Nam Mô A Di Đà Phật
Kính bạch Sư Phụ
Bạch Sư Phụ, hôm nay chúng con được học về Thiền Sư Ngũ Tổ Pháp Diễn (1024-1104). Ngài thuộc đời thứ 14 sau Lục Tổ Huệ Năng, và cũng là Tổ thứ 10 của thiền phái Lâm Tế.
Ngài Pháp Diễn có ba vị đệ tử nổi tiếng, đó là TS Viên Ngộ Khắc Cần (Phật Quả), TS Thanh Viễn Phật Nhãn và TS Huệ Cần Phật Giám, trong đó có ngài Viên Ngộ Khắc Cần là tác giả bộ sách "Bích Nham Lục" (công án thiền).
Ngài Pháp Diễn quê ở Miên Châu, tỉnh Tứ Xuyên, ngài xuất gia năm 35 tuổi. Sau khi thọ giới cụ túc, ngài đến Thành Đô học “bách pháp minh môn & duy thức”.
Sư Phụ giải thích, tất cả pháp đều lưu xuất từ tâm thức của ta. Ngài Pháp Diễn nghiên cứu học duy thức rất kỹ, thanh lọc tất cả phiền não, để chuyển thức thành trí, đạt tới giác ngộ, giải thoát.
Sư phụ nhắc lại bài kệ do chư Tổ đúc kết 100 pháp giúp cho đại chúng dễ nhớ pháp số 100 như sau:
"Sắc pháp thập nhứt, tâm pháp bát,
Ngũ thập nhứt cá tâm sở pháp
Nhị thập tứ chủng bất tương ưng,
Lục cá Vô vi thành bá pháp".
Dịch nghĩa:
"Sắc pháp mười một, Tâm pháp tám,
Năm mươi mốt món Tâm sở pháp,
Hai mươi mốt món Bất tương ưng,
Sáu món Vô vi thành trăm pháp"
Tâm Vương: có 8 món:
Tâm Sở Hữu Pháp: có 51 món
Sắc Pháp: có 11 món (70)
Tâm Bất Tương Ưng Hành Pháp: có 24 món (94)
Vô Vi Pháp: có 6 món (100)
Sư phụ có nhắc chi tiết 11 Tâm Sở Thiện, con xin ghi vào đây để học thuộc lòng và áp dụng:
1/Tín, 2/Tàm, 3/Quý, 4/Vô tham, 5/Vô sân, 6/Vô si, 7/Tinh tấn, 8/Khinh an, 9/Bất phóng dật, 10/Hành xã và 11/Bất hại.
Ngài Pháp Diễn khi học Duy Thức có đoạn nói "Bồ-tát khi vào kiến đạo, trí cùng lý hợp, cảnh cùng thần hội, chẳng phân năng chứng sở chứng.
Ngoại đạo ở Ấn Độ thường nạn Tỳ-kheo rằng: Đã chẳng phân năng chứng sở chứng, lại lấy cái gì làm chứng? Tỳ-kheo không đáp được. Ngoại đạo chê bai, không đánh chuông trống, chúng lại mặc ca-sa. Về sau có Pháp sư Huyền Trang sang Ấn Độ cứu được nghĩa này rằng: "Như người uống nước lạnh nóng tự biết." Từ đây mới giải được cái nạn này.
Ngài Pháp Diễn chất vất "Lạnh nóng ắt là biết vậy, thế nào là việc tự biết? " , không có ai trả lời được nên cuối cùng ngài cầu Pháp với Thiền Sư Thủ Đoan Bạch Vân.
Ngài Pháp Diễn đến đảnh lễ thiền sư Bạch Vân Thủ Đoan hỏi yếu chỉ viên ngọc châu của Nam Tuyền là gì và nhờ ngài Bạch Vân giải đáp.
Ngài Bạch Vân Thủ Đoan quát 1 tiếng thật to. Ngài Pháp Diễn nghe tiếng quát, chấn động tâm cang ngộ ngay liền.
Sư Phụ giải thích, viên ngọc châu là như ý bảo châu, là tâm trong sáng hằng có trong tất cả chúng sanh vạn loài, là Như Lai tạng của mỗi bản thân chỉ tự mình nhận biết.
Thiền sư Bạch Vân Thủ Đoan ấn khả cho ngài Pháp Diễn, cử ngài làm trông coi nông trại “trồng gai” (lá gai gói bánh ít, thân cây làm sợi). Ngài quá giỏi nên nhiều người khác ganh tị, vu khống ngài lấy tiền chi xài riêng. Thiền Sư Bạch Vân Thủ Đoan triệu ngài Pháp Diễn về hỏi. Ngài Pháp Diễn im lặng, ngài Bạch Vân Thủ Đoan đánh ngài Pháp Diễn một bạt tai. Ngài Pháp Diễn về đem sổ sách và tiền ra trình Sư Phụ xem. Ngài Bạch Vân Thủ Đoan kiểm tra và thấy không thiếu một đồng, và biết là ngài Pháp Diễn bị vu khống. Chính nhờ vào sự vu khống này, ngài được sư phụ tin tưởng và trao phó việc kế thừa về sau.
