Tu Viện Quảng Đức105 Lynch Rd, Fawkner, Vic 3060. Australia. Tel: 9357 3544. [email protected]* Viện Chủ: HT Tâm Phương, Trụ Trì: TT Nguyên Tạng   

Quân tử bất khí

14/08/201307:45(Xem: 8975)
Quân tử bất khí


HT_Tri_Thu_4QUÂN TỬ BẤT KHÍ

(Tưởng nhớ ngôn từ hàm dưỡng của Ôn Già Lam)

Pháp tử: TỊNH MINH



Năm 1973, một buổi sáng đẹp trời, khoảng 9 giờ, anh em đi học hết, tôi và anh Bình, tức Giải Đàm, ở nhà hè nhau cưa một gốc mít khô đứng lù lù trước mé hàng rào chùa Già Lam. Gốc mít thì bự, cái cưa thì dài, lại yếu và lụt, nên hai chàng lực sĩ “lỗ cốt” hì hà hì hục cả giờ mà chỉ cưa được giáp vòng gốc cây với độ sâu một lưỡi cưa. Lúc đầu áo quần chỉnh tề, sau thấy nóng quá, mồ hôi mồ kê nhễ nhại, cả hai cởi áo vất trên ghế, quần guộn trật bồ lương, nỗ lực kéo, nhưng cái cưa cứ cà giật cà giật ra tuồng trêu tức, tôi nổi quạu đứng phắt dậy, hai tay chống nạnh, nhìn gốc cây hằn học : “Ước gì giờ đây có hai cái búa của Lý Quỳ thì mi sẽ biết tay ông!”. Anh Bình cũng đứng dậy, cười ruồi, mím mím cái miệng hơi móm nhưng trông có duyên và rất dễ thương, nói giọng đâm hông : “Tướng ông mà xách nổi cái búa của Lý Quỳ thì cây mít này đã không chết khô”. Ôn đứng trên lầu quan sát chúng tôi thế nào bỗng thấy Ôn bưng một đĩa đựng khoảng một nắm kẹo hảo hạng và hai muối sầu riêng to tướng, vàng óng, thơm phức đến đưa cho tôi. Tôi đưa hai tay tiếp nhận với câu: “Xin cảm ôn Ôn”. Đoạn Ôn hỏi:

- Quân tử bất khí là gì hè?

Tôi đưa mắt nhìn anh Bình, ảnh lại liếc mắt nháy nháy ra hiệu tôi trả lời. Với dòng suy luận hách hách theo kiểu thầy Giác Tuệ đã móm cho chúng tôi hồi còn làm điệu ở Phật Học Viện Hải Đức Nha Trang rằng: “Thiên sanh ngã tài tắc hữu dụng”, tôi đáp:

- Bạch Ôn, theo con: “quân tử bất khí” là thời đại nào, xã hội nào, chế độ nào cũng cần và đãi ngộ người quân tử một cách xứng đáng.

Ôn hứ nghe cái cốc, nói:

- Rứa mà cũng hai ba cử “dơn”! (tức cử nhơn, theo giọng Huế).

Anh Bình ra vẻ khoái chí, cười sặc sặc; còn tôi thì chưng hửng, hơi xấu hổ, suy nghĩ trong giây lát rồi ra vẻ tự tin :

- Bạch Ôn! “Bất khí” là không thể bỏ. Vậy “quân tử bất khí” là người quân tử không được vất đi đâu!

Bấy giờ Ôn cười với nụ cười “thắng lợi” và giảng rằng:

- Quân tử bất khí là người quân tử không giống như dụng cụ. Mỗi dụng cụ đều có một công dụng riêng của nó. Ví như cái nồi là dùng để nấu cơm, nhưng ta có thể dùng nó để nấu canh, nấu nước, kho chao, luộc mít v.v…, bất khí là vậy đó.

Trời đất! Con cứ tưởng “khí” là vất bỏ, không ngờ là dụng cụ. Và cũng để chữa thẹn, tôi chống chế:

- Nếu Ôn viết ra là con đã có thể trả lời đúng rồi.

- Rứa mới đố! Ôn nói.

Bấy giờ Ôn cười rất hoan hỷ rồi đi vô.

