Tu Viện Quảng Đức105 Lynch Rd, Fawkner, Vic 3060. Australia. Tel: 9357 3544. quangduc@quangduc.com* Viện Chủ: HT Tâm Phương, Trụ Trì: TT Nguyên Tạng   

Tháng sáu

30/06/201114:17(Xem: 3031)
Tháng sáu

SÁCH CỦA CUỘC SỐNG
Ngẫm Nghĩ Hàng Ngày Cùng Krishnamurti
Nguyên tác: The Book of Life Daily Meditations with Krishnamurti
Lời dịch: Ông Không Bản dịch 2005 – Hiệu đính 2008

THÁNG SÁU

Ngày 1 tháng sáu.

Năng lượng tạo ra kỷ luật riêng của nó.

Tìm kiếm sự thật cần có năng lượng vô biên; và nếu con người không đang làm việc đó, anh ấy lãng phí năng lượng của anh ấy trong những lối sống tạo ra bất ổn, và vì vậy xã hội phải kiểm soát anh ấy. Bây giờ, liệu chúng ta có thể giải phóng năng lượng trong tìm kiếm Chúa hay chân lý và, trong tiến hành của khám phá điều gì là sự thật, là một người công dân mà hiểu rõ những vấn đề căn bản của cuộc sống và là con người mà xã hội không thể hủy hoại hay không?

Bạn thấy rõ rồi, con người là năng lượng, và nếu con người không tìm kiếm sự thật, năng lượng này trở thành phá hoại; do đó xã hội kiểm soát và tạo khuôn cá thể, mà dồn nén bao bọc năng lượng này .... Và có lẽ bạn đã nhận thấy một yếu tố rất đơn giản và lý thú khác nữa: rằng là ngay khoảnh khắc bạn thực sự muốn làm một điều gì đó, bạn có năng lượng để thực hiện nó .... Chính năng lượng đó trở thành phương tiện của kiểm soát chính nó, vì vậy bạn không cần kỷ luật bên ngoài. Trong tìm kiếm sự thật, năng lượng tạo ra kỷ luật riêng của nó. Con người đang tìm kiếm sự thật cùng lúc trở thành loại công dân đúng, mà không lệ thuộc vào khuôn mẫu của bất kỳ xã hội hay chính phủ đặc biệt nào.

Ngày 2 tháng sáu.

Có hai tạo ra xung đột.

Xung đột thuộc bất kỳ loại nào – vật chất, tâm lý, trí năng – là sự lãng phí năng lượng. Làm ơn, sẽ khó khăn lạ lùng để hiểu rõ và để được tự do khỏi xung đột bởi vì hầu hết chúng ta đều được nuôi dưỡng để đấu tranh, để tạo ra nỗ lực. Khi chúng ta ở trường, đó là điều đầu tiên chúng ta được dạy dỗ – phải có nỗ lực. Và đấu tranh đó, nỗ lực đó được mang theo suốt cuộc đời – đó là, muốn trở nên tốt lành bạn phải đấu tranh, bạn phải chiến đấu với tội lỗi, bạn phải kháng cự, chế ngự. Vì vậy, theo giáo dục, theo xã hội, theo tôn giáo, con người được dạy dỗ để đấu tranh. Bạn được bảo rằng muốn tìm được Chúa bạn phải làm việc, kỷ luật, rèn luyện, ép buộc và hành hạ tâm hồn của bạn, cái trí của bạn, thân xác của bạn, từ bỏ, đè nén; rằng là bạn không được nhìn; rằng là bạn phải chiến đấu, chiến đấu, chiến đấu tại một mức độ tạm gọi là tinh thần nào đó – mà chẳng là mức độ tinh thần gì cả. Rồi thì, theo xã hội mỗi con người đều đeo đuổi một điều gì đó cho chính mình, cho gia đình.

.... Vậy là, toàn bộ cuộc sống, chúng ta đang lãng phí năng lượng. Và sự lãng phí năng lượng đó trong bản thể là xung đột: xung đột giữa “Tôi nên” và “Tôi không nên”, “Tôi phải” và “Tôi không phải”. Ngay khi đã tạo ra có hai, rõ ràng xung đột là không tránh khỏi. Vì thế người ta phải hiểu rõ toàn qui trình có hai này – không phải rằng không có đàn ông và đàn bà, xanh và đỏ, sáng và tối, cao và thấp; tất cả việc đó là những sự kiện. Nhưng trong nỗ lực đi vào phân chia này giữa sự kiện và ý tưởng, có sự lãng phí năng lượng.


Ngày 3 tháng sáu.

Khuôn mẫu của một ý tưởng.

Nếu bạn nói rằng, “Tôi phải làm thế nào để tiết kiệm năng lượng?” vậy thì bạn đã tạo ra một khuôn mẫu của một ý tưởng – làm thế nào để tiết kiệm nó – và sau đó chỉ đạo cuộc sống của bạn theo khuôn mẫu đó; thế là lại bắt đầu một mâu thuẫn. Trái lại nếu bạn trực nhận cho chính bạn nơi những năng lượng của bạn đang bị lãng phí, bạn sẽ thấy rằng sức mạnh chủ yếu gây ra lãng phí là xung đột – đó là đang có một vấn đề và không bao giờ giải quyết nó, đang sống với một kỷ niệm chết của một sự việc gì đó đã qua rồi, đang sống trong truyền thống. Người ta phải hiểu rõ bản chất của sự lãng phí năng lượng, và hiểu rõ sự lãng phí năng lượng không phụ thuộc vào thiên đàng, Phật hay vị thánh nào đó, nhưng vào sự quan sát thực sự của xung đột hàng ngày trong cuộc sống của người ta. Vì vậy sự lãng phí chính của năng lượng là xung đột – mà không có nghĩa rằng bạn ngồi ngả người ra và nhàn nhã. Xung đột sẽ luôn luôn tồn tại chừng nào ý tưởng còn quan trọng hơn sự kiện.

Ngày 4 tháng sáu.

Nơi nào có mâu thuẫn nơi đó có xung đột.

Bạn thấy rằng hầu hết chúng ta đều ở trong xung đột, sống một cuộc sống của mâu thuẫn, không những ở bên ngoài, mà còn ở bên trong. Mâu thuẫn ngụ ý nỗ lực .... Nơi nào có nỗ lực, nơi đó có sự thất thoát – có một lãng phí năng lượng. Nơi nào có mâu thuẫn, nơi đó có xung đột. Nơi nào có xung đột, nơi đó có nỗ lực để vượt qua xung đột đó – mà là một hình thức khác của kháng cự. Và nơi nào bạn kháng cự, nơi đó cũng có một hình thức nào đó của năng lượng được sinh ra – bạn biết rằng khi bạn kháng cự điều gì đó, chính sự kháng cự đó tạo ra năng lượng ....
Tất cả hành động đều được đặt nền tảng trên sự xung đột “Tôi phải” và “Tôi không phải” này. Và hình thức chống đối này, hình thức xung đột này, cũng sinh ra năng lượng; nhưng năng lượng đó, nếu bạn quan sát kỹ càng, lại rất hủy hoại; nó không sáng tạo .... Hầu hết mọi người đều ở trong mâu thuẫn. Và nếu họ có một thiên tài, một tài năng để viết hay vẽ hay làm việc này việc kia, sự căng thẳng của mâu thuẫn đó cho họ năng lượng để diễn tả, để sáng tạo, để viết, để là. Căng thẳng càng nhiều bao nhiêu, xung đột càng to lớn bao nhiêu, tác phẩm thực hiện được càng vĩ đại bấy nhiêu, và đó là điều gì chúng ta gọi là sáng tạo. Nhưng nó không là sáng tạo gì cả. Nó chỉ là kết quả của xung đột. Giáp mặt sự kiện bạn bị xung đột, bạn bị mâu thuẫn, sẽ mang lại chất lượng của năng lượng đó mà không là kết quả của kháng cự, chống đối.

Ngày 5 tháng sáu.

Năng lượmg sáng tạo.

