Tu Viện Quảng Đức105 Lynch Rd, Fawkner, Vic 3060. Australia. Tel: 9357 3544. [email protected]* Viện Chủ: HT Tâm Phương, Trụ Trì: TT Nguyên Tạng   

Cùng nhau tìm hiểu 2 câu ẩn dụ về tuổi già: “Gừng càng già càng cay” & “Càng về già càng sinh tật”

27/08/202406:56(Xem: 1334)
Cùng nhau tìm hiểu 2 câu ẩn dụ về tuổi già: “Gừng càng già càng cay” & “Càng về già càng sinh tật”
Me_Tam_Thai_2014 (2)Me_Tam_Thai_2014 (3)Me_Tam_Thai_2014 (11)4. Me Tam Thai (3)me tam thai-2
Cu Ba Tam Thai_Singapore_2006 (149)
Cùng nhau tìm hiểu  2 câu ẩn dụ về tuổi già: 
“Gừng càng già càng cay” & “Càng về già càng sinh tật”
Kính bạch Thầy con muốn tặng bài viết này đến Cụ Bà Tâm Thái , và những bác đã trên 80 tuổi.


Hẳn ai trong chúng ta đều biết rằng con người sinh ra, sống và phải già đi, đó là lẽ thường trong cuộc sống con người, nhưng tuổi già phải có một cái gì để lại, Vì thế George Granville nói: “Tuổi trẻ là mùa của yêu thương, Tuổi già là mùa của ĐẠO ĐỨC. Tuổi già có thể trở thành một giai đoạn qúi nhất của cuộc đời, “ 

Như vậy nếu được sống đến 70 đã là quý rồi, còn nói chi đến 80 rồi 90 mà vẫn còn minh mẫn, các bạn nhỉ !

Do đó các bạn cao niên ơi hãy hoan hỷ lên “ Được sống đến tuổi già là một ân huệ.” Vì Không phải tất cả mọi người ai cũng có thể sống đến tuổi này, nhưng lợi ích trước hết, là tuổi già mang lại cho chúng ta khả năng đánh giá quá khứ, được hiểu và sống một cách sâu xa hơn, và được trở nên kho tàng kinh nghiệm quý báu cho đàn trẻ ngày sau. 

Nhưng tại sao trong dân gian lại có 2 câu xuất hiện nửa khen, nửa chê trách.? 

Đó là “Gừng càng già càng cay “ và “Càng già càng sinh tật” 

Đây là một sự thật nhưng lại thể hiện hai khía cạnh khác nhau của tuổi già: một mặt là sự trưởng thành, khôn ngoan; còn mặt khác là những vấn đề sức khỏe và thói quen xấu phát sinh theo tuổi tác.

Vậy cùng nhau chúng ta tìm hiểu sâu vào chi tiết nhé !

  • Nào bắt đầu với câu “GỪNG CÀNG GIÀ CÀNG CAY” 

Như chúng ta biết, gừng có nguồn gốc từ Ấn Độ cổ đại, nơi mà người ta dùng gừng làm thực phẩm và dược liệu khoảng từ năm 300 - 500 trước Công nguyên.


Theo nghĩa đen lấy từ Trung Quốc “
Khương hoàn thị lão đích lạt” có nghĩa là khi đi chọn gừng hãy chọn loại già vì gừng già thì cay hơn gừng non, 

Người Trung Quốc chia gừng thành 3 loại chính: 

a. nộn khương -cay ít, thường dùng làm nước chấm hoặc nước xốt; 

b. phấn khương cay vừa phải, 

Và chính độ cay nằm giữa nộn khương và sinh khương( gừng tươi, gừng sống); mới là dược liệu  trị bịnh hiệu quả hơn 

c. lão khương là gừng già, thịt gừng bắt đầu trở nên xơ và có vị cay nhiều hơn.

Nhưng câu “Gừng càng già càng cay “thường được sử dụng bằng ẩn dụ, nói về người có trình độ và kinh nghiệm sẽ xử lý công việc tốt hơn người mới tập sự..

Để đi sâu vào chi tiết ta có thể hiểu rằng : 

—Về Ý nghĩa: Câu này ám chỉ rằng người lớn tuổi thường có nhiều kinh nghiệm, trí tuệ, và khả năng ứng phó với cuộc sống tốt hơn. Giống như củ gừng già có vị cay đậm hơn, người già thường thông thái và sắc bén hơn nhờ những trải nghiệm đã qua.  Do đó ta thường nghe “Mái đầu bạc là triều thiên vinh hiển”, 

thật ra : “Tuổi già đáng kính trọng, không phải vì trường thọ, cũng không phải vì cao niên, nhưng vì người đầu bạc thì khôn ngoan” 

Hơn thế nữa ở vào độ tuổi hưu thường có nhiều thời giờ và hoàn cảnh thuận tiện để suy nghĩ sâu xa hơn và hành động với cái nhìn có nhiều tính cách luân lý, đạo đức hơn.

