Tu Viện Quảng Đức105 Lynch Rd, Fawkner, Vic 3060. Australia. Tel: 9357 3544. [email protected]* Viện Chủ: HT Tâm Phương, Trụ Trì: TT Nguyên Tạng   

Sự Cố Chấp Và Linh Hoạt

19/02/201114:57(Xem: 7523)
Sự Cố Chấp Và Linh Hoạt

HẠNH PHÚC KHẮP QUANH TA
Nguyên Minh

HẠNH PHÚC VÀ KHỔ ĐAU

SỰ CỐ CHẤP VÀ LINH HOẠT

Những quan điểm, cách nhận thức của chúng ta đối với từng vấn đề nói riêng và với cuộc đời này nói chung không phải là một yếu tố bất biến. Mọi thứ đều liên tục thay đổi, và vì thế mà ngay cả bản thân ta cũng phải thay đổi một cách linh hoạt nếu muốn vươn đến sự hoàn thiện. Khi chúng ta không hiểu được điều này, chúng ta rất dễ rơi vào chỗ cố chấp, bảo thủ.

Có những giá trị tinh thần, những chuẩn mực đạo đức hay những nguyên tắc triết lý được tôn trọng gần như tuyệt đối trong một xã hội nào đó, vào một thời điểm nhất định nào đó, nhưng không phải là ở khắp mọi nơi và vào mọi thời đại. Môi trường thay đổi, hoàn cảnh thay đổi, và mọi giá trị, chuẩn mực hay nguyên tắc cũng cần thiết phải thay đổi mới có thể đảm bảo thích hợp với vai trò của chúng trong từng xã hội, từng thời đại khác nhau.

Vì thế, chúng ta cần phải có một sự linh hoạt nhất định trong việc tiếp cận với những giá trị mới. Trong một chừng mực nhất định, những giá trị mới có ý nghĩa rất quan trọng, thiết yếu cho sự hoàn thiện của cá nhân và cộng đồng.

Nhưng không phải tất cả những giá trị mới đều đáng tiếp nhận. Việc sản sinh ra những giá trị mới là quy trình tất yếu trong nỗ lực vươn lên của mỗi cá nhân cũng như toàn xã hội, nhưng trong số rất nhiều giá trị mới sản sinh, chỉ một số ít là thực sự có thể chấp nhận để trở thành những chuẩn mực mới.

Quan điểm mở rộng, linh hoạt và sẵn sàng tiếp nhận những giá trị mới không đồng nghĩa với việc đánh mất lập trường căn bản. Mỗi chúng ta đều có những niềm tin, nhận thức được thừa hưởng từ những thế hệ đi trước trong cộng đồng. Những niềm tin, nhận thức này đã đạt được qua quá trình chiêm nghiệm thực tế của tiền nhân, và nó có những giá trị cơ bản nhất định không thể phủ nhận.

Vấn đề nảy sinh ở đây là, làm thế nào để chúng ta có thể vừa duy trì được một cách nhất quán và kiên định những giá trị cơ bản trong niềm tin và nhận thức, mà vẫn có thể linh hoạt tiếp cận và mở rộng khả năng tiếp thu những giá trị mới?

Để làm được điều đó, chúng ta cần phải xác định được những yếu tố cơ bản cần thiết phải được duy trì. Chẳng hạn, đứng từ góc độ xây dựng một cuộc sống an vui hạnh phúc, chúng ta cần phải xác định những yếu tố cơ bản như là: những giá trị nhân bản chung, sự khao khát được sống hạnh phúc và không muốn khổ đau của tự thân cũng như của tất cả những người khác. Trên nền tảng của những giá trị cơ bản này, chúng ta mới xem xét việc tiếp thu bất cứ một giá trị mới nào được đưa ra. Điều đó có nghĩa là, việc tiếp thu bất cứ một chuẩn mực, nguyên tắc mới nào cũng không thể đi ngược lại các giá trị cơ bản nói trên.

