Tìm lại những điểm chung và chính yếu trong Thiền Tịnh Song Hành qua bài pháp thoại của TT Giảng Sư Thích Nguyên Tạng tại Thiền Lâm Pháp Bảo trong Khoá tu Tịnh Nghiệp 7 ngày (7-13/7/2022).

Bài của Cư Sĩ Huệ Hương
Do Phật tử Diệu Danh diễn đọc

 

Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật

Nam Mô A Di Đà Phật.

Kính bạch HT Phương trượng Thiền Lâm Pháp Bảo Thích Bảo Lạc

Kính bạch TT Giảng Sư Thích Nguyên Tạng
Kính bạch TT Trụ trì Thiền lâm Thích Phổ Huân

Kính bạch Sư Cô quyền Trụ trì Pháp Bảo Thích Nữ Giác Anh

Kính thưa quý đạo hữu trong Khoá tu Tịnh Nghiệp tại Thiền Lâm Pháp Bảo.

Đáng lý ra bài viết này xin kính dành cho quý đạo hữu tu học, nhưng con trộm nghĩ càng có nhiều người diễn đạt lại những điều đã được nghe và những gì mà người nghe đã thọ nhận sẽ vừa có ích các bạn phương xa không kịp theo dõi, lại vừa tạo niềm phấn khởi cho Giảng Sư khi biết rằng những điều mình truyền trao đã được tiếp nhận và càng có nhiều bài cảm tưởng của thính chúng càng giúp cho Giảng Sư hiểu rõ căn cơ Phật tử và sẽ có những bài pháp thoại tuyệt vời khác thích hợp hơn. Chính vì thế con kính mạn phép ghi tóm tắt lại những điều chính yếu khi ngồi chú tâm nghe trọn bài giảng dù rằng con có việc làm đột xuất sau 4:00 pm mới trở về nhà.

Phải nói là khi nhận được tin TT Giảng Sư Thích Nguyên Tạng sẽ có bài pháp thoại giảng tại Thiền Lâm Pháp Bảo hôm nay (12/7/2022) lại vừa nghe tin tức mưa lớn và lụt tràn về Sydney mấy ngày qua, thế mà khi nhìn vào màn ảnh livestream lại thấy khuôn viên thiền môn trang nghiêm thanh tịnh quá, dường như thời tiết khí hậu chẳng hề lay động đến nơi chốn này, nơi đang tập trung những người con cầu tiến muốn hướng về một mục đích mà Đức Phật hằng mong chúng ta đạt đến : Vô Sanh để thoát khỏi vòng sinh tử .

TT Giảng Sư đã giải thích hai chữ Thiền Lâm để bắt đầu cho đề tài THIỀN TỊNH SONG HÀNH của bài pháp thoại.

Thật ra Chùa, Tự Viện , Thiền Lâm, Rừng thiền, đều cũng một ý nghĩa vào cửa thiền nơi mà thiền môn quy củ phải được tôn trọng.

Hơn thế nữa, TT Giảng Sư nhấn mạnh rằng pháp môn căn bản của đạo Phật vẫn lấy Thiền làm chính từ ngàn năm về trước chỉ là chúng sinh đa bịnh thì Phật Pháp đa môn, sẽ dùng phương tiện để tuỳ duyên chuyển hoá.

Giảng Sư cũng nhắc lại 300 năm trở lại đây, Thiền đã trở nên xa lạ vì pháp môn Tịnh độ được phổ biến rộng rãi đến quần chúng hơn qua việc đọc tụng kinh điển và niệm Phật trong nhiều thời khoá như Kinh Lăng Nghiêm, kinh Pháp Hoa, kinh A Di Đà với ngôn ngữ địa phương khiến cho các Phật tử Tây Phương không thích hợp và chính nhờ Phật Tử Tây Phương mà Thiền Tông đã hồi sinh dù rằng họ đã nghiên cứu khác biệt giữa thiền chỉ Samartha và thiền quán Vipassana hay thiền tông (Dhуana).

Tuy nhiên để dẫn dắt ý nghĩa pháp môn Thiền Tịnh song hành, TT Giảng Sư đã dùng Tứ liệu giản của Thiền Sư Vĩnh Minh Diên Thọ (Tổ thứ ba của Tông Pháp Nhãn từ Lục Tổ Huệ Năng triển khai và là Tổ thứ sáu của Tịnh Độ Tông) có nghĩa là Ngài Thiền sư Vĩnh Minh chủ trương dung hợp giữa pháp tu Thiền Tông và Tịnh độ tông, pháp tu này còn gọi gọi là Thiền-Tịnh song hành.