Lúc này câu hỏi đặt ra là: Liệu có một năng lượng không ở trong lãnh vực của tư tưởng, không là kết quả của năng lượng cưỡng bách, tự mâu thuẫn, tự thỏa mãn và thất vọng hay không? Bạn hiểu rõ câu hỏi chứ? Tôi hy vọng tôi đang trình bày rõ ràng. Bởi vì, nếu chúng ta không thấy rằng chất lượng của năng lượng đó khác hẳn cái sản phẩm của tư tưởng mà từng chút một tạo ra năng lượng nhưng còn có tính máy móc; hành động là hủy hoại, dầu rằng chúng ta thực hiện đổi mới xã hội, viết những cuốn sách xuất sắc, rất khôn ngoan trong kinh doanh, hay tạo ra những phân chia quốc gia và tham gia vào những hoạt động chính trị khác và vân vân.

Bây giờ, câu hỏi là liệu rằng có một năng lượng như thế, không phải lý thuyết – bởi vì khi bạn giáp mặt những sự kiện, để giới thiệu những lý thuyết là ấu trĩ, không chín chắn. Nó giống như trường hợp của một người bị bệnh ung thư và phải được giải phẫu; sẽ rất vô ích khi bàn cãi những loại dụmg cụ nào phải được sử dụng và mọi chuyện quanh nó; bạn phải giáp mặt cái sự kiện anh ấy phải được giải phẫu. Vì vậy, cũng tương tự như thế, một cái trí phải thấu triệt hay ở trong trạng thái cái trí không là một nô lệ cho tư tưởng. Rốt cuộc ra, tất cả tư tưởng trong thời gian đều là sáng chế; tất cả những máy móc nhỏ, máy phản lực, tủ lạnh, hỏa tiễn, việc khảo sát tỉ mỉ nguyên tử, không gian, tất cả chúng đều là kết quả của hiểu biết, tư tưởng. Tất cả sự việc này không sáng tạo; sáng chế không là sáng tạo, năng lực không là sáng tạo; tư tưởng không bao giờ có thể sáng tạo bởi vì tư tưởng luôn luôn bị điều kiện và không bao giờ có thể được tự do. Chỉ khi nào có năng lượng đó mà không là sản phẩm của tư tưởng mới có sáng tạo.

Ngày 6 tháng sáu.

Dạng tột đỉnh của năng lượng.

Một ý tưởng về năng lượng hoàn toàn khác hẳn sự kiện của chính năng lượng. Chúng ta có những công thức hay những khái niệm của làm thế nào tạo ra được một chất lượng của năng lượng mà thuộc về chất lượng tột đỉnh. Nhưng cái công thức hoàn toàn khác hẳn chất lượng đang hồi sinh và mới mẻ lại của chính năng lượng.

... Dạng tột đỉnh của năng lượng này, ưu việt, là trạng thái của cái trí khi nó không có ý tưởng, không có tư tưởng, không có ý thức của một phương hướng hay một động cơ – đó là năng lượng tinh khiết. Và chất lượng của năng lượng đó không thể được tìm kiếm. Bạn không thể nói rằng, “Được rồi, hãy chỉ cho tôi làm thế nào có được nó, cái phương pháp, cái phương thức.” Không có cách nào đạt được nó. Muốn tìm được cho chúng ta bản chất của năng lượng này, chúng ta phải bắt đầu hiểu rõ năng lượng hàng ngày bị lãng phí – năng lượng khi chúng ta nói chuyện, khi chúng ta nghe một con chim hót, một tiếng nói, khi chúng ta nhìn một con sông, bầu trời mênh mông và những người dân làng, bẩn thỉu, không được chăm sóc đầy đủ, lưng lửng đói, và cái cây khép kín khi đêm xuống không còn ánh sáng ban ngày. Chính sự quan sát mọi thứ này là năng lượng. Và năng lượng này chúng ta có được nhờ vào thực phẩm, nhờ vào những tia nắng mặt trời. Năng lượng vật lý, hàng ngày này mà người ta có được, rõ ràng có thể làm tăng lên được, làm mạnh mẽ thêm được, bằng loại thực phẩm thích hợp và vân vân. Hiển nhiên, điều đó là cần thiết. Nhưng cùng năng lượng đó mà trở thành năng lượng của tinh thần – đó là, tư tưởng – khoảnh khắc năng lượng đó có bất kỳ mâu thuẫn nào trong chính nó, năng lượng đó là một lãng phí của năng lượng.

Ngày 7 tháng sáu.

Động thái lắng nghe một sự kiện sẽ làm tự do cái trí.

Một người nào đó đang kể cho bạn một câu chuyện, bạn lắng nghe. Chính động thái lắng nghe đó là động thái giải thoát. Khi bạn thấy sự kiện, chính trực nhận của sự kiện đó là giải thoát khỏi sự kiện đó. Chính động thái lắng nghe, chính động thái thấy một việc gì đó như một sự kiện, có một ảnh hưởng phi thường mà không còn nỗ lực của tư tưởng.

.... Chúng ta hãy quan sát thử một sự kiện, ví dụ như tham vọng. Chúng ta đã tìm hiểu đầy đủ những gì nó gây ra, những ảnh hưởng của nó ra sao. Một cái trí tham vọng không bao giờ có thể biết được nó sẽ ra sao khi thông cảm, khi thương xót, khi thương yêu. Một cái trí tham vọng là một cái trí độc ác – dù thuộc tinh thần hay bên ngoài hay bên trong. Bạn đã nghe điều đó rồi. Bạn nghe nó; khi bạn nghe điều đó, bạn diễn giải nó và nói rằng, “Làm thế nào tôi có thể sống được trong cái thế giới được xây dựng trên tham vọng này? Do đó, bạn đã không lắng nghe. Bạn đã đáp lại, bạn đã phản ứng đến một câu phát biểu, đến một sự kiện; vì vậy bạn không đang nhìn ngắm một sự kiện. Bạn chỉ đang diễn giải sự kiện hay đang đưa ra một ý kiến về sự kiện hay đang đáp lại sự kiện; vì vậy bạn không đang nhìn ngắm sự kiện .... Nếu người ta lắng nghe – trong ý nghĩa không còn mọi đánh giá, phản ứng, nhận xét – chắc chắn ngay lúc đó, sự kiện tạo ra năng lượng đó mà hủy diệt, lau sạch sẽ, quét đi tham vọng gây nên xung đột.

Ngày 8 tháng sáu.

Chú ý không kháng cự.

Bạn biết không gian là gì rồi. Có không gian trong căn phòng này. Khoảng cách giữa nơi này và phòng trọ của bạn, giữa cây cầu và ngôi nhà của bạn, giữa bờ bên này và bờ bên kia của con sông – tất cả khoảng cách đó là không gian. Bây giờ, cũng có không gian trong cái trí của bạn phải không? Hay cái trí của bạn nghẹt cứng đến độ không còn chút không gian nào trong nó? Nếu cái trí của bạn có không gian, vậy thì trong không gian đó có tĩnh lặng – và từ tĩnh lặng đó mọi thứ khác sẽ đến, vì lúc đó bạn có thể lắng nghe, bạn có thể chú ý mà không còn kháng cự. Đó là lý do tại sao lại rất quan trọng phải có được không gian trong cái trí. Nếu cái trí không bị nghẹt cứng, không bị bận rộn liên tục, lúc đó nó có thể lắng nghe con chó kia đang sủa, âm thanh của một chiếc xe lửa đang băng qua cây cầu xa xa, và cũng cùng lúc ý thức trọn vẹn được điều gì đang được nói bởi một người đang nói ở đây. Rồi thì cái trí là một vật đang sống, nó không chai lì, chết rồi.

Ngày 9 tháng sáu.

Chú ý được tự do khỏi nỗ lực.

Liệu có chú ý mà không có bất kỳ điều gì đang thu hút cái trí hay không? Liệu có chú ý mà không tập trung vào một mục tiêu hay không? Liệu có chú ý mà không còn mọi động cơ, ảnh hưởng, ép buộc hay không? Liệu cái trí có thể hoàn toàn chú ý mà không có bất kỳ ý thức loại trừ nào hay không? Chắc chắn cái trí làm được, và đó là trạng thái duy nhất của chú ý; những trạng thái khác hoàn toàn là buông thả, hay là những ảo ảnh của cái trí. Nếu bạn có thể hoàn toàn chú ý mà không bị thu hút vào bất kỳ điều gì và không có bất kỳ ý thức loại trừ nào, lúc đó bạn sẽ hiểu được thiền định là gì; bởi vì trong chú ý đó không có nỗ lực, không có phân chia, không có tranh đấu, không có tìm kiếm một kết quả. Vì vậy thiền định là một tiến hành làm tự do cái trí khỏi những hệ thống, và là một tiến hành của chú ý không bị thu hút, không tạo ra một nỗ lực để tập trung.