Mở rộng quan điểm linh hoạt trên các lãnh vực khác của đời sống, điều trước tiên mà chúng ta cần làm là phải phân tích hệ thống những niềm tin và nhận thức hiện có của mình để xác định những giá trị cơ bản tối thiểu nào cần duy trì trong đó. Nếu chúng ta không làm được điều này, sẽ có hai khả năng xảy ra khi tiếp cận với những giá trị mới. Hoặc là việc tiếp nhận cái mới sẽ vô cùng khó khăn, và chúng ta trở thành cố chấp, bảo thủ. Hoặc là ta sẽ không giữ được bất cứ giá trị cơ bản nào của bản thân và cộng đồng, và chúng ta trở thành những kẻ mất gốc, không định hướng. Ngược lại, việc xác định và tuân theo những giá trị cơ bản mở ra cho chúng ta khả năng tiếp nhận dễ dàng những giá trị mới và đồng thời trở nên cởi mở, linh hoạt hơn trong việc ứng xử với các vấn đề nảy sinh trong cuộc sống hằng ngày.


Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
24/10/2014(Xem: 14143)
Một kỷ nguyên mới canh tân kỹ thuật đang lan tràn khắp thế giới và đang tiến đến trưởng thành, đó là mạng lưới thông tin toàn cầu internet (world wide web), một hệ thống truyền thông và môi trường học có sức mạnh. Không nên xem Internet chỉ là một phương tiện mới để truyền bá Giáo Pháp với một hình thức mới, mà Internet còn có tiềm năng là một căn cứ cho một cộng đồng Phật Giáo trên mạng (online) cống hiến những giá trị xã hội và tâm linh cho mọi người.
20/10/2014(Xem: 33061)
Đa số Phật tử Việt Nam thường chỉ học hỏi Phật pháp qua truyền thống Trung Hoa; ít ai để ý đến sự sai biệt căn để giữa khởi nguyên của Phật giáo từ Ấn Độ và những khai triển của Trung Hoa. Người Ấn vốn có thái độ coi thường lịch sử; “bởi vì chư thiên yêu thương cái gì tăm tối”*, họ đẩy tất cả những gì xảy ra lui vào bóng tối mịt mù của thần thoại. Riêng Phật tử Ấn cổ thời, với lý tưởng cứu cánh là Niết Bàn, mọi biến cố lịch sử cũng không bận tâm cho lắm. Ngược lại, người Trung Hoa có thái độ lịch sử một cách xác thiết.
17/10/2014(Xem: 9838)
Sợ hãi và lo âu là sản phẩm tưởng tượng của tâm bị ảnh hưởng bởi những điều kiện ở thế giới bên ngoài. Chúng có gốc rễ từ tham và bám víu. Thực ra, cuộc sống giống như một cuốn phim đang diễn ra, trong đó mọi thứ đều luôn chuyển động và thay đổi. Không có gì trong cõi đời này là thường hằng hay bất biến. Những người trẻ tuổi, khỏe mạnh thì sợ chết yểu. Người già yếu thì lo âu phải kéo dài kiếp sống. Giữa hai nhóm người này là những kẻ ước muốn sống vui vẻ cả đời. Những tham vọng đầy hào hứng về lạc thú thế gian dường như qua đi quá nhanh. Những ước đoán đầy sợ hãi về những điều bất an tạo nên sự lo âu thì dường như không bao giờ chấm dứt. Các cảm xúc đó cũng tự nhiên thôi. Những thăng trầm của cuộc sống đùa giỡn với ngã tưởng của ta, xem nó như một con rối trên sợi dây kéo, nhưng tâm ta thì bản chất của nó là siêu việt. Sự rèn luyện tâm, còn được biết đến như là văn hóa tâm linh, là bước đầu tiên tiến đến việc huấn luyện tâm bất ổn định. Đức Phật đã dạy, Ái sinh ra k
18/08/2014(Xem: 58383)
108 lời dạy của Đức Đạt-lai Lạt-ma được gom góp trong quyển sách tuy bé nhỏ này nhưng cũng đã phản ảnh được một phần nào tư tưởng của một con người rất lớn, một con người khác thường giữa thế giới nhiễu nhương ngày nay. Thật vậy tư tưởng của Ngài có thể biểu trưng cho toàn thể lòng từ bi và trí tuệ Phật Giáo trên một hành tinh mà con người dường như đã mất hết định hướng. Các sự xung đột không hề chấm dứt, con người bóc lột con người, giết hại muôn thú và tàn phá thiên nhiên. Phật giáo thường được coi như là một tín ngưỡng nhưng những lời khuyên của Đức Đạt-lai Lạt-ma trong quyển sách này vượt lên trên khuôn khổ hạn hẹp của một tôn giáo: - "Mỗi khi phải đề cập đến các vấn đề tâm linh thì không nhất thiết là tôi buộc phải nói đến các vấn đề liên quan đến tôn giáo (câu 87).
