Tu Viện Quảng Đức105 Lynch Rd, Fawkner, Vic 3060. Australia. Tel: 9357 3544. [email protected]* Viện Chủ: HT Tâm Phương, Trụ Trì: TT Nguyên Tạng   

Mấy ý về “ Cư Trần Lạc Đạo” của Trần Nhân Tông

02/04/202007:52(Xem: 11833)
Mấy ý về “ Cư Trần Lạc Đạo” của Trần Nhân Tông

  Tran Nhan Tong



Mấy ý về “ Cư Trần Lạc Đạo” của Trần Nhân Tông

 

 

“Cư Trần Lạc Đạo” của Trần Nhân Tông nhiều vị đã luận bàn, nhân có một chút duyên ý, chúng tôi xin ”lạm bàn” thêm một vài ý-…

Nội dung Cư Trần Lạc Đạo

 

“Cư trần lạc đạo thả tùy duyên.
Cơ tắc xan hề, khốn tắc miên.
Gia trung hữu bảo hưu tầm mịch;
Đối cảnh vô tâm mạc vấn Thiền.”

TRẦN NHÂN TÔNG

*

Bốn câu-28 chữ -”mười”…!

 

” Tất cả ”Ý giác ý Ngời Hoa Ý Ngời…

Chúng tôi xin được đi thẳng vào- một vài ý…

 

1.“Cư trần lạc đạo thả tùy duyên.

-”Ở Đời vui đạo…”đã  Đạt đạo, Lạc Đạo…cứ ”tùy duyên “sống đạo” …

 -” Thả ” tùy duyên-”-!

 

“ Thả ” mà ” không thả ” mà ” thả ”, “buông thả”, ” thả-tùy duyên” sống Biết - thường biết “-tự tại…” ! Cuộc sống , cứ ” tùy duyên cuộc sống…” vô thường ” ý -tâm cuộc sống  ”Biết…!

 

Đạo pháp xưa nay đã có ý lời “Thấy Duyên là Thấy Pháp-Thấy Pháp là Thấy Phật! Thả -tùy duyên-sống tự tại…!

Duyên có duyên trong và duyên ngoài! Duyên ngoài là khi ta nghe, thấy, cảm, nhận qua mắt, tai, mũi, lưỡi, thân, ý, cảm…..mà biết..; và duyên trong…là tất cả ” những ý tâm - tâm ý cuộc sống của ta, tùy ý tâm không phân biệt hay phân biệt, minh hay vô minh, hiền, thiện, lành hay gian, tà, ác,…, ý nào hợp với ý đó, trong cuộc sống ” sống vói”… mà con người ”nhận vào ” , “sinh” ý tâm “ tao nghiệp” hay “không tạo nghiệp”, và truyền gieo trong ngoài-ngoài trong, tất cả cũng từ thân khẩu ý!

” Ý tâm ý …thấy nghe biết …cảm….thấy biết…”như là ”… hay “dính mắc, tạo nghiệp chất chồng, tạo những ý tâm ý -”nghiệp” thành những ”gút”, những ”nốt sần, những “ rối ý-” rất là vi-tế..,” làm khổ con người đời này và cả đời sau…!

Nhân nào quả đó!

Con người, tất cả, ai cũng có thể là” Phật Ma-Ma Phật”! Tất cả những loài ma ”Ma Lời, ma ý , ma tâm,…tất cả hành lời cũng qua bằng Thân-Khẩu-Ý-…! …

 

Con người cuộc sống ở đời không ai mà không có nghiệp!

 Con người cuộc sống là ”sống duyên”! Cuộc sống ” duyên “ hành ý duyên -duyên ý, tất cả đều lộ ý nhân quả từ trong-tâm-ý-ý tâm ý- trong cuộc sống đời này và mai sau…Tất cả-nhân hành- sống hành tất cả từ ”nhân duyên -nhân quả trong dòng cuộc sống vô thường! Con Người khi đã có cuộc sống ”biết, ý ngời- ý biết ”…thì ung dung tự tại mà “thả tùy duyên” sống “thường biết !

 

 

2.“Cơ” tắc“xan”  hề,” khốn ” tắc ” miên”-….. ” bình thường cuộc sống con người ”,” đói ” thì ăn; ” mệt” - thì ” ngủ, nghỉ, ngơi…”miên trường”, thân an! Cuộc sống con người -ngày đêm cuộc sống -”sống với..”…của một con người ” Vui đạo ”, không còn lo” những việc “thực- sống” hàng ngày sinh sống, làm ăn, những công việc phải lo toan…

 

 “ Cái ăn”, tất cả cái ăn cuộc sống của con người, tất cả là ” năng lương ” cuộc sống ” chuyển hóa ” nuôi cái thân tâm ý cuộc sống cho ” cái ta muốn hành , hạnh, thành! “Cái ăn “của con người ” sống thiền”-….

