Tu Viện Quảng Đức105 Lynch Rd, Fawkner, Vic 3060. Australia. Tel: 9357 3544. quangduc@quangduc.com* Viện Chủ: HT Tâm Phương, Trụ Trì: TT Nguyên Tạng   

Hòa thượng Thích Trí Quang - 'người chấn hưng Phật giáo thời chiến’

16/11/201913:19(Xem: 7895)
Hòa thượng Thích Trí Quang - 'người chấn hưng Phật giáo thời chiến’

ht thich tri quang-4

Hơn hết và trước hết tất cả, Thích Trí Quang là một người "dấn thân cho đạo pháp", một người "cứu độ Phật giáo" và "một nhà tu hành chuẩn mực", một nhà nghiên cứu triết học và Phật giáo nói với BBC News Tiếng Việt từ Việt Nam khi bình luận về vai trò, đóng góp và di sản của vị Đại lão Hòa thượng vừa mới qua đời ở Huế, hưởng thọ 97 tuổi.


Trước hết, về đóng góp, ảnh hưởng và di sản được coi là quan trọng nhất của Hòa thượng Trí Quang (1923-2019), nhân vật lịch sử trong thời kỳ cuộc chiến tranh Việt Nam từng được báo Mỹ gọi là "người làm rung chuyển nước Mỹ" trong những năm thập niên 1960, Tiến sỹ Triết học Thái Kim Lan nói:

 

 

"Rút cục lại, bỏ ngoài những vấn đề khác, thì tôi nghĩ, Hòa thượng Thích Chí Quang chỉ một lòng vì đạo mà thôi.

"Và ảnh hưởng của ngài ở trên lãnh vực văn hóa, cũng như là đạo đức người ta chưa thấy được, nhưng mà có lẽ khi ngài viên tịch rồi, thì những tác phẩm của ngài để lại cho đời sau sẽ nói lên một lần nữa vai trò của ngài ở trong Phật giáo.

"Từ khi ước nguyện chấn hưng Phật giáo, cho đến khi nhắm mắt, thì cái ý nguyện duy nhất của Hòa thượng Thích Trí Quang là làm thế nào để thực hành được những lời của Phật dậy

"Và ông là một vị tì kheo nghiêm túc nhất mực khi hành đạo, khi tụng kinh, cũng như là khi đi theo Phật. Chưa có ai có thể vượt qua ông về cái tu chứng và hành trì.

Hòa thượng Thích Trí Quang

Bản quyền hình ảnhGETTY IMAGES
Image captionThích Trí Quang (áo xanh) cười cùng các nhà sư khác khi biểu tình ngồi ở bên ngoài Dinh Độc lập năm 1967

"Ở trong chùa, biểu tượng có lẽ thuyết phục nhất là vị tì kheo này không có một chùa riêng, không có đệ tử riêng, đệ tử riêng nghĩa là không có một đoàn đệ tử riêng, hay là Phật tử riêng.

"Và ông luôn luôn sống khổ hạnh như vậy, sống ở trong một căn phòng và dịch sách và đó là hình ảnh của Thích Trí Quang."

Vai trò lịch sử?

Nói thêm về các đóng góp được coi là lớn nhất cho đất nước về vai trò lịch sử của Hòa thượng Trí Quang, Tiến sỹ Thái Kim Lan nhận định:

"Tôi nghĩ Hòa thượng Thích Trí Quang trong hoạt động về mặt xã hội cũng như văn hóa đối với xã hội, đối với lịch sử, đối với Phật tử chúng tôi, ngài Thích Trí Quang là vị đã cứu độ Phật giáo, cứu độ người Phật tử, ông luôn luôn bảo vệ đời sống của người Phật tử bằng sự dấn thân của ông.

"Đó là vai trò lịch sử của Thích Trí Quang và với vai trò này, có thể nhiều người phê phán, nhưng theo tôi, tôi thấy nếu Việt Nam chỉ thực hiện được một nguyện vọng của Thích Trí Quang, thì Việt Nam có thể vượt qua được nhiều khổ nạn.