Ngài Pháp Diễn đem công án của một thiền khách đến Lô Sơn hỏi chỗ ngộ, ngài Pháp Diễn đem công án quán chiếu liền ngộ, ngài trình cho sư phụ Bạch Vân Thủ Đoan. Sư Phụ dùng tay múa chân đạp, ngài Pháp Diễn cười thầm ngộ.
Ngài Pháp Diễn đã đạt nhất thiết trí thanh tịnh ngay trong giờ phút hiện tại, rõ biết hiện tiền, là chánh niệm tỉnh giác, không phiền não, không đối đãi, là cốt tủy của đường tu.
Niên hiệu Sùng Ninh thứ ba (1104) ngày 25/6, Ngài Pháp Diễn thượng đường từ biệt chúng:
"Giàu hiềm, ngàn miệng ít,
Nghèo hận, một thân nhiều.
Ngài trở về phương trượng tắm gội sạch sẽ, gần sáng nằm thế kiết tường mà an nhiên thị tịch, thọ thế: 81 tuổi; 44 hạ lạp
Cuối bài giảng, Sư Phụ diễn ngâm bài thơ tán thán công hạnh của Thiền Sư Pháp Diễn (1024-1104) của Hoà Thượng Hư Vân do Hoà Thượng Minh Cảnh Việt dịch.
Ma-ni châu báu tự nhiên sanh
Muốn được phải nên dứt đấu tranh
Phương tiện khéo quyền chăm thuyết pháp
Biện tài vô ngại quyết tâm hành
Sư nhân việc ấy mồ hôi đổ
Ta bởi do đày dạy trẻ lành
Xá-lợi như mưa bày đại định
Dương tháp Đông Sơn sớm tựu thành.
Kính bạch Sư Phụ, hôm nay chúng con được Sư Phụ ban cho bài pháp về Ngài Pháp Diễn. Sự chứng ngộ của ngài Pháp Diễn nhẹ nhàng nhờ ngài đã có quá trình nghiên cứu về duy thức rất kỷ, thanh lọc tất cả phiền não, nên một tiếng la “dốt” của Sư Phụ Bạch Vân Thủ Đoan, tâm can Ngài chấn động và ngộ ngay liền.
Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật
Cung kính và tri ơn Sư Phụ,
Đệ tử Quảng Tịnh Tâm
(Montréal, Canada).
"Việc tự biết “ phải đổ mồ hôi tầm Thầy...
Đông Son núi Ngũ Tổ... địa linh thêm tài nhân kiệt xuất !
Bài thơ tán thán công hạnh của Thiền Sư Ngũ Tổ Pháp Diễn (1024-1104
của Hòa Thượng Hư Vân, do HT Minh Cảnh dịch Việt) được Giảng Sư ngâm
***
Trở về Mục Lục Bài giảng của TT Nguyên Tạng
về Chư Vị Thiền Sư Trung Hoa
***
%2c+%c4%91%e1%bb%9di+th%e1%bb%a9+14+sau+L%e1%bb%a5c+T%e1%bb%95+Hu%e1%bb%87+N%c4%83ng+v%c3%a0+c%c5%a9ng+l%c3%a0+T%e1%bb%95+th%e1%bb%a9+10+c%e1%bb%a7a+Thi%e1%bb%81n+Ph%c3%a1i+L%c3%a2m+T%e1%ba%bf.+%f0%9f%92%90%f0%9f%8c%b9%f0%9f%a5%80%f0%9f%8c%b7%f0%9f%8d%80%f0%9f%92%90%f0%9f%8c%bc%f0%9f%8c%b8%f0%9f%8f%b5%ef%b8%8f%f0%9f%8c%bb%f0%9f%8c%bc%f0%9f%92%ae%f0%9f%8d%82%f0%9f%8d%81%f0%9f%8c%be%f0%9f%8c%b1%f0%9f%8c%bf%f0%9f%8d%83&utmac=UA-45371836-1&utmcc=__utma%3D615532479.2066702592.1714677928677.1714677928677.1714677928677.2%3B%2B__utmb%3D615532479%3B%2B__utmc%3D615532479%3B%2B__utmz%3D615532479.1714677928677.2.2.utmccn%3D(direct)%7Cutmcsr%3D(direct)%7Cutmcmd%3D(none)%3B%2B__utmv%3D615532479.-%3B)
