5A cùng một chủ đề - các bài 5 và 5A đã được viết cách đây nhiều năm. Trong thời gian soạn bài
10/12/2018(Xem: 7204)
Buổi sớm mai ngày cuối tuần. Đang đọc sách và thưởng trà. Tự nhiên nhớ đến thầy Vạn Lợi, một vị tu sỹ đang giảng dạy tại Học viện Phật giáo Việt Nam trên Sóc Sơn và tại viện Trần Nhân Tông. Nhấc máy gọi cho thầy. Thầy Vạn Lợi nhấc máy hàn huyên. Rồi thầy rủ đi Hưng Yên, về chùa Cổ Am.
10/12/2018(Xem: 5724)
Sáng nay nhận tờ lịch đón năm mới 2019 đầu tiên đến nhà. Vẫn là Báo Giác Ngộ như mọi năm. Ảnh Lịch mang chủ đề "Sen". Thư pháp tiếng Việt bình dị chân phương của Thiền sư Thích Nhất Hạnh. Lịch có 7 tờ, lật giở từng tờ, đọc và suy ngẫm, thích nhất là tờ lịch của tháng 9&10, câu "Có Bùn mới có Sen", bởi:
09/12/2018(Xem: 6253)
CẤU TRÚC THÂN TÂM Nguyên bản: The Inner Structure Tác giả: Đức Đạt Lai Lạt Ma Anh dịch và hiệu đính: Jeffrey Hopkins, Ph. D. Chuyển ngữ: Tuệ Uyển
04/12/2018(Xem: 5366)
Từ khi đọc được lời dạy của Sư Ông Thích Nhất Hạnh trong TRÁI TIM CỦA BỤT rằng , có người đến tuổi trung niên rồi 60 hay nhiều hơn nữa mà chưa bao giờ có đủ thì giờ để ngắm nhìn sâu sắc vào một đóa hoa đang nở trong vườn hay ngắm ánh trăng đang tỏa sáng bên song cửa vào đêm rằm ....tôi chợt tư duy nghĩ lại những gì thật sự gọi là giá trị một đời người , thế nào là hạnh phúc một đời người và phải chăng ta chưa biết được mình đang là người hạnh phúc ...
01/12/2018(Xem: 8132)
Nếu trong lúc chúng con tụng chú Lăng Nghiêm mà phát âm không hoàn toàn chính xác thì có sao không? Ngày xưa có một ông lão tu hành rất chân thật, nên lúc nào ông cũng không rãnh rỗi. Ông lão làm gì? Ông lão trì chú, tức là trì “Lục Tự Đại Minh Chú.” Nhưng ông lão tu hành này niệm không đúng. Bởi vì ông đã không hỏi cho rõ ràng cách đọc như thế nào, mà lại tự ý đặt ra. Hoặc là ông có hỏi qua, nhưng vì trí nhớ không mấy gì tốt, cho nên người ta dạy: khi chữ khẩu (口) bên cạnh chữ Án (奄) thì có âm đọc là Án (奄)Vì thế mà ông nghĩ rằng khi chữ khẩu có thêm chữ Ngưu (牛), thì nhất định cũng đọc là Ngưu. Thật ra chữ đó không phải phát âm là Ngưu (牛) mà có âm đọc là Hồng (吽). Thế là ông lão niệm câu chú Án Ma Ni Bát Di Ngưu, Án Ma Ni Bát Di Ngưu, Án Ma Ni Bát Di Ngưu. Ông lão cứ như vậy mà niệm rất thành tâm, rất hứng thú. Với lòng nhiệt tâm và nghị lực trì niệm của ông, thì thật là bao nhiêu sức mạnh của chữ ngưu ( trâu ) đó như phát xuất ra vậy.
29/11/2018(Xem: 7614)
Trong cương vị Thống Đốc tiểu bang Hawaii, bản thân là một Phật tử và là da màu, David Yutaka Ige suy nghĩ thế nào trong thời đại của Tổng Thống Trump, một người Thiên Chúa Giáo không gương mẫu và là một chính khách không tin các nghiên cứu về biến đổi khí hậu? Tạp chí Lion’s Roar đã có bài phỏng vấn Thống Đốc David Yutaka Ige về nhiều phương diện, đặc biệt về suy nghĩ của một Phật tử như Ige. Ông David Ige sinh ngày 15/1/1957, giữ chức Thống Đốc tiểu bang Hawaii từ năm 2014, và tái thắng cử năm 2018. Là một đảng viên Dân Chủ, trước đây từng là Thượng nghị sĩ cấp tiểu bang Hawaii (1996-2014), Dân biểu cấp tiểu bang Hawaii (1985-1995).
facebook youtube google-plus linkedin twitter blog
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường,
nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.

May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland,
Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below,
may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma,
the Land of Ultimate Bliss.

Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria
Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery
Most Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang
Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia
Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600
Website: http://www.quangduc.com
http://www.tuvienquangduc.com.au (old)
Xin gửi Xin gửi bài mới và ý kiến đóng góp đến Ban Biên Tập qua địa chỉ:
[email protected]