Bình Minh Từ Chân Trời Đại Ẩn Am

Truyện ngắn

BÌNH MINH

TỪ CHÂN TRỜI

ĐẠI ẨN AM

HẠNH PHƯƠNG

2019

      Vừa tang tảng sớm, sương mai còn đọng trên  đầu những  ngọn cỏ xanh non, một người phụ nữ trạc tuổi bốn mươi, khoác áo bà ba nâu giản dị, đã đến trước ngõ cây tùng  của am lá , tên dân dã thường gọi am Không Cửa …

       Bà không cần gọi am chủ mà đã tự động hé cánh cửa tùng hờ hửng mở, thư thả đi những bước chân nhẹ nhàng vào đến tận cửa am. Bà cất tiếng gọi :

-         Bạch thầy !  Chị đến thăm, xin thầy cho chị vào am lễ Phật .

        Nghe tiếng nói dịu dàng, dịu như tiếng giọt sương rơi trên lá,  am chủ Tâm Diệu nhận ra ngay tiếng nói người thân, nên thầy đáp lời :

-          Chào chị !  Chị Thảo cứ vào đi .

-          Vâng!  Chào thầy, cám ơn thầy, chị vào nhé .

-           Có việc gì cần kíp , chị đến  sớm vậy ?

-           Bạch thầy, có chút việc… có thể nói là khá quan trọng…

-          Việc gì, chị nói ngay đi, chị với em mà lúc nào tới am, chị cũng thưa thưa bẩm bẩm, phép tắc lễ nghi …

-          Ờ ! ờ ! Mà không giữ lễ thì còn ra thể thống gì thầy nhỉ .

       -   Đúng là phong thái con nhà … lúc nào chị cũng thận trọng rào trước đón sau… hệt như mẹ ngày xưa vậy .

         .  Coi như thầy đã cho phép,  chị nói ngay vào việc nhé:  Sáng hôm nay chị đến  đây là để xin thầy cho cháu Thanh Trúc về với chị.

        Thầy Tâm Diệu mở to đôi mắt nhìn chị,  ngạc nhiên sững sốt :

-          Trời đất quỷ thần ơi ! Chị nói cái gì  vậy, tai em lùng bùng nghe không ra …

-          Sao vậy chị ? Có việc gì  ấm ức đến với chị rồi sao ?!

       .   Không đâu em ! À quên, không đâu thầy. Ở nhà, mọi việc đều bình thường, không có gì  ấm ức trắc trở, phải dằn vặt cả. Từ khi thực tập sống trong chánh niệm, lúc nào chị cũng thấy mình thanh thản.

        . Thế thì, nguyên nhân nào hôm nay chị lại vào  làm nũng vòi   Thanh Trúc về với chị ?  Sao chị không để cháu ở lại đây với em ?

         Bấy lâu nay, hai cậu cháu, một thầy một trò, sinh hoạt yên ã êm đềm.  Sáng chiều dưa muối mặn nhạt, sớm hôm thanh đạm . Mười năm nay cháu Trúc đã đồng cam cộng khổ với em, quen nề quen nếp chay tịnh thanh tao rồi.

         . Chị biết rất rõ mà em…

        .  Vậy  sao hôm nay chị lại muốn đón cháu về ?

         . Cậu cũng dư biết rồi: hoàn cảnh chị hồi xưa quá khó khăn, bầm dập, vất vã, chị yếu đuối đến độ không đủ sức nuôi cháu  sống còn…

         Thú thật, bây giờ chị đã khá giả hơn, kinh tế tương đối ổn định, khấm khá hơn, chị muốn thể hiện chút trách nhiệm làm mẹ với con chị.

         Chị đã từng mang nặng đẻ đau, sinh cháu Trúc trong hoàn cảnh éo le, bi đát… may mà hồi  đó  có ông bà ngoại trang trải tình thương vô ngại  bảo bọc,  chở che… chị và cháu đã vượt qua ranh giới mong manh nửa sống, nửa chết…

          Sau đó lại được nhờ thầy , nhờ  các cậu, các dì  …

         Thầy Tâm Diệu bản tính thường giản dị, ít nói. Khi nghe chị thổ lộ tâm tình  vừa đủ, thầy bảo chị :

        . Thôi, chị đừng dài dòng kể lễ.