"Nhưng mà tiếc thay vấn đề lịch sử nó phức tạp hơn là cái thực tế ở trong từng giai đoạn một và sự hiểu lầm về vai trò của Thích Trí Quang cũng rất nhiều, nhưng mà có lẽ trong khuôn khổ này, tôi không muốn nhắc lại, tại vì nó đòi hỏi rất nhiều sự nghiên cứu, cũng như là đòi hỏi rất nhiều cái tâm trung thực đối với lịch sử.

"Trong lúc đó, lịch sử bây giờ đối với tôi, những trang lịch sử mà được viết về phong trào Phật giáo, cũng như là về Hòa thượng Thích Trí Quang của người Mỹ hoặc là của người Việt Nam, những khảo cứu, tôi nghĩ vẫn chưa nói hết được hay là một cách trung thực cái ý nghĩa mà Thích Trí Quang đã đóng góp."

Về cách thức tiếp cận lịch sử đối với các sự kiện lịch sử và các nhân vật lịch sử, như trong trường hợp này là Hòa thượng Thích Trí Quang, nhà nghiên cứu triết học và Phật giáo nói:

Phật giáo Việt Nam

Bản quyền hình ảnhGETTY IMAGES
Image captionNgày 31/3/1975: Nhà lãnh đạo Phật giáo quyền lực nhất Nam Việt Nam, Thích Trí Quang (bìa trái) biểu tình đòi Tổng thống Thiệu từ chức. Trí Quang dẫn đầu một cuộc biểu tình của các nhà sư, giáo sĩ và cư sĩ. Thích Trí Quang được cho là đã góp phần cho việc lật đổ cố Tổng thống Ngô Đình Diệm vào tháng 11/1963

"Tôi nghĩ là trước hết cần phải tôn trọng sự thật, cần phải nhìn nhận sự thật lịch sử trong từng giai đoạn, có nghĩa là chúng ta nên bình tâm và chúng ta phải có ý muốn làm thế nào để giữ sự thật, bảo vệ sự thật của lịch sử.

"Chứ không nên vì quan điểm cá nhân hoặc quan điểm chính trị của từng phe nhóm để phê phán và bóp méo sự thật, làm thế nào để cho tâm của mình bình tĩnh và công bình, chứ không nên vì quyền lợi, hay vì ý thích phe đảng để nhìn nhận lịch sử."

Tư tường và sự khác biệt

Bình luận so sánh lựa chọn tư tưởng và phong cách hành đạo, con đường tu hành với một số nhân vật lịch sử và tôn giáo khác đã khuất hay còn tại thế, như Mahatma Gandhi, Hòa thượng Thính Quảng Độ hay Thiền sư Thích Nhật Hạnh, Tiến sỹ Thái Kim Lan nói:

"Hòa thượng Thích Trí Quang so sánh với trường hợp của Gandhi, ngay trong những năm như là từ 1965 - 1966, năm 1966 ngay cả khi ngài tuyệt thực, và trước đó nữa nghĩa là năm 1963, khi mà chúng tôi tuyệt thực thì luôn luôn bất bạo động, đó là tinh thần của Gandhi.

"Luôn luôn Phật tử phải tâm nguyện là không có bạo động, chỉ tuyệt thực để yêu cầu thực thi chứ không phải là cưỡng bức thực thi. Thành thử tinh thần Gandhi đó từ năm 1963 đến 1965, sau 1965, 1966, thì tinh thần chúng tôi, Phật tử, luôn luôn ở trong vai trò được kêu gọi là bất bạo động.

"Ngay cả khi Thích Trí Quang tuyệt thực 100 ngày thì cũng là ở trong tinh thần đó và tôi muốn nói rằng theo cảm nghĩ và nhận định của tôi về hành đạo, thì Thích Trí Quang luôn luôn là người hành đạo có thể là trung thực nhất ở trên mặt Phật pháp.

"Ở trong trường hợp này, ngài lại rất chuẩn xác đối với lời dạy của Đức Phật, ngài không đi ra ngoài con đường mà Phật đã dạy.