 - ” Buông” .. thì …”bỏ”, sống tự nhiên , chân thật sống”….như Trời Đất Chân Thật Sống!

 Và cuộc sống con người ”sống Thiền”, sống bằng ý tâm “bát nhã ” mà sống ” Vui Đạo” !

 

3.-”-“Gia trunghữubảo ” hưu tầm mịch”…

 -“Gia trunghữubảo”…”-Nhà-Gia” ,” trong nhà ”! Con người, ai cũng có “Gia Trung”, “Nhà Lớn” Nhà Nhỏ, và, “nhà” tâm thân chính ta ! Nhà Con Người, Nhà Nước non,”gia trung”, trong, tại Nhà ta-con ngườI-nước non - cuộc sống , tất cả đều có , ai cũng có ” Ngọc ”!”Ngọc Bảo-Bảo Ngọc”,” Châu Báu ”Ngọc Ngà”,”Ngọc Biếc ”…, Ngọc sắc ngời ánh sáng ”…Ngời ”, muôn màu sắc…” ngời ý..”… Con người tu học Phật, ai cũng có “ngọc ý”- “Ngọc Như- ý”, “ý-biếc- biết..”, và, có lẽ không ai là không thấy-biết bảy sắc cầu vồng ngời màu sắc biếc… 

*

Với Đạo-pháp, những sắc màu ấy-mầu nhiệm Ngời ý biếc”, Ý-con người-cuộc-sống-ý-đạo-pháp-”Phật-ADIĐÀ ”!

 

 -” Ý Biếc ” là ý con người tu học Phật, ai cũng có ”ý biếc”, ý Ngời Biếc-Tự Biết… ” ý mầu biếc “ hữu bảo”- “gia trung “!

Con người tu Phật sống ”Cư Trần-Lạc Đạo”, chắc hẳn, ai đã tu thì “có đi có đến” , “có bến có bờ ”, “bờ là bến, bến là bờ”, đã có”Ngọc bảo Gia Trung” Ngời Ý Biết -Biếc” tự sáng chiếu sáng soi, luôn luôn” sống biết-thường biết, ngời màu sắc biếc, ý biết - ý tâm ý cuộc sống chính mình!

Tự biết ý chính mình, làm chủ chính mình, biết mình-biết người, biết trong- biết ngoài, biết ngoài- biết trong -ý tâm tâm ý chính mình”sống biết”!..

 

  Con người là chủ ý chính mình và là chủ cuộc sống nước non nhà! Tất cả-con người-cuộc-sống-, tất cả ”con người ”, tất cả,” ai cũng là ” chủ ”- chủ ý ,” ý làm chủ ..”!. Biết làm chủ, trước hết là làm chủ ý  cuộc sống ý chính mình - cuộc sống nước non nhà…, có như vậy, thời Nhà Trần…đã ” ba lần đánh thắng giặc Nguyên Mông….để giữ vững “Âu Vàng”…, giữ gìn”hữu bảo”-”Gia Trung”… Và, khi đó, người tu đã có ” Ý Biết ” thì cứ như ” Huệ Năng ”-” Vô niệm.. ” rồi, cứ ” Năng “ dần cái ý ngời… ý …mà ” Năng….Ngời-Ý-Năng…”…

 

“-Hưu tầm mịch” như con người đứng tựa gốc cây, sống cùng thiên nhiên vạn vật, cả “không-thời gian  cuộc sống, ung dung, tự do, tự tại…! Đã Thấy Biết, “đã sáng tỏ cả rồi, tất cả sáng tỏ rồi, đừng tìm kiếm gì nữa! “Nó là như vậy đó…! 

 

4.“Đối ”- “Đối đãi ”!

 ”Đối cảnh- Vô Tâm..”…! -”Đối cảnh ”-“mạc vấn ”; “ vô tâm”-” thiền” !

-”Đối cảnh ”-”ý ”-”Thấy Biết”, vì không còn cái ý “ đối đãi”…;  đã ”Vô…”.!.

 ” Mạc vấn”, chữ ”mạc”, có nhiều ý, “ chớ hỏi ”,” đừng hỏi “, …”tất cả đã sáng tỏ như ban ngày, ai cũng thấy…”! “ Nó” là ” Nó”,“ Nó-là-như-vậy đó ”-!-Cứ Thiền, sống thiền..

