Tu Viện Quảng Đức105 Lynch Rd, Fawkner, Vic 3060. Australia. Tel: 9357 3544. quangduc@quangduc.com* Viện Chủ: HT Tâm Phương, Trụ Trì: TT Nguyên Tạng   

TRÍ HUỆ VÀ ĐẠI BI

26/02/201322:58(Xem: 3678)
TRÍ HUỆ VÀ ĐẠI BI
lotus_1
TRÍ HUỆ VÀ ĐẠI BI
Nguyễn Thế Đăng

Kinh Đại Bát Nhã nói Bồ-tát là người “Vì chúng sanh mà cầu Vô thượng chánh đẳng chánh giác, cứu độ những chúng sanh điên đảo chấp ngã” (Phẩm Đạo thọ thứ 71), “vì chúng sanh mà cầu Vô thượng chánh đẳng chánh giác” (Phẩm Nhất niệm thứ 76), “hành sáu ba la mật, ba mươi bảy phẩm trợ đạo, mười lực, bốn vô sở úy, bốn vô ngại, mười tám pháp bất cọng, hành đại từ đại bi, hành nghiêm tịnh cõi Phật, thành tựu tuệ giác cho chúng sanh” (Phẩm Bồ-tát hạnh thứ 72).

Bồ-tát ngay từ khi mới phát tâm đã kết hợp hai công việc, hai con đường:

- Trí huệ Bát nhã thấu suốt tánh Không để tự giải thoát, giác ngộ.

- Đại bi cứu độ chúng sanh.

Nếu không nghe, suy nghĩ, thực hành Bát-nhã ba-la-mật, chúng ta dễ thấy rằng đây là hai công việc, hai con đường trái nghịch nhau. Làm sao có thể kết hợp tánh Không với việc độ chúng sanh, hết đời này qua đời khác?

Trước hết, thực hành trí huệ Bát-nhã là:

“Đức Phật bảo Tu-bồ-đề: Bồ-tát có thể học rằng các pháp không có tự tánh, cũng có thể nghiêm tịnh cõi Phật, thành tựu tuệ giác cho chúng sanh. Biết quốc độ và chúng sanh không có tự tánh, đó là sức phương tiện của Bát-nhã” (Phẩm Đạo thọ thứ 71).

“Này Tu-bồ-đề! Biết thật nghĩa của các pháp nên gọi là Phật. Chứng thật tướng của các pháp nên gọi là Phật. Thông suốt thật nghĩa của các pháp nên gọi là Phật. Biết như thật tất cả các pháp nên gọi là Phật.

Bạch Đức Thế Tôn! Bồ-đề (giác ngộ) nghĩa là gì?

Này Tu-bồ-đề! Nghĩa Không là nghĩa Bồ-đề. Nghĩa Như, nghĩa pháp tánh, nghĩa thật tế, là nghĩa Bồ-đề… Thật nghĩa của Bồ-đề không thể hoại, không thể phân biệt, đó là nghĩa Bồ-đề. Lại nữa, thật tướng của các pháp chẳng hư dối, chẳng dị biệt, là nghĩa Bồ-đề” (Phẩm Bồ-tát hạnh thứ 72).

Trí huệ Bát-nhã là quán thấy các pháp vốn không có tự tánh. Không có tự tánh cho nên được gọi là tánh Không. Tánh Không này là “thật nghĩa của các pháp”, là “thật tướng của các pháp”. Bồ-đề là giác ngộ trọn vẹn nghĩa tánh Không này. Tánh Không ấy còn được gọi là Như, là pháp tánh, là thật tế, là giác-ngộ. Vị giác ngộ trọn vẹn tánh Không, hay Như, hay pháp tánh, hay thật tế, được gọi là bậc giác ngộ, bậc Phật.

