Bài 7 - Câu 142 đến câu 180

225 Câu trích dẫn giáo huấn

của Đức Đạt-lai Lạt-ma

Đức Đạt-lai Lạt-ma

1- Tình thương yêu

2- Tiền bạc

3- Hạnh phúc

4- Lòng tốt

5- Sự đổi thay

6- Sự giận dữ và xung đột

7- Lòng từ bi

8- Các thể dạng tâm thần

9- Nhân loại

10- Sự u mê

11- Thế giới nội tâm

12- Hòa bình

13- Sự liên hệ giữa con người

14- Tôn giáo

15- Trí tuệ

16- Tự biến cải chính mình

17- Khổ đau

18- Tâm linh

19- Sự sống

20- Bạo lực

21- Các câu trích dẫn khác của Đức Đạt-lai Lạt-ma

Bài 7

Câu 142 đến 180

13) Các câu trích dẫn của Đức Đạt-lai Lạt-ma về sự liên hệ giữa con người

Câu 142

Nếu bạn muốn biết về một người nào đó,

thì không nên nghe những lời người ấy nói,

mà hãy nhìn vào những gì người ấy làm.

Câu 143

Chúng ta có thể tồn tại không cần tôn giáo, cũng không cần thiền định,

thế nhưng nếu thiếu tình thương con người thì chúng ta không sao tồn tại được.

Câu 144

Kẻ thù nguy hiểm nhất của con người là thứ tình thương vô ý thức

đó là tình thương hướng vào chính mình.

Tình thương đó sẽ tách rời mình ra khỏi kẻ khác.

(tình thương hướng vào chính mình tức là sự ích kỷ chỉ biết nghĩ đến mình)

Câu 145

Sự khả ái (politeness / lễ độ, lễ phép) trước hết là món quà

mà mình mang tặng cho chính mình.

(nếu mình lễ độ với kẻ khác thì kẻ khác cũng sẽ lễ độ với mình,

đó là món quà mà tất cả chúng ta cùng mang tặng cho nhau)

 (trích trong quyển La Force du Bouddhisme: Mieux vivre dans le monde moderne / Sức mạnh của Phật giáo: Sống tốt đẹp hơn trong thế giới ngày nay, nxb Poche, 2003)

Câu 146

Xu hướng thích phân bì ảnh hưởng nặng nề đến con người của mình.

Hãy nhìn vào những người kém may mắn hơn mình

phải chung đụng với những người giàu có hơn cả mình.

Cách nhìn đó sẽ giúp mình tránh được nhiều nỗi đắng cay.

(trích trong quyển L'art du bonheur, id)

Câu 147

Ngay khi mới bắt đầu sống chung với một người khác (người phối ngẫu),

thì tức khắc chúng ta phải đối xử với người ấy bằng tình thương yêu,

và phải luôn quan tâm đến các sự suy nghĩ của người ấy.

Mỗi người phải nhận lãnh phần trách nhiệm của mình,

dù bất cứ điều gì xảy ra cũng vậy.

(không nên "đổ thừa" cho nhau).

Câu 148

Gia đình là tế bào (đơn vị) quan trọng nhất của Xã hội.

Nếu sự an bình và các giá trị con người tỏa rộng trong gia đình

thì không những cha mẹ mà cả con cái, cháu chắt,

đều được hưởng hạnh phúc,

và cả các thế hệ mai sau.

Câu 149

Không bao giờ nên xem mình cao hơn những người mà mình giúp đỡ.

Đối với cá nhân tôi, mỗi khi gặp một người ăn xin,

thì tôi luôn cố gắng không xem người ấy thua kém tôi,

mà chỉ nhìn vào người ấy với tư cách một con người,

không khác gì với chính tôi.

(trích trong quyển 365 Méditations quotidiennes du Dalai-Lama, id)

Câu 150

Gia đình phải giữ một vai trò chủ yếu.

Nếu gia đình được an bình, và nơi đó ngoài sự cảm thông

chúng ta còn tìm được cả các giá trị đạo đức đích thât,

giúp mình sống ngay thẳng và vị tha

thì đấy sẽ là cách giúp chúng ta gầy dựng phần còn lại trong xã hội.

