Tu Viện Quảng Đức105 Lynch Rd, Fawkner, Vic 3060. Australia. Tel: 9357 3544. quangduc@quangduc.com* Viện Chủ: HT Tâm Phương, Trụ Trì: TT Nguyên Tạng   

Dấu ấn Phật giáo Afghanistan Ký ức Chiến tranh và Khát vọng Hòa bình

19/08/202122:22(Xem: 2124)
Dấu ấn Phật giáo Afghanistan Ký ức Chiến tranh và Khát vọng Hòa bình

Dấu ấn Phật giáo Afghanistan: Ký ức Chiến tranh và Khát vọng Hòa bình 
(Buddhist Traces in Afghanistan: Reminiscences of Peace and War)

Dấu ấn Phật giáo Afghanistan Ký ức Chiến tranh và Khát vọng Hòa bình 1

Hình 1: Địa điểm Phật giáo tại Shewaki. Ảnh: ria.ru

Vô thường là không tồn tại mãi mãi, là thay đổi, biến dịch một cách bất định, không như mong muốn chủ quan của chúng sinh. Nguyên lý vô thường là nền tảng của giáo lý đạo Phật, tuy nhiên một số khía cạnh của triết học Phật giáo vượt qua ý tưởng về vô thường. Pháp thân thường trụ là biệt danh của Bản thể Tuyệt đối, vượt khỏi sự chi phối của vô thường. Pháp thân cũng là biệt danh của Tự tính, Tự tính bất nhị, khắp không gian thời gian. Bởi vô sở trụ nên khắp không gian thời gian. Pháp thân là bản chất giác ngộ của các Đức Phật, mà đại diện mang tính biểu tượng là Bảo tháp Phật giáo. Một Bảo tháp Phật giáo đặt biệt vẫn là biểu tượng của Hòa bình, và ánh Quang minh trong thời kỳ chiến tranh đang diễn ra: Bảo tháp Phật giáo cổ đại tại Shewaki, Kabul, thành phố cổ, nay là thủ đô của nước Cộng hòa Hồi giáo Afghanistan. Khu vực này, từng là một phần của nền văn minh Càn Đà la (Gandhara), một vùng miền Tây bắc Ấn Độ, ngày nay thuộc về Afghanistan và một phần của Pakistan. Càn Đà la (Gandhara) là trung tâm chính của nền văn minh Phật giáo cổ đại hơn 20 thế kỷ, từ đó ánh sáng Từ, bi, Trí tuệ, Hùng lực, Tự do, Bình đẳng đạo Phật tỏa sáng khắp nơi trên thế giới. 

Ngay cả khi thốt ra cái tên "Afghanistan" có thể liên tưởng đến những bi thảm đau thương, với không ngừng sự xung đột bạo lực đổ máu, nhưng nó cũng như tiếng chuông cảnh tỉnh, nhắc nhở về một lịch sử lâu đời, một nền văn hóa phong phú và một vùng đất đa dạng về tôn giáo.

Vào thời kỳ tiền Hồi giáo, Đạo Phật là một trong những tôn giáo ảnh hưởng lớn tại Afghanistan, ánh sáng Từ, bi, Trí tuệ, Hùng lực, Tự do, Bình đẳng đạo Phật tỏa sáng đến khu vực này vào thế kỷ thứ tư trước Tây lịch (305 TCN) khi Đế chế Hy Lạp hóa Seleucid (312 TCN-63 TCN) thành lập liên minh với Đế chế Maurya Nam Á (322 TCN-185 Trước công nguyên). Kết quả là nền văn hóa Phật giáo Greco phát triển hùng cường dưới Vương quốc Greco-Bactrian (256 TCN-100 TCN), và Vương quốc Ấn-Hy Lạp sau đó (khoảng 180 TCN-10 CN). Thuận theo nguyên lý vô thường, những gì là pháp hữu vi đều bị chi phối bởi thời gian không gian, đạo Phật trong khu vực bắt đầu suy tàn sau các cuộc chinh phục của người Hồi giáo vào thế kỷ thứ 7, và tan biến vào thế kỷ 11 dưới triều đại Ghaznavid của Ba Tư (977–1186).