         Tuy thế, chị Thảo vẫn còn muốn bày tỏ nếp nghĩ chính chắn nết ăn nết ở nết hạnh của mình :

        . Thầy Diệu à, thầy thông cảm cho chị, chị muốn biết được làm mẹ thực sự sẽ vất vã như thế nào. Chị muốn được biết sức mạnh “ phấn đấu nuôi con, giáo dục vuông tròn, đem đường học đạo” như Kinh Vu Lan  nói  có thể được chăng !

        . Ơ hay, xưa nay chị cũng đã từng lui tới phụ trợ cho em và cháu những lúc trong am không còn hạt  gạo, ngoài vườn hạn hán không cả ngọn rau…Và cháu Thanh Trúc vẫn được học hành tử tế đó chứ . Em nào có lơ là việc ăn việc học của cháu đâu …

       . Chị biết, em vẫn lo cho cháu tươm tất, đủ đầy… Nhưng giờ chị cạn nghĩ , từng ấy vẫn chưa đủ. Chị chưa thỏa mãn tâm nguyện làm mẹ, đúng chức năng  người mẹ .  Mà cháu cũng vậy, cháu chưa từng có được cảm giác hơi  ấm vòng tay tình thương của mẹ ôm con vào lòng khi con ấm mình, nhức , sổ mũi… Cả mẹ lẫn con đều có cảm giác thiệt thòi …

       Cậu hoan hỷ giúp chị cảm giác, cảm nhận được hạnh phúc của người làm mẹ.

        Nghe chị Thảo tha thiết thực lòng, thầy Tâm Diệu mới đề cập đến vấn đề tế nhị khác :

        .  Chỉ tiếc là trước đây em chưa định hướng cho cháu xuất gia, dù cháu cũng đã quen chay tịnh mười năm rồi, nhưng vì nghĩ cháu chưa đến độ tuổi nhận thức được việc trọng đại ấy của cuộc đời cháu. Nay chị đem cháu về thì e việc đó càng xa vờì hơn …

         . Không, không phải vậy. Thú thực chị cũng  đã từng có lúc nghĩ  nên cho cháu xuất gia…

        .  Vậy  sao chị không để cho cháu ở luôn với em, em hướng dẫn cháu tập sự làm người xuất gia , thuận lợi hơn rất nhiều ..

        . Có thể như vậy là tốt, là thuận tình, thuận lẽ … Nhưng suy nghĩ đắn đo nhiều phương diện khác thì chị thấy :

        . Thứ nhất, chị muốn con chị trực tiếp nhận diện,  tiếp xúc, thụ hưởng được tình yêu của mẹ; hàng ngày trông thấy mẹ vất vã tất bật như thế nào, khi lớn lên cháu sẽ ý thức đạo hiếu rõ ràng cụ thể hơn. Ai đã kinh qua khổ đau dằn vặt dằng xé, mà vượt qua được, người ấy mới cảm thụ giá trị cuộc sống đời thường, mặt mũi nó xinh xắn ra làm sao, nụ hoa tinh khiết trắng ngần nở ra giữa bão giông sương giá nó  xinh xắn như thế nào …

      . Thứ hai, chị muốn chứng minh cho người khác thấy chị cũng có khả năng bảo bọc nuôi dưỡng con cái, nhất là để cho người ấy không thể xem thường nhân cách của chị, để cho bà thứ hai của người ấy khinh khi chị.

       . Thứ ba, chị không muốn con chị sau nầy mang tiếng vì cha đẻ bỏ rơi, mẹ không nuôi nổi,  đã phải vào chùa kiếm cơm độ nhật…Bây giờ nhờ đó mà nào là Đại đức, nào làThượng tọa, nào là Hòa thượng … Thầy dư biết danh dự gia đình, gia tộc và nhân cách chị, không thể và không đáng nhận chịu tai tiếng biếm nhẽ ấy.