Tiến sỹ Thái Kim LanBản quyền hình ảnhBBC NEWS TIẾNG VIỆT
Image captionTiến sỹ Thái Kim Lan trong một trao đổi từ trước với BBC News Tiếng Việt


"Thiền sư Nhất Hạnh có thể sáng tạo, tạo ra một con đường khác để theo Phật, nhưng Thích Trí Quang luôn luôn là một nhà tu chuẩn mực và tinh tấn ở trong tu chứng của mình. Và ngài hành đạo cẩn thận, cẩn mực, không muốn việc tu chứng bị hiểu lầm trong khi hành đạo.

"Đương nhiên vai trò của Thầy Thích Quảng Độ thì đó là một sự tiếp diễn của Phật giáo Thống nhất trước 1975. Mọi người đều tôn trọng hành động của Thầy Thích Quảng Độ.

"Nhưng về phương diện khi hỏi về đạo, thì có lẽ Thầy Tì kheo Thích Trí Quang là người quyết liệt về cách tu chứng nhất và thuần thành nhất.

"Theo Phật đến từng lời một, không đi sai, không đi ra ngoài, luôn luôn bảo vệ Chánh pháp, ngay cả sự im lặng của ngài cũng chính là một cách bảo vệ Chánh pháp!," nhà nghiên cứu Triết học và Phật giáo nói với BBC News Tiếng Việt từ Huế hôm 13/11/2019.