Trí huệ soi thấy tánh Không này là nền tảng từ đó phát sanh mọi thực hành vị tha của Bồ-tát, mọi Bồ-tát hạnh: Sáu ba-la-mật, từ bi hỷ xả, bốn nhiếp pháp… cho đến “tôi phải dùng ba thừa độ thoát hết thảy chúng sanh, tôi sẽ thay cho tất cả chúng sanh mười phương mà chịu khổ đau” (Phẩm Kim Cương thứ 13).

Để biết sự kết hợp của trí huệ và đại bi như thế nào, chúng ta trích dẫn một đoạn kinh về Nhẫn nhục ba-la-mật.

“Ngài Tu-bồ-đề thưa: Bạch Đức Thế Tôn, làm thế nào Bồ-tát ở trong các pháp vô tướng, vô tác, vô đắc mà có thể đầy đủ Nhẫn nhục ba-la-mật?

- Này Tu-bồ-đề! Bồ-tát từ khi mới phát tâm đến nay cho đến khi ngồi đạo tràng, trong thời gian ấy nếu có bị bất cứ chúng sanh nào đến đánh đập đâm chém, Bồ-tát này không khởi tâm giận dữ dù chỉ một niệm. Bồ-tát phải tu hai thứ nhẫn.

Một là không khởi tâm oán giận đối với bất cứ chúng sanh nào đến mắng chửi đánh đập đâm chém.

Hai là tất cả pháp không sanh.

Bồ-tát tu nhẫn như vậy, nếu có người đến mắng chửi, đánh đập, bèn suy nghĩ: ai mắng, ai chê, ai chửi, ai đánh đập? Ai là người nhận chịu? Bồ-tát phải suy nghĩ thật tánh của các pháp là rốt ráo Không, không có pháp, không có chúng sanh. Các pháp còn bất khả đắc huống gì chúng sanh. Lúc quán tưởng các pháp như vậy, Bồ-tát chẳng thấy có người mắng chửi, chẳng thấy có người đánh đập. Khi Bồ-tát quán tướng các pháp như vậy liền được vô sanh pháp nhẫn.

Sao gọi là vô sanh pháp nhẫn? Biết tướng các pháp thường không sanh, các phiền não từ xưa đến nay cũng thường không sanh. An trụ trong hai nhẫn ấy thì có thể đầy đủ bốn thiền, bốn tâm vô lượng, bốn niệm xứ, ba môn giải thoát, mười trí lực, bốn vô úy, bốn trí vô ngại, mười tám pháp bất cọng, đại từ đại bi…

Này Tu-bồ-đề! Ở trong pháp vô tướng, vô tác, vô đắc, đầy đủ Nhẫn nhục ba-la-mật như vậy” (Phẩm Nhất niệm thứ 76).

Thực hành sáu ba-la-mật trong tánh Không như vậy, thì sáu ba-la-mật thành “Sáu ba-la-mật vô tướng”, nghĩa là giải thoát ngay khi hành (Phẩm Lục dụ thứ 77).

Bốn nhiếp pháp là bố thí, ái ngữ, lợi hành, đồng sự là hoạt động do lòng bi của Bồ-tát cho chúng sanh. Bốn nhiếp pháp, như tất cả mọi hoạt động khác của Bồ-tát, được nối kết với trí huệ tánh Không. Ở đây chúng ta trích một đoạn về bố thí pháp:

“Đức Phật dạy: Này Tu-bồ-đề, vì thế nên phải biết, Bồ-tát hành Bát-nhã ba-la-mật, vì chúng sanh mà thuyết pháp một cách thích hợp, đem chúng sanh ra khỏi điên đảo, khiến chúng sanh được vào chỗ nên an trụ, vì pháp thì không trói không mở. Vì sao thế? Vì sắc không trói không mở, thọ tưởng hành thức không trói không mở. Sắc không trói không mở thì chẳng phải sắc, thọ tưởng hành thức không trói không mở thì chẳng phải thọ tưởng hành thức. Vì sao thế? Vì sắc rốt ráo thanh tịnh, thọ tưởng hành thức cho đến hết thảy pháp, hoặc hữu vi hoặc vô vi, cũng đều rốt ráo thanh tịnh.

