Đức Đạt Lai Lạt Ma phát biểu tại Lễ Trao Giải Templeton 2012

ĐỨC ĐẠT LAI LẠT MA
PHÁT BIỂU TẠI LỄ TRAO GIẢI TEMPLETON 2012
Tác giả: Đức Đạt Lai Lạt Ma
Chuyển ngữ: Tuệ Uyển

Thưaquý lãnh đạo tâm linh kính mến, quý vị lãnh đạo tổ chức Templeton quý mến và dĩnhiên là những người anh em trên căn bản nhân loại thân mến!

Ngôiđền nổi tiếng này, một ngôi đền lịch sử với những khuôn mặt thời đại, với nhữngnụ cười mĩm. Mặc dù tôi không thấy từngkhuôn mặt của mỗi người, nhưng dường như là không có khuôn mặt nào biểu lộ mộtsự sân hận hay không vui nào đấy.

Tôilà một con người. Từ lúc sinh ra chúngta được trang bị tình cảm con người. Ởđây tôi thấy vài trăm người, có lẻ là khác nhau về chủng tộc, khác nhau về tôngiáo, khác nhau về khuôn mặt, nhưng đấy là trình độ thứ yếu. Trình độ căn bản, chúng ta cũng là những conngười giống nhau về tinh thần, cảm xúc và thân thể, chúng ta giống nhau. Không có sự ngăn cách. Tôi luôn luôn cảm thấy, nếu chúng ta chạm đếntrình độ nền tảng, chúng ta ta là những con người giống nhau. Khó mà có lý do đề tranh cải, để đấu đá lẫnnhau; nhưng chúng ta thường quên lãng điều ấy. Chúng ta quan tâm đến trình độ thứ yếu của những khác biệt. Việc ấy tạo ra nhiều rắc rối.

Nênở đây là một con số lớn, ở một nơi thiêng liêng, tôi nghĩ là tròn đầy tình cảmcon người, lòng từ bi của con người, nên tôi thật là sung sướng. Bất cứ khi nào tôi thuyết giảng, tôi luônluôn liên hệ đến những anh chị em, không kể danh xưng hay vị thế, tôi không biết,và tôi không nhớ, và đôi khi khó khăn phát âm - rất khó - nên tôi thích dùng chữanh chị em, như thế đơn giản hơn, ý nghĩa nhiều hơn.

Tôixin phép cho tôi đội chiếc kết của tôi. Cái này (cười). Bởi vì nhiều ánhsáng quá (cười). Cái này không phải nónđỏ, nón đen, nón xanh hay nón trắng mà chỉ đơn giản là chiếc nón thực tiển (cười).

Trướcnhất, tôi muốn cảm ơn tổ chức đã chọn tôi là người được trao giải năm nay.

Tôikhông phải là một con người đặc biệt. Như tôi đã đề cập trước đây. Chúng ta là giống nhau. Có lẻ tôilà người có cơ hội để thực hiện những sựtu tập và cũng để chia sẻ những kinh nghiệm của tôi với nhiều người hơn . Đấy là cội nguồn thiết yếu của sự tĩnh lặngtâm hồn căn cứ trên lòng tự tin. Và lòngtự tin phát triển sự cởi mở tâm hồn quan tâm đến những người khác như những anh chị em con người. Sự cảm nhận ấy làm tiêu tan phân cách. Tất cả chúng ta cùng là những con người giốngnhau, một loài người. Ngay cả những kẻ tạora rắc rối cũng ở trong loài người ấy. Việc ấy cho chúng ta lòng tự tin. Lòng tự tin làm giảm thiểu sợ hãi, băn khoăn và một cách chính yếu bởivì nhờ lòng tự tin chúng ta có thể hành động một cách tử tế, trung thực và chânthành. Qua cách ấy, chúng ta có thể pháttriển một không khí mà ở đấy chúng ta có thể phát triển sự tin cậy. Và điều ấy giảm thiểu sợ hãi, băn khoăn, vàcô đơn. Bất kể là người có tín ngưỡnghay không tín ngưỡng , đấy là nhân tố chìa khóa cho một đời sống hạnh phúc vàcũng là một thân thể khỏe mạnh, và cũng là cách tốt nhất để thêm bạn, thêm nhữngnụ cười.