https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-50409941

Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
15/09/2011(Xem: 4942)
HT.Thích Trí Quang là một bậc danh tăng Việt Nam thời hiện đại. Ngài sinh năm Quý Hợi (1923), tại làng Diêm Điền, tỉnh Quảng Bình - ngôi làng có mối liên hệ chặt chẽ với Phong trào Văn Thân của chí sĩ Phan Đình Phùng - trong một gia đình gồm sáu anh em trai. Gia đình HT đều theo Phật lâu đời; thân phụ sau này xuất gia, làm đệ tử của ngài Đắc Quang - Tăng cang chùa Linh Mụ.
12/08/2011(Xem: 5841)
Ở miền Trung, có cư sĩ Tâm Minh Lê Đình Thám là trụ cột của công cuộc chấn hưng Phật giáo, thì ở miền Nam có cư sĩ Chánh Trí Mai Thọ Truyền, một khuôn mặt Phật tử lớn đã cống hiến nhiều công lao trong việc chấn hưng và xây dựng Phật giáo phương Nam.
12/08/2011(Xem: 5822)
Sáng ngày 27-11-08 (nhằm mùng 1-11-Mậu Tý), lần đầu tiên trong lịch sử Việt Nam, khoảng 40.000 Tăng Ni cả nước đã có mặt tại núi rừng Yên Tử, mảnh đất thiêng liêng đã khai sinh thiền phái Trúc Lâm, đậm đà bản sắc Việt, để dự quốc lễ Phật giáo, tưởng niệm 700 năm ngày mất của đức Phật hoàng Trần Nhân Tông, vị vua anh minh và thiền sư lỗi lạc của Phật giáo Việt Nam.
11/08/2011(Xem: 4152)
Suốt hai thế kỷ XVII-XVIII, đạo Phật gặp nhiều thuận duyên, phát triển nhanh chóng từ vùng đất Thuận Quảng đến khắp đồng bằng Nam Bộ. Sở dĩ được thế là nhờ trong chốn thiền môn nối nhau xuất hiện các bậc cao tăng như Viên Cảnh, Viên Khoan, Minh Châu, Nguyên Thiều, Liễu Quán... Ngoài xã hội thì các chúa Nguyễn và triều thần hết lòng hộ trì Tam bảo. Trong số các vị cư sĩ hộ pháp mà danh tiếng còn lưu truyền đến nay có Trần Đình Ân.
11/08/2011(Xem: 7670)
Tôi với Ni Sư không cùng chung một lớp nhưng lại chung một trường. Thành phố Huế chỉ lớn bằng bàn tay nên dù không quen cũng thành quen, chuyện lớn chuyện nhỏ gì của nhau rồi dần dà cũng biết cả, nhất là Ni Sư lại là một người học trò giỏi nữa. Thuở ấy Ni Sư là một nữ sinh Đồng Khánh áo trắng tóc thề, mắt sáng, da đã trắng mà má lại luôn luôn ửng hồng xinh xắn vô cùng, nên Tôn Nữ Hỷ Khương đã làm tặng Ni Sư mấy câu thơ như sau:
10/08/2011(Xem: 4272)
Câu hỏi có vẻ lẩn thẩn, bởi lẽ từ khi cắp sách đến trường, bắt đầu học lịch sử dân tộc, ai là người Việt Nam mà chẳng biết qua hơn một lần trang sử đời Trần và trang sử Trần Nhân Tông? Ai là người Việt Nam đã không tự hào về những chiến thắng quân Nguyên vẻ vang của dân tộc Việt Nam dưới sự lãnh đạo tài ba của vị vua anh minh lỗi lạc Trần Nhân Tông?
10/08/2011(Xem: 4960)
Nhân dịp Đại lễ tưởng niệm 700 năm ngày Đức vua - Phật hoàng Trần Nhân Tông nhập Niết bàn, một số website có đăng tin về việc phát hiện “nếp áo Tiểu thừa” trên tượng vua Trần Nhân Tông tại tháp tổ Huệ Quang của tác giả Trần Khánh Linh. Tôi quan tâm đến những chi tiết đã được trình bày sau đây:
10/08/2011(Xem: 5309)
Xuyên suốt lịch sử dân tộc, đã có biết bao nhiêu nhân vật với tư cách là người đứng đầu đất nước đã có những kỳ tích lẫm liệt đối với đất nước. Có nhân vật nổi bật lên trong sự nghiệp giữ nước, có nhân vật nổi lên trong sự nghiệp dựng nước, lại có nhân vật nổi lên trong sự nghiệp mở nước, hoặc có một số nhân vật có cả hai hoặc ba lãnh vực đó.
10/08/2011(Xem: 3811)
Cuộc đời xuất gia của Tổ Trúc Lâm là một cuộc đời hoạt động sôi nổi, tích cực. Ngoài các mùa kết hạ tại các am núi hay các chùa, thời gian còn lại Ngài thường đi vân du hoằng hoá đây đó. Năm 1304, “Điều Ngự đi khắp mọi nẻo thôn quê, khuyên dân phá bỏ các dâm từ [đền miếu thờ các thần sằng bậy] và thực hành giáo lý Thập thiện”. Ngài muốn xây dựng một xã hội trên nền tảng luân lý đạo Phật, góp phần củng cố triều đại thời hoàng kim của mình. Đức Điều Ngự Giác Hoàng Đệ nhất Tổ Trúc Lâm Yên Tử Trần Nhân Tông sinh ngày 11 tháng Mười một năm Mậu Ngọ (tức 7 – XII - 1258). Năm 21 tuổi (1279), Ngài lên ngôi vua, trải qua hai niên hiệu là Thái Bảo và Trùng Hưng.
10/08/2011(Xem: 4931)
Đại lễ tưởng niệm 700 năm Phật hoàng Trần Nhân Tông nhập niết bàn diễn ra từ 25 đến 27.11.2008 tại Quảng Ninh. Trong dịp này, Giáo hội Phật giáo Việt Nam và Tỉnh hội Phật giáo Quảng Ninh sẽ tiến tới đề nghị hàng năm tổ chức tưởng niệm ngày mất của ngài (1.11.1308) như Quốc giỗ của Phật giáo và trình lên UNESCO công nhận Trần Nhân Tông là Danh nhân Văn hóa Thế giới.
facebook youtube google-plus linkedin twitter blog
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường,
nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.

May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland,
Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below,
may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma,
the Land of Ultimate Bliss.

Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria
Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery
Senior Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang
Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia
Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600
Website: http://www.quangduc.com ; http://www.tuvienquangduc.com.au (old)
Xin gửi Xin gửi bài mới và ý kiến đóng góp đến Ban Biên Tập qua địa chỉ:
quangduc@quangduc.com , tvquangduc@bigpond.com
KHÁCH VIẾNG THĂM
110,220,567