 ——-Về “Sắc thái”: Câu này mang tính tích cực, ca ngợi sự trưởng thành, chín chắn và khả năng của người già trong việc đối mặt với những khó khăn trong cuộc sống. Vì  người già thường biết lo liệu, phán đoán và giàu kinh nghiệm. 

Cũng vậy  người già được kính trọng bởi “người đầu bạc thì khôn ngoan”

Lẽ dĩ nhiên trong cuộc đời có biết bao thăng trầm , có lúc được lúc thua  “ BẤT THẤT BẤT ĐẮC “, do đó người già càng hiểu một cách sâu xa rằng Hạnh phúc là do chính mình tạo ra 



* Trong khi “CÀNG VỀ GIÀ CÀNG SINH TẬT “

   Về  Ý nghĩa: Câu này nhấn mạnh rằng khi con người lớn tuổi, cơ thể suy yếu, dễ mắc nhiều bệnh tật và trở nên khó tính hơn. Những "tật" ở đây có thể là những thói quen xấu, tính cách khó chịu hoặc các vấn đề sức khỏe xuất hiện khi về già. Cũng cần biết những thói quen xấu bị dè nén dồn ép khi thời trẻ luôn nằm đâu đấy trong tiềm thức và sẵn sàng chờ cơ hội nổi lên nhất là khi cơ thể cảm thấy bất lực hơn vì sức khỏe

Còn nữa, vì  tuổi già được biểu  rõ rệt nhất  là sắc diện làm cho  “tóc bạc da mồi”,và tính tình bắt đầu thay đổi rất nhanh, thường thì biểu hiện lẩm ca lẩm cẩm. Nhất là những chuyện ngày xưa, người già thì hay sống với quá khứ. 

Vì vậy , “già sinh tật, đất sinh cỏ.” Ở tuổi già, những điều đáng nhớ thì lại quên, mà những điều đáng quên thì lại nhớ.

   Về **Sắc thái**: 

Câu này mang tính tiêu cực, chỉ ra những mặt hạn chế của tuổi già, như sự suy giảm sức khỏe và tính tình. Khi già đi, cơ thể bắt đầu lão hoá, trở nên kém hiệu quả hơn trong việc điều chỉnh nhiệt độ, chống lại nhiễm trùng và các bệnh lý khác. Lúc này, người cao tuổi dễ bị chấn thương, tai nạn, mắc bệnh hơn so với những người trẻ tuổi . 

Hơn thế nữa khi độ  tuổi tăng dần có thể khiến tính cách con người thay đổi do nhiều nguyên nhân tác động như: Cơ thể suy yếu, trí nhớ suy giảm, hay quên, thiếu sự chú ý, ăn ít, dễ mắc hội chứng Alzaheimer. Cùng với những biểu hiện thể chất, người cao tuổi thường có tâm lý cô đơn, hoài cổ, hay lo lắng bi quan.



Thay lời  kết:

Đừng bao giờ nhìn lại quá khứ 

để thương tiếc trong sự sầu muộn! 

Đừng xem giai đoạn sống hiện nay như buổi xế chiều. 

Phúc lành cho ai thấy được tuổi già rất đáng yêu 

Thật trân quý những trải nghiệm phong phú 

qua thăng trầm từng chịu đựng ! 



Này bạn có gặp những cụ già …

gương mặt luôn rạng rỡ  nụ cười vui sướng 

Đó vì họ thấy ra hồng  ân được sống lâu, 

Như trở lại tuổi thơ, không biết giận lâu 

Mà khả năng tâm linh 

dường như thông thái hơn trước ! 

Nhủ thầm “ Gừng càng già càng cay “

giúp con, cháu lo liệu ứng phó từng bước ! 

Nói được làm được, trong sự tin tưởng và kiên trì

Nguồn lực quí giá hiện tại có, đó là 

“không tự mãn nhưng cũng không tự ti.”

Không lẩm ca  lẩm cẩm để bị gọi “GIÀ SINH TẬT” 

Điều thiết yếu có thể là niệm đến vô niệm chữ Phật ! 