Ngày 10 tháng sáu.

Một chú ý không loại trừ.

Tôi nghĩ rằng có một khác biệt giữa chú ý hướng về một mục tiêu, và chú ý không mục tiêu. Chúng ta có thể tập trung vào một mục tiêu, niềm tin, ý tưởng đặc biệt – mà là một qui trình loại trừ; và cũng có một chú ý, một tỉnh thức, mà không loại trừ. Tương tự như vậy, có một bất mãn mà không có động cơ, không là kết quả của một thất vọng nào đó, không thể đưa về một khuôn mẫu nào, không thể chấp nhận bất kỳ thành tựu nào. Có lẽ tôi không đang sử dụng từ ngữ đúng cho việc đó, nhưng tôi nghĩ rằng bất mãn kỳ lạ đó là điều cốt lõi. Nếu không có việc đó, mọi hình thức bất mãn khác chỉ trở thành một phương cách dẫn đến thỏa mãn.

Ngày 11 tháng sáu.

Chú ý là không giới hạn, không biên giới.

Trong sự vun quén của cái trí, trọng tâm của chúng ta không nên đặt vào tập trung, nhưng vào chú ý. Tập trung là một qui trình của cưỡng bách cái trí thu hẹp vào một điểm, trái lại chú ý không có những biên giới. Trong qui trình tập trung đó cái trí luôn luôn bị giới hạn bởi một biên giới hay một vùng giới hạn, nhưng khi sự quan tâm của chúng ta là hiểu rõ tổng thể của cái trí, thuần túy tập trung trở thành một ngáng trở. Chú ý không giới hạn, không có những biên giới của hiểu biết. Hiểu biết có được nhờ tập trung, và bất kỳ mở rộng nào của hiểu biết vẫn còn trong những biên giới riêng của nó. Trong trạng thái chú ý cái trí có thể và vẫn sử dụng hiểu biết khi cần thiết, mà tất nhiên chỉ là kết quả của tập trung; nhưng bộ phận không bao giờ là tổng thể, và cộng tất cả nhiều bộ phận lại không là trực nhận của tổng thể. Hiểu biết, mà là qui trình thêm vào của tập trung, không mang lại hiểu rõ về cái bao la vô hạn. Tổng thể không bao giờ ở trong những nhóm phân loại của cái trí bị tập trung.

Vì vậy chú ý có tầm quan trọng bậc nhất, nhưng nó không xảy ra nhờ vào nỗ lực của tập trung. Chú ý là một trạng thái trong đó cái trí luôn luôn đang học hỏi không còn một trung tâm mà quanh nó hiểu biết lượm lặt như trải nghiệm được tích lũy. Một cái trí bị tập trung vào chính nó sử dụng hiểu biết như một phương tiện dành cho sự bành trướng riêng của nó; và hoạt động như thế trở thành tự mâu thuẫn và chống đối xã hội.

Ngày 12 tháng sáu.

Chú ý tổng thể.

Chúng ta muốn nói gì qua từ ngữ chú ý? Liệu rằng có chú ý khi tôi đang cưỡng bách cái trí của tôi phải chú ý. Khi tôi nói với mình, “Tôi phải chú ý, tôi phải điều khiển cái trí của tôi và xua đuổi đi tất cả những tư tưởng khác,” bạn gọi việc đó là chú ý à? Chắc chắn đó không là chú ý. Chuyện gì xảy ra khi cái trí ép buộc chính nó phải chú ý? Nó tạo ra một kháng cự dùng ngăn cản những tư tưởng khác không cho lẻn vào; nó quan tâm đến kháng cự, đến xua đuổi; vì vậy nó mất đi khả năng chú ý. Điều đó đúng, phải không? Muốn hiểu rõ một việc gì đó trọn vẹn bạn phải hướng chú ý tổng thể của bạn vào nó. Nhưng chẳng mấy chốc bạn sẽ phát giác rằng làm việc đó cực kỳ khó khăn, bởi vì cái trí của bạn quá quen thuộc đến xao lãng rồi, vì thế bạn nói rằng, “Ồ, chú ý tốt lắm chứ, nhưng tôi sẽ phải thực hiện nó như thế nào đây?” Đó có nghĩa là, bạn quay trở lại sự ham muốn để có được một điều gì đó, vậy là bạn sẽ không bao giờ chú ý tổng thể .... Ví dụ, khi bạn nhìn thấy một cái cây hay một con chim, chú ý tổng thể không phải nói rằng, “Đó là một cây sồi,” hay “Đó là một con vẹt,” và rảo bước đi. Khi cho nó một tên tuổi bạn đã ngừng chú ý rồi .... Trái lại, nếu bạn hoàn toàn tỉnh thức, hoàn toàn chú ý khi bạn thấy một cái gì đó, lúc đó bạn sẽ thấy rằng một sự thay đổi trọn vẹn xảy ra, và chú ý tổng thể đó là tốt lành. Không có một phương pháp nào khác, và bạn không thể có được chú ý tổng thể bằng rèn luyện. Bằng rèn luyện bạn có được sự tập trung, điều đó có nghĩa là, bạn xây dựng những bức tường kháng cự, và ở trong những bức tường kháng cự đó là người tập trung, nhưng nó là loại trừ nên không là chú ý.

Ngày 13 tháng sáu.

Loại bỏ sợ hãi là bắt đầu chú ý.

Trạng thái chú ý được tạo ra bằng cách nào? Nó không thể vun quén được nhờ vào thuyết phục, so sánh, tưởng thưởng hay trừng phạt, tất cả điều đó là những hình thức ép buộc. Loại bỏ sợ hãi là bắt đầu chú ý. Sợ hãi phải tồn tại chừng nào còn có một thôi thúc để là hay để trở thành, mà chính là sự theo đuổi thành công, cùng tất cả những mâu thuẫn quanh co và những thất vọng của nó. Bạn có thể dạy sự tập trung, nhưng chú ý không thể dạy được, giống như bạn không thể dạy tự do từ sợ hãi, và khi hiểu rõ những nguyên nhân này có loại bỏ sợ hãi. Vì vậy chú ý nảy sinh không gò bó khi quanh em học sinh có một bầu không khí hạnh phúc, khi em có cảm giác an toàn, có cảm giác thoải mái, và ý thức được hành động vô tư mà đến cùng tình yêu. Tình yêu không so sánh, và vì vậy sự ganh tỵ và hành hạ của “đang trở thành” chấm dứt.

Ngày 14 tháng sáu.

Không có một nơi đến.

Khiêm tốn có thể rèn luyện được không? Chắc chắn rằng, khi biết bạn khiêm tốn, không phải là khiêm tốn. Bạn muốn biết rằng bạn đã đến. Điều này thể hiện rõ ràng, phải vậy không?, rằng là bạn đang lắng nghe với ý định đạt được một trạng thái đặc biệt, một nơi bạn sẽ không bao giờ bị quấy rầy, một nơi bạn sẽ tìm được hạnh phúc vĩnh cửu, ơn lành thường hằng. Nhưng như tôi đã nói lúc trước, không có chuyển động đến, chỉ có chuyển động học hỏi – và đó là vẻ đẹp của cuộc sống. Nếu bạn đã đến, không còn gì nữa. Và tất cả các bạn đã đến, hay bạn muốn đến, không chỉ trong kinh doanh, mà còn trong mọi thứ bạn làm; thế là bạn không hài lòng, vỡ mộng, đau khổ. Thưa các bạn, không có nơi nào để đến cả, chỉ có cái chuyển động học hỏi này mà trở thành đau khổ khi có sự tích lũy. Một cái trí lắng nghe bằng chú ý tổng thể, sẽ không bao giờ tìm kiếm một kết quả bởi vì cái trí đó đang bền bỉ phơi bày; giống như một con sông, nó luôn luôn chuyển động. Cái trí như thế hoàn toàn không ý thức được hoạt động riêng của nó, trong ý nghĩa rằng không có vĩnh viễn một cái tôi, một “cái tôi lệ thuộc”, đang tìm kiếm để đạt được một mục đích.

Ngày 15 tháng sáu.