Vớitiền bạc, với quyền lực, chúng ta có thể mang đến những nụ cười nào đó, nhưng đấylà những nụ cười giả tạo, chứ không phải là những thứ chân thành. Bất chấp, cho dù chúng ta nghèo hay giàu, cóhọc vấn hay không học vấn ngay từ lúc sinh ra chúng ta đã được trang bị với nhữngkhả năng hữu ích tích cực vô biên này ở đây (chỉ vào ngực) rồi. Tôi có cơ hội đạo đức để thực tập những điều ấylà bởi vì cuộc đời của tôi đã trải qua những khó khăn, nên bất cứ khi nào có cơhội tôi luôn luôn chia sẻ với mọi người theo kinh nghiệm của riêng tôi. Vì thế, quý vị thấy, phần thưởng của quý vị,tôi xem như sự công nhận cho những đóng góp nhỏ nhoi nổi bật của tôi cho sự cảithiện của nhân loại. Hãy bắt đầu từtrình độ cá nhân, trình độ gia đình, rồi thì là trình độ cộng đồng. Cách ấy.

Nênbây giờ ở đây, tôi nghĩ là vài trăm người - mỗi người có một số thân hữu, chúngta có thể nhân lên thành mười nghìn người. Qua cách ấy là một trăm nghìn người. Vậy thì xin hãy chia sẻ, hãy làm rõ ràng, về nguồn gốc tĩnh lặng căn bảncủa tâm hồn, nguồn gốc của một đời sống vui tươi, không phải tùy thuộc trên tiềnbạc, không phải lệ thuộc trên quyền lực, nhưng phụ thuộc trong những phẩm chấtnội tại. Điều ấy chúng ta đã được trangbị tốt đẹp từ lúc mới sinh ra. Nên xinhãy làm cho hiểu biết khả năng to lớn của chúng ta trong chính chúng ta. Đấy là những gì tôi muốn nói với quý vị.

Vảrồi thì, sự hòa hiệp tôn giáo. Tôi là Phậttử, ở trình độ thứ yếu, tôi là Phật tử, tôi là người Tây Tạng. Bởi vì ngày nay đây là một sự xung đột nào đó- mặc dù tôi nghĩ nguyên nhân chính, là những nguyên nhân kinh tế, nguyên nhânquyền lực, nhưng thông thường là nhân danh tôn giáo. Nên đôi khi chính tự tôn giáo đã trở thànhnhân tố của việc chia cách và tạo nên rắc rối; việc tạo nên ngay cả xung đột. Thật buồn làm sao. Cho rằng những việc tranh cải, giết chóc dotiền bạc là có thể hiểu được, do quyền lực là có thể hiểu được. Nhưng không bao giờ là tôn giáo.

Xung đột như thế nào? Thật sự là lý tưởng. Tất cả những tôn giáo quan trọng đều nói về sựtha thứ trên căn bản của sự thực hành về từ ái, bi mẫn. Nên những căn bản của chúng ta đáng lẻ phảicung ứng cho chúng ta từ bi, tha thứ - mà tự nó lại đổ dầu cho những cuộc đấuđá, giết chóc. Thật sự, việc thiếu vắngthuốc men tạo thêm bệnh hoạn. Vậy thì phảilàm gì? Làm như thế nào? Thuốc men đáng lẻ phải chửa trị bệnh tật. Tương tự thế, những truyền thống tôn giáokhác nhau đáng lẻ, quý vị thấy, để giảm thiểu những cảm xúc tiêu cực của conngười và gia tăng những cảm xúc tích cực. Như tự nó đôi khi lại tạo thêm rắc rối. Thật rất rất đáng buồn.

Mộtcách đặc biệt, thời gian, vào thời cổ xưa, con người sinh sống trong sự cô lập- đấy là những vấn đề khác. Ít hay nhiềumột cách độc lập, tự cung tự túc. Bây giờ,thế giới ngày nay không giống như vậy. Trong lãnh vực kinh tế, là nơi chúng ta liên hệ hổ tương sâu đậm. Tây cần đông, đông cần tây, bắc cần tây, namcần bắc, như thế đấy. Liên hệ hổ tươngsâu đậm.

Vàtrên tất cả, vấn đề môi trường, dù một quốc gia hùng mạnh thế nào đi nữa cũngkhông thể giải quyết vấn đề này một mình. Toàn bộ loài người phải thực hiệnnhững nổ lực bảo vệ môi trường. Đây là sựquan tâm duy nhất của chúng ta.