Theo tôi gia đình giữ một trọng trách vô cùng to lớn.

Câu 151

Hơi ấm con người góp phần vào sự mở rộng,

giúp các bạn khám phá ra tất cả mọi người cũng chẳng khác gì như chính bạn.

Mọi sự cũng chỉ giản dị là như vậy.

Điều đó sẽ giúp các bạn tạo được dễ dàng hơn các mối dây thân thiện.

Trái lại, nếu các bạn thiết lập các mối dây liên hệ dựa vào quyền lực và tiền bạc,

thì khi các bạn bị thất sủng thì tức khắc bạn bè sẽ bỏ rơi các bạn.

Câu 152

Phát động thái độ thân thiện và nồng nàn với người khác

sẽ tự động tạo ra sự êm ả trong tâm thức mình.

Cách hành xử đó sẽ làm tan biến mọi sự sợ hãi và bất định

có thể khiến mình lâm vào tình trạng hoang mang,

và đấy cũng là cách giúp mình thêm sức mạnh

để đối phó với các thứ khó khăn và chướng ngại.

Đó là cội nguồn siêu việt mang lại thành công trong cuộc sống.

(trích trong quyển L'esprit en éveil: Conseil de sagesse aux hommes d'aujoud'hui / Tâm thức tỉnh giác: Lời khuyên trí tuệ cho những con người ngày nay, nxb Pocket, 2011)    

Câu 153

Mục đích của cuộc sống phải mang tính cách tích cực.

Chúng ta sinh ra đời không mang mục đích gây ra rắc rối, tạo thêm khó khăn cho kẻ khác.

Nếu muốn mang lại một giá trị nào đó cho cuộc sống,

thì phải giữ vững các phẩm tính căn bản của nhân loại,

hơi ấm của con người, sự tốt bụng và lòng từ bi.

Đấy là cách khoác lên cuộc sống của mình một ý nghĩa,

giúp cuộc sống đó an bình và hạnh phúc hơn.

(trích trong quyển L'art du bonheur: Sagesse et sérénité au quotidien / Nghệ thuật mang lại hạnh phúc: Trí tuệ và sự trong sáng trong từng ngày, nxb Poche, 2000)

14) Các câu trích dẫn của Đức Đạt-lai Lạt-ma về tôn gíáo

Câu 154

Tôn giáo của tôi thật giản dị.

Tôn giáo đó là lòng tốt.

Câu 155

Tất cả mọi tôn giáo đều có một vẻ đẹp riêng,

chúng ta phải biểu lộ sự tôn kính của mình đối với các tôn giáo đó.

Câu 156

Nếu các bạn có một đức tin và bước theo một tôn giáo đặc biệt nào đó,

thì đấy là một điều rất tốt.

Tuy nhiên các bạn vẫn có thể tồn tại

nhưng không cần đến tôn giáo đó.

Câu 157

Tôi gọi tình thương và lòng từ bi là tôn giáo toàn cầu.

Và đấy cũng chính là tôn giáo của tôi.

(trích trong quyển Mon autographie spirituelle, id)

Câu 158

Dù các tôn giáo có khác biệt nhau trên phương diện triết học và các nghi thức lễ lạc

thế nhưng tất cả đều giống nhau:

tất cả đều quảng bá lòng từ bi, tình thương yêu và sự tha thứ.

Câu 159

Tôn giáo của tôi rất đơn giản. Đó là tôn giáo của lòng hào hiệp và tình thương yêu.

Nếu bạn có đủ khả năng giúp đỡ kẻ khác, thì hãy giúp đỡ họ.

Nếu không thì ít nhất cũng không được gây ra tai hại cho họ.

Và đấy cũng là phần tinh anh của tất cả các truyến thống tín ngưỡng.

Câu 160

Tôi tin rằng mục đích của tất cả các truyền thống tín ngưỡng lớn

không phải là xây dựng các đền thờ mang vẻ bên ngoài thật đồ sộ,

mà là xây dựng đền thờ của sự tốt bụng và lòng từ bi

bên trong nội tâm, bên trong con tim mình.