Dấu ấn Phật giáo Afghanistan Ký ức Chiến tranh và Khát vọng Hòa bình 2

Hình 2: Một trong những tượng Phật Bamiyan trước khi phiến quân Taliban bị phá hủy vào năm 2001. Ảnh: wikipedia.org

Trong khi phần lớn văn bản lịch sử đạo Phật của Afghanistan đã bị mất vĩnh viễn, nhiều dấu vết vẫn còn tồn tại cho đến ngày nay. Không nghi ngờ gì nữa, các địa danh nổi tiếng nhất từ di sản Phật giáo cổ đại này là khu pho tượng Phật vách núi ở thung lũng Bamiyan (Ba Tư), bản thân chúng đã trở thành một biểu tượng đáng buồn của sự vô thường. Hai pho tượng Phật Thích Ca Mâu Ni khổng lồ, được tạc vào vách núi từ thế kỷ thứ 6 (cao 55 mét và 37 mét) tọa lạc tại thung lũng Bamiyan (Ba Tư), miền trung Afghanistan, đã bị phiến quânTaliban, lực lượng Hồi giáo cực đoan cho nổ bom vào tháng 3 năm 2001 giữa tiếng hét hò "Allahu Akbar", phá hủy tượng phật khổng lồ Bamiyan gần 1.500 năm tuổi bất chấp lời kêu gọi bảo tồn từ cộng đồng quốc tế. Đây là một mất mát to lớn về một di sản văn hóa và khảo cổ cổ đại của nhân dân Afghanistan và thế giới Phật giáo. Vào tháng 3 năm 2001, một buổi lễ đặc biệt đã được tổ chức tại khu vực này để kỷ niệm 20 năm ngày bị phiến quânTaliban phá hủy. 

Năm nay đã đánh dấu kỷ niệm 20 năm (2001-2021) bắt đầu cuộc tấn công của Taliban; Cuộc Chiến tranh ở Afghanistan, bắt đầu sau cuộc xâm lược Hoa Kỳ dẫn đầu năm 2001, sau các cuộc tấn công ngày 11 tháng 9 năm 2001, Tổng thống Hoa Kỳ George W. Bush yêu cầu Taliban, khi đó là lực lượng de facto cai trị Afghnistan, phải giao nộp Osama Bin Laden. Việc Taliban từ chối dẫn độ Osama Bin Laden đã dẫn đến Chiến dịch Tự do Bền vững; Mỹ đã can thiệp quân sự, trừ khử Taliban, thề ủng hộ nền dân chủ ở Afghanistan và loại bỏ nguy cơ khủng bố. Một liên minh NATO tham gia cùng Hoa Kỳ chiếm đóng, và một Chính phủ Afghanistan mới tiếp quản vào năm 2004, tuy nhiên các cuộc tấn công chết người của Taliban vẫn tiếp diễn. 


Dấu ấn Phật giáo Afghanistan Ký ức Chiến tranh và Khát vọng Hòa bình 3
Hình 3: Cuộc chiến ở Afghanistan trở thành cuộc xung đột quân sự kéo dài nhất của Hoa Kỳ. Ảnh: reuters.com

Vào tháng 4 năm 2021, các lực lượng quân sự phương Tây bắt đầu rút khỏi Afghanistan sau một thỏa thuận giữa Mỹ và Taliban. Vào đầu tháng 7 vừa qua, các lực lượng NATO đã hoàn toàn rút quân và Quân đội Afghnistan bắt đầu tháo chạy khỏi quốc gia này. Cùng với việc Mỹ rút quân, một cuộc tấn công quân sự của Taliban đang diễn ra, và các nhóm chiến binh đồng minh đã bắt đầu vào ngày 1 tháng 5. Vào ngày 12 tháng 8, Taliban đã chiếm được thành phố Ghazni, biến thành phố này trở thành thủ phủ thứ 10 của tỉnh nằm dưới sự kiểm soát của họ. 

