Dòng Tâm Thức ( Thơ lục bát )

08/04/201319:10(Xem: 10423)

Tác giả :
TT. Thích Nhật Từ

DÒNG TÂM THỨC

(Bốn mươi khổ thơ sáu tám về tâm lý học Phật giáo)
Thích Nhật Từ1999


1. Đất tâm như quả địa cầu,


Chứa đầy hạt giống hoa mầu hành vi.


Tâm là dòng suối nghĩ suy,


Tâm và hạt giống có gì khác đâu.


5. Tâm không tu phải khổ đau,


Như vượn chuyền nhảy không sao đặng dừng,


Xuống lên ba cõi trầm luân,


Từ thời vô thỉ con đường mênh mang.


9. Tâm tu tập thoát khổ nàn,


Dứt đường sanh tử trần gian bao đời,


Như vầng nhật nguyệt rạng ngời,


Chiếu soi muôn vật nơi nơi sáng lòa.


13. Thức, tâm và ý là ba,


Tên dù có khác, vốn là một thôi.


Thức nhằm nhận thức đúng sai,


Bỏ thân chết, nhập vào thai không cùng


17. Tâm gồm thiện, ác, trung dung


Tạo nên nghiệp, chịu muôn trùng trầm luân.


Ý nhằm đối lập vật, thân,


Là nguồn cảm giác, nhận chân cảnh trần.


21. Thức, tâm, ý tạo nghiệp nhân,


Lộn quanh ba cõi, sáu đường đã qua.


Một là thức A-lại-da,


Kho tàng hạt giống vào ra, duy trì,


25. Cội nguồn thế giới nghĩ suy,


Vận hành, chuyển biến chẳng khi nghỉ dừng,


Nguồn nương của thức giác quan,


Như nước: nền của sóng ngàn tràn dâng.


29. Dù vô ngã vẫn thường hằng,


Chứa thâu hạt giống thế gian ba đời.


Mười tám giới, một nguồn khơi,


Không nhiễm, trung tính tùy thời gồm thâu,


33. Không một khác, không trước sau,


Không chung biệt; vốn nương nhau mà thành.


Thức này tương ứng biến hành,


Cũng như xã thọ, thác ngàn chuyển xoay.


37. Khi thân chết, thức gá thai,


Vào ra ba cõi chính ngay phút này,


Định không thọ tưởng vẫn hay


Vận hành sức sống ở đây một mình.


41. A-la-hán mới chỉ đình


Cội nguồn hữu lậu chúng sinh ta-bà.


Thứ hai là thức mạt-na,


Thức này nương a-lại-da mà thành.


45. Bản năng suy nghĩ, tung hoành,


Tương ưng tâm lý biến hành luôn khi,


Tạo nguồn ngã kiến, ngã si,


Ngã mạn, ngã ái, bao đời chẳng buông.


49. Có nhiễm, không giữ tánh thường


Đam mê chấp ngã, tự tồn bản năng,


Nương vào rồi chấp thức tàng


Làm bản ngã, làm cội nguồn cái tôi.


53. Mạt-na sẽ phải hết đời:


Định không thọ tưởng, sáng ngời tâm linh,


Đạo xuất thế: sạch sành sanh


Quả A-la-hán vận hành mới ngưng.


57. Ba là sáu thức giác quan:


Mắt, tai, mủi, lưởi, ý, thân một bầu.


Nhận chân đối tượng khác nhau:


Tai và tiếng, mắt với màu, vân vân.


61. Gồm thiện, ác, và chưa phân,


Tùy theo bản chất nghiệp nhân mà thành.


Ý thức nương ý làm căn,


Pháp trần: đối tượng phát sanh thức này.


65. Phạm vi nhận thức rộng bày,


Trực quan, suy luận đúng sai bao gồm.


Biến hành, biệt cảnh tương ưng,


Thông ba tánh, ba thời gian dặm ngàn.


69. Cội nguồn của nghiệp miệng, thân,


Tạo nên nhận thức, nghiệp nhân mà thành.


Thức này hết sự vận hành,


Trong thiền vô tưởng, vô tâm trong ngoài,


73. Cũng như bất tỉnh, ngủ say,


Ngoài ra, ý thức đêm ngày không nguôi.


Mắt, thân, mủi, lưởi và tai,


Nương theo ý thức chuyển xoay mà thành.


77. Kế là tâm sở: biến hành,


Cảnh riêng, phiền não, thiện nhân, trung hòa.


Biến hành gồm xúc, tưởng, tư,


Tác ý, cảm thọ thảy là năm tên.


81. Cảnh riêng: số cũng như trên,


Dục, thắng giải, niệm cộng thêm hai là


Định thiền, trí tuệ, ấy mà.


Năm này riêng biệt, chẳng khi chung phần.