Kính xin ghi lại như sau:

Ngược dòng thời gian, TT Giảng Sư đã kể về một chút hành trạng của Ngài và vì sao Lễ vía Đức Phật A Di Đà là 17 tháng 11 âm lịch hàng năm, kính ghi lại như sau

…... Sau khi đã đạt được ý chỉ đốn ngộ nơi Quốc sư Thiên Thai Đức Thiều sau này sư tiếp tục thực hành thêm pháp môn Niệm Phật đến khi viên tịch. Vì lý do như sau “ Trong lúc thiền quán Sư thấy đức Quán Thế Âm Bồ Tát rưới nước cam lồ vào miệng, từ đó Sư được biện tài vô ngại. Do túc nguyện muốn chuyên chủ về Thiền hoặc Tịnh mà chưa quyết định, ngài đến thiền viện của Trí Giả đại sư, làm hai lá thăm: một lá đề “Nhất tâm Thiền định”, còn lá kia là: “Trang nghiêm Tịnh độ” . Kế lại chí tâm đảnh lễ Tam Bảo sám hối, cầu xin gia bị. Đến khi rút thăm, luôn bảy lần đều nhằm lá Trang Nghiêm Tịnh Độ. Từ đây ngài nhất ý tu về Tịnh độ mà thôi và đã trở thành vị Tổ thứ sáu .

Về ngày vía của Phật A-Di-Đà chính là ngày sinh nhật của đại sư Vĩnh Minh đã được TT giảng sư kể lại câu chuyện :

Ngô-Việt-Vương nhân khi đến Chùa Lễ Phật, có hỏi ngài Vĩnh Minh Diên Thọ: “Bạch tôn đức! Thời nay có bậc Chân Tăng nào khác chăng?” Đại sư đáp: “Có Hòa thượng Hành Tu, Đôi tai dài, chính là Phật Định Quang ứng thân đấy!”. – Vương tìm đến ngài Hành Tu cung kính đảnh lễ, tôn xưng là Định Quang Như-Lai ra đời. Ngài Hành Tu liền bảo "Vĩnh Minh Đại Sư thật khéo nhiều lời, ông ta cũng chính là A Di Đà Như Lai hóa thân đó”. Nói xong, ngồi yên mà thị tịch. Ngô-Việt-Vương vội vã trở về Chùa Vĩnh-Minh định gạn hỏi hết, thì Đại sư cũng đã viên tịch.

Từ đây Giảng Sư bắt đầu nói về thế nào là Thiền, khi có người hỏi Ngài “khi ngồi thiền Ngài nghĩ gì?” Giảng Sư đã nói rõ “ No thinking -Resting your thinking “ vì Thiền là tĩnh lặng, chấm dứt mọi suy nghĩ.

Thiền tông đúng nghĩa là Samatha = Thiền Chỉ = dừng lại ( trú tâm trên một đề mục, hơi thở là 1 trong 42 đề mục,  để tâm không tán loạn.

Giảng Sư cũng nhắc lại 5 cách Thiền để đối trị với 5 triền cái (Tham dục - Sân - Trạo cử- Hôn trầm, Thụy miên - Hoài nghi) đó là :

Con rất tâm đắc khi Giảng Sư đã được ra những thí dụ về nước để giải thích cho tâm hoài nghi là nước bị bùn làm cho vẫn đục, nước bị rong rêu là do tâm trạo cử v.v….

Và cũng thật vui khi Ngài đã từ bi nói ra … đích đến của những thiền giả một khi bỏ thân ngũ ấm này mà nhiều Phật tử thường thắc mắc. Theo đó:

-nếu người đã đắc Sơ Thiền không còn tham dục và ác pháp (đạt được LY SANH HỶ) sẽ được về đến 3 cõi thấp nhất của Cõi Sắc Giới : Phạm chúng, phạm thụ, Đại Phạm .