        Nhà sư trẻ thông tuệ mẫn tiệp tế nhị ngắt lời chị Thảo :

        . Thôi! Thôi ! Chị đừng vẽ rắn thêm chân, họa rồng thêm vảy, phân trần phải trái ... Dù gì, cháu cũng là cháu ruột của em. Cha ông ta dạy rồi : cậu thì như mẹ. Dù cháu ở với em đằng đẳng mười năm, nhưng em cũng chưa khuyến khích cháu xuất gia, là vì :

      .  Thứ nhất, để cháu theo học chương trình phổ thông cho hết cấp ba…thời gian ấy, cháu có thể tiếp xúc được chút  mật ngọt  tình yêu, vị mặn đắng nước mắt…cháu sẽ có ý thức nhận định việc xuất gia trọng đại như thế nào.

       . Thứ hai, chư Phật, chư Tổ truyền dạy : Người chí quyết xuất gia thì

động cơ căn bản duy nhất  là khởi phát tâm bồ đề … Khởi phát tâm bồ đề là khởi phát chí nguyện tầm cầu giác ngộ trí tuệ giải thoát sanh tử , khi đạo nghiệp mình thành tựu phần nào thì vận dụng ngay đạo nghiệp ấy chia sẻ , đem đến hạnh phúc an lành cho người khác.

        . Thứ ba, đã quyết chí xuất gia thì phải kiên tâm trì chí duy trì bản nguyện phát bồ đề tâm của mình. Chớ để nửa đường gãy gánh, dỡ dỡ ương ương, bán đồ nhi phế, thầy chẳng ra thầy, thợ không ra thợ, dở tăng dở tục, thiên hạ chê cười ….

        . Vâng, thầy phân tích chừng ấy đủ cho chị hiểu vấn đề rồi. Chính tai chị từng nghe những lời mẹ nói với cậu khi cậu quyết chí xuất gia . Những lời ấy y như lời cậu đang nói với chị. Chị thầm cám ơn mẹ, một người phụ nữ nhu hòa mẫu mực mà cũng kiên cường cứng rắn giữ gìn phẩm hạnh, đạo đức của mình. Chị nghĩ, mẹ đã trao truyền phẩm chất lý tưởng ấy vào tâm cậu, vào trái tim cậu, cậu mới an trú được nơi am lá Không Cửa nầy đằng đẳng bao nhiêu năm tháng. Những lời thầy giáo huấn phân tích khinh trọng hôm nay, chị sẽ trao truyền cho con chị. Thầy hãy vững tin vào khả năng làm mẹ của chị.

         Chị gút lại một điều : Hôm nay chị xin vị y chỉ  sư của Thanh Trúc, cho cháu về nhà với chị một thời gian… Thế thôi !

                                                         @

      Cuối cùng, hai chị em đồng tình , giao cảm .

          Thầy am chủ gọi chú Thanh Trúc vào am. Thân thương nắm hai  bàn tay của chàng thiếu niên trao vào hai lòng bàn tay người mẹ.  Vị am chủ nói với  cháu mà cũng như muốn nói với người mẹ  :

         . Mùa hè nầy, con vừa học xong lớp chín. Vừa đúng tuổi tròn trăng. Hôm nay thầy trao con về với mẹ. Trước hết, thầy dặn : khi về với mẹ , con phải lễ phép, vâng lời mẹ dạy bảo. Và, dù con chưa thực tập làm người xuất gia, nhưng khi ở với thầy, hai thời công phu, chiều  tụng Kinh Di Đà, Hồng Danh, khuya  tụng Kinh Lăng Nghiêm Thập Chú… Con cố gắng duy trì sinh hoạt thường nhật như khi con đang ở với thầy dưới mái am lá nầy…Thế là thầy yên tâm …

     Về ngoài quê, con cố gắng học cho xong chương trình lớp 10 đến lớp 12, tốt nghiệp Trung học phổ thông rồi, thuận tiện thì nhớ vào thăm thầy.             Hạnh người xuất gia thì lấy đạo lý từ bi, trí tuệ bình đẳng, không thương ai hơn ai… Nhưng  thầy đang như là một người bình thường ,  như ông bà mình đã nói  cậu như mẹ, cháu thấy  có việc gì thiết thực,cần nhờ cậu giúp thì cậu giúp …