Như vậy, Bồ-tát vì chúng sanh thuyết pháp cũng không thủ đắc tướng chúng sanh và tất cả pháp, vì tất cả pháp bất khả đắc vậy. Bồ-tát không trụ nên trụ trong thật tướng của các pháp, đó là sắc Không cho đến hữu vi vô vi pháp Không.

Tại sao thế? Vì sắc cho đến hữu vi vô vi pháp, tự tánh bất khả đắc nên không có chỗ an trụ. Pháp vô sở hữu chẳng trụ pháp vô sở hữu. Tự tánh pháp không trụ trong tự tánh pháp, tha tánh pháp không trụ trong tha tánh pháp. Vì sao? Vì tất cả pháp đều bất khả đắc. Pháp bất khả đắc thì an trụ chỗ nào?

Như vậy, này Tu-bồ-đề! Bồ-tát hành Bát-nhã ba-la-mật do các pháp Không mà có thể thuyết pháp như vậy. Hành Bát-nhã ba-la-mật như thế, với chư Phật, chư Thanh văn, Độc giác Phật không có lỗi. Vì sao thế? Chư Phật, chư Bồ-tát, Độc giác Phật được pháp này rồi, vì chúng sanh thuyết pháp mà chẳng hề chuyển đổi thật tướng của các pháp. Vì Như, pháp tánh, thật tế không thể chuyển đổi. Tại sao thế? Vì các pháp không có tánh vậy” (Phẩm Tứ nhiếp pháp thứ 78).

Nhờ hành sáu ba-la-mật vô tướng, tất cả các Bồ-tát hạnh vô tướng mà Bồ-tát có thể “độ thoát hết chúng sanh mà không có dẫu chỉ một người được vào Niết-bàn”.

“Đức Phật nói: Này Tu-bồ-đề! Đại Bồ-tát nên sanh tâm như vầy: Ở trong vô lượng đời sanh tử, tôi sẽ đại thệ trang nghiêm. Tôi sẽ xả bỏ mọi sở hữu, tôi phải ở trong tâm bình đẳng với tất cả chúng sanh, tôi phải dùng ba thừa độ thoát tất cả chúng sanh, khiến tất cả họ vào Niết-bàn vô dư. Nhưng độ hết chúng sanh rồi mà không có dẫu chỉ một người vào Niết-bàn. Tôi phải hiểu rõ tướng bất sanh của tất cả các pháp, tôi phải thuần dùng tâm Nhất thiết chủng trí để thực hành sáu ba-la-mật, tôi phải học trí huệ thấu suốt tất cả pháp, tôi phải thông đạt trí huệ tất cả các pháp là Một tướng, tôi phải thông đạt đến trí huệ rõ suốt vô lượng tướng của các pháp.

Đây gọi là đại Bồ-tát phát sanh đại tâm không thể hư hoại như kim cương. An trụ trong đại tâm này, đại Bồ-tát là bậc thượng thủ trong quyết định chúng. Vì pháp dụng đây vô sở đắc vậy” (Phẩm Kim cương thứ 13).

Chính vì “pháp dụng vô tướng, vô sở đắc” cho nên lòng bi trở thành vô biên, mà người xưa nói là “đồng thể đại bi”.

Nếu không kết hợp với trí huệ tánh Không, lòng bi dễ thành “lòng bi ái kiến”, nói theo kinh Duy Ma Cật. Lòng bi ái kiến là lòng bi mà có nhiễm sự yêu thích ràng buộc vào sắc thọ tưởng hành thức của các đối tượng. Và khi đã có yêu thích thì phải có cái không yêu thích, cái chán ghét.

Phẩm Văn Thù thăm bệnhnói: “Nếu đối với chúng sanh mà khởi lên lòng bi ái kiến thì đối với sanh tử tái sanh có lòng chán mệt. Như Đức Phật có nói: Nếu tự mình bị trói buộc mà giải thoát cho sự trói buộc của người khác, chuyện ấy không thể có. Nếu tự mình không bị trói buộc mà giải thoát cho sự bị trói buộc của người khác, chuyện ấy có thể được”.