16/06/2014(Xem: 8338)
sanh trưởng trong một gia đình trí thức thượng lưu bên Pháp. Năm 20 tuổi, ông bỏ nhà sang Ấn Độ tu học Phật pháp dưới sự hướng dẫn của các thiền sư Tây Tạng, trong đó có Kangyur Rimpotché, sau này là sư phụ của ông. Đồng thời ông bắt đầu một luận án tiến sỹ về di tính tế bào. Về Pháp tiếp tục trong phòng thí nghiệm của François Jabob, ông trình luận án năm 1972. Sau đó, ông trở lại Ấn Độ theo học Phật pháp, tu hành, viết sách và tham gia xây dựng rất nhiều công trình từ thiện cho tới bây giờ. Nhờ sống bên Ấn Độ, ông rất thạo tiếng Tây Tạng và gần đây hay theo Đức Đạt Lai Lạt Ma dịch các diễn văn của Ngài sang tiếng Pháp.
14/05/2014(Xem: 8392)
Bài viết dưới đây được dịch từ một bản tiếng Pháp mang tựa là Compassion, medecin insurpassable (Lòng Từ Bi, một vị lương y vô song) của một học giả Phật Giáo rất uyên bác là bà Sofia Stril-Rever. Bài viết này được đăng trên tập san Dharma số 46 (tháng 10, 2003) với chủ đề Compassion et Médecine (Từ Bi và Y Khoa), độc giả cũng có thể tra cứu bài viết này trên mạng internet tại : http://www.buddhaline.net/La-compassion-une-energie-de Bài chuyển ngữ này là một trong loạt những bài với chủ đề "Quan điểm của Phật Giáo đối với sự đau đớn và bệnh tật". Các bài khác đã được phổ biến là: - Đức Phật thuyết giảng về sự đau đớn (Kinh Sallatha Sutta) - Đức Phật từng cảm nhận các giác cảm đau đớn (Kinh Sakalika Sutta) - Giáo huấn của Đức Phật về sự đau đớn và khổ đau (Rich Heller) - Thái độ của người Phật Giáo về sự đau đớn (Ajahn Brahmavamso Mahathera) - Cái chết là một thứ bệnh ung thư (Ajahn Liem) - Y khoa cũn
22/04/2014(Xem: 7923)
Một trong những nền tảng quan trọng của đạo đức Phật giáo là tuân theo tinh thần bất bạo động. Mục đích của tôi trong bài viết sau đây là trình bày những ảnh hưởng của lời nguyện ước này trong mối quan hệ với việc đối xử với phạm nhân. Chấp nhận trừng phạt có liên hệ đến chủ tâm bắt phạm nhân phải chịu thiệt hại, tôi lập luận rằng cách áp dụng trừng phạt là không phù hợp với nguyên tắc bất bạo động
26/03/2014(Xem: 6007)
Qua sự phát triển một thái độ trách nhiệm đối với người khác, chúng ta có thể khởi đầu thiết lập một thế giới thân ái và từ bi hơn mà tất cả chúng ta hằng mơ ước. Độc giả có thể đồng ý hay không sự ủng hộ của tôi về trách nhiệm toàn cầu.
12/03/2014(Xem: 28093)
Nghi thức Thọ Trì Đại Bi Sám Pháp (giọng tụng: TT Thích Nguyên Tạng) Kính lạy đời quá khứ Chánh Pháp Minh Như Lai Chính là đời hiện nay Quán Thế Âm Bồ tát Bậc thành công đức diệu Dũ lòng đại từ bi Nơi trong một thân tâm Hiện ra ngàn tay mắt
12/03/2014(Xem: 25011)
Trong một cuộc đàm thoại giữa thính chúng thuộc nhiều thành phân xã hội, là nhà truyền thông, nhà giáo dục, chính khách…Đức Đạt Lai Lạt Ma đã trả lời các câu hỏi về nhiều vấn đề đời sống xã hội của người tham dự một cách thẳng thắn và có duyên.
facebook youtube google-plus linkedin twitter blog
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường,
nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.

May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland,
Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below,
may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma,
the Land of Ultimate Bliss.

Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria
Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery
Most Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang
Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia
Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600
Website: http://www.quangduc.com
http://www.tuvienquangduc.com.au (old)
Xin gửi Xin gửi bài mới và ý kiến đóng góp đến Ban Biên Tập qua địa chỉ:
[email protected]