      Nay thầy trao con về  với mẹ , thầy nghĩ chắc chắn con sẽ được thương yêu nhiều hơn. Tình thương cha mẹ đối với con  là vô bờ vô bến. Tình thương của mẹ là con suối mùa xuân, là nắng ấm bình minh mùa hạ, là gió mát chiều thu, là bếp lửa đêm đông …

        Lắng nghe từng tiếng lời của vị  thầy từng nâng đỡ em bao nhiêu năm tháng, là người cậu thực tập làm mẹ hiền, cậu đã từng vận dụng tình thương, dùng tiếng lời dịu ngọt đằm thắm vượt qua bao nhiêu

gian nan trắc trở khi phải cưu mang nâng đỡ mình…

         Đôi mắt Thanh Trúc nhòa lệ… chỉ biết cố nén vào lòng  dạ dạ vâng vâng…

                                                         @

       Vâng lời thầy chủ am , em xuống hậu liêu, xếp vội mấy bộ áo quần vào tay nãi. Trở lên am Không Cửa,  đối diện vị am chủ, chấp tay sen vái thầy ba vái,  niệm ba lần câu Nam mô A Di Đà Phật, rồi em cầm tay mẹ theo bước chân mẹ đi về phía ngõ tùng.

       Cánh cửa tùng lơ lững như chưa hề muốn khép lại khi tiễn người bạn nhỏ đang nhập vào dòng chảy cuộc đời, dòng chảy thế gian vô thường…

                                                         @

      Đúng ba năm sau, Thanh Trúc một mình trở lại am lá Không Cửa, gặp lại thầy chủ am, em chấp tay sen kính cẩn :

      .  Bạch thầy ! Chí nguyện xuất gia của con đã được hoạch định,  mẹ con cũng đã thuận tình khích lệ …Hôm nay con xin phép thầy …

        Khuôn mặt thầy Tâm Diệu sáng lên  như một tấm gương, nụ cười mĩm chi của thầy biểu lộ niềm hoan hỷ, phấn chấn.

        . Thầy rất mừng khi thấy con đã kiên định được lý tưởng cuộc đời.

Con cũng đã từng cuốc đất trồng rau, chăm hoa hái quả. Mười năm con ở với thầy chưa phải là nhiều, nhưng cũng không phải là ít. Cũng vừa đủ cho con từng trải kinh nghiệm, từng chớm thấy được hạnh phúc của người xuất gia.

          Thầy nói tiếp :

         . Ừ, thì xuất gia :  nghĩa là từ nay con dứt khoát xa lìa  cha mẹ, bà con huyết thống ở ngoài đời. Từ nay con không còn vướng víu lệ thuộc gì vào cơm áo vật chất ngon dở xấu đẹp thường tình thế gian, không mơ tưởng gì đến danh vọng, tiếng tăm hảo huyền …Đã làm người xuất gia, vào cửa nhà chùa thì chỉ một việc duy nhất làm chăm chăm việc học, việc tu …

     Cơm rau độ nhật cố gắng tự túc làm lấy cho có mà ăn . Ăn  cũng đừng cầu  no, cầu ngon. Đức Phật chư Tổ từng dạy : thức ăn thức uống là thứ thuốc tốt nhất nuôi sống sinh mạng  mình, mà sống là để tu, để thực hiện tròn đầy hoài bảo sơ tâm xuất gia của mình,  khi đã nguyện phát lòng bồ đề …Nên nhớ, ý chí người xuất gia là, khi cất bước thì muốn vươn tới phương trời cao rộng . Phương trời ấy là phương trời giải thoát, giác ngộ …

       Lý tưởng ấy không phải dễ dàng tiếp xúc được đâu. Đừng ảo tưởng sáng hôm nay mình gieo dăm hạt đậu, chiều mai mình sẽ hái được vài ký quả đậu…

         Có kẻ miệt mài kinh kệ ra rã sớm chiều Mô Phật, Mô Pháp, Mô Tăng…đến khi mái tóc trên đầu bạc trắng cũng chưa tìm thấy chút hạnh phúc an lạc của người xuất gia đầu Phật .

