TRIẾT LÝ NHÀ PHẬT
Đoàn Trung Còn biên soạn, Nguyễn Minh Tiến hiệu đính
Tôn giả sanh trưởng tại nước Đàm Tân, thuộc dòng tộc Bà-la-môn, cha tên Tịch Hạnh, mẹ là Thường An Lạc. Đắc Pháp nơi Tổ đời thứ hai mươi bốn là Sư-tử Bồ-đề, ngài vâng lời thầy hành hóa về miền Trung Ấn Độ. Có một kẻ ngoại đạo muốn hại ngài, bèn bỏ thuốc độc vào đồ ăn. Ngài biết, nhưng vẫn ăn mà không chết. Kẻ kia thấy vậy bèn tỉnh ngộ, xin xuất gia. Tổ nhận cho người ấy thọ giới cụ túc.
Về sau, khi vua Đắc Thắng lên ngôi có ý muốn làm hại Tổ. Thái tử Bất-như-mật-đa can ngăn vua, liền bị bắt giam vào ngục. Vua triệu Tổ đến, hỏi rằng:
“Thầy đắc đạo nào?”
Tổ đáp:
“Ta đắc đạo Phật.”
“Phật diệt độ đã một ngàn năm rồi, vậy thầy theo ai mà đắc?”
“Ta theo học với tôn giả Sư-tử Bồ-đề.”
“Ngài Sư tử đã bị hại chết, làm sao truyền Pháp cho thầy?”
“Tổ sư đã truyền pháp khi chưa bị hại, có truyền y làm chứng.”
Vua hỏi tiếp:
“Y ấy nay ở đâu?”
Tổ đáp:
“Trong bọc.”
Vua truyền đem y ra đốt. Củi cháy hết, y còn nguyên. Vua rất hối hận, làm lễ tạ tôi. Vua truyền thả thái tử Bất-như-mật-đa ra khỏi ngục, lại thuận cho xuất gia. Bất-như-mật-đa làm thị giả được sáu năm, Tổ truyền Chánh pháp cho và dặn rằng: “Nay ta giao phó Chánh pháp nhãn tạng cho ngươi. Vậy ngươi phải khéo hộ trì.” Và ngài có truyền bài kệ dưới đây:
Thánh nhân thuyết tri kiến,
Đương cảnh vô thị phi;
Ngã kim ngộ chân tánh,
Vô đạo diệc vô lý.
聖人說知見
當境無是非
我今悟真性
無道亦無理
Dịch nghĩa
Thánh đem tri kiến thuyết thì,
Cảnh này không thị không phi mới đành.
Nay ta ngộ tánh chân lành,
Đạo không mà lý cũng thành ra không.
Đoàn Trung Còn biên soạn, Nguyễn Minh Tiến hiệu đính
V. Chư Tổ sư Tây Thiên
24.TỔ BÀ-XÁ TƯ-ĐA
婆舍斯多祖Tôn giả sanh trưởng tại nước Đàm Tân, thuộc dòng tộc Bà-la-môn, cha tên Tịch Hạnh, mẹ là Thường An Lạc. Đắc Pháp nơi Tổ đời thứ hai mươi bốn là Sư-tử Bồ-đề, ngài vâng lời thầy hành hóa về miền Trung Ấn Độ. Có một kẻ ngoại đạo muốn hại ngài, bèn bỏ thuốc độc vào đồ ăn. Ngài biết, nhưng vẫn ăn mà không chết. Kẻ kia thấy vậy bèn tỉnh ngộ, xin xuất gia. Tổ nhận cho người ấy thọ giới cụ túc.
Về sau, khi vua Đắc Thắng lên ngôi có ý muốn làm hại Tổ. Thái tử Bất-như-mật-đa can ngăn vua, liền bị bắt giam vào ngục. Vua triệu Tổ đến, hỏi rằng:
“Thầy đắc đạo nào?”
Tổ đáp:
“Ta đắc đạo Phật.”
“Phật diệt độ đã một ngàn năm rồi, vậy thầy theo ai mà đắc?”
“Ta theo học với tôn giả Sư-tử Bồ-đề.”
“Ngài Sư tử đã bị hại chết, làm sao truyền Pháp cho thầy?”
“Tổ sư đã truyền pháp khi chưa bị hại, có truyền y làm chứng.”
Vua hỏi tiếp:
“Y ấy nay ở đâu?”
Tổ đáp:
“Trong bọc.”
Vua truyền đem y ra đốt. Củi cháy hết, y còn nguyên. Vua rất hối hận, làm lễ tạ tôi. Vua truyền thả thái tử Bất-như-mật-đa ra khỏi ngục, lại thuận cho xuất gia. Bất-như-mật-đa làm thị giả được sáu năm, Tổ truyền Chánh pháp cho và dặn rằng: “Nay ta giao phó Chánh pháp nhãn tạng cho ngươi. Vậy ngươi phải khéo hộ trì.” Và ngài có truyền bài kệ dưới đây:
Thánh nhân thuyết tri kiến,
Đương cảnh vô thị phi;
Ngã kim ngộ chân tánh,
Vô đạo diệc vô lý.
聖人說知見
當境無是非
我今悟真性
無道亦無理
Dịch nghĩa
Thánh đem tri kiến thuyết thì,
Cảnh này không thị không phi mới đành.
Nay ta ngộ tánh chân lành,
Đạo không mà lý cũng thành ra không.
Gửi ý kiến của bạn
%7Cutmcsr%3D(direct)%7Cutmcmd%3D(none)%3B%2B__utmv%3D264559505.-%3B)