Hiểu biết không là tỉnh thức.

Tỉnh thức là trạng thái của cái trí quan sát một điều gì đó không chỉ trích và bênh vực, nhưng chỉ giáp mặt điều đó như nó là. Khi bạn nhìn ngắm một đóa hoa không còn hiểu biết về thực vật học, lúc đó bạn thấy được tổng thể đóa hoa đó; nhưng nếu cái trí của bạn choán đầy hiểu biết thực vật học của đóa hoa đó là gì, bạn hoàn toàn không đang nhìn ngắm đóa hoa gì cả. Mặc dù có lẽ bạn hiểu biết về đóa hoa đó, nhưng nếu sự hiểu biết đó nắm toàn bộ nền tảng của cái trí, toàn bộ lãnh vực hoạt động của cái trí, lúc đó bạn hoàn toàn không đang nhìn ngắm đóa hoa gì cả.

Vì vậy, thấy một sự kiện là tỉnh thức. Trong trạng thái tỉnh thức đó, không chọn lựa, không chỉ trích, không ưa thích hay ghét bỏ. Nhưng hầu hết chúng ta không có khả năng làm việc này bởi vì theo truyền thống, theo nghề nghiệp, theo mọi cách, chúng ta không có khả năng giáp mặt sự kiện mà không có nền tảng quá khứ. Chúng ta phải tỉnh thức được cái nền tảng đó. Chúng ta phải tỉnh thức được tình trạng bị điều kiện của chúng ta, và tình trạng bị điều kiện đó tự bộc lộ chính nó khi chúng ta quan sát một sự kiện; và vì rằng bạn quan tâm đến quan sát sự kiện mà không quan tâm đến cái nền tảng, cái nền tảng đó bị gạt đi. Khi sự lưu tâm chính là hiểu rõ duy nhất sự kiện, và khi bạn thấy rằng cái nền tảng quá khứ ngăn cản bạn không cho hiểu rõ sự kiện, vậy thì sự quan tâm mãnh liệt vào sự kiện quét dọn sạch sẽ nền tảng quá khứ.

Ngày 16 tháng sáu.

Xem xét nội tâm không có tánh tổng thể.

Trong trạng thái tỉnh thức chỉ có hiện tại – đó là, tỉnh thức, bạn thấy cái qui trình quá khứ của ảnh hưởng mà điều khiển hiện tại và bổ sung tương lai. Tỉnh thức là một tiến hành hòa đồng, không phải một qui trình của phân chia. Ví dụ, nếu tôi đưa ra câu hỏi, “Tôi có tin tưởng Chúa không,” – trong ngay cái qui trình dò hỏi đó, tôi có thể quan sát, nếu tôi tỉnh thức, điều gì đang khiến tôi đưa ra câu hỏi đó; nếu tôi tỉnh thức tôi có thể trực nhận được điều gì đã là và điều gì là những lực lượng đang vận hành mà đang thúc ép tôi đưa ra câu hỏi đó. Do đó tôi tỉnh thức được vô số hình thức sợ hãi – những người thuộc tổ tiên của tôi đã tạo ra một ý tưởng nào đó về Chúa và đã truyền xuống tôi, và kết hợp ý tưởng của họ với những phản ứng hiện nay của tôi, tôi đã bổ sung hay thay đổi khái niệm về Chúa. Nếu tôi tỉnh thức tôi trực nhận toàn qui trình này của quá khứ, ảnh hưởng của nó trong hiện tại và trong tương lai, theo toàn bộ, như một tổng thể.

Nếu người ta tỉnh thức, người ta hiểu rõ khái niệm về Chúa của người ta nảy sinh bằng cách nào qua sự sợ hãi; hay có lẽ rằng có một người đã có một trải nghiệm nguyên gốc không sao chép về sự thật hay về Chúa và đã truyền đạt nó cho một người khác và vì quá thiết tha người đó đã biến nó thành của riêng, và tạo động lực thúc đẩy đến qui trình của mô phỏng. Tỉnh thức là tiến hành của tổng thể, và xem xét nội tâm là không tổng thể. Kết quả của sự xem xét nội tâm là âu sầu, thương đau, trái lại tỉnh thức là nhiệt thành và hân hoan.

Ngày 17 tháng sáu.

Thấy tổng thể.

Bạn nhìn một cái cây như thế nào? Bạn có thấy tổng thể cái cây không? Nếu bạn không thấy nó như một tổng thể, bạn chẳng nhìn cái cây gì cả. Bạn có lẽ đi qua nó và nói rằng, “Có một cái cây, nó đẹp làm sao đâu!” hay nói rằng, “Đó là một cây xoài,” hay “Tôi không biết những cây kia tên gì; chúng có lẽ là những cây me.” Nhưng khi bạn đứng lại và quan sát – tôi đang nói sự thật, thực tế – bạn không bao giờ quan sát tổng thể cái cây; và nếu bạn không thấy tổng thể cái cây, bạn không thấy cái cây. Cùng một cách như thế là tỉnh thức. Nếu bạn không thấy những vận hành của cái trí của bạn một cách trọn vẹn, một cách tổng thể theo ý nghĩa đó – như bạn thấy một cái cây – bạn không tỉnh thức. Cái cây được cấu thành bởi những cái rễ, thân cây, những cái nhánh, những nhánh to và những nhánh nhỏ và cái nhánh rất mảnh khảnh đang nhú lên ở đó; và chiếc lá khô, chiếc lá đang rơi, cái quả, đóa hoa – tất cả những thứ đó bạn thấy như một tổng thể khi bạn nhìn cái cây. Cùng một cách như thế, trong thấy những vận hành của cái trí của bạn đó, trong tỉnh thức đó, có ý thức của bạn về chỉ trích, ưng thuận, phủ nhận, đấu tranh, dửng dưng, tuyệt vọng, thất vọng; tỉnh thức bao gồm tất cả những trạng thái tâm lý đó, không phải chỉ một trạng thái. Vậy là, liệu rằng bạn có tỉnh thức, ý thức được cái trí của bạn theo cái ý nghĩa rất đơn giản đó, giống như thấy toàn bộ một bức tranh – không phải là một góc của bức tranh và hỏi rằng, “Ai đã vẽ bức tranh đó?”

Ngày 18 tháng sáu.

Tỉnh thức không thể bị khép vào kỷ luật.

Nếu tỉnh thức bị rèn luyện, bị chuyển thành một thói quen, vậy thì nó trở nên nhàm chán và đau khổ. Tỉnh thức không thể bị ghép vào kỷ luật. Trạng thái bị rèn luyện không còn là tỉnh thức nữa, vì trong sự rèn luyện được ngụ ý sự tạo tác của thói quen, sự tác động của nỗ lực và ý chí. Nỗ lực gây biến dạng sự kiện. Không chỉ tỉnh thức được những sự vật bên ngoài – đường bay của chim chóc, những cái bóng, biển động, cây cối và cơn gió, người ăn mày và những chiếc xe sang trọng đang chạy qua – nhưng cũng còn tỉnh thức được sự tiến hành thuộc tâm lý, sự căng thẳng và xung đột bên trong. Bạn không chỉ trích một con chim đang bay; bạn quan sát nó, bạn thấy vẻ đẹp của nó. Nhưng khi bạn chú ý đến sự xung đột bên trong riêng tư của bạn, bạn lại chỉ trích nó hay bào chữa nó. Bạn không thể quan sát sự xung đột bên trong này mà không có chọn lựa hay xét đoán.

Tỉnh thức được tư tưởng và cảm thấy của bạn mà không có sự nhận dạng hay khước từ không là nhàm chán và đau khổ, trái lại khi tìm kiếm một kết quả, một mục đích sẽ phải đạt được, xung đột bị tăng lên và sự nhàm chán của xung đột bắt đầu.

Ngày 19 tháng sáu.

Cho phép một tư tưởng nở hoa.