Một lần nữa, chúng ta trích một đoạn kinh nói về lòng bi độ hết chúng sanh nhưng lòng bi ấy kết hợp với trí huệ tánh Không, nên tuy làm công việc độ thoát chúng sanh nhưng vẫn thấy sắc thọ tưởng hành thức của mình và người đều là tánh Không:

“Ngài Tu-bồ-đề nói với các thiên tử: Chư đại Bồ-tát đối với các pháp bình đẳng, không thủ chứng bậc Thanh văn, Độc giác Phật thì vẫn chưa là khó. Chư đại Bồ-tát đại trang nghiêm với thệ nguyện rằng: Tôi sẽ độ vô lượng vô biên vô số chúng sanh. Biết chúng sanh rốt ráo bất khả đắc mà độ chúng sanh, đây mới là khó.

Này các thiên tử! Đại Bồ-tát phát tâm Vô thượng Bồ-đề nguyện rằng: Tôi sẽ độ hết chúng sanh. Chúng sanh thật không thể có được mà vị ấy muốn độ chẳng khác nào muốn độ hư không. Tại sao thế? Vì hư không lìa tướng, phải biết chúng sanh cũng lìa tướng. Vì hư không là Không, phải biết chúng sanh cũng là Không. Vì hư không không kiên cố phải biết chúng sanh cũng không kiên cố. Vì hư không hư huyễn phải biết chúng sanh cũng hư huyễn. Vì thế nên biết việc Bồ-tát làm là khó. Vì lợi lạc cho chúng sanh bất khả đắc mà đại trang nghiêm. Vị ấy cam kết thệ nguyện vì chúng sanh tức là muốn tranh đấu cùng hư không. Bồ-tát này cam kết thệ nguyện rồi cũng không thấy có chúng sanh mà vẫn vì chúng sanh cam kết thệ nguyện.

Vì sao thế? Vì chúng sanh lìa tướng nên biết đại thệ nguyện cũng lìa tướng. Vì chúng sanh hư huyễn nên biết đại thệ nguyện cũng hư huyễn. Nếu đại Bồ-tát nghe pháp như vậy tâm không sợ, không nghi, nên biết đại Bồ-tát ấy tu Bát-nhã ba-la-mật. Vì sao thế? Vì sắc lìa tướng tức chúng sanh lìa tướng, thọ tưởng hành thức lìa tướng tức chúng sanh lìa tướng. Sắc thọ tưởng hành thức lìa tướng tức là Sáu ba-la-mật lìa tướng. Cho đến Nhất thiết chủng trí lìa tướng tức là sáu ba-la-mật lìa tướng. Nếu nghe tất cả pháp lìa tướng như vậy mà tâm chẳng sợ, chẳng nghi, chẳng mê mờ, phải biết đó là đại Bồ-tát hành Bát-nhã ba-la-mật” (Phẩm Độ không thứ 65).

Đại bi là cái phân biệt hai con đường, con đường Thanh văn, Độc giác Phật và con đường Bồ-tát, mặc dầu cả hai đều thực hành Bát-nhã ba-la-mật thấu đạt tánh Không:

“Những thiện nam tử thiện nữ nhân muốn học bậc Thanh văn cũng phải nghe Bát-nhã ba-la-mật để thọ trì, đọc tụng, ghi nhớ, thực hành. Người muốn học Độc giác Phật cũng phải nghe Bát-nhã ba-la-mật để thọ trì, đọc tụng, ghi nhớ, thực hành. Người muốn học bậc Bồ-tát cũng phải nghe Bát-nhã ba-la-mật để thọ trì, đọc tụng, ghi nhớ, thực hành.

Tại sao vậy? Vì trong Bát-nhã ba-la-mật nói rộng về ba thừa, nên Bồ-tát, Thanh văn, Độc giác Phật đều phải học” (Phẩm Khuyến học thứ 8).