       Thầy chỉ gợi nhắc con đôi điều cốt tủy. Bây giờ thứ đến  thầy sắp xếp việc xuất gia cho con.

       . Thứ nhất, tuổi đời của thầy còn ít õi, tuổi hạ của thầy cũng chẳng bao lăm, thế nên thầy chưa muốn nhận nuôi đệ tử. Bây giờ, thầy nhận con làm người học trò đầu tiên, chữ thường gọi trong nhà chùa là trưởng tử, mà ngoài thế gian huyết thống, con là cháu ruột của cậu….e rằng các người đệ tử đến sau sanh tâm nghi ngờ, đố kị .

       Vì thế, bây giờ con hãy chuẩn bị tư thế tư tưởng, cùng sắp xếp chút tư trang nhật dụng; sáng sớm mai, thầy sẽ dẫn con lên Đại Ẩn Am, phía bên kia chân núi, chính thức gởi con, thầy sẽ bái bạch thầy của thầy trực tiếp nhận con làm đệ tử xuất gia của Ngài .

        Cậu sắp xếp như vậy, sẽ tạo ra nhiều thuận lợi trợ duyên cho con.

        Thứ nhất, con được trực tiếp làm đệ tử thọ giáo với một bậc trưởng lão chân tu đạo hạnh. Hương thơm đức hạnh giới thể của Ngài từng được nhiều tầng lớp đại chúng khen ngợi trắng trong như băng tuyết. Được làm đệ tử của Ngài chắc chắn con sẽ hấp thu được nguồn phước lạc toát lên từ đức tướng của Ngài.

       Thứ hai, một điều tế nhị, sau nầy con sẽ thấy, con và thầy, cậu với cháu cùng là môn sinh tử đệ của một Đại sư . Cậu cháu cùng thờ một thầy, ngang vai ngang vế, sư anh sư em với nhau. Quan hệ Linh Sơn cốt nhục rõ ràng gần gũi hơn quan hệ huyết thống thế gian.

       Thứ ba, thầy nhắc con hãy nhớ, hãy thuộc nằm lòng mấy câu nhật tụng thời công phu khuya :

                         Nguyện kim đắc quả thành Bảo Vương

                         Hoàn độ như thị  hằng sa chúng .

        Mấy câu trong thời công phu chiều :

             Ngã kim phát tâm bất vị tự cầu nhân thiên phước báo, thanh văn duyên giác, nãi chí quyền thừa chư vị Bồ tát; duy y tối thượng thừa, phát bồ đề tâm : nguyện dữ pháp giới chúng sanh nhất thời đồng đắc A nậu đa la tam miệu tam bồ đề..

          Sau hết, thầy tặng con tập sách nhỏ CỬA TÙNG ĐÔI CÁNH GÀI nầy, thêm vào hành trang lên đường xuất gia. Tập sách nhỏ hàm chứa tư tưởng lớn, bất tư nghị huấn, bất tư nghị biến,  đây là một truyện ngắn của một thiền sư Việt Nam, sách được xuất bản thập niên 60 thế kỷ trước. Khi thầy phát nguyện xuất gia, Sư chú của thầy tặng thầy. Nay thầy lại lấy làm tặng phẩm cho con. Hẵn con hiểu dụng ý của thầy…

    Thôi! Đêm nay con hãy ngủ sớm đi, khuya nay khoảng gà gáy canh hai, thầy trò mình khởi hành cùng đi tới Đại Ẩn Am bên kia chân núi Tư Nguyên, sao cho đúng lúc mặt trời ban mai vừa mọc. Đức Trưỡng lão Như Bình- Huyền Tịnh đã hứa khả xuống tóc cho con, nhận con làm đệ tử xuất gia của Ngài …

       Thầy tin tưởng : bình minh sự nghiệp giải thoát, giác ngộ của con khởi đầu từ bình minh phía chân trời Đại Ẩn Am đó, phía ánh sáng hoàng kim  Phương đông huy hoàng rạng rỡ …

                                                       HẠNH PHƯƠNG

                                   Khởi viết sáng sớm Thứ Hai, 26/8/2019

                                             26/7/Kỷ Hợi  -  Phật lịch  2563