Tỉnh thức là trạng thái của cái trí thấy mọi thứ – những con quạ đang bay ngang bầu trời, những bông hoa trên những cái cây, những người đang ngồi trước mặt, những màu sắc quần áo họ đang mặc – tỉnh thức cực độ, mà cần quan sát, nhìn ngắm, thấy hình thể của chiếc lá, hình thể của thân cây, hình thể của cái đầu một người khác, anh ấy đang làm gì. Tỉnh thức cực độ và từ đó hành động – đó chính là tỉnh thức được tổng thể toàn thân tâm riêng của một con người. Khi có một chất lượng thấy cục bộ hoàn toàn, một phân chia của chất lượng hay chất lượng bị phân chia và theo đuổí chất lượng đó đồng thời nhận được trải nghiệm nhờ chất lượng giới hạn đó – việc đó khiến cho chất lượng của cái trí trở nên tầm thường, giới hạn, nông cạn. Nhưng một tỉnh thức được tổng thể toàn thân tâm riêng của một con người, được hiểu rõ qua tỉnh thức được mỗi tư tưởng và mỗi cảm thấy, và không bao giờ giới hạn nó, cho phép mỗi tư tưởng và mỗi cảm thấy được nở hoa, và do đó tỉnh thức – việc đó hoàn toàn khác hẳn hành động hay tập trung mà chỉ là chất lượng thấy cục bộ và do đó bị giới hạn.

Muốn cho phép một tư tưởng được nở hoa hay một cảm thấy được nở hoa cần sự chú ý – không phải sự tập trung. Tôi có ý nói rằng nhờ vào nở hoa của một tư tưởng sẽ trao cho nó sự tự do để thấy điều gì xảy ra, điều gì đang nảy nở trong tư tưởng của bạn, trong cảm thấy của bạn. Bất kỳ thứ gì muốn nở hoa phải có tự do, phải có ánh sáng; nó không thể bị kềm hãm. Bạn không thể áp đặt bất kỳ giá trị nào cho nó, bạn không thể nói rằng, “Điều này đúng, điều kia sai; điều này nên là, điều kia không nên là” – lúc đó, bạn giới hạn nở hoa của tư tưởng. Và nó chỉ nở hoa được trong tỉnh thức này. Vậy là, nếu bạn có thể thâm nhập nó thật thâm sâu, bạn sẽ phát giác rằng nở hoa của tư tưởng này là kết thúc của tư tưởng.

Ngày 20 tháng sáu.

Tỉnh thức thụ động.

Trong tỉnh thức không có trở thành, không có một mục đích phải đạt được.

Có quan sát yên lặng không chọn lựa và chỉ trích, từ đó hiểu rõ đến. Trong tiến hành quan sát yên lặng này khi tư tưởng và cảm thấy đang tự phơi bày rõ ràng chính nó, mà chỉ có thể được khi không có cả đạt được lẫn công nhận, ngay lúc đó có một tỉnh thức lan rộng và tất cả những tầng ý thức bị che giấu lẫn ý nghĩa của chúng đều bị lộ mặt. Tỉnh thức này bộc lộ trống không sáng tạo đó mà không thể tưởng tượng hay lập thành công thức được. Tỉnh thức lan rộng này và trống không sáng tạo là một tiến hành tổng thể và không là những tiến hành riêng biệt. Khi bạn yên lặng quan sát một vấn đề mà không chỉ trích, không bênh vực, kia kìa tỉnh thức thụ động đến. Trong tỉnh thức thụ động này, vấn đề đó được hiểu rõ và bị tan biến. Trong tỉnh thức có nhạy cảm tột đỉnh, mà trong nó là hình thái cao nhất của suy nghĩ phủ nhận. Khi cái trí đang lập thành công thức, đang tạo tác, không thể nào có sáng tạo. Chỉ khi nào cái trí lặng yên và trống không, chỉ khi nào cái trí không đang tạo ra một vấn đề – trong tỉnh thức thụ động đó, có sáng tạo. Sáng tạo chỉ có thể xảy ra trong tiêu cực, mà không là đối nghịch của tích cực. Không là gì cả không phải là đối nghịch của là một điều gì đó. Một vấn đề hiện hữu được chỉ khi nào có một tìm kiếm kết quả. Khi sự tìm kiếm kết quả kết thúc, chỉ đến lúc đó mới không còn vấn đề nào cả.




Ngày 21 tháng sáu.

Điều gì được hiểu thấu đáo sẽ không tự lặp lại.

Trong tỉnh thức về chính mình không cần thiết phải thú tội, vì tỉnh thức tạo ra cái gương trong đó tất cả sự việc được phản ảnh không bị biến dạng. Mỗi một cảm thấy-tư tưởng đều được chiếu rọi, như nó đã là, lên bức màn của tỉnh thức để được quan sát, được tìm hiểu và được hiểu rõ; nhưng sự lưu thông của hiểu rõ này bị chặn lại khi có chỉ trích hay bênh vực, phán đoán hay nhận dạng. Bức màn này càng được quan sát và hiểu rõ nhiều bao nhiêu – không phải như một bổn phận hay một rèn luyện bị ép buộc, nhưng bởi vì đau khổ và tuyệt vọng đã tạo ra sự đam mê không thể thỏa mãn được mà tạo ra kỷ luật riêng của nó – cường độ của tỉnh thức càng mãnh liệt bấy nhiêu, và đáp lại việc này có hiểu rõ cao độ.

... Bạn có thể theo dõi một vật nếu nó chuyển động chậm chạp; một cái máy chạy nhanh phải giảm tốc độ lại nếu một người muốn tìm hiểu những chuyển động của nó. Tương tự như thế, những cảm thấy-tư tưởng có thể được tìm hiểu và được hiểu rõ chỉ khi nào cái trí có khả năng tiến hành chầm chậm nhưng ngay khi nó đã đánh thức cái khả năng này, nó có thể chuyển động tại vận tốc cao, mà vận tốc đó khiến cho nó rất êm ả. Khi quay tròn tại tốc độ cao những cánh rời của một cái quạt có vẻ là một phiến kim loại rắn chắc. Khó khăn của chúng ta là phải làm cho cái trí chuyển động chậm lại để cho mỗi một cảm thấy-tư tưởng đều có thể theo dõi và hiểu rõ được. Điều gì được hiểu thấu đáo và sâu sắc sẽ không tự lặp lại.



Ngày 22 tháng sáu.

Bạo lực.

Chuyện gì xảy ra nếu chúng ta chú ý tổng thể vào cái sự việc mà chúng ta gọi là bạo lực? – bạo lực không chỉ là điều gì tách rời những con người, qua niềm tin, tình trạng bị điều kiện, và vân vân, nhưng còn là điều gì hiện hữu khi chúng ta đang tìm kiếm sự an toàn riêng tư, hay sự an toàn của cá thể qua một khuôn mẫu xã hội. Bạn có thể quan sát bạo lực đó bằng chú ý tổng thể hay không? Và khi bạn thấy bạo lực đó bằng chú ý tổng thể, chuyện gì xảy ra? Khi bạn chú ý tổng thể vào bất kỳ việc gì – việc học môn sử hay toán của bạn, nhìn ngắm người vợ của bạn hay người chồng của bạn – chuyện gì xảy ra? Tôi không biết liệu bạn đã từng thực hiện chưa – có thể hầu hết chúng ta không bao giờ chú ý tổng thể vào bất kỳ việc gì cả – nhưng khi bạn làm như vậy, chuyện gì xảy ra? Thưa các bạn, chú ý là gì? Chắc chắn rằng khi bạn đang chú ý tổng thể có chăm sóc ân cần, và bạn không thể chăm sóc ân cần nếu bạn không có thương yêu, không có tình yêu. Và khi bạn chú ý tổng thể trong đó có tình yêu, liệu còn bạo lực hay không? Bạn đang theo kịp chứ? Thông thường tôi chỉ trích bạo lực, tôi lẩn tránh nó, tôi bênh vực nó, tôi nói rằng điều đó là tự nhiên. Tất cả những việc này là không chú ý. Nhưng khi tôi chú ý đến sự việc tôi đã gọi là bạo lực – và trong chú ý đó có chăm sóc ân cần, thương yêu, tình yêu – không gian ở đâu dành cho bạo lực nữa đây?

Ngày 23 tháng sáu.

Liệu có thể kết thúc bạo lực này?