Nêntheo hoàn cảnh thực tế ngày nay, sự hợp tác toàn diện là cần thiết cao độ. Nhằm để phát triển sự hợp tác toàn diện,chúng ta cần tình hữu nghị. Tình hữu nghịhoàn toàn tùy thuộc vào sự tin tưởng. Tin tưởng căn cứ trên sự cởi mở, nhiệt tình. Trong lãnh vực này đem những cảm xúc tiêu cựcvà sử dụng những ngôn từ dễ thương, những khuôn mặt mĩm cười sẽ không đem đếnlòng tin, sẽ không đem đến tình thân hữu chân thành. Sự hữu nghị chân thành chỉ đến nếu chúng tabiểu lọ tình cảm con người chân thật, cảm giác chân tình trong việc quan tâm đếnsự cát tường của người khác. Đấy là cănbản để phát triển tình hữu nghị. Tình hữunghị là căn bản của sự hợp tác chân thành. Ý nghĩa của trách nhiệm toàn cầu. Xem toàn thể bảy tỉ con người như mộtgia đình, một loài người, rồi thì tôi nghĩ nhiều vấn nạn chúng ta có thể giảiquyết qua nhân đạo, qua cung cách nhân bản, qua nếp nghĩ của những con người.

Nêntôi thường nói với mọi người rằng, thế kỷ hai mươi là thế kỷ của những cuộc tắmmáu, kể cả ngôi đền này cũng bị trúng bom, có phải thế không? Những quả bom nào đấy của Hitler, trong thếchiến thứ hai, một quả bom nào đấy đã đánh trúng [ngôi đền này]. Churchill đã tuyên bố: chúng ta phải bảo vệngôi Vương Cung Thánh Đường này. Nhưngbom cũng đã rơi. Một bộ phận nào đó bịthiệt hại. Như vậy đấy.

Thếnên sự kiện thế kỷ hai mươi, mặc dù thế kỷ ấy, thật là tuyệt diệu, tuyệt diệu. Con người cũng đã phát triển nhiều phát minhvà những ý tưởng khác nhau, những loại kỷthuật khác nhau trong lãnh vực khoa học - đã phát triển thật là cao độ. Tôi nghĩ đến sự mở rộng quy mô chiến tranhcũng hổ trợ đến việc phát triển kỷ thuật và khoa học xa hơn. Và thế nào đi nữa, thế kỷ hai mươi đã trởthành thế kỷ bị tắm máu, một thế kỷ của bạo động. Nếu tất cả những khối lượng bạo động ấy đãmang đến một thế giới tốt đẹp hơn, một thế giới hạnh phúc hơn, thì chúng ta có thể xem nó là xứng đáng, với cái khối lượngcủa những loại khổ đau và bạo động ấy.

Nhưngkhông phải là như thế, vào lúc bắt đầu của thế kỷ này, thế kỷ hai mươi mốt, mộtsố vấn đề không lành mạnh ở Trung Đông cũng như ở Kosovo, vùng này, nó thật sựlà triệu chứng của những sai lầm quá khứ. Bây giờ đã đến lúc, chúng ta đang ở thế kỷ hai mươi mốt, bắt đầu của thếkỷ hai mươi mốt, bây giờ đã đến lúc chúng ta phải suy nghĩ trong một cung cáchrộng rãi hơn. Tôi nghĩ đã lỗi thời tronglối tư duy, quốc gia tôi, dân tộc tôi, tôn giáo tôi, loại tin tưởng thế ấy. Nhưng chúng ta phải suy nghĩ về một thế giới,một loài người.

Do thế, cái suy nghĩ về toàn thể nhân loạikể cả thú vật, không cần phải thắc mắc, hãy đánh giá đúng, đấy là nhiệt tâm, bấtchấp là một người có tín ngưỡng hay không tín ngưỡng hay thuộc tôn giáo nào, và tất cả mọi tôngiáo quan trọng, mặc cho những khác biệt trong triết lý, đều đưa ra cùng nhữngthông điệp về từ ái, bi mẫn.

Vậy thì xin hãy chia sẻ với bạn bè củaquý vị, những người khác rằng, tất cả những tôn giáo quan trọng mặc dù khác biệtvề triết lý, khác biệt nhận thức, đều có những thông điệp giống nhau về từ ái,tha thứ, bao dung, toại nguyện, tự giác. Và rồi thì những quan điểm khác biệt triết lý này, mục tiêu thật sự củanhững triết lý khác biệt này là để tăng cường những giá trị căn bản này của conngười. Vậy thì tất cả cùng có mục tiêugiống nhau. Một số nói Thượng Đế là tuyệtđối. Một số nói nhân quả là định hướngduy nhất. Quan điểm khác biệt. Nhưng cả hai, cố gắng để thuyết phục mọi người,giá trị của nhiệt tâm, sự thực tập về lòng từ bi, tha thứ, như thế đấy.