Hai chúng tôi bê đĩa sầu riêng và kẹo đặt xuống đất ngồi thưởng thức.

Trong khi mút mút múi sầu riêng, tôi hỏi:

- Anh Bình, anh nghĩ gì về câu hỏi của Ôn?

- Nghĩ gì !… Nghĩ nữa trật nữa!

- Vậy sao hồi nãy anh không trả lời!

- Để Tịnh Minh lãnh sẹo chơi!

- Anh khôn lắm!

- Hà!… Hà!…

Chúng tôi ngồi im lặng nhai kẹo, mắt nhìn vu vơ về phía trước, không ai bảo ai, nhưng trong thâm tâm đều nhận ra tấm lòng từ ái bao dung, khéo khen khích lệ với hoài vọng thâm thúy mà Ôn đã dành cho hai chúng tôi. Ôn muốn mỗi Tăng chúng là một cá thể trí đức thâm hậu, nội ngoại quảng bát, biết ứng phú đạo tràng và hành xử linh hoạt, biến hóa trong mọi tình huống. “Quân tử bất khí” là vậy đó.

Kíng bạch giác linh Ôn, hơn hai mươi năm qua, cứ mỗi lần động đến khái niệm “con nguời toàn diện” là con lại nhớ đến câu “quân tử bất khí”. Ôn đã mãn cơ duyên hóa độ từ lâu, nhưng ánh mắt, nụ cười và giọng nói đầy khích lệ thân thương của Ôn vẫn còn đọng mãi trong tâm khảm chúng con. Nam mô!

(Đã đăng trong đặc san kỷ yếu Ngày Về Cội 1996, Quảng Hương Già Lam)

Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
22/10/2010(Xem: 15067)
Vào khoảng các năm 1972–1974, Cố Hòa thượng Thích Trí Thủ, thường được Tăng Ni-Phật tử gọi cung kính gần gũi là “Ôn Già Lam”, đang trong thời gian dài hoằng pháp tại Nha Trang và các tỉnh miền Trung, Ôn tạm an trú trên chùa Hải Đức, nơi có Phật học viện Trung Phần, trên ngọn đồi Trại Thủy. Khoảnh vườn và thềm hiên phía trước tịnh thất của Ôn dần dà trở thành một hoa viên nho nhỏ với nhiều cây cảnh hoa lá đẹp lạ, là nhờ ở bàn tay chăm sóc thương yêu của một vị cao tăng đức độ nhân từ.
22/10/2010(Xem: 6726)
Chuông ngân chùa xẩm nắng Hương quyện áo tràng bay Trăm tám vì sao rạng Xoay tròn đôi 1óng tay Mười phương cây lặng gió Năm sắc hồ trôi mây Làn nước lên đầu núi Ánh vàng tràn đó đây.
21/10/2010(Xem: 7949)
Trong cõi nhân gian mịt mù tăm tối vì vô minh và phiền não, sự xuất hiện của một bậc chân tu đạo hạnh để dìu dắt con người trên đường tìm về giác ngộ và giải thoát, quả thật không khác gì một vì sao sáng trên bầu trời làm định hướng cho lữ hành trong đêm tối. Trong ý nghĩa này, Cố Trưởng Lão Hòa Thượng Thích Trí Chơn là một vì tinh tú sáng rực.
20/10/2010(Xem: 5829)
Hòa thượng Thích Trừng San, pháp tự Minh Hiền, hiệu Hải Tuệ, thế danh Nguyễn San sau đổi là Trần Văn Lâu, nối pháp đời thứ 42 dòng Lâm Tế Liễu Quán. Ngài sinh năm Nhâm Tuất (1922), tại thôn Phú Khánh, xã Diên Thạnh, huyện Diên Khánh, tỉnh Khánh Hòa.
19/10/2010(Xem: 12264)
Sáng ngày 22.01 Quý Tỵ (03.03.2013) tại Tổ đình Tường Vân, tổ 16, khu vực 5, phường Thủy Xuân, thành phố Huế, Chư Tôn đức Tăng Ni trong sơn môn pháp phái Tường Vân đã đã trang nghiêm trọng thể tổ chức Lễ Tưởng niệm 40 năm ngày Đức Trưởng lão Đệ Nhất Tăng thống Thích Tịnh Khiết viên tịch.
16/10/2010(Xem: 8387)
Ấn tượng khó quên mà lần đầu tiên tôi gặp Thầy Phạm Công Thiện là Thầy đã khuyên tôi nên tinh tấn tu tập, thực hành lời Phật dạy và niệm Phật. Lần đó là vào giữa năm 1991, nửa năm sau khi tôi từ New York dời về Cali để sống, tại Chùa Diệu Pháp, thành phố Monterey Park, Los Angeles. Trong đầu tôi, trước khi gặp Thầy, mường tượng ra một Phạm Công Thiện hiên ngang và nói thao thao bất tuyệt về triết học Tây Phương, về Trung Quán, về Bát Nhã, v.v... Nhưng không, tất cả những suy nghĩ viễn vông và mộng tưởng đó đều bị sụp đổ tan tành khi tôi ngồi đối diện với Thầy Phạm Công Thiện trong một căn phòng nhỏ ở Chùa Diệu Pháp. Thầy Phạm Công Thiện, với dáng điệu từ tốn, khiêm cung, trầm lặng, chỉ nói những điều hết sức bình thường, chỉ khuyên những điều hết sức phổ thông mà người Phật tử nào cũng thường nghe quý Thầy khuyên bảo như thế.
13/10/2010(Xem: 5242)
Bữa tôi ra mắt sách tại Orlando, cựu Đại Tá Nguyễn Quốc Quỳnh, Hội Trưởng Hội Cao Niên Orlando và Vùng Phụ Cận, có nhắc tôi là bài "Nhà Sư Của Tôi" (NSCT) trong cuốn tạp văn "Viên Đạn Cuối Cùng" còn thiếu nhiều chi tiết. Tôi cảm ơn cụ Quỳnh và hứa là nhân dịp Tân Niên Canh Thìn (y2k) tức Năm Rồng đầu thiên niên kỷ mới, tôi sẽ kể thêm về những câu chuyện tại Trại "cải tạo" Thanh Phong, huyện Như Xuân, tỉnh Thanh Hóa.
12/10/2010(Xem: 8117)
Chân Nguyên chủ trương then chốt của việc đạt được giác ngộ là thắp sáng liên tục ý thức của mình về sự hiện hữu của tự tính “trạm viên” đó là nguồn gốc chân thật của mình.
11/10/2010(Xem: 6491)
Thượng tọa Thích Thông Huệ, thế danh Bùi Hữu Hòa, sinh năm Tân Sửu (1961) tại Phan Rang - Ninh Thuận. Năm 20 tuổi (Canh Thân - 1980) xuất gia với Hòa thượng Thích Đỗng Hải, trụ trì Tổ đình Sắc tứ Thiền lâm tự - Phan Rang, Ninh Thuận. Năm 1982 Hòa thượng Bổn sư viên tịch, Thượng tọa đã đãnh lễ Hòa thượng Thích Đỗng Minh, cũng là vị Sư Bá trong tông môn, để được làm đệ tử Y chỉ sư.
04/10/2010(Xem: 7459)
Truyện của tôi không đáng gì mà phải ghi. Chỉ vì truyện ấy, hơn vài thập kỷ trước thập kỷ 2530 (1975-1985), có liên quan đến Phật giáo VN, lại bị hư cấu truyện và phim sai quá nên phải ghi. Nhưng ghi như dưới đây thì chỉ là có còn hơn không mà thôi. Sinh chính quán của tôi là làng Diêm Điền, thuộc khu vực phía tây sông Nhật Lệ, nằm phía Bắc con đường cái quan nối liền cổng Quảng Bình, trung tâm thành phố Đồng Hới, đến tận của Vũ Thắng, ven chân dãy núi Hoành Sơn.
facebook youtube google-plus linkedin twitter blog
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường,
nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.

May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland,
Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below,
may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma,
the Land of Ultimate Bliss.

Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria
Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery
Most Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang
Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia
Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600
Website: http://www.quangduc.com
http://www.tuvienquangduc.com.au (old)
Xin gửi Xin gửi bài mới và ý kiến đóng góp đến Ban Biên Tập qua địa chỉ:
[email protected]