Khi bạn nói về bạo lực, bạn có ý gì qua từ ngữ đó? Nó thực sự là một câu hỏi khá lý thú, nếu bạn tìm hiểu nó thâm sâu, để dò xét thử liệu một con người, đang sống trong thế giới này, có thể hoàn toàn kết thúc được bạo lực. Những tổ chức, những cộng đồng tôn giáo, đã cố gắng không giết hại động vật. Một số thậm chí đã nói rằng, “Nếu bạn không muốn giết động vật, còn thực vật thì sao đây?” Bạn có thể diễn tả nó kéo dài đến mức độ mà bạn sẽ ngừng tồn tại. Bạn gạch một vạch giới hạn ở đâu? Liệu có một vạch giới hạn tùy tiện độc đoán dựa vào lý tưởng của bạn, dựa vào ưa thích của bạn, dựa vào quy tắc của bạn, dựa vào tính khí của bạn, dựa vào tình trạng bị điều kiện của bạn, và bạn nói rằng, “Tôi sẽ đi thẳng lên đó nhưng không vượt khỏi nó?” Liệu có một khác biệt giữa sự tức giận cá thể, cùng hành động bạo lực thuộc công việc của cá thể, và sự thù hận có tổ chức của một xã hội mà nuôi dưỡng và thành lập một lực lượng quân đội để hủy diệt một xã hội khác? Nơi nào, ở mức độ nào, và phần bạo lực nào mà bạn đang bàn cãi, hay bạn muốn bàn cãi về vấn đề liệu con người có thể được tự do khỏi tất cả bạo lực, không phải một phần đặc biệt mà anh ấy gọi là bạo lực hay không?

Chúng ta biết rõ bạo lực là gì mà không cần giải thích bằng từ ngữ, bằng những cụm từ, bằng hành động. Là một con người mà trong nó con thú vẫn còn rất mạnh mẽ, bất kể những thế kỷ tạm gọi là văn minh, tôi sẽ bắt đầu từ chỗ nào đây? Có phải tôi sẽ bắt đầu tại chu vi, mà là xã hội, hay tại trung tâm, mà là chính bản thân tôi? Bạn bảo với tôi rằng không được bạo lực, bởi vì nó xấu xa lắm. Bạn giảng giải cho tôi tất cả những lý do và tôi thấy rằng bạo lực là một điều khủng khiếp trong những con người, cả bên ngoài lẫn bên trong. Liệu rằng có thể kết thúc được bạo lực này không?

Ngày 24 tháng sáu.

Nguyên nhân chính của xung đột.

Đừng nên nghĩ rằng bằng cách chỉ mong ước hòa bình, bạn sẽ có hòa bình, khi trong liên hệ của cuộc sống hàng ngày bạn lại hung hăng, hám lợi, tìm kiếm sự an toàn thuộc tâm lý lúc này hay trong tương lai. Bạn phải hiểu rõ nguyên nhân chính của xung đột và đau khổ rồi sau đó làm tan biến nó mà không chỉ nương tựa vào phía bên ngoài để tìm kiếm hòa bình. Nhưng bạn biết rồi, hầu hết chúng ta đều không thích phấn đấu. Chúng ta quá lười biếng không muốn kiểm soát bản thân chúng ta và hiểu rõ chính mình, và vì lười biếng, mà thực sự là một hình thức của tự cao, chúng ta nghĩ rằng những người khác sẽ giải quyết vấn đề này giúp chúng ta và trao tặng cho chúng ta hòa bình, hay nghĩ rằng chúng ta nên giết chết một ít người có vẻ đang tạo tác những cuộc chiến tranh. Khi cá thể xung đột trong chính anh ấy rõ ràng anh ấy phải tạo ra xung đột bên ngoài, và chỉ khi nào anh ấy tạo ra hòa bình cho chính anh ấy thì mới có được hòa bình trong thế giới, vì anh ấy là thế giới.

Ngày 25 tháng sáu.

Nhận ra bạn bạo lực.

Con thú có tánh bạo lực. Con người mà là thành quả của con thú, cũng có tánh bạo lực; đó là thành phần của sự hiện hữu của họ để sống bạo lực, giận dữ, ghen ghét, đố kỵ, tìm kiếm quyền lực, vị trí, thanh danh và những việc quanh nó, để thống trị, hung hăng. Con người có tánh bạo lực – điều này được thể hiện qua hàng ngàn cuộc chiến tranh – và anh ấy đã phát triển một học thuyết mà anh ấy gọi là “không bạo lực” .... Và khi có bạo lực thực sự như một cuộc chiến tranh giữa quốc gia này và quốc gia kế bên, mọi người đều tham gia vào. Họ yêu thích việc đó. Lúc này, khi bạn bạo lực thực sự và bạn có một lý tưởng không bạo lực, bạn có một xung đột. Bạn luôn luôn đang cố gắng để trở nên không bạo lực – mà là một phần của xung đột. Bạn tự khép mình vào kỷ luật với mục đích không còn bạo lực – mà, lại nữa, là một xung đột, đấu tranh. Vì thế khi bạn bạo lực và có lý tưởng không bạo lực, theo thực chất bạn cũng bạo lực. Thấy bạn bạo lực là việc đầu tiên phải thực hiện – không phải cố gắng để trở nên không bạo lực. Thấy bạo lực như nó là, không phải cố gắng diễn giải nó, không phải quy định nó, không phải khuất phục nó, không phải kềm chế nó, nhưng nhìn thấy nó như thể bạn đang thấy nó lần đầu tiên – đó là thấy nó mà không có bất kỳ tư tưởng nào. Tôi đã giải thích rõ ràng rằng chúng ta có ý nói gì khi thấy một cái cây bằng hồn nhiên – mà có nghĩa thấy nó không còn hình ảnh. Trong cùng cách đó, bạn phải thấy bạo lực không còn hình ảnh mà bị hàm ý trong chính từ ngữ bạo lực. Thấy nó mà không còn bất kỳ chuyển động nào của tư tưởng là thấy nó như thể bạn đang thấy nó lần đầu tiên, và thế là thấy nó đầy hồn nhiên.

Ngày 26 tháng sáu.

Tự do khỏi bạo lực.

Vì vậy liệu bạn có thể thấy sự kiện bạo lực – sự kiện không chỉ ở bên ngoài bạn mà còn ở bên trong bạn – và không có bất kỳ khoảng thời gian nào giữa lắng nghe và hành động? Điều này có nghĩa rằng qua chính động thái lắng nghe bạn được tự do khỏi bạo lực. Bạn được tự do hoàn toàn khỏi bạo lực bởi vì bạn không chấp nhận thời gian, một học thuyết mà nhờ đó bạn có thể loại bỏ bạo lực. Việc này đòi hỏi sự suy gẫm rất thâm sâu, không chỉ là một đồng ý hay không đồng ý bằng lời nói. Chúng ta không bao giờ lắng nghe điều gì cả; những cái trí của chúng ta, những tế bào não của chúng ta bị quy định đến một học thuyết về bạo lực sâu đậm đến nỗi chúng ta không bao giờ thấy sự kiện bạo lực. Chúng ta nhìn sự kiện bạo lực qua một học thuyết, và động thái nhìn bạo lực qua một học thuyết tạo ra một khoảng thời gian. Và khi bạn chấp nhận thời gian, không có kết thúc bạo lực, bạn tiếp tục biểu lộ bạo lực, tiếp tục rao giảng không bạo lực.

Ngày 27 tháng sáu.

Nguyên nhân chính của bạo lực.

Tôi nghĩ, nguyên nhân của bạo lực là rằng mỗi người chúng ta, ở bên trong, thuộc tâm lý, đang tìm kiếm an toàn. Trong mỗi người chúng ta sự thôi thúc có an toàn tâm lý – ý thức của an toàn bên trong đó – chiếu rọi sự đòi hỏi, sự đòi hỏi bên ngoài, để có an toàn. Bên trong mỗi người chúng ta đều muốn được an toàn, bảo đảm, chắc chắn. Đó là lý do tại sao chúng ta lại có tất cả những điều luật hôn nhân này; để cho chúng ta có thể chiếm hữu một người phụ nữ, hay một người đàn ông, và vì thế được an toàn trong liên hệ của chúng ta. Nếu liên hệ đó bị tấn công chúng ta trở nên bạo lực, mà là sự đòi hỏi thuộc tâm lý, sự đòi hỏi bên trong, để có được chắc chắn về liên hệ của chúng ta đối với mọi thứ. Nhưng thật ra không có sự việc như là chắc chắn, an toàn, trong bất kỳ liên hệ nào. Ở bên trong, thuộc tâm lý, chúng ta cứ thích an toàn, nhưng không khi nào có sự việc như là an toàn vĩnh cửu ...