Huệ Hương 







Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
28/02/2018(Xem: 8648)
Ở đời có những người không đức lại tự cho rằng quá nhiều đức; không tài lại nghĩ mình kỳ tài không ai bằng; làm lợi ích cho người không được bao nhiêu mà nghĩ mình làm quá nhiều; thành tựu không lớn mà nghĩ là thành tựu chưa từng thấy… là bởi “cái tôi” quá lớn. Cái tôi (the Self, the Ego) ấy vượt khỏi giới hạn của thân xác, đóng cọc cắm rào khắp nơi nào nó hướng đến. Nó vô hình nhưng lại mượn cái hữu hình để tự thể hiện sự hiện hữu của nó. Và sự hiện hữu theo cách thế bành trướng, lấn lướt của một cái tôi lớn, làm cho không gian chung quanh chật chội, tù túng. Ngay cả môi trường sống của gia đình, trường học, làng xóm, tổ chức tôn giáo, quốc gia, cho đến thế giới, trước sự hung hăng hãnh tiến, tự tin, tự mãn của một “cái tôi đáng ghét,” (1) sẽ bị ô nhiễm, khó thở. Cái tôi ấy nếu là người bình thường thì chỉ gây khó chịu, hoặc làm trò cười cho hàng thức giả trong vài phút giây; còn như cố gắng giành lấy trách nhiệm lãnh đạo tập thể nữa thì mới là hiểm họa cho nhiều người, trong một
08/02/2018(Xem: 7561)
Ta lỗi hẹn rồi với Huế xưa Với chiều phai nắng, với cơn mưa Với đường hoa xứ hương thoang thoảng... Có lẽ.. hồn quê vẫn đợi chờ ?
08/02/2018(Xem: 8573)
Hỏi: Thế nào là tâm bị ô nhiễm ? Đáp: Tâm gồm hai phần chính là tâm và sở hữu tâm (tâm sở). Sự thấy biết cảnh thuần khiết gọi là tâm. Sự pha màu vào thấy biết cảnh thuần khiết làm nó biến dạng gọi là tâm sở. Cả hai tâm này đồng sinh, đồng diệt, đồng cảnh, đồng trú căn. Cho nên rất khó biết được tâm (thuần khiết) mà chỉ biết được tâm sở. (Tâm sở là tâm nhận diện cảnh theo chức năng riêng của nó, như tâm sở Tham có chức năng là khao khát cảnh, tâm sở Sân có chức năng huỷ diệt cảnh). Giống như đường hoà vào nước, người uống chỉ biết vị ngọt của đường mà không thế biết sự không vị của nước tinh khiết trong nước đường. Nước bản chất là H2O, nếu lẫn cặn thì gọi là nước đục, lọc cặn đi gọi là nước trong, nhưng bản chất nước là nước, không trong, không đục. Tâm cũng như vậy. Vì lẫn vào sự khao khát, ham muốn cảnh của tâm sở Tham nên gọi là Tâm Tham nên chẳng ai còn biết đến Tâm nữa, chỉ bị thu hút bởi Tham tâm sở mà thôi.
08/02/2018(Xem: 4463)
Nhân dịp qua Houston dự Đại hội Phượng Vỹ, một chị bạn đã rủ tôi về Florida chơi cho biết. Nghe đến Florida tôi đã hình dung ra một miền nắng ấm, cây cỏ xanh tươi và sóng biển rì rào như mời gọi khách phương xa. Mà thật vậy, con đường từ phi trường về nhà chị đã quá quyến rũ du khách bởi những hàng cây, những thảm cỏ xanh um, trải dài ra tận chân trời. Bước xuống nhà chị, tôi bàng hoàng vì phong cảnh quá đẹp, trước nhà là một bãi cỏ mượt như nhung với những hàng cây cọ cao thẳng tắp, đẹp như trong tranh vẽ làm tôi cứ đứng ngẩn ngơ như người từ trên rừng thượng du về. Đứng trước cổng nhà, tôi đã reo lên: - A! bông cẩn Huế đây! Thanh thanh năm cánh mỏng uốn cong về phía sau làm bông hoa như cái lồng đèn tròn nhỏ, ôm lấy dây nhụy vươn dài có những hạt phấn nhỏ li ti màu vàng; khác với bông cẩn tây, hoa lớn hơn, dày, nhiều cánh xoắn xít lấy nhau, tràn sức sống mà thiếu nét mềm mại, ẻo lã... rất Huế.
02/02/2018(Xem: 14352)
Báo Chánh Phap - số 75 - Giai Phẩm Xuân Mậu Tuất 2018
29/01/2018(Xem: 4872)
Quan hệ gắn bó Nghệ An – Quảng Nam không chỉ thể hiện ở mặt Văn học mà còn để lại những dấu ấn sâu sắc nơi Võ học. Bên cạnh các thầy Đồ Nghệ dày công vun đắp cho văn học Quảng Nam phát triển rực rỡ còn có các võ sư xứ Nghệ đã giúp cho nền võ học Quảng Nam trở nên lừng lẫy một thời với các võ sĩ “bất khả chiến bại” trên võ đài và đóng góp nhiều vào sự nghiệp chống ngoại xâm của dân tộc.