Sự khác biệt của Bồ-tát so với Thanh văn, Độc giác Phật là lòng đại bi, “cam kết thệ nguyện độ thoát vô lượng vô biên vô số chúng sanh”. Công việc ấy trải qua vô lượng vô biên vô số đời, như trong kinh Phổ Hiền hạnh nguyện, Bồ-tát Phổ Hiền nói: “Cho đến thế giới, hư không tận. Chúng sanh và nghiệp, phiền não tận. Trong tất cả vô tận thời gian. Nguyện này rốt ráo hằng vô tận”.

Bồ-tát thừa khác với Thanh văn thừa, Độc giác thừa ở chỗ vì đại bi đại nguyện, mặc dầu có thể nhập Niết-bàn ở đệ thất địa và đệ bát địa, Bồ-tát vẫn tiếp tục con đường vì chúng sanh cho đến khi thành Phật. Điều này chúng ta có thể tham khảo ở phẩm Thập địa kinh Hoa Nghiêm.

Với kinh Đại Bát Nhã, điều này được gọi là “học Không bất chứng”:

“Lúc an trụ trong pháp Không, đại Bồ-tát tự nghĩ nay là lúc tôi học chứ chẳng phải là lúc chứng”.

“Này Tu-bồ-đề! Đại Bồ-tát phải nghĩ rằng nay là lúc tôi học Bố thí ba-la-mật cho đến Bát-nhã ba-la-mật chứ chẳng phải là lúc chứng, là lúc tôi tu bốn niệm xứ chứ chẳng phải là lúc chứng, là lúc tu ba tam muội Không, Vô tướng, Vô tác chứ chẳng phải là lúc chứng, cho đến là lúc tôi học Nhất thiết chủng trí chứ chẳng phải là lúc chứng quả A-la-hán và Độc giác Phật…

Đại Bồ-tát nghĩ rằng tôi chẳng nên rời bỏ tất cả chúng sanh. Tất cả chúng sanh chìm đắm trong cái hoàn toàn không có gì, mãi đi trong bóng tối của cái tôi và cái của tôi, tôi phải độ thoát họ. Bấy giờ Bồ-tát hành ba môn giải thoát Không, Vô tướng, Vô tác mà chẳng chứng lấy thật tế (Niết-bàn). Vì chẳng chứng nên chẳng sa vào bậc Thanh văn và Độc giác Phật. Vì có sức phương tiện nên Bồ-tát này thường tăng ích pháp lành, căn trí thông lợi hơn căn trí của bậc A-la-hán, Độc Giác Phật” (Phẩm Học Không bất chứng thứ 60).

Đại bi chính là một cánh, cánh kia là trí huệ Bát-nhã, để Bồ-tát đủ hai cánh bay trong tánh Không mà chẳng chứng nhập tánh Không, chẳng rơi rớt xuống sanh tử mà cũng chẳng tan biến vào Niết-bàn. Nhờ đôi cánh đại bi và trí huệ, Bồ-tát làm việc khó làm: bay giữa sanh tử và Niết-bàn, giữa sự không lấy cũng không bỏ việc giải thoát cho chính mình và giải thoát cho chúng sanh:

“Này Tu-bồ-đề! Cũng vậy, đại Bồ-tát ở giữa tất cả chúng sanh với tâm từ bi hỷ xả tràn đầy cùng khắp. Khi ấy đại Bồ-tát an trụ trong bốn tâm vô lượng, đầy đủ sáu ba-la-mật, chẳng chứng lấy quả vô lậu, học Nhất thiết chủng trí, vào ba giải thoát môn Không, Vô tướng, Vô tác. Bấy giờ Bồ-tát chẳng duyên theo tất cả các tướng cũng chẳng chứng tam muội Vô tướng. Vì chẳng chứng tam muội Vô tướng nên chẳng sa vào các bậc Thanh văn và Độc giác Phật.