Thành phố chiến lược Ghazni, cách Kabul khoảng 150 km, có quan hệ chặt chẽ với quá khứ lịch sử của đạo Phật tại Afghanistan. Quần thể cơ sở tự viện hang động Phật giáo Homay Qala (Humai Qal'a), và quần thể tu viện Tapar Sardar đều ở đây. Quần thể tu viện Tapar Sardar là một trung tâm Phật giáo cổ đại trưng bày hai giai đoạn nghệ thuật chính: Hy Lạp hóa (thế kỷ 3-6) và Sinicized-Indian (thế kỷ 7-9). Nó bao gồm một Bảo Phật giáo tháp trên đỉnh đồi, được bao quanh bởi một dãy các Bảo tháp Phật giáo nhỏ hơn và pho tượng Phật nhập Niết bàn trong tư thế nằm nghiêng dài 18 mét. Địa điểm của trung tâm Phật giáo danh tiếng này đã được một Phái bộ Khảo cổ Ý khai quật vào cuối những thập niên 1960, cuối những thập niên 1970 và một lần nữa vào năm 2003. 

Dấu ấn Phật giáo Afghanistan Ký ức Chiến tranh và Khát vọng Hòa bình 4

Hình 4: Pho tượng Phật tọa thiền tại Mes Aynak. Ảnh: savemesaynak.com

Một địa điểm Phật giáo quan trọng khác ở Afghanistan là Mes Aynak, tọa lạc cách Kabul 40 km về phía đông nam trong một khu vực cằn cỗi của tỉnh Logar. 

Con đường tơ lụa to lớn bắt đầu từ Phúc Châu, Hàng Châu, Bắc Kinh, Trường An (Trung Hoa) sang Mông Cổ, Ấn Độ, Afghanistan, Kazakhstan, Iran, Iraq, Thổ Nhĩ Kỳ, Hy Lạp, xung quanh vùng Địa Trung Hải và đến tận toàn châu Âu. Con đường cũng đến cả Triều Tiên và Nhật Bản, thậm chí là cả hai miền Bắc-Nam Việt Nam. Nó có chiều dài khoảng 4.000 dặm, hay 6.437 km. 

Trung tâm hành hương tâm linh dọc theo Con đường Tơ lụa cổ đại từ thế kỷ thứ 3 đến thế kỷ thứ 8, Mes Aynak ngày nay bao gồm phần còn lại của một khu định cư cổ với ít nhất 10.000 hiện vật, 400 pho tượng Phật, Bảo tháp Phật giáo và một quần thể tu viện Phật giáo được khai quật từ tháng 5 năm 2010 đến tháng 7 năm 2011. Di tích Phật giáo cổ đại của Mes Aynak nhanh chóng trở thành một trong những cuộc khai quật khảo cổ quan trọng nhất thế giới. Taliban đã nắm toàn quyền kiểm soát Mes Aynak. 

Ít được biết đến hơn là một địa điểm Phật giáo cổ đại khác, Di tích Phật giáo cổ đại Takht-e-Rostam (Ngai vàng của Rustam) cách thị trấn Haibak về phía bắc tỉnh Samangan hai km về phía nam, cũng là một địa điểm thú vị cho du khách khám phá. Địa điểm này bao gồm một tu viện Phật giáo cổ đại, với 5 tòa nhà và một Bảo tháp Phật giáo, có niên đại từ thế kỷ thứ 3 đến thế kỷ thứ 4. Vào đầu năm 2021, Chính phủ nước Cộng hòa Hồi giáo Afghanistan bắt đầu tiến hành tu bổ Bảo tháp Phật giáo cổ đại Takht-e-Rostam.