85. Thiện gồm mười một nghiệp nhân:


Niềm tin, hổ thẹn, xốn xang tâm hồn,


Không tham, không dốt, không sân,


Chính chuyên, nhẹ nhỏm, tinh cần chẳng ngưng,


89. Không sát hại, không để lòng,


Đó là gốc thiện vun trồng gắng nên.


Não phiền gốc có sáu tên.


Tham lam, si dốt, hận sân, ba thằng.


93. Thấy sai, nghi hoặc, tự tôn,


Cộng chung thành sáu cội nguồn tả tơi.


Phiền não nhánh gồm hai mươi:


Hận, hờn, che giấu, chọc đời, ganh ghen,


97. Tà keo, giả dối, siễm xiêng,


Kiêu căng, hãm hại, không tin, biếng lười,


Không xấu hỗ, không sợ đời,


Hôn trầm, bấn loạn, buông xuôi, mê mờ,


101. Không chánh niệm, loạn tâm tư.


Đó là ngành ngọn thặng dư não phiền.


Bất định gồm bốn, theo duyên:


Ăn năn, ngủ nghỉ, kiếm tìm, đặt tâm.


105. Các tâm sở tạo nghiệp nhân


Thiện đem an lạc; ác mang lụy sầu.


Tạo nên hạt giống khác nhau:


Ngộ mê, hạnh phúc, khổ đau, trung hòa,


109. Niết-bàn, sanh tử bao là,


Danh xưng, tướng trạng, khác xa giống loài,


Chậm nhanh, dài vắn, người trời,


Súc sanh, ngạ quỉ, thảnh thơi, buộc ràng.


113. Có hạt giống thuộc thân, tâm,


Giọng lời, thái độ, thế gian, siêu đời,


Trao truyền, sẳn có, học đòi,


Tập tành từ thuở trong thai mẹ truyền,


117. Gia đình, xã hội, giao duyên,


Chung, riêng, giá trị một niềm thủy chung


Theo ta khắp mọi nẻo đường,


Tử sanh bao cõi chẳng buông, chẳng rời.


121. Thức tâm chuyển biến không thôi,


Bao điều phân biệt sanh sôi lớn dần


Tạo thành tập khí, hiện hành,


Hiện hành, tập khí tạo thành từ duyên.


125. Chủ thể, đối tượng tạo nên


Đều do duyên khởi, cội nguồn thế gian.


Vì duyên khởi, tánh rỗng không,


Không sanh, không diệt, không thường đoạn đâu.


129. Nhân duyên đủ: hiện tỏ làu,


Nhân duyên thiếu, điểm tương giao không thành.


Không đi đến, không chậm nhanh,


Không "không," không "có," không "thành hoại" nhau.


133. Chấp thường đoạn phải khổ đau,


Chấp ngã, sở hữu: vùi đầu bến mê.


Đạo giác ngộ bỏ chấp nê,


Xả buông, không trụ: đường về chơn như.


137. Lạc an, định tĩnh tâm tư,


Không cầu, không đắc, thản thư đất trời.


Chủ thể rụng, đối tượng rơi,


Một là tất cả, đời đời tương dung.


141. Đối đầu sanh tử tới cùng,


Giữ tâm chánh niệm, vững lòng chân tu,


Quán soi thực tại, chơn như,


Quyết tâm chuyển hóa thặng dư não phiền.


145. Tu thiền định thấy nhân duyên,


Thấy duyên khởi thấy đạo thiền tràn dâng,


Thấy pháp tánh từ thế gian,


Thấy chư Phật, thấy nhất chân muôn loài.


149. Bừng tuệ giác từ cuộc đời


Tỏ chân như từ luân hồi khổ đau,


Mê và ngộ chẳng khác nhau


Trần gian – cực lạc, một màu xưa nay.


153. Niết-bàn, sanh tử: không hai,


Đắc là vô đắc, không ngoài không trong.


Chánh tâm, sanh tử ngược dòng,


Sống trong hiện tại, thong dong tâm hồn.


157. Thảnh thơi trong cõi càn khôn,


Nụ cười giải thoát ngát hương mọi miền,


Niết-bàn: hạnh phúc siêu nhiên,


Lìa sanh tử, dứt mọi duyên luân trầm.

---o0o---

Trước Sau

In Trang

Gửi ý kiến của bạn

Tắt

Telex

VNI

Trang đầu Trang trước 30 31 32 33 34 35 36 Trang sau Trang cuối

Kính mừng Lễ Đức Quán Thế Âm Bồ Tát 19/2

12/03/2023(Xem: 4413)

Cư Sĩ Huệ Hương

Đến một lúc phải thừa nhận chân lý Cuộc đời quá ngắn ngủi lại mong manh Mọi ước mơ dự tính …khó tựu thành Ngày cha rời trần thế, tổn thất to tát

Đọc thêm

Tặng Người Học Đạo (thơ)

04/03/2023(Xem: 2691)

Một lời chơn thật xuất trần soi Thương xót người mê, kiến quẫn hoài! Muôn việc thanh nhàn ngâm tuyệt cú Ba thiền hỷ lạc tọa yên đời Trăng thu tỏa chiếu thâu đêm ngắm Mây trắng bay về tận núi rơi Xoay lại tỏ rồi rồi lại tỏ Kinh kia đừng gõ tổ quan ôi!