 

 “Thiền “ ! Thiền Tâm- Thiền Ý -“ Biết!” Tự tại,….thong dong…

 

 “Thiền” là ” như vậy đó ”..! Gíac Hoàng Trần Nhân Tông đã ý như vậy đó”! Vui-Sống-Đạo-…..”Thiền…,”Cư Trần Lạc Đạo-…!

 “Thiền tâm ” Vô tâm -Tâm Không” ! ”Thiền Ý-”….Ý-Biết ”!…”-Có Không-Không Có ”- Ý- Biết !

*

Và, con người trên con đường tu, và, …-“Làm sao ” đừng ”mắc tâm”,”mắc ý ”mà-”-vướng víu…”…!

“vướng-víu ”-cũng chính là ” do ” cái ý phân biệt, ý vô minh..! Cái ý đó nó mắc ở cái “ý tâm…., cái tâm cuộc sống ” chưa, không chánh ý chuyển ý biết…nên mới “mắc..”; mắc cả ý ” và ” vướng víu “cả ý tâm -tâm ý-…Khi không còn “mắc ý”, ý tâm -tâm ý con người tu “ mới thông tánh-…”Tâm Không-Tánh Không…Năng ý Chánh ý-…! -”Sắc -tức thị- Không-Không- tức thị- Sắc !…

 

 Cứ sống,hãy sống vui đi, cứ ” sống thiền”, ”cư trần lạc đạo thả tùy duyên..”!

 

  

Thanh Quang

 

 

 

Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
21/12/2020(Xem: 3474)
Ai cũng tin rằng tương lai sẽ như vầy, như vầy, đúng như hôm qua và hôm nay đã trù liệu, hoạch định và tiến hành; bởi vì cái nhân gieo xuống với sự trợ duyên của các yếu tố phụ thuộc chung quanh, một cách khoa học và kinh nghiệm, cùng với thời gian vừa đủ để một tiến trình được khai mở, phát triển, chắc hẳn có nhiều phần mang lại kết quả tương xứng, hoặc bội phần, hoặc bội bội phần. Tuy vậy, kinh nghiệm, với những kết quả thực tế của một số sự việc, công trình, cũng cho thấy rằng, không phải lúc nào quả phải theo nhân. Bài học vỡ lòng của nhân-quả dạy chúng ta rằng các yếu tố ngoại tại có khi cũng rất quan trọng để dẫn đến kết quả như ý hay bất xứng ý. Tất nhiên khi nông gia cấy lúa xuống ruộng, đã theo kinh nghiệm lâu năm của cha-ông và nghề nghiệp: biết chọn giống tốt, biết lúc nào gieo mạ, cấy mạ, đưa nước vào ruộng, xả nước khỏi ruộng, xịt thuốc trừ sâu, v.v… Nhưng cũng nông vụ nầy, năm ngoái trúng mùa, năm nay bão giông lũ lụt lại thêm các đập thủy điện xả nước, lúa sẽ bị
10/12/2020(Xem: 5871)
Dạo này đang mùa bầu cử Tổng Thống tại xứ Cờ Hoa, có nhiều tuồng diễn rất ư là ngoạn mục, lấy mất của tôi rất nhiều thời gian. Tôi không còn thì giờ để à ơi mưa nắng với một số các bạn xưa. Muốn nói chuyện cũng phải cân nhắc, lựa lời dò la xem đối phương thuộc về bên nào, có cùng chung một chiến tuyến với mình không? Nhỡ cùng một lũ cuồng hết có mà vỡ nợ! Chẳng những thế tôi còn phải xem sắc mặt của từng ông Chủ Bút của từng tờ báo, giấy cũng như điện tử mà lựa bài để gửi. Gửi sai, chẳng những bài bị vất vào sọt rác mà tình văn nghệ cũng sứt mẻ dài lâu. Tại sao lại ra cớ sự như vậy? Trong lịch sử bầu bán chưa bao giờ có hiện tượng kỳ lạ đến như thế. Đây không phải là trận chiến giữa hai đối thủ, giữa hai đảng phái cùng yêu nước, mà là hai phe từ lúc con người mới khai thiên lập địa đến nay, đã có sẵn trong bầu máu nóng những hạt giống của tham lam, sân hận, si tình đủ kiểu. Đã ẩn hiện trong từng một con người với hai mặt tốt và xấu, chánh và tà, như ngày với đêm, như thiên thần
04/12/2020(Xem: 12731)
Lớn lao thay Bài Ca Chứng Đạo! Ngài Huyền Giác đã nói lên được những gì ngài thật tu thật chứng trong bài ca này. Nói là bài ca là vì mỗi lời mỗi chữ đều là Trí Tuệ Bát Nhã xuất phát từ Chân Tâm của ngài, nên thông suốt vô ngại và an vui tự tại. Vui trong cảnh giải thoát, vui trong cảnh Niết Bàn, hân hoan mà thốt lên những lời này, không biết gọi nó là gì, nên tạm gọi nó là Bài Ca Chứng Đạo vậy! Ngài Huyền Giác đã bài trừ tất cả sự chấp có, không, cũng có cũng không, không có không không (tứ cú), để nêu ra cái Bản Thể Tuyệt Đối Chân Tâm. Người giác ngộ được Bản Thể Chân Tâm này là người “tuyệt học, vô vi, an nhàn vô sự”. Xưa nay nó vốn không một vật mà lại thường đầy đủ muôn pháp không thiếu sót. Khi chưa giác ngộ thì thấy biết bằng vọng thức nên mới có muôn ngàn sai biệt. Khi giác ngộ được Bản Tâm thì thấy biết bằng trí tuệ Bát Nhã nên tất cả là Bất Nhị, Như Thị, và Không.
02/12/2020(Xem: 9772)
Làm thinh không phải mình sai Làm thinh là để tương lai cuộc đời Làm thinh không phải dại khờ Làm thinh là để lu mờ thị phi Làm thinh không phải khinh khi Làm thinh là để biết đi biết về Làm thinh không phải u mê Làm thinh là để nghĩ về đường tu Làm thinh không phải gật gù Làm thinh là để Văn Thù hiện ra Làm thinh không phải thứ tha Làm thinh là để biết ta làm gì Làm thinh không phải nhu mì Làm thinh là để mỗi khi thực hành Làm thinh không phải tranh giành Làm thinh là để trung thành hạnh tu
02/12/2020(Xem: 10948)
¨ THƯ TÒA SOẠN, trang 2 ¨ TIN TỨC PHẬT GIÁO THẾ GIỚI (Diệu Âm lược dịch), trang 3 ¨ LŨ LỤT MIỀN TRUNG VIỆT NAM (thơ ĐNT Tín Nghĩa), trang 8 ¨ BIỆN TRUNG BIÊN LUẬN TỤNG THÍCH, t.t. (HT. Thích Thắng Hoan), trang 9 ¨ QUÊ HƯƠNG MÙA BÃO LŨ (thơ Mặc Phương Tử), trang 11 ¨ QUẢ BÁO VỀ VIỆC GÂY TẠO CHIẾN TRANH (Quảng Tánh), trang 12 ¨ CÁI THIỆN VÀ HẠNH PHÚC (Quảng Tánh), trang 13 ¨ CHỈ LÀ LỜI HỎI THĂM (thơ Thy An), trang 15 ¨ KHỔ THÁNH ĐẾ (Chân Hiền Tâm), trang 16 ¨ SAU LỤT LÀM BÀI THƠ VỀ CỎ (thơ Lê Vĩnh Tài), trang 20 ¨ ĐẠO ĐỨC VƯỢT KHỎI TÔN GIÁO (Tuệ Uyển dịch), trang 21 ¨ MÙA LŨ (thơ Tiểu Lục Thần Phong), trang 25 ¨ LÀM THẾ NÀO ĐOẠN TRỪ CÁC LẬU HOẶC? (TN Hằng Như), trang 27 ¨ AI ƠI, MAU DỪNG LẠI (thơ Huệ Trân), trang 32 ¨ CHÙA LINH QUANG VÀ CHÙA TỪ ĐÀM Ở TRUNG VIỆT, VNPG Sử Luận, Chương 33 (Nguyễn Lang), trang 33 ¨ LOAY HOAY GIỮA CON ĐƯỜNG (thơ Du Tâm Lãng Tử), trang 36 ¨ CHẤP THỦ LÀ ĐÁNG SỢ (Lâm Thanh Huyền), trang 37 ¨ TRUYỀN THỐNG GĐPT