-Nếu người đã đắc được Nhị thiền bỏ tầm, bỏ tứ đạt được Định hỷ lạc, khi thác sanh sẽ được về cõi Thiều Quang, Vô lượng Quang, Quang âm

-nếu người đắc Tam thiền ( ly hỷ, trú xả thân tâm thọ lạc) sẽ thác sinh vào những cõi trời sắc giới như Tứ đại thiên vương

-nếu người đạt Tứ thiền đã xả lạc khổ , diệt hỷ ưu khi thác sanh vào 6 tầng trời Quảng hỏa, Vô nhiệt …

Vượt qua tứ thiền là không vô biên xứ thiền, thức vô biên xứ , vô sở hữu xứ, phi tưởng phi phi tưởng xứ,

Nên nhớ hành giả tu thiền chỉ có thể luyện thần thông, thiên nhãn thông, thiên nhĩ thông, tha tâm thông và túc mạng thông nghĩa là chỉ có ngũ thông mà thôi vì một khi chế tâm nhất xứ, vô sự bất biệt thì năng lượng sẽ tụ điểm rất cao như solar mà chúng ta đang áp dụng để phát điện, hơn thế nữa một khi tâm mình tập trung thì thần lực bất khả tư nghì.

Nhưng đây chỉ là Thiền đã có từ trước tại Ấn Độ và Bà La Môn giáo, ngoại đạo

Đạo Phật của Đức Thế Tôn với Thiền quán ( Vipassana) mới chứng đắc được Lậu tận thông,

Cũng cần nhắc lại Thiền Quán chính là Thiền Tứ Niệm Xứ với Quán thân, thọ, tâm, pháp bằng cách sử dụng Chánh niệm tỉnh giác mọi thời, mọi oai nghi và một khi có Chánh niệm tỉnh giác thì phiền não sẽ vắng như bóng tối sẽ biến mất khi bật đèn sáng.

Con rất tâm đắc khi Giảng Sư nhắc lại một điều khi vô thường đến, nếu có Chánh niệm tỉnh giác thì mình chỉ nhìn nó vì biết rằng việc gì có hội tụ thì sẽ có chia ly, và biết rằng còn chung sống là còn duyên, khi hết duyên thì chia tay vậy thôi.

Giảng Sư cũng nhấn mạnh Cổ Đức thường dạy “khi có Phước Đức lưỡng toàn thì sẽ bay trong vòng trời yên ổn “

Giảng sư cũng nhắc đến HT Nhất Hạnh đã áp dụng thiền quán bằng cách đưa Chánh niệm vào trong hơi thở.

Và Giảng Sư cũng chỉ điểm chung giữa sự chứng đắc tứ thiền và 4 quả vị thanh văn như sau :

Và một vị A La Hán sẽ có đủ Tam Minh và Lục Thông.

Kính đa tạ lời giảng thật biện tài, quá thâm thuý nhiều dẫn dụ điển tích cho thính chúng học hỏi.

Để có thể bước vào Tịnh Độ, Giảng Sư đã nhắc lại những câu kệ về Niệm Phật mà Cụ Bà Tâm Thái (thân mẫu Giảng Sư) đã thuộc làu từ lâu và nay đã khắc vào tâm .

"Niệm Phật có phước có duyên,
Tấn tài tấn lợi bình yên cửa nhà.
Niệm Phật trừ đặng tà ma,
Yêu tinh quỉ quái lánh xa ngàn trùng.
Niệm Phật năng khử độc trùng,
Các loài ác thú hóa hung làm hiền.
Niệm Phật hết khùng hết điên.
Có gương trí huệ có đàng quang minh.
Niệm Phật khỏi sự bất bình,
Sự người chẳng nhớ sự mình chẳng ưa.
Niệm Phật cứu số long đong,
No cơm ấm áo thung dung mãn đời.
Niệm Phật cảm động khắp nơi,
Ai ai cũng mến người người đều thương.
Niệm Phật sanh dạ hiền lương,
Từ bi thì có, bạo cường thì không.
Niệm Phật trời cũng thương lòng,
Thường thường ủng hộ cả trong đêm ngày"

(Mời xem trọn bài sám nguyện Niệm Phật này)

Chúng ta thường niệm NAM MÔ A DI ĐÀ PHẬT thì ít nhất cũng cần hiểu rõ nghĩa của những chữ ấy như sau:

Như vậy:

Về sự: niệm danh hiệu Nam Mô A Di Đà Phật, có nghĩa là: con kính lễ Phật A Di Đà
Về lý: niệm danh hiệu: Nam Mô A Di Đà Phật, có nghĩa là: con quay về với tánh giác của chính con

Tới đây điểm chung và chính yếu của Thiền và Tịnh Độ đã rõ ràng khi ta chỉ cần đọc kinh A Di Đà mà Đức Phật đã giới thiệu cõi Cực lạc như sau :

"Nhĩ thời Phật cáo Trưởng lão Xá Lợi Phất: “Tùng thị Tây phương, quá thập vạn ức Phật độ, hữu thế giới danh viết Cực Lạc, kỳ độ hữu Phật hiệu A Di Đà, kim hiện tại thuyết pháp.”