Này Tu-bồ-đề! Ví như chim có đủ hai cánh bay lượn trong hư không chẳng bị rơi rớt, dầu chim ở trong hư không mà cũng chẳng an trụ trong hư không (Phẩm Học Không bất chứng thứ 60).

(Tạp Chí Văn Hóa Phật Giáo số 169)


Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
29/03/2011(Xem: 8330)
Chúng ta điều hòa với đa nguyên tôn giáo như thế nào, điều rất cần thiết trong thế giới hiện nay, với sự quan tâm sâu sắc đến tín ngưỡng của chính chúng ta? Đức Đạt Lai Lạt Ma cống hiến giải pháp của ngài. Với nhiều tín đồ, chấp nhận tính chính đáng của những truyền thống tín ngưỡng khác đặt ra một thử thách nghiêm trọng. Để chấp nhận những tôn giáo khác là chính đáng có thể dường như làm tổn hại tính nguyên vẹn niềm tin tôn giáo của chính mình, vì nó đòi hỏi sự thu nạp những con đường tâm linh khác nhau nhưng hiệu quả.
20/03/2011(Xem: 3866)
Tôi có một người huynh đệ băn khoăn bởi một vấn đề. Đó là một đằng theo lời dạy của Lục Tổ Huệ Năng: “Không nghĩ thiện không nghĩ ác, cái gì là bản lai diện mục, v.v.?” tức là không còn so sánh, phê phán, nhị biên, để hoà mình, thâm nhập với chân như. Đằng khác lại phải còn biết phải quấy để hành thiện, cải thiện, tức là còn nhị biên. Như vậy người huynh đệ tự hỏi: chánh kiến là hành thiện, hay không thiện, không ác?Và đi xa hơn một chút, thế nào là định nghĩa đúng của chữ hành thiện (vì có rất nhiều cạm bẫy hiểu lầm: biết bao nhiêu kẻ quá khích lại tưởng mình hành thiện)? Tôi có cảm tưởng rằng câu hỏi đặt ra cũng là câu hỏi chung của nhiều Phật tử, trong đó có tôi. Nỗi băn khoăn, khắc khoải đó hoàn toàn có căn cứ, và không phải là dễ dàng giải đáp.
12/03/2011(Xem: 7039)
Với người chịu dày công tìm hiểu, đạo lý không có gì là bí ẩn; với người biết suy xét, hiểu được đạo lý không phải là khó khăn.
05/03/2011(Xem: 3657)
Áo nghĩa thư[1] thường được ghép vào trong phần phụ lục của Sâm lâm thư (Āraṇyaka), có khi lại được ghép vào trong phần phụ lục của Phạm thư (Brāhmaṇa), nhưng tính chất đặc biệt của nó như một chuyên luận riêng là điều luôn luôn được chú ý. Thế nên chúng ta nhận thấy trong một vài trường hợp, những chủ đề trông đợi được trình bày trong Phạm thư (Brāhmaṇa) lại thấy được giới thiệu trong Sâm lâm thư (Āranyaka), đôi khi bị nhầm lẫn thành một số lượng đồ sộ của các Áo nghĩa thư.
01/03/2011(Xem: 3990)
Vào khoảng cuối thế kỷ thứ VII đầu thế kỷ thứ VI trước Tây lịch, nền tư tưởng triết học của Ấn Độ đã trải qua những thay đổi lớn lao cả về hình thức lẫn nội dung. Nó được đánh dấu bằng sự ra đời của các học phái phi Veda với nhiều học thuyết khác nhau, góp phần rất lớn làm suy giảm tầm ảnh hưởng của hệ thống Veda già cỗi. Và kể từ đây, lịch sử tư tưởng Ấn lại sang trang mới để rồi ghi nhận về sự tồn tại song hành của hai trường phái triết học khác nhau nhưng lại có quan hệ với nhau: hệ thống Bà-la-môn và hệ thống Sa-môn. Hệ thống Bà-la-môn lấy giáo nghĩa của Veda làm cơ sở và đang bước vào thời kỳ suy thoái.
22/02/2011(Xem: 4323)