27/01/2018(Xem: 4021)
Tác phẩm “Thong Dong Khắp Mọi Nẻo Đường” chỉ dài khoảng 360 trang, nhưng chứa đựng rất nhiều tâm lực – đó là những suy nghĩ của tác giả Bạch Xuân Phẻ (Tâm Thường Định) từ nhiều năm đứng dạy trong trường học Hoa Kỳ và nhiều thập niên hoạt động trong cương vị Huynh trưởng Gia Đình Phật Tử. Đó cũng là những chiều dài địa lý, qua những đại dương trên địa cầu, những nơi tác giả đã đi thật xa trên đường tìm học Thiền và rồi cũng đi thật xa trên đường hoằng pháp. Nói như người xưa là, cuốn sách quý độc giả đang cầm trên tay đã được viết từ người cư sĩ đã đi mòn biết bao nhiêu đôi giày và đã ngồi mòn biết bao nhiêu bồ đoàn để thâm nhập Phật pháp, và rồi hoằng pháp.
20/01/2018(Xem: 5110)
Ngày nay trái đất đã thu hẹp lại, đó là nhờ phương tiện di chuyển và phương tiện thông tin. Người ở bên này trái đất có thể rất gần gũi với người ở bên kia trái đất, giống như hai người kề cận nói chuyện với nhau, như cùng một nhà hay hàng xóm láng giềng. Cho nên quan niệm xa-gần chỉ là tương đối. Ngày xưa mẹ tiễn con, em tiễn chị lấy chồng ở bên kia sông (sang ngang) coi như “nghìn trùng xa cách” với những câu ca dao nghe đứt ruột: Chiều chiều ra đứng ngõ sau. Trông về quê mẹ ruột đau chín chiều. Ngày nay câu ca dao “gả chồng xa” được các màn hài kịch/chọc cười sửa lại rất vui và rất thấm thía như sau: Mẹ ơi đừng gả con xa. Gả con đi Mỹ, Con gửi đô-la mẹ xài. Xin nhớ Việt Nam cách Mỹ 19 giờ bay của máy bay phản lực, chứ không phải là chuyến đò qua bên kia sông. Như vậy tiền bạc và tình cảm đã làm cho xa thành gần và gần thành xa mà Phật Giáo cho rằng mọi chuyện trên cõi đời nay do Tâm mình tạo ra “Nhất thiết duy tâm tạo”. Cho nên mặc dù ở xa vạn dặm, chưa một lần gặp mặt, Thượn
19/01/2018(Xem: 3690)
Hôm nay, tôi hân hạnh được Hội Đồng Giám Khảo Giải Viết Về Đạo Phật của Viet Ananda Foundation ủy thác nói vài lời. Bản thân tôi không có gì đặc biệt, chỉ do cơ duyên trong 3 thập niên gắn bó với báo chí trong đạo và ngoài đời thường, và là một người luôn luôn hối thúc các bạn đạo phải tu, phải học, và phải cầm bút viết. Bởi vì, tôi thường nói với bạn hữu rằng hãy hình dung, nếu nhiều thập niên trước, không có sách của quý Thầy như Thích Nhất Hạnh, Thích Thanh Từ, Thích Minh Châu và nhiều vị khác, Đạo Phật bây giờ đã không phong phú như hiện nay.
17/01/2018(Xem: 3865)
Lễ Trao Giải Viết Về đạo Phật Ananda Viet Awards Lần Đầu, 3 Giải Chính, 5 Giải Khuyến Khích Tổng Trị Giá Các Giải Là 7000 MK
facebook youtube google-plus linkedin twitter blog
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường,
nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.

May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland,
Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below,
may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma,
the Land of Ultimate Bliss.

Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria
Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery
Most Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang
Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia
Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600
Website: http://www.quangduc.com
http://www.tuvienquangduc.com.au (old)
Xin gửi Xin gửi bài mới và ý kiến đóng góp đến Ban Biên Tập qua địa chỉ:
[email protected]