Dấu ấn Phật giáo Afghanistan Ký ức Chiến tranh và Khát vọng Hòa bình 6

Hình 5: Bảo tháp Phật giáo Takht-e Rostam. Ảnh: look4ward.co.uk

Vào đỉnh điểm của cuộc Chiến tranh ở Afghanistan, một cuộc khai quật và tái thiết khảo cổ học khác đang được tiến hành: đó là một địa điểm Phật giáo cổ đại tọa lạc tại làng Shewaki, thuộc khu vực Hindaki của tỉnh Kabul. Lập hồ sơ dự án và khôi phục địa điểm Phật giáo cổ đại này, do Tổ chức Tư vấn Di sản Văn hóa Afghanistan thúc đẩy, với sự giúp đỡ của Bộ Thông tin và Văn hóa, Viện Khảo cổ học Afghnistan, và Phái đoàn Khảo cổ học Pháp tại Afghnistan. * Vào năm 2020, tám Bảo tháp Phật giáo nhỏ cũng như các công sự, tường thành, và 176 đồ tạo tác khác được tìm thấy ở Shewaki. Một nhóm gồm chín nhà Khảo cổ học đã đến vào năm 2019, công việc khai quật của họ đã hoàn thành khoảng 50%. Tám mươi chuyên gia khác đã đóng góp để làm việc tại khu di tích lịch sử Phật giáo cổ đại này. 

Vào ngày 10 tháng 8 vừa qua, hãng thông tấn Nga RIA Novosti đã đăng tải câu chuyện với hình ảnh ấn tượng, có tựa đề "Bất chấp hiểm nguy: Bảo tháp Phật giáo cổ đại gần Kabul đang được khôi phục" (Despite the Danger: a Buddhist Stupa is Being Restored near Kabul), ghi lại quá trình khai quật đang diễn ra. Mỗi bức ảnh đã diễn đạt hơn một nghìn từ khi chúng giao tiếp chiều sâu của quá khứ lịch sử Phật giáo cổ đại Afghanistan. Bảo tháp Phật giáo ở Shewaki có niên đại từ thế kỷ 1 đến thế kỷ thứ 3, là biểu tượng tuyệt vời của hy vọng và là ánh quang minh trong thời kỳ đen tối của xung đột bạo lực này. Việc khôi phục một Thánh vật như vậy trong chiến tranh, là một khoảnh khắc phi thường trong lịch sử, thúc đẩy chúng ta suy ngẫm về ý nghĩa của di sản văn hóa là nguồn sống không thể thay thế. Di sản văn hóa của chúng ta; những gì chúng ta sống với ngày hôm nay, và những gì chúng ta truyền lại cho các thế hệ tương lai. 

Dấu ấn Phật giáo Afghanistan Ký ức Chiến tranh và Khát vọng Hòa bình 5

Hình 6: Bảo tháp Phật giáo cổ đại ở Shewaki. Ảnh: ria.ru

Vào tháng 2 năm 2021, Taliban tuyên bố về việc bảo vệ và bảo tồn các hiện vật cổ đại:

"Vì Afghanistan là một quốc gia có nhiều hiện vật và cổ vật, và những di tích đó là một phần của lịch sử, bản sắc và nền văn hóa phong phú của đất nước chúng ta, do đó tất cả đều có nghĩa vụ phải bảo vệ, giám sát và bảo tồn những hiện vật này một cách kiện toàn"

Nhiều chuyên gia về Di sản Văn hóa Afghnistan vẫn hoài nghi và lo sợ, đặc biệt là kể từ khi Taliban nắm quyền kiểm soát Kabul, và 26 trong số 34 thủ phủ của quốc gia Cộng hòa Hồi giáo trong vòng chưa đầy hai tuần. Bây giờ có một mối đe dọa mới đối với sự tồn tại của Bảo tháp Phật giáo cổ đại ở Shewaki? Và đối với vô số các địa điểm và hiện vật Phật giáo khác ở Afghanistan? Chỉ có thời gian mới trả lời được. 