01/12/2020(Xem: 9611)
Từ Nguyễn Du đến Bùi Giáng, lục bát Việt Nam đã tạo nên một bước đi tân kỳ, một bước nhảy ngoạn mục, rung lên những tiếng thơ tự tình giữa trường mộng nhân sinh, nỗi ngậm ngùi nhân thế với niềm xao xuyến, bồi hồi. Rồi tiếp nối trên những bước đi song hành cùng lục bát, rạt rào bao sóng vỗ ngân nga, hòa âm thâm thiết với những tâm hồn quá đỗi tiêu sái như Hoài Khanh, Nguyễn Đức Sơn, Hồ Dzếnh, Phạm Thiên Thư, Huy Cận, Trần Xuân Kiêm, Huy Tưởng, Vũ Hoàng Chương… Đặc biệt Huy Tưởng, riêng một cõi trời thơ Mười Phương Tố Vọng phiêu diêu giữa Phương Chiều: Trũng hai mắt vọng bia đời Cổng tồn sinh mở mù khơi nắng tà Lòng tay nát mộng châu sa Phương chiều bãi quạnh mưa qua bến mình Nghiêng tầm con mắt soi kinh Vẳng nghe tâm lặng hồn chênh chếch về Phôi thu rụng lá mây đè Phiền ban sơ dậy đất se sắt lòng Im nghe thác máu loạn dòng Trôi phiêu lạc giữa vô cùng mộ Không
23/11/2020(Xem: 6716)
Phước duyên cho tôi khi được Me Tâm Tấn truyền trao gìn giữ một số thư từ còn lưu thủ bút & chữ ký của Chư tôn Thiền đức Tăng Ni vào những năm xưa xửa của thế kỷ trước. Trước, tôi đã có đôi lần giới thiệu thư từ bút tích của quý Ngài danh tăng Phật Giáo nước nhà như Ôn Trí Quang, Ôn Trí Thủ, Ôn Đỗng Minh, Ôn Đức Chơn, Ni trưởng Diệu Không, Ni trưởng Thể Quán... Hôm nay, tôi xin cung kính giới thiệu đến chư vị thủ bút và chữ ký của một bậc tôn quý vốn là cột trụ quan trọng trong ngôi nhà Phật pháp, một vị hộ pháp đắc lực của Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam trong những ngày đầu của phong trào phục hưng, một thành viên cơ yếu của Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất:
11/11/2020(Xem: 6543)
Mấy ngày mưa bão, rãnh rỗi ngồi soạn thư từ và hình ảnh, những kỷ vật mà Me Tâm Tấn luôn trân quý gìn giữ bao năm trời đã truyền trao lại cho tôi bảo quản làm tư liệu để tham khảo viết bài góp bút vào công tác hoằng pháp, tôi đã tìm thấy được những bức thư viết tay của một vị danh tăng Phật Giáo nước nhà: Cố Hòa thượng Thích Đức Tâm.
11/11/2020(Xem: 9500)
Trong quyển Yếu giải kinh A Di Đà lần đầu tiên xuất bản ở Việt Nam cũng như trên thế giới được in cả nguyên tác bằng chử Hán của Đại sư Linh Phong Ngẩu Ích cùng bản dịch Anh ngữ của Tiến sỉ J.C. Cleary và phần dịch sang Việt ngữ có chú giải của chính mình, học giả Lý Việt Dũng đã… “tự bạch” về “tiểu sử dài lòng thòng đáng chán của Song Hào Lý Việt Dũng”. Trong đó ông thẳng thắng nhận rằng: “Về quan điểm cuộc sống, tôi là người lạc quan tếu… Tôi cũng chay mặn tùy duyên, không bó thân trong những giới luật xa rời cuộc sống, chẳng có bổn sư vì chẳng quy y ai, chẳng có giới xơ cứng để giữ, sống đa cảm tự tại, có hơi “quậy” một chút!”.
25/10/2020(Xem: 2633)
Nước. Nước từ đâu cứ dâng lên; lên rồi rút, rút rồi lại lên, ngập tràn đồng ruộng, ao hồ, vườn tược, làng quê, và phố thị của nhiều tỉnh thành miền Trung. Cuồng phong bão tố từ đại dương cuộn xoáy vào đất liền, kéo theo những cơn mưa xối xả ngày đêm. Nước lũ ngầu đục từ non cao đổ về, từ các đập thủy điện xả xuống, đẩy những dòng cuồng lưu ồ ạt đi về nơi trũng thấp, theo những nhánh sông hướng ra biển, chựng lại khi gặp mực biển dâng cao với cường triều gầm thét, sông nối biển biến vùng duyên hải thành một biển nước mênh mông.
facebook youtube google-plus linkedin twitter blog
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường,
nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.

May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland,
Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below,
may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma,
the Land of Ultimate Bliss.

Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria
Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery
Most Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang
Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia
Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600
Website: http://www.quangduc.com
http://www.tuvienquangduc.com.au (old)
Xin gửi Xin gửi bài mới và ý kiến đóng góp đến Ban Biên Tập qua địa chỉ:
[email protected]