Khóa Hư Lục
Tác giả:Hoàng Đế Trần Thái Tông
Dịch giả:HT. Thích Thanh Kiểm
---o0o---
QUYỂN THƯỢNG
---o0o---
Tựa Khoa-Nghi Sáu Thời Sám-Hối
Tiện đi lại trên sông, đường bộ là thuyền, xe; rửa bụi nhơ cho thân và tâm là lễ sám. Muốn rửa thân tâm mà không nhờ lễ sám, khác gì muốn tiện lợi đi lại, lại không dùng thuyền, xe. Thế nên, công dụng của lễ sám rất lớn. Kinh Đại-Tập nói "Như chiếc áo dơ bẩn trăm năm, có thể giặt sạch trong một ngày". Nên mọi nghiệp bất thiện chứa góp trong trăm ngàn kiếp, nhờ sức thần của Phật, thuận theo duyên lành, có thể tiêu trừ hết chỉ trong một ngày, một khắc.
Ôi! Chúng sinh bản lại giác-tánh, thanh-tịnh viên-minh. Lắng như thái-hư, không một hạt bụi. Bởi bọt vọng khởi, cõi uế hiện thành. Năng sở nương nhau, Phật, ta hai ngả. tính căn riêng rẽ; ngu, trí chia đường. Chỉ bảo một môn, khó thể ngộ nhập. Nên đức Phật ta, hoằng tứ nguyện lớn, phương tiện mở nhiều pháp-môn, chỉ nẻo đường về, ứng bệnh cho thuốc. Biết huyễn cấu của chúng sinh, từ vọng mà có. Khuyên họ một niềm siêng năng quy-y lễ sám. Khiến thân tâm thanh tịnh, tròn sạch như xưa. Gió lặng sóng dừng, bụi hết gương sáng. Vì, tâm xưa làm ác, như mây che mặt trăng; tâm nay làm lành, như đuốc tan bóng tối. Ôi! Công dụng của lễ sám, thật quả là lớn, đâu chỉ có thế!
Trẫm, nhờ ơn cao siêu chiếu cố, hưởng ngôi vị chí tôn. Việc dân gian-nan, triều chính bề bộn. Bên ngoài phấn hoa dụ dỗ, bên trong trùng bọ muốn ham. Miệng chán vị ngọn, thân mang vàng ngọc. Nghe nhìn theo sắc thanh sai khiến, ăn ở có đài các yên vui. Lại nữa, phép người suy vi, thói đời bạc bẽo. Người học mờ mịt, gốc thiện mỏng manh. Ngày thời căn trần tiếp xúc, lưới nghiệp kéo lôi; đêm thời thụy-cái đậy che, giây oan ràng buộc. Ngày đêm phan duyên, đều là những tội lỗi gây tai gieo họa. Trẫm lấy điều ấy, canh cánh trong lòng. Thương cảm xen nhau, bỏ ăn quên ngủ. Nhân lúc việc triều-chính nhàn rỗi, xem các kinh sách và mọi nghi-văn, soạn thành pháp lợi mình lợi người, để chỉ bảo cho đời. Tìm kiếm rồi suy ngẫm, hễ có nghiệp chứa chất, đều do sáu căn gây ra. Bởi thế, Thích-Ca Văn-Phật, khi đạo chưa thành; trước vào Tuyết-sơn, sáu năm tu khổ-hạnh, dáng là vì sáu căn vậy. Phỏng theo ý ấy, Trẫm lấy sáu căn chia làm sáu thời, mỗi thời lễ sám một căn. Thân chế ra nghi-văn gọi là "Khoa-nghi sáu thời lễ Phật sám hối". Văn thời lời văn rộng, nói thời lời nói xa. Vì văn nhiều thì sám hối trễ nải, nói xa thì ngờ vựa nẩy sinh, nên không tạo bóng bẩy cho đầy pho sách, khiến người đọc tụng đều vui, thấy nghe dễ hiểu. Ngõ hầu, những người có lòng tin, có thể ngày đêm, phát chí-thành, lấy khoa-nghi này làm nghi-thức lễ sám. Như vậy thời chẳng phụ cái nguyện lợi mình lợi người của Trẫm. Người có mắt sáng sau này, xin chớ lấy nghi-văn chế nhạo. Tuy nhiên như thế, nhưng:
Bởi hoa nở sớm ven ngõ tiá,
Nên có oanh vàng đậu liễu xanh.
(Bất nhân tử mạch hoa khai tảo,
Tranh đắc hoàng oanh hạ liễu điều).
---o0o---
Vi tính: Việt Dũng
Trình bày: Nhị Tường