Dấu ấn Phật giáo Afghanistan Ký ức Chiến tranh và Khát vọng Hòa bình 7

Hình 7: Khai quật Bảo tháp Phật giáo cổ đại ở Shewaki. Ảnh: ria.ru


video:

Afghanistan: Cultural Heritage and the Forever War

https://www.youtube.com/watch?v=5FW3PaQTB-Y

Gravitas: Afghanistan: Civil war now 'inevitable'

https://www.youtube.com/watch?v=SelZh2OU4co

Tác giả: Nữ cư sĩ Phật tử Lyudmila Klasanova, Phóng viên Đông Âu của Buddhistdoor Global. Cô viết các bài báo về Phật giáo tại Đông Âu, Nga và Mông Cổ. Cô đã hoàn thành học vị Tiến sĩ về Phật giáo Ấn Độ-Tây Tạng tại Đại học Sofia, Bulgaria, nơi cô giảng dạy nghệ thuật Phật giáo, nữ giới trong Phật giáo, văn hóa Tây Tạng và các tôn giáo tại Đông Á. Cô cũng làm Giám tuyển nghệ thuật châu Á tại Phòng trưng bày Nghệ thuật Quốc gia Sofia, và một giáo thụ yoga. Cô bắt đầu thực hành Phật giáo vào năm 2002, sau khi Quy y Tam bảo, trở thành Phật tử với pháp danh Tsering Dolma từ Ngài Tôn giả Pennor, người giữ ngôi vị thứ 11 của Trường phái Palyul Nyingma, Phật giáo Tây Tạng. 

Tác giả: Lyudmila Klasanova

Biên dịch: Thích Vân Phong 

(Nguồn: 佛門 網)