Đọc thêm

Nương Tựa (thơ)

01/03/2023(Xem: 2830)

Cư Sĩ Huệ Hương

Dăm ba tháng vào chùa thăm bạn đạo Chút xót xa nhìn thấy lắm đổi thay Thời gian lặng lẽ trôi … nào có ai hay Đâu đấy toàn tóc đổi màu, kém linh hoạt !

Đọc thêm

Đạo Có Tình (thơ)

25/02/2023(Xem: 3376)

Đò nhẹ lên nguồn, cơn mộng trắng Ghé qua suối ngọt, cá say kinh Hương trời gió thoảng, không thành có Sắc nước trăng pha, bóng lẫn hình Mượn mái non xanh, vui tiểu ẩn Xoa tay bụi đỏ, mỉm phù sinh Rong chơi ba cõi, mười phương Phật Để biết hư vô, đạo có tình!

Đọc thêm

Kính mừng Khánh Tuế Đại thọ 80 Hòa Thượng Viên Minh (thơ)

23/02/2023(Xem: 6812)

Xuất gia thọ giới tại Kỳ Viên Tăng thống ân sư pháp nhũ truyền Vạn Hạnh nghiên tầm kinh bối diệp Huyền Không gầy dựng pháp môn thiền Thư Thầy bút lực thơm hương đạo Thực Tại tâm nguyền rạng sắc liên Tuổi hạc ung dung trao diệu nghĩa Viên Minh Hoà Thượng đức ngời thiên.

Đọc thêm

Thưởng thức đạo vị các bậc Chân Sư

21/02/2023(Xem: 6558)

Cư Sĩ Huệ Hương

Hôm nay thứ hai đầu tuần cũng là ngày bắt đầu cho tháng hai âm lịch nhuần của năm Quý Mão, người viết bổng dưng có ước nguyện sẽ ghi lại những lời chân ngữ của những bậc đại sư của nhiều tông phái theo từng ngày và nếu các bạn cảm thầy thích hợp với ngày nào đó trong tuần thì có lẽ bạn đã sống hợp với phong cách mà bạn đã trưởng thành khi đã thừa hưởng được đạo vị từ bậc chân sư đó. Thật ra đây chỉ là một sưu tầm trong các danh ngôn và chỉ là cách giải trí cho thư giản tâm hồn cũng là cách khuyến khích để giữ mình an lạc hoan hỷ tươi thắm mỗi ngày bạn nhé!

Đọc thêm

Mãi Nương Thiện Pháp (thơ)

20/02/2023(Xem: 2741)

Cư Sĩ Quảng An

Tối Thứ Năm gió lộng tiết Đông Sáng Thứ Sáu tưởng đâu nản lòng Ai ngờ trời trong lại ngừng gió Quảng An, Thanh Nhã, Teddy dong ( Ted: boy 5 tháng t )

Đọc thêm

Chuyện Thế Gian (thơ)

17/02/2023(Xem: 2650)

Hơn thua tráo trở chỉ tinh ranh, Hiểu chuyện thế gian ngẫm chẳng đành. Huệ sáng đời đời soi diệu nghĩa, Tâm trong kiếp kiếp dựng nhân lành.

Đọc thêm

Sự mong manh của kiếp người (thơ)

16/02/2023(Xem: 3816)

Cư Sĩ Huệ Hương

Ôi!…thế kỷ 21 có quá nhiều thảm nạn, Đại dịch, chiến tranh, núi lửa, động đất luân phiên Bánh xe sinh tử biến hoá theo nhịp sống thiên nhiên Cuộc đời luôn có những sóng ngầm chờ cơ hội Vùi dập tất cả do vô thường chi phối !

Đọc thêm

Xuân Thiền (thơ)

14/02/2023(Xem: 2517)

Vườn thiền lặng lẽ đón mừng Xuân Rạng ánh dương quang bóng tỏa ngần Trúc biếc hoa cười nghinh thiện sĩ Đào hồng gió lộng đón hiền nhân Chuông ngân lan tiếng hoà chan nhạc Mõ vọng vang âm quyện ngát trầm Kệ bỗng kinh nguyền mong pháp trụ Lòng an tịch tĩnh bớt phân vân

Đọc thêm

Trang đầu Trang trước 30 31 32 33 34 35 36 Trang sau Trang cuối