1. Bombay, ngày 6 tháng 1 năm 1960

Bombay, ngày 6 tháng 1 năm 1960

Cái trí là cái đã được biết – cái đã được biết là những điều đã được trải nghiệm. Với sự đo lường đó, chúng ta cố gắng biết cái không biết được. Nhưng chắc chắn cái đã được biết không bao giờ có thể biết cái không biết được; nó chỉ có thể biết cái gì nó đã trải nghiệm, cái gì nó đã được dạy bảo, cái gì nó đã thâu lượm. Liệu cái trí có thể thấy sự thật rằng nó không có khả năng riêng để biết cái không biết được hay không?

Chắc chắn nếu tôi thấy rất rõ ràng rằng cái trí của tôi không thể biết cái không biết được, có sự tĩnh lặng tuyệt đối. Nếu tôi cảm thấy rằng tôi có thể nắm bắt cái không biết được bằng những khả năng của cái đã được biết, tôi tạo ra vô số nhiễu loạn; tôi nói chuyện, tôi khước từ, tôi chọn lựa, tôi cố gắng tìm ra một phương cách dẫn đến nó. Nhưng nếu cái trí thấy rằng nó hoàn toàn không có khả năng riêng để nhận biết cái không biết được, nếu nó trực nhận rằng nó không thể dùng bất kỳ phương cách nào để tìm ra cái không biết được, vậy thì điều gì xảy ra? Vậy thì cái trí trở nên tĩnh lặng tuyệt đối. Nó không bị vô vọng; nó không còn đang tìm kiếm bất kỳ điều gì nữa.

Chuyển động của tìm kiếm chỉ có thể từ cái đã được biết đến cái đã được biết, và mọi việc mà cái trí có thể làm là tỉnh thức rằng chuyển động này sẽ không bao giờ khai phá cái không biết được. Bất kỳ chuyển động nào được thực hiện bởi cái đã được biết vẫn còn trong lãnh vực của cái đã được biết. Đó là điều duy nhất tôi phải trực nhận; đó là điều duy nhất cái trí phải thấy. Vậy thì, nếu không có bất kỳ kích động, nếu không có bất kỳ mục đích nào, cái là tĩnh lặng.

Bạn không thấy tình yêu là tĩnh lặng hay sao? Nó có lẽ như vậy khi nắm tay một người khác, hay nhìn đầy thương yêu một đứa trẻ, hay quan sát vẻ đẹp của một chiều tối. Tình yêu không có quá khứ hay tương lai, và vì vậy nó ở trong trạng thái lạ thường của tĩnh lặng này. Và nếu không có tĩnh lặng này, mà là trống không trọn vẹn, không có sáng tạo. Bạn có lẽ rất khôn ngoan trong khả năng của bạn, nhưng nơi nào không có sáng tạo, có hủy diệt, thoái hóa, và cái trí tàn tạ.

Khi cái trí trống không, tĩnh lặng, khi nó ở trong một trạng thái tiêu cực hoàn toàn – mà không là trơ trơ, cũng không là đối nghịch của tích cực, nhưng một trạng thái hoàn toàn khác hẳn mà trong đó mọi tư tưởng đã kết thúc – chỉ lúc đó mới có thể cho cái không thể đặt tên hiện diện.