 
facebook-1

***
youtube
 
Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
21/05/2022(Xem: 3673)
Nhằm để hàn gắn những vết đau thương và tạo phúc đức nhân duyên cho nhân loại trên thế giới, vào ngày 15 tháng 5 năm 2022 (15/5/Nhâm Dần), tại khu tổ chức sự kiện Marina Bay Convention, Singapore, Hiệp hội Văn hóa Tịnh Lưu Ly (Lapis Lazuli Cultural Association, 淨琉璃文化協會) đã long trọng tổ chức Quốc tế lễ Vesak PL. 2566 và thành lập Hiệp hội VHTLL và Khánh điển, công bố toàn cầu “Kinh Thất Phật Dược Sư”.
19/05/2022(Xem: 2085)
Phật giáo Indinesia đã công bố kế hoạch tổ chức Quốc lễ Phật đản PL. 2566 (2022) vào các ngày 14-15 tháng 5 vừa qua, sự kiện được diễn ra tại Thánh địa Phật giáo Borobudur, Di sản Thế giới, Trung Java.
27/04/2022(Xem: 2675)
Hai ngày: 23/4 và 24/4/2022 tại Trường Trung học James Lick, số 57 N. White Road, thành phố San Jose, tiểu bang California, Hoa Kỳ. Tổ chức: Chánh Hạnh Foundation cùng một số Phật tử thiện nguyện. Khóa tu được quý Thầy hướng dẫn: Thượng tọa Thích Tánh Tuệ, Viện chủ Chùa Vạn Phước, San Diego, California. Thượng tọa Thích Viên Ngộ, Viện chủ Tu viện Đạo Tâm, Maryland. Đại đức Thích Tâm Nguyên, Trú trì Tu viện Hạnh Phúc, Florida. Đại đức Thích Quảng Hiếu, trú xứ Chùa Bát Nhã, Santa Ana, California. Đại đức Thích Tâm Tiến, trú xứ Chùa Việt Nam, Massachusetts. Đại đức Thích Đức Khánh, trú xứ Chùa Lâm Tì Ni, Massachusetts.
22/04/2022(Xem: 2128)
Tôi đã học khóa đào tạo Sư phạm giáo viên từ trường Rudolf Steiner College gần thành phố Sacramento, tiểu bang California, Hoa Kỳ và khi ở đây, tôi đã sống trong trang trại sinh học của trường. Tôi đã học rất nhiều về các dạng dòng chảy, những đàn vịt được thả vào vườn nó tung tăng chạy nhảy và cách chuẩn bị cải tạo đất từ phân động vật và các chất kỳ diệu khác
21/04/2022(Xem: 2206)
Gần đây một báo cáo Trung tâm nghiên cứu Pew, bể tư duy lớn thứ ba ở Washington, DC, dự đoán rằng một số tôn giáo lớn trên thế giới sẽ mở rộng, ngoại trừ đáng quan tâm là đạo Phật, những tôn giáo được dự báo sẽ giảm trong vài thập kỷ tới. Do đó các bạn có thể tìm thấy, thật khó hiểu khi tôi sẽ đặt tên cho Phật giáo là tôn giáo trong tương lai khi Trung tâm nghiên cứu Pew đang dự đoán về sự suy tàn của tôn giáo.
20/04/2022(Xem: 1917)
Khi tôi bày tỏ sự nghi ngờ, cậu ta nhấn vào lập luận của mình, kết nối nó với đề tài Phật học mà chúng tôi đã đọc: "Như bạn đã nói, mọi người đều tập trung vào sở thích của riêng họ, phải không? Mong muốn của một nhà sư là đạt đến sự giác ngộ và của tôi là kiếm tiền. Có gì là khác biệt?"
20/04/2022(Xem: 2132)
Khoa ngữ văn Pali và Nghiên cứu Phật học tại Đại học Savitribai Phule Pune (SPPU) ở Pune, Ấn Độ đã xuất bản Từ điển Thuật ngữ Phật học, một từ điển đa ngôn ngữ với tiêu đề ngôn ngữ Pali làm cơ sở. Từ điển cung cấp dịch sang các thứ tiếng, Anh văn, Phạn ngữ và tiếng Tây Tạng, tất cả đều bằng chữ viết bằng co chữ Roman, cùng với các chứng thực văn bản tương ứng của họ cho các học giả Nghiên cứu Phật học So sánh.
19/04/2022(Xem: 2104)
Thật may mắn là Tổng thống đắc cử Yoon Suk-yeol cũng đang cân nhắc điều này. Tân tổng Thống phát biểu nói: "Nếu tôi chuẩn bị cho một Chính phủ mới từ vị trí được bầu và chính thức đảm nhận chức vụ Tổng thống, tôi sẽ tôn trọng tinh thần của Hiến pháp, tôn trọng Quốc hội và phục vụ tốt người dân trong khi hợp tác với đảng đối lập".
19/04/2022(Xem: 2066)
Nền móng đầu tiên sẽ được đặt tại Cơ sở Nghiên cứu Di sản Văn hóa Phật giáo Hàn Quốc, nơi sẽ đóng vai trò là trung tâm quản lý và bảo tồn có hệ thống các Di sản văn hóa Phật giáo và truyền thống truyền tải trọn vẹn hình thức nguyên thủy cho các thế hệ mai sau.
12/04/2022(Xem: 2145)
Thông Báo của BCV về buổi thuyết trình Bạo lực gia đình và trẻ em tại Chùa Quang Minh, thứ bảy 7/5/2022
facebook youtube google-plus linkedin twitter blog
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường,
nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.

May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland,
Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below,
may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma,
the Land of Ultimate Bliss.

Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria
Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery
Senior Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang
Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia
Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600
Website: http://www.quangduc.com ; http://www.tuvienquangduc.com.au (old)
Xin gửi Xin gửi bài mới và ý kiến đóng góp đến Ban Biên Tập qua địa chỉ:
quangduc@quangduc.com , tvquangduc@bigpond.com
KHÁCH VIẾNG THĂM
110,220,567