(trích trong quyển Le Dalai-Lama parle de Jésus / Đức Đạt-lai Lạt-ma nói về Chúa Giê-su, ấn bản tiếng Anh được xuất bản tại Anh quốc năm 1994, tại Mỹ năm 1995, và tại Pháp năm 1996)

Câu 161

Chúng ta phải kính trọng từng con người cũng như toàn thể nhân loại,

vì thế chúng ta cũng phải kính trọng quan niệm về cuộc sống và đức tin của họ.

Đối với những người không có đức tin cũng vậy,

chúng ta cũng phải kính trọng quyền không tin của họ.

(trích trong bài phỏng vấn Đức Đạt-lai Lạt-ma của ký giả Ursula. Gauthier trên tạp chí Nouvel Observateur, năm 2008)

Câu 162

Tất cả mọi người đều có quyền tự do tin hay không tin,

Thế nhưng khi đã theo một tôn giáo nào đó

và tin vào những gì tôn giáo ấy giảng dạy,

thì các bạn nên xem trọng tôn giáo ấy,

không nên hôm thì tin, hôm thì không,

không nên hành xử bừa bãi,

mà phải làm như thế nào

để sự suy nghĩ của các bạn phù hợp với lời nói của các bạn.

Câu 163

Trách nhiệm toàn cầu là cơ sở vững chắc nhất

để kiến tạo hạnh phúc cho cá nhân mình

và cả nền hòa bình cho toàn thế giới.

và đó cũng là cách hoạch định việc sử dụng tài nguyên thiên nhiên hợp lý hơn,

hầu bảo vệ quyền lợi của các thế hệ mai sau.

Trách nhiệm đó cũng sẽ giúp mình biết quan tâm đến môi trường nhiều hơn,

và thật ra môi trường cũng đang mong chờ sự quan tâm ấy của chúng ta.

Câu 164

Theo tôi, tốt hơn nên có nhiều tôn giáo và nhiều triết thuyết khác nhau

thay vì chỉ có một tôn giáo và một triết thuyết duy nhất.

Điều đó (sự đa dạng của tín ngưỡng) là cả một nhu cầu,

bởi vì các xu hướng tâm thần của chúng ta rất đa dạng.

Mỗi tôn giáo đều đưa ra các ý niệm và các phương pháp thực hành riêng.

Học hỏi và du nhập được các sự hiểu biết đó

sẽ giúp cho đức tin của mình phong phú hơn.

Câu 165

Mục đích của tôn giáo không phải là để xây dựng các đền thờ to lớn

hay các nơi thờ phượng nguy nga.

mà để giúp chúng ta trau dồi các phẩm tính tích cực của con người,

chẳng hạn như sự bao dung, lòng hào hiệp và tình thương yêu.

Tất cả các tôn giáo trên thế giới,

dù chủ trương đường hướng triết học nào cũng vậy,

trước hết và quan trọng hơn hết đều phải được xây dựng trên nguyên tắc

thu nhỏ sự ích kỷ của mình để trợ giúp kẻ khác.

(trích trong quyển Nouvelle réalté: l'âge de la responsabilité universelle / Hiện thực mới: thế hệ của trách nhiệm toàn cầu, nxb Les Arènes, 2016) 

15) Các câu trích dẫn của Đức Đạt-lai Lạt-ma về trí tuệ

Câu 166

Nếu các bạn biết lợi dụng ngay các cơ hội đến với mình để học hỏi,

thì tất cả các cơ hội ấy đều rất hữu ích,

.

Câu 167

Một số người chỉ chăm chú nhìn vào lớp bùn dưới đáy ao,

trong khi đó một số khác biết chiêm ngưỡng những cánh hoa sen nở ra trên mặt nước.

Tất cả tùy vào sự chọn lựa của mỗi người mà thôi.

(trích trong quyển L'art du bonheur, id)

Câu 168

Khi bạn nói thì đấy là cách mà bạn lập lại những gì bạn đã biết từ trước,

thế nhưng khi bạn lắng nghe thì đấy sẽ là dịp

mà bạn học hỏi được một cái gì đó mới lạ hơn.

Câu 169

Hãy tập suy nghĩ để tìm hiểu xem những gì có giá trị,

những gì mang lại một ý nghĩa nào đó cho cuộc sống,

và căn cứ vào đó để đặt chúng vào vị trí ưu tiên.