HT Thích Trí Tịnh dịch nghĩa:

"Bấy giờ, Phật bảo Trưởng lão Xá Lợi Phất: “Từ đây tới phương Tây, trải qua mười vạn ức cõi Phật, có thế giới tên là Cực Lạc. Trong cõi đó, có đức Phật hiệu A Di Đà, hiện đang nói pháp.”

Con số mười đó chính là chỉ 5 hạ phần kiết sử và 5 thượng phần kiết sử, nghĩa là muốn được vãng sanh về nơi Cực Lạc phải đoạn trừ được 10 kiết sử mới gặp được Phật A Di Đà tượng trưng cho Vô Sanh ( không sinh không chết) nghĩa là chứng được A La Hán.

Niệm Phật chỉ là phương tiện - Đức Phật A Di Đà là chân lý tối cao, biến khắp trong tâm niệm của cả chúng sanh, A Di Đà Phật và tâm chúng sanh tương thông tương dung, chúng sanh khẩu niệm A Di Đà Phật, tâm tưởng A Di Đà Phật, tự tâm có thể hiển hiện Đức Phật A Di Đà, cho đến mười phương chư Phật cũng hiện trong đó. Tâm làm Phật, tâm niệm duyên pháp giới Phật, đó là nguyên lý quan trọng của pháp môn niệm Phật.

Do đó điều cần nhất cho người dù tu Thiền hay tu Tịnh đều cần phải hội đủ 3 Phước sau đây:

Bài pháp thoại của TT Giảng Sư hôm nay lại trùng hợp với những điều HT Viên Minh đã trả lời trong mục hỏi đáp cho một câu hỏi trong mục hỏi đáp của Trung tâm Hộ Tông mà con đã đọc được.

HT Viên Minh có nhắc đến những điều có liên quan về Tánh Biết ( VÔ SANH)

Hiểm hoạ vì chạy theo ảo tưởng và vọng thức (tập đế) đưa đến phiền não khổ đau (khổ đế) trong sinh tử luân hồi.

Và Ngài còn chỉ rõ thêm cái Thấy về Sự Thật để có thể bước vào dòng, đó là Tư đà hoàn ( thấp nhất của Nhập lưu)

Như vậy dù Tu thiền hay Tịnh Độ lúc nào cũng giữ được tâm rỗng lặng trong sáng, không tạo nghiệp thì thoát vòng lục đạo. Đó cũng là biểu trưng của con số 7 trong 7 đóa hoa sen của Thái Tử Tất Đạt Ta bước lên trong ngày đản sinh, vượt qua số 6 (ra khỏi lục đạo.

Kính đa tạ Giảng Sư đã ban một bài pháp thoại tuyệt vời trên cả tuyệt vời dù Ngài chưa kịp nghỉ ngơi gì sau một tuần lễ đảm nhiệm vai trò Hoá Chủ của Tuần lễ Khoá An Cư kiết Đông tại Tu Viện Quảng Đức thật xuất sắc và chu đáo từ trong ra ngoài.

Kính chúc Ngài Giảng Sư pháp thể khinh an, pháp duyên vô ngại hầu chúng đệ tử còn nghe thêm những bài pháp tuyệt vời khác nữa trên bước đường hoằng hoá độ sanh của Ngài .

Kính tri ân Hoà Thượng Phương Trượng, TT Trụ trì và Sư Cô Giác Anh đã điều hợp khoá tu Tịnh Nghiệp bằng cách áp dụng Thiền chỉ và Niệm Phật song hành khiến chúng đệ tử được nhiều an lạc. Kính chúc quý Ngài thân tâm thường tịnh lạc, phước trí nhị nghiêm.

Và kính chúc quý đạo hữu trong khoá tu học được dồi dào sức khỏe, gia đình thân quyến hạnh phúc an yên.

Kính trân trọng,

Nam Mô Công Đức Lâm Bồ Tát

Nam Mô Hoan Hỷ Tạng Bồ Tát