Nên khi tôi đang nhận phần thưởng này,tôi muốn chia sẻ rằng - đừng đặt hy vọngvào một cá nhân duy nhất. Chính quý vịphải phát triển sự tự tin và hãy nhận ra khả năng ấy, hãy chia sẻ với nhiều người khác. Một nghìn người thực hiện nổ lực có thể nhân ra thành một trăm nghìn người. Cách ấy có thể thay đổi tâm tư con người,[vì] từ một người cầu nguyện điều gì đó và hy vọng là không thực tế. Chúng ta phải thay đổi khắp mọi nơi.

Và những nhà truyền thông có tầm quan trọngtrong việc giáo dục mọi người rằng, tiền bạc, không phải là cội nguồn hạnhphúc. Cội nguồn hạnh phúc thật sự làtrong chính chúng ta căn cứ trên niềm tin tôn giáo. Ngay cả không có niềm tin tôn giáo, từ lúc mớisinh ra chúng ta đã học hỏi giá trị của tình cảm con người từ bà mẹ của chúngta, ngay cả những con thú cũng thế. Thếnên chúng ta được trang bị để thực hành từ bi từ tuổi thơ, từ lúc sinh ra. Do vậy, giới truyền thông đóng một vai tròquan trọng như thế đấy. Tôi nghĩ trong mỗilãnh vực chuyên môn, nhiệt tâm là cội nguồn căn bản - như một hành vi lợi lạc,nhiệt tâm với điều ấy, tôi nghĩ ngay cả chiến tranh cũng ít tàn phá hơn.

Ở đây, những cảm nhận tệ hại, thù hận,ngay cả tôn giáo cũng trở thành tàn phá. Tôi thường nói với mọi người rằng, chính trị thường bị người ta nói là"chính trị dơ bẩn"; nhưng tôi thường nói, ô, chính trị tự nó không bẩnthiểu, nhưng những con người liên hệ với chính trị trở nên hơi không trong sạch,nên chính trị cũng biến thành chính trị dơ bẩn. (cười) Tương tự thế, những giáohuấn tôn giáo, như chính tôi, có lẻ bao gồm cả ngài (cười - chỉ vào vị giám mục),đáng lẻ chúng ta, như là người thuyết giảng tôn giáo; nhưng nếu chúng ta thuyếtgiảng với mục đích tiêu cực thế thì tôn giáo cũng thành tôn giáo bẩn thiểu.

Cho nên mọi lãnh vực một cách căn bản,quý vị thấy, tùy thuộc vào động cơ chân thành. Bất chấp chúng ta là người có tín ngưỡng hay không tín ngưỡng tất cảchúng ta được trang bị điều ấy và rất quan trọng để làm cho rõ ràng rằng, cộinguồn căn bản của hạnh phúc không nên tìm kiếm bên ngoài, mà hãy chú ý hơn vàothế giới bên trong.

Thếnên qua cách ấy, sự công nhận của quý vị, sự cống hiến nhỏ nhoi của tôi có thểtác động, có thể lan tỏa đến nhiều người rộng rãi hơn, nếu quý vị thực hiện mộtsự cố gắng nào đó, một nổ lực nào đó. Vàbạn (chỉ vào người nữ ca sĩ da đen), với giọng hát rất mạnh mẽ, nên qua giọng củabạn, bạn có thể gởi thông điệp đến mọi người, cội nguồn căn bản của hạnh phúc,an lạc ở bên trong chính chúng ta.

Nênđấy là tất cả, và nếu số tiền thưởng này tôi giữ trong túi của riêng tôi - thếthì qua một đêm tôi trở nên hơi giàu có hơn. Nhưng tôi là thầy tu, không có gia đình, không gì cả. Và ở trình độ thực tiển tôi là khách củachính phủ Ấn Độ. Thật sự tôi là kháchlâu nhất của Ấn Độ, đôi khi người khách ấy tạo nên một số rắc rối nho nhỏ nào đấyở đây ở kia, nhưng tổng quát mà nói tôi xem tôi như một sứ giả của tư tưởng ẤnĐộ cổ xưa, bất cứ nơi nào tôi đến, tôinói về bất bạo động. Đấy là tư tưởng ẤnĐộ. Bất cứ nơi nào tôi đến, tôi nói vềhòa hiệp tôn giáo. Đấy cũng là thông điệpcủa Ấn Độ. Do vậy, tôi nghĩ Ấn Độ thật sựlà một thí dụ sống động của tất cả những tôn giáo quan trọng sống chung vớinhau.