(trích trong quyển L'art du bonheur: Sagesse et sérénité au quotidien, id)

Câu 170

Càng gặp phải các quan điểm khác biệt

càng là dịp giúp mình học được những điều hiểu biết mới nơi kẻ khác

hầu biến cải chính mình.

Không nên bám chặt vào ý kiến của cá nhân mình

mà hãy đàm thoại với kẻ khác trong tinh thần cởi mở.

Câu 171

Mỗi khi bạn cảm thấy bồn chồn và lo sợ vì mất hết sự tự tin nơi mình

và nghĩ rằng mình chẳng làm được trò trống gì cả,

thì cứ hãy suy nghĩ xa thêm một chút.

Bạn hãy tìm hiểu tại sao mình lại thua cuộc trước khi bắt tay vào việc như vậy.

Bạn sẽ không tìm được một lý do chính đáng nào cả.

Tất cả vấn đề là do sự suy nghĩ của bạn mà thôi,

không phải là một sự bất lực thật sự.

(trích trong quyển 365 Méditations quotidiennes du Dalai-Lama, id)

16) Các câu trích dẫn của Đức Đạt-lai Lạt-ma về sự biến cải chính mình

Câu 172

Khi nào tạo được cho mình một sự nhiệt tình tinh khiết và thành thực

thì mọi sự sẽ trở nên suôn sẻ.

Câu 173

Nếu muốn vượt thoát sự lười biếng thì phải cần đến bốn liều thuốc hóa giải :

sự tin tưởng, lòng quyết tâm, sức cố gắng và sự mềm dẻo.

Câu 174

Chỉ có một điều quan trọng duy nhất mà thôi :

đó là cách mang ra thực hành những điều mà mình tin tưởng.

Câu 175

Các bạn phải chấm dứt các sinh hoạt tiêu cực

và hãy tập trung toàn lực vào việc thực thi các hành động lành mạnh.

Câu 176

Sự biến cải đòi hỏi nhiều thời gian, sự kiên nhẫn và sức kiên trì :

đó là cả một quá trình luyện tập.

Câu 177

Nếu chẳng có ai động đậy gì cả thì sẽ chẳng có một sự tiến bộ nào xảy ra,

và cũng sẽ chẳng có một lỗi lầm nào được sửa chữa.

Thế nhưng cũng không được phép quên là những gì mình sắp nói ra hay sắp làm

có mang lại lợi ích cho một cái gì đó hay chăng.

Câu 178

Một trong các phương tiện chống lại sự lo âu

là cách bớt quan tâm đến chính mình và nghĩ đến người khác nhiều hơn.

Khi nào thật sự trông thấy được các khó khăn của kẻ khác

thì các khó khăn của mình sẽ mất đi tầm quan trọng của chúng.

Câu 179

Gây sự với kẻ khác dễ hơn là cố gắng tìm hiểu

các nguyên nhân nào gây ra cho mình sự bấn loạn

mỗi khi có một chuyện gì đó khiến mình bực bội hay mất hết bình tĩnh.

(trích trong quyển Sages paroles du Dalai-Lama / Các lời trí tuệ của Đức Đạt-lai Lạ-ma, nxb Le Grand Livre du Mois, 2001)

Câu 180

Biến cải các xúc cảm tiêu cực đòi hỏi một sự luyện tập lâu dài.

Sự kiên trì, bền chí và quyết tâm thật cần thiết.

Mỗi khi cảm thấy thối chí, hoặc nhận thấy những gì mình đạt được không đáng gì cả

thì cứ hãy nghĩ đến cuộc đời của các vị đại sư trong quá khứ,

hoặc lịch sử cuộc đời của Đức Phật.

Suốt trên con đường tu tập của mình, các vị ấy phải vượt qua

thật nhiều cam go và khổ nhọc đôi khi không thể nào tưởng tượng được.

Bước vào Con Đường và đi hết Con Đường đòi hỏi thật nhiều can đảm.

(Trích trong quyển Sa ges paroles du Dalai-Lama, id)

                                                                                                            Bures-Sur-Yvette, 27.09.21

                                                                                                             Hoang Phong chuyển ngữ

(còn tiếp)

***

***