Vì vậy tất cả những việc này là những nguyên nhân đóng góp vào bạo hành mà xảy ra thông thường, hoành hành, khắp thế giới. Tôi nghĩ bất kỳ người nào mà đã quan sát, thậm chí chỉ một chút ít, điều gì đang xảy ra trong thế giới, và đặc biệt trong quốc gia bất hạnh này, cũng có thể, không cần nhiều tìm hiểu thuộc trí năng lắm, thấy và tìm ra trong chính anh ấy những sự việc đó mà, được chiếu rọi ở bên ngoài, là những nguyên nhân của sự tàn nhẫn, sự dửng dưng, sự nhẫn tâm, sự bạo lực lạ lùng này.





Ngày 28 tháng sáu.

Sự thật là chúng ta bạo lực.

Tất cả chúng ta đều hiểu rõ sự quan trọng phải chấm dứt bạo lực. Và bằng cách nào tôi, như một cá thể, được tự do khỏi bạo lực – không phải chỉ hời hợt, nhưng toàn bộ, hoàn toàn, tận cùng ở bên trong? Nếu lý tưởng không bạo lực sẽ không khiến cái trí được tự do khỏi bạo lực, vậy thì sự phân tích nguyên nhân của bạo lực có giúp đỡ làm tan biến bạo lực hay không?

Rốt cuộc ra, đây là một trong những vấn đề chính của chúng ta, phải vậy không? Toàn thế giới bị lôi cuốn vào bạo lực, trong những cuộc chiến tranh; chính cấu trúc của xã hội ham lợi lộc của chúng ta theo cơ bản đã là bạo lực. Và nếu bạn và tôi như những cá thể có ý định được tự do khỏi bạo lực – tự do ở bên trong, hoàn toàn, không chỉ hời hợt hay bằng lời nói – vậy thì làm thế nào một người có thể khởi sự nó mà không trở thành tự cho mình là trung tâm?

Bạn hiểu rõ vấn đề đó, phải vậy không? Nếu sự quan tâm của tôi là làm cho cái trí được tự do khỏi bạo lực và tôi lại rèn luyện kỷ luật với mục đích kiểm soát bạo lực và thay đổi nó thành không bạo lực, chắc chắn điều đó tạo ra tư tưởng và hoạt động tự cho mình là trung tâm, bởi vì cái trí của tôi lúc nào cũng bị tập trung vào việc loại bỏ một việc này và đạt được một việc khác. Và tuy nhiên tôi thấy được sự quan trọng của cái trí được tự do hoàn toàn khỏi bạo lực. Vì vậy, tôi sẽ phải làm gì đây? Chắc chắn đó không là câu hỏi của làm thế nào một người sẽ không bạo lực nữa. Sự thật là chúng ta bạo lực, và để hỏi rằng “Tôi sẽ không bạo lực bằng cách nào đây?” chỉ tạo ra lý tưởng, mà đối với tôi có vẻ hoàn toàn vô ích. Nhưng nếu người ta có thể thấy bạo lực và hiểu rõ nó, vậy thì có lẽ có một khả năng giải quyết hoàn toàn nó.

Ngày 29 tháng sáu.

Xóa sạch hận thù.

Ngày nay chúng ta nhìn thấy thế giới của hận thù đang gánh hậu quả. Thế giới của hận thù này đã được tạo ra bởi cha ông của chúng ta và bởi chúng ta. Vì vậy sự ngu dốt vươn dài vô tận về quá khứ. Nó không tồn tại một mình. Nó là hậu quả của sự ngu dốt của con người, một chu trình của lịch sử, phải vậy không? Chúng ta như những cá thể đã hợp tác với tổ tiên của chúng ta mà, hợp cùng tổ tiên của họ, vận hành cái qui trình này của hận thù, sợ hãi, tham lam và vân vân. Bây giờ, như những cá thể, chúng ta cùng tham dự trong thế giới của hận thù này chừng nào chúng ta, cá thể còn buông thả trong nó.

Vậy thì thế giới là một mở rộng của chính bạn. Nếu bạn như một cá thể khao khát xóa sạch hận thù, vậy thì bạn như một cá thể phải chấm dứt hận thù. Muốn xóa sạch hận thù bạn phải cắt đứt chính bạn khỏi hận thù trong tất cả những hình thức tinh tế và thô thiển của nó, và chừng nào bạn còn bị trói buộc trong nó bạn vẫn còn là bộ phận của thế giới ngu dốt và sợ hãi đó. Vì thế giới là phần mở rộng của chính bạn, chính bạn tạo ra bản sao và được sinh sôi thêm. Thế giới không tồn tại khi tách rời khỏi cá thể. Nó có lẽ tồn tại như một ý tưởng, như một trạng thái, như một tổ chức xã hội, nhưng để thực hiện ý tưởng đó, để khiến cho tổ chức tôn giáo hay xã hội vận hành, phải có cá thể. Sự ngu dốt của anh ấy, sự tham lam của anh ấy, và sự sợ hãi của anh ấy duy trì cấu trúc của ngu dốt, tham lam, và hận thù. Nếu cá thể thay đổi, liệu rằng anh ấy có gây ảnh hưởng thế giới, thế giới của hận thù, tham lam, và vân vân hay không? .... Thế giới là phần mở rộng của chính bạn chừng nào bạn còn thiếu suy xét, bị trói buộc trong ngu dốt, hận thù, tham lam, nhưng khi bạn nghiêm túc, ưu ái và tỉnh thức, không những có một tách rời những nguyên nhân xấu xa kia mà tạo ra đau thương và sầu khổ, mà còn trong hiểu rõ đó có tổng thể, một nguyên vẹn.

Ngày 30 tháng sáu.

Sự việc bạn chống lại bạn trở thành nó.

Chắc chắn rằng sự việc mà bạn chống lại bạn trở thành sự việc đó .... Nếu tôi tức giận và bạn gặp gỡ tôi bằng sự tức giận thì kết quả ra sao? Càng giận dữ nhiều thêm. Bạn đã trở thành cái sự việc mà tôi là. Nếu tôi đồi bại và bạn chống đối tôi bằng những phương tiện đồi bại vậy thì bạn cũng trở thành đồi bại, dù bạn có lẽ cảm thấy ngay thẳng như thế nào chăng nữa. Nếu tôi hung dữ và bạn sử dụng những phương pháp hung dữ để chiến thắng tôi, vậy thì bạn cũng trở thành hung dữ giống như tôi. Và việc này chúng ta đã làm hàng ngàn năm rồi. Chắc chắn có một tiếp cận khác hẳn gặp gỡ hận thù bằng hận thù phải không? Nếu tôi sử dụng những phương pháp bạo lực để dập tắt sự giận dữ trong chính bản thân tôi vậy thì tôi đang sử dụng phương tiện sai lầm để đạt được một kết cuộc đúng đắn, và do đó kết cuộc đúng đắn không hiện hữu. Trong hành động này không có hiểu rõ; không có vượt khỏi giận dữ. Giận dữ phải được tìm hiểu một cách khoan dung và hiểu rõ; nó không phải bị khuất phục qua phương tiện bạo lực. Giận dữ có lẽ là hậu quả của nhiều nguyên nhân và nếu không hiểu rõ chúng không có thoát khỏi sự giận dữ.

