Những Cực Đoan Trong Tôn Giáo

Những Cực Đoan Trong Tôn Giáo

 Thích Pháp Cẩn

Cứ vào học kì mùa xuân (Spring Semester) là giáo sư Todd French ở Rollins College (Winter Park, Florida) dạy lớp Những Cực Đoan Trong Tôn Giáo (Extremes in Religion). Trong lớp học này, sinh viên được học về những cực đoan, xằng bậy, sai lầm trong tôn giáo Tây Phương rồi trong tôn giáo Á Đông, trong đó có Phật Giáo.

Dạy về chủ đề này rất nhạy cảm, gay go vì trong tôn giáo, cũng như trong chính trị, chất liệu tuyên truyền ăn rất sâu. Những tín đồ ngây ngô thường nghĩ tôn giáo mình đang theo là hoàn hảo, siêu việt hay đại loại như thế; những bậy bạ ngu xuẩn nằm ở tôn giáo khác chứ không phải tôn giáo mình đang theo, “chắc nó trừ mình ra.” Có lần tâm sự với tôi,  chị bạn cùng lớp tên J., một tín đồ của Chúa, đăng kí lớp học này được vài buổi và gặp riêng gs. French bảo rằng cô xin nghỉ không học nữa vì cách mà giáo sư dạy làm cô nghĩ chỉ có tôn giáo cô đang theo là bất ổn, các tôn giáo khác vẫn chấp nhận được. Cô không thích cách tiếp cận này nên cô thôi học lớp này. Một sự phản ứng khá mạnh. “To hear what we expect to hear.” Con người vẫn thích nghe những điều mình mong muốn nghe, về những điều hay đẹp, du dương êm đềm về “ta và của ta;” học về điều yếu kém sai lầm trong tôn giáo mình nó bẽ bàng cay đắng quá, mấy ai nuốt trôi sự thật ấy? Một con bệnh nếu không chịu đau đại phẫu làm sao khoẻ được? Có khi phải chịu uống thuốc giảm đau dài dài...

            May mắn là gs French đã lấy 2 bằng thạc sĩ ở Union Theological Seminary, Princeton Theological Seminary và tiến sĩ ở Columbia University lừng danh. Sinh viên thường kính trọng những gs. tốt nghiệp từ những trường hàng đầu nhân loại hơn những trường khác. Lớp ông dạy thường rất đông, cỡ hơn 20 sinh viên. Ở một trường tốt như Rollins College, các lớp mình học thường có cỡ 10 sinh viên trên mỗi gs. 20 là nhiều lắm. Tuy vậy, sự tranh luận, và tranh cãi, vẫn diễn ra trong lớp học này rất sôi nổi. Thật thú vị.

            Cực đoan trong Phật Giáo được trình bày. Bạn có biết những cực đoan trong Phật Giáo?

Khi Tôn Giáo Trở Thành Ác Quỷ

Cũng xin nói thêm, thư viện trong nhà thờ (chapel) ở Rollins College nơi mình (Pháp Cẩn) dạy thiền Phật Giáo hằng tuần, có một cuốn sách rất ấn tượng: Khi Tôn Giáo Trở Thành Ác Quỷ (When Religion Becomes Evil).  Cuốn sách này chỉ ra 5 dấu hiệu cảnh báo khi những tôn giáo có thể trở nên nguy hiểm ác độc. Điều này rất khoa học vì trong việc học tập, tìm hiểu về vấn đề nào đó, thường phải có ít nhất hai mặt tốt và xấu. Mình nên tìm hiểu góp nhặt nhiều khía cạnh tích cực; sau đó mình phải đi tìm ý kiến trái chiều, đối lập (opposing view) để việc học hỏi thêm phần khách quan, sâu sắc, và trung thực.

Có lẽ mỗi người, theo tôn giáo nào đó, nên học cả hai mặt tích cực và tiêu cực của tôn giáo mình đang theo.