Vậythì thế nào đi nữa, quý vị thấy, với số tiền ấy, tôi muốn hiến tặng - mặc dù mộtsố giấy tờ đã ở đấy - tôi muốn hiến tặng đến quỷ Cứu Trợ Nhi Đồng. Một lý do mà tôi, trước nhất, vào những năm60, khi người tị nạn Tây Tạng đối diện với những khó khăn vô vàn, căn bản là dođiều kiện khí hậu khác biệt, vào lúc ấy Quỷ Cứu Trợ Nhi Đồng đã đến để giúp đởchúng tôi cho trẻ em Tây Tạng. Và mớiđây, khoảng lúc tin tức giải thưởng này được tuyên bố, khoàng thời điểm ấy, tôicũng đã nghe trên đài BBC, Quỷ Cứu Trợ Nhi Đồng khắp thế giới, nên tôi nghĩ rằng,hy vọng thật sự của chúng ta trên thế hệ trẻ, nếu không quá thẳng thừng - cáchnào đó, tôi nghĩ thế hệ già, thế nào đó, não bộ của chúng ta bị lẫn lộn, vì thếđôi khi khó khăn để thay đổi hay nhìn trong một cung cách rộng rãi hơn. Dĩ nhiên, không hề gì, tôi cũng ở trong thế hệ ấy. Nên hy vọng thật sự của chúng ta trong thế hệ trẻ. Nếu chúng ta thật sự giáo dục chúng , thìchúng sẽ thật sự thay đổi thế giới chúng ta. Thế kỷ hai mươi mốt này phải thật sự hòa bình hơn, hòa bình tùy thuộctrên từ bi, do vậy là một thế giới từ bi hơn; điều ấy phải là mục tiêu củachúng ta. Và điều ấy sẽ không hiện thựcqua việc cầu nguyện, qua thiền định, mà qua giáo dục.

Dovậy, như Quỷ Cứu Trợ Nhi Đồng, trước nhất là sự giúp đở sức khỏe vật chất rồi sau đó quan trọng hơn làgiáo dục. Giáo dục cho chúng trong một cung cách thánh thiện hơn. Nên số tiền một triệu rười đô la của tôi, tôisẽ hiến tặng cho Quỷ Cứu Trợ Nhi Đồng. Rồimột phần nữa - trong nhiều thập niên, những người bạn thân cận hay những ngườihổ trợ, chủ yếu là những nhà khoa học, những nhà khoa học não bộ, hay cũng như khoa học về sức khỏe và nhiềunhà khoa học bây giờ thật sự thấy nhiệt tình thật sự mang đến sự hòa bình nội tại. Điều này không phải chỉ là trên chữ nghĩa, họđã thực hiện một số thí nghiệm - họ đượcthuyết phục qua một số thí nghiệm, qua một số rèn luyện về tâm thức, qua sự tỉnhthức về những giá trị khác nhau, và thể trạng tinh thần cá nhân thay đổi, hạ thấphuyết áp, cũng như giảm thiểu căng thẳng. Chúng tôi không đang nói về kiếp sau, chúng tôi không nói về thiênđàng. Chúng tôi chỉ đơn giản nói về việcmang đến một thân thể khỏe mạnh như thế nào qua một tâm thức khỏe mạnh, nên nhữngnghiên cứu khoa học, hữu ích vô vùng. Nên tôi muốn tặng một phần cho tổ chức ấy, tổ chức ấy là Tâm Thức TrongĐời Sống mà tôi đã liên hệ ngay từ lúc đầu, nên tôi muốn tặng một phần. Và phần còn lại, bảy mươi lăm nghìn đô la, cộng đồng của chúng tôiở Ấn Độ, cộng đồng Tây Tạng, theo truyền thống Na Lan Đà, tu học viện, vì trongvài năm qua, chúng tôi đã bắt đầu cho giảng dạy những giáo trình về khoa họccho những tu sĩ chọn lọc trong học viện. Rất thành công. Chúng tôi đã có,quý vị thấy, chương trình cụ thể để giới thiệu về khoa học hiện đại trong nhữngtu học viện. Nên tôi sẽ tặng một phầntrong chương trình này. Và thế là túiriêng của tôi vẫn trống rỗng (cười), nên cái túi của tôi có thể phiền hà tôi(cười - mọi người vổ tay), nhưng okay thôi. Không có vấn đề gì. (cười - mọi người vổ tay).

Vàcuối cùng, tôi thật sự cảm thấy danh dự vô cùng khi được tiếp nhận phần thưởngnày và như tôi đã đề cập trước đây, với một ngôi đền nổi tiếng, to lớn và nhiềucon người đầy tình cảm, tôi cảm kích vô cùng.

Xincảm ơn rất nhiều.