Chúng ta đã tạo ra kẻ thù, kẻ cướp, và chính chúng ta trở thành kẻ thù thì không thể nào dẫn đến một kết thúc cho sự thù địch. Chúng ta phải hiểu rõ nguyên nhân của thù địch và chấm dứt thỏa mãn nó bằng tư tưởng, cảm thấy và hành động của chúng ta. Đây là một nhiệm vụ gian khổ đòi hỏi tỉnh thức bền bỉ và vận dụng hết thông minh, vì điều gì chúng ta là thì xã hội, chính thể là như thế. Kẻ thù và người bạn là thành quả của tư tưởng và hành động của chúng ta. Chúng ta chịu trách nhiệm cho việc tạo ra thù địch và vì vậy tỉnh thức được tư tưởng và hành động của chúng ta quan trọng nhiều hơn là quan tâm đến kẻ thù và người bạn, vì suy nghĩ đúng đắn kết thúc phân chia. Tình yêu thăng hoa người bạn và kẻ thù.
Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
22/06/2024(Xem: 1160)
Soi sáng thực tại thực ra là tên chúng tôi đặt cho những bài ghi chép tóm tắt các buổi đàm đạo hay tham vấn thiền với Hòa thượng Viên Minh trong giờ uống trà buổi sáng tại khách đường Chùa Bửu Long. Những buổi đàm đạo này đã có từ lâu nhưng chỉ giới hạn trong nội bộ chùa. Về sau một Phật tử đến tham dự buổi trà đàm thấy hay nên muốn được nghe thường xuyên đã sắm cho chùa thiết bị để có thể nghe từ xa qua Skype. Từ đó số người đến trực tiếp nghe thầy nói chuyện hoặc nghe từ xa ngày càng đông nên đã mở thêm qua YouTube theo nhu cầu của Phật tử muốn tham dự.
31/10/2023(Xem: 2701)
Phật Tánh? Xin nói rằng, tôi không biết. Tôi không thể trả lời câu hỏi có Phật Tánh hay không, và nếu có, thì là như thế nào. Bài viết này không nhằm trả lời những câu hỏi tương tự, mà chỉ là một khảo sát từ cương vị một người học Phật, chưa học tới đâu và cũng chưa tu tới đâu. Bài viết này là một lời thú nhận, rằng không biết chắc có bao nhiêu phần đúng, nhưng hy vọng sẽ phần nào giúp được một số độc giả để dùng làm viên gạch dò đường qua sông. Xin mời độc giả khảo sát, nghi vấn từng câu, từng chữ trong bài này, và rồi nên dựa vào Kinh Phật để đối chiếu.
03/08/2022(Xem: 4429)
Hít vào thở ra, đếm: "một" Hít vào thở ra, đếm: "hai" Cứ thế, đến "mười" rồi nghỉ Vài giây sau, lại bắt đầu
05/07/2022(Xem: 7354)
“Niêm hoa vi tiếu” (Chữ Hán: 拈花微笑, Nghĩa Việt: cầm hoa mỉm cười), gọi đầy đủ là “Niêm hoa thuấn mục phá nhan vi tiếu” (Chữ Hán: 拈華瞬目破顏微笑; Nghĩa Việt: Đưa hoa ra, trong chớp mắt thì chuyển mặt mỉm cười), chuyện kể Đức Phật thông qua hành động im lặng cầm hoa sen truyền Tâm Ấn Trí Tuệ Bát-nhã cho Ngài Ma-ha Ca-diếp. Giai thoại này được cho là bắt nguồn từ giới Thiền Tông Trung Quốc nhằm dẫn chứng cho hệ truyền thừa Thiền Tông bắt nguồn từ Đức Phật.
12/03/2022(Xem: 11637)
Thái tử con vua bỏ cõi trần Xuất gia học đạo quyết tìm chân Thừa đương ấn pháp du Hoa lục Đảm nhiệm tông phong báo Phật ân Thiếu Thất trừng tâm truy diện mục Tung Sơn diện vách bặt ngôn âm Chín năm huyền sử bày chân tướng Lục diệu pháp môn mở diệu tâm.
10/02/2022(Xem: 9861)
Hiện nay phong trào tu thiền nở rộ nhất là Thiền Chánh Niệm, Thiền Vipassana khiến cho một số người coi thường pháp môn tu tập có tính truyền thống. Thậm chí một số cho rằng lối tu truyền thống bao gồm tụng kinh, niệm Phật trở nên lỗi thời, chỉ có tu theo Thiền Chánh Niệm mới giải thoát mà thôi. Quan niệm đó hoàn toàn sai, trái với lời Phật dạy. Trong Kinh Kim Cang Đức Phật dạy rằng, “Pháp của ta không có thấp có cao”. Trong Bát Nhã Tâm Kinh, Đức Phật lại dạy rằng “vạn pháp bất tịnh, bất cấu, bất tăng, bất giảm” và diễn rộng là là “bất thấp, bất cao, bất đúng, bất sai”. Tất cả tùy căn cơ của mỗi chúng sinh mà thôi.
02/12/2021(Xem: 19213)
Nam Mô A Di Đà Phật. Kính bạch Chư Tôn Thiền Đức, Kính thưa quý đồng hương Phật tử thân mến, Kể từ ngày 12/04/2020, nước Úc của chúng ta cũng như các nước khác trên toàn thế giới đã bắt đầu bị đại dịch Covid hoành hành và lây lan một cách nhanh chóng. Hai năm qua toàn thế giới đã phải chịu ảnh hưởng về mặt kinh tế, chính trị, xã hội, thương trường. Ngay cả đời sống tinh thần của mọi người dân cũng bị ảnh hưởng không ít, nhất là đối với những gia đình đã phải nhìn thấy người thân ra đi trong sự cô đơn lạnh lẽo, không người đưa tiễn. Biết bao hoàn cảnh đau thương... Tính đến hôm nay nước Úc của chúng ta đã được ổn định phần nào, trên 80% người dân đã được tiêm ngừa theo quy định của chính phủ, cũng như việc không còn phải lockdown, người dân được đi lại tự do giữa các tiểu bang cũng như được hội họp, sinh hoạt hội đoàn và tôn giáo. Trong đại dịch, 2 năm qua nước Úc số người bị nhiễm Covid lên đến 113,411 người và số người không may mắn đã ra đi vĩnh viễn là 1,346 người.
23/11/2021(Xem: 5991)
Đề tài diễn giảng chuyên môn đầu tiên "Phật giáo và Tâm lý trị liệu" (佛教與心理療癒) của Kế hoạch nghiên cứu thuộc Trung tâm Nghiên cứu Đại học Phật Quang Sơn tổ chức tại sảnh Vân Thủy, ngày 17 tháng 11 vừa qua, tiếp đến chủ đề "Tu hành và Chuyển hóa - Đối thoại giữa Tu thiền và Tư vấn Tâm lý" (修行與轉化 禪修與心理諮商的對話), do Thạc sĩ Dương Bội (楊蓓), Chủ nhiệm Khoa Giáo dục đời sống thuộc Học viện Dharma Drum Institute of Liberal Arts (法鼓文理學院); Giáo sư Quách Triều Thuận (郭朝順), người Tổng chủ trì Kế hoạch nghiên cứu, Viện trưởng Học viện Phật giáo Phật Quang Sơn chủ trì. Gần 70 vị Giáo sư nổi tiếng, thuộc Khoa Phật học, Khoa Tâm lý học, Học viện Nghiên cứu Tôn giáo đã tham dự buổi tọa đàm đầy ý nghĩa.
19/11/2021(Xem: 7896)
Trung Bộ Kinh Nikãya có bốn bài kinh số 131, 132, 133 và 134 có cùng nội dung chỉ khác nơi và người giảng. Cả bốn bài kinh này có tên là “Bhaddeka ratta Sutta” đã được cố đại lão Hòa Thượng Thích Minh Châu dịch từ tiếng Pãli sang tiếng Việt, gọi chung là “Nhất Dạ Hiền Giả”. Trước đây chúng tôi đã có bài viết “Tìm Hiểu Kinh Nhất Dạ Hiền Giả”, số 131 (*). Nay, với tinh thần cầu học, chúng tôi muốn chia xẻ thêm với các bạn thiền sinh, cũng đề tài này qua văn phong dịch thuật của Thiền Sư Thích Nhất Hạnh với tựa đề là “Kinh Người Biết Sống Một Mình”.
18/11/2021(Xem: 4481)
Dù nhìn dưới góc độ nào hay y cứ theo ý nghĩa của bất kỳ truyền thống nào thì Triết gia Karl Marx (1818-1883) không phải là một Phật tử. Từ những nguồn có thể xác định được, trong những chuyến vân du đó đây vòng quanh châu Âu, cá nhân Triết gia Karl Marx chưa bao giờ tiếp cận với bất kỳ hình thức Phật giáo "dân tộc" nào.
facebook youtube google-plus linkedin twitter blog
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường,
nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.

May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland,
Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below,
may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma,
the Land of Ultimate Bliss.

Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria
Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery
Most Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang
Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia
Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600
Website: http://www.quangduc.com
http://www.tuvienquangduc.com.au (old)
Xin gửi Xin gửi bài mới và ý kiến đóng góp đến Ban Biên Tập qua địa chỉ:
quangduc@quangduc.com