Tôi không hề quan tâm đến chữ ism(...isme) [tức là chữ ...giáotrong từ tôn giáo]. Khi Đức Phật thuyết giảng Dharma[Đạo Pháp], Ngài không hề nói đến chữ ismmà chỉ thuyết giảng về một cái gì đó mà mọi tầng lớp con người đều có thể hấp thụ được : đấy là một nghệ thuật sống...[...]. Phải làm thế nào để trở thành một con người tốt – đấy mới chính là điều quan trọng. Thiền sư S. N. Goenka
19/02/2011(Xem: 4192)
“Chân lý cao cả nhất là chân lý này: Thượng đế hiện diện ở trong vạn vật. Vạn vật là muôn hình vạn trạng của Thượng đế…Chúng ta cần một tôn giáo tạo ra những con người cho ra con người”. (Vivekananda)
19/02/2011(Xem: 3052)
Từ cổ chí kim, trong thâm tâm của mỗi người luôn cố gắng tìm kiếm và vạch ra bản chất của thế giới, thực chất bản tính của con người, sự tương đồng giữa nội tâm và ngoại tại, tìm con đường giải thoát tâm linh… Mỗi người tùy theo khả năng của mình đã cố gắng vén mở bức màn bí ẩn cuộc đời. Vì vậy, biết bao nhiêu nhà tư tưởng, tôn giáo, triết học ra đời với mục đích tìm cách thỏa mãn những nhu cầu tri thức và chỉ đường dẫn lối cho con người đạt tới hạnh phúc. Nhưng mỗi giáo phái lại có những quan điểm, tư tưởng khác nhau. Ở đây, với giới hạn của đề tài, ta chỉ tìm hiểu bản chất triết học của Bà-la-môn giáo dưới cái nhìn của đạo Phật như thế nào.
19/02/2011(Xem: 2938)
Là một phần trong cái hùng vĩ nền triết học Ấn Độ, Bà-la-môn giáo và Phật giáo đã có sự đóng góp to lớn, không những trên bình diện triết lý u huyền mà còn để lại những ảnh hưởng sâu đậm trong từng nếp nghĩ, cử chỉ hay quan niệm sống của toàn thể dân tộc Ấn Độ. Và cũng vì là hai thực thể có cùng chung một dòng máu nên trong quá trình phát triển, cả hai đều đã có những ảnh hưởng nhất định lên nhau. Nhưng vì ra đời muộn hơn nên đã có không ít quan niệm cho rằng Phật giáo là sự hệ thống lại các tư tưởng Ấn độ giáo, hoặc cũng có ý kiến cho rằng đạo Phật là phản biện của chủ nghĩa tôn giáo Ấn... Còn có rất nhiều nữa những quan niệm hoặc là thế này hoặc là thế kia để so sánh những mệnh đề đã tồn tại từ lâu trong lòng của hai khối tư tưởng một thời đã từng được xem là đối kháng của nhau.
17/02/2011(Xem: 3069)
Nói rằng triết học Âu Tây giỏi và bảnh rồi, cho nên kiêu căng biệt cư, không cần chiếu “camé” vào để “thâu” một ít vốn ở các hệ thống triết học Á Đông nữa thì thật là không đúng. Nói rằng triết học Á Đông có một số mặc cảm rồi cam phận đơn cư thì lại càng tuyệt đối không đúng lắm nữa.
facebook youtube google-plus linkedin twitter blog
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường,
nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.

May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland,
Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below,
may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma,
the Land of Ultimate Bliss.

Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria
Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery
Senior Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang
Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia
Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600
Website: http://www.quangduc.com ; http://www.tuvienquangduc.com.au (old)
Xin gửi Xin gửi bài mới và ý kiến đóng góp đến Ban Biên Tập qua địa chỉ:
quangduc@quangduc.com , tvquangduc@bigpond.com
KHÁCH VIẾNG THĂM
110,220,567