Tổ Đình Linh Sơn Vạn Ninh

«Hơnhai thế kỷ sen thơm ngát

Tổ đình Linh Sơn tại Thôn Hiền Lương, xãVạn Lương, huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hòa. Tổ khai sơn là Hòa Thượng Ðại Bửu(1740-1765), Pháp hiệu Kim Cang Ðại lão Tổ sư. Ngài nguyên quán tỉnh Quảng Nambăng ngàn vào Hiền Lương hoằng pháp. Năm Cảnh Hưng thứ 22, (1761) lập Chùa đúcchuông, tạo thành ngôi già lam tịnh địa.

Lúc đầu chùa an danh là Sa Long Tự. Năm Tự Ðức, thứ 21(1867) chùa bị cháy. Sau khi xây cất lại, đổi tên là Linh Sơn Tự. Từ ấy đếnnay, chùa đã được trùng tu nhiều lần. Kiểu trúc cổ pháp, hoàn toàn Việt Nam. Mái ngói tường gạch. Chánhđiện ba gian, phía đông phía tây có tăng phòng, tịnh thất. Cách thờ phụng đơngiản nhưng trang nghiêm, giống như các Chùa cổ ở miền Trung

Vườn Chùa rộng rãi và có nhiều cây cổ thụ xanh um.Phía trước có tường vôi và cổng Tam quan cổ kính. Trước mặt Chùa có hồ sen sâurộng mênh mông, có sông Hiền Lương quanh co, bốn mùa nước chảy. Và xa xa núicao chập chờn. Phong cảnh đăng quang nhưng thanh tịnh hữu tình.

Trong vườn Chùa có ba cây cổ thụ: Một cây xoài và haicây kén. Cây xoài ở trước chùa, cạnh ngỏ bước vô, đến nay không còn. Cây kén cổnhất đứng phía sau chùa. Thân cây cao vút và tuồi chắc là 300 trở lên và mộtcây kén phía bên tay phải chùa. Chính Ngài Ðại Bửu ngồi tu nơi gốc cây kén cổthụ sau chùa, trước khi chùa thành lập. Hiền Lương trước kia là một cánh rừngrậm, có nhiều dã thú. Lúc Ngài Ðại Bửu đến tu thì cây kén đã là một đại thọ.Khi phá rừng dựng chùa các đệ tử giữ hai cây kén lại làm kỹ niệm.

Truyền rằng khi Hòa thượng ngồi tu dưới gốc câykén, có một con hổ đến sinh nở bên cạnhmột cách tự nhiên. Hòa thượng ngồi thiềntự tại.

Bác sĩ Yersin,khi đì tìm Ðà Lạt, gặp một con rắn hổ mang cất cổ toan làm dữ, Bác sĩ đứng yên.Hồi lâu rắn bỏ chạy. Người ta ngỡ rằng Bác sĩ có thuật thôi miên. Nhưng Bác sĩcho biết: Thú dữ cắn người, trước hết là để tự vệ. Nhưng chúng đều có tánh linhvà rất nhạy cảm. Một khi chúng đã thông cảm rằng mình không có ác tâm, không cốý làm hại chúng, thì chúng có cần làm hại mình làm chi.

Trong trường hợp của Ngài Ðại Bửu cũng thế. Từ thiệncăn lực của Ngài tỏa ra khi thiền định, khiến con hổ yên tâm lo nhiệm vụ củamình. Các vị chân tu sống bình yên trên núi cao đếu nhờ sức mạnh của đức từ bi,chớ không phải nhờ phép thần thông chế ngự thú dữ. Nhưng người đời không rõ,tưởng Ngài Ðại Bửu có phép lạ, nên đến xin quy y mỗi ngày một đông.

Hồng chung trong chùa cũng là một vật duy trì đức tincủa bổn đạo. Nguyên thời nhà Nguyễn Gia Miêu cùng nhà Tây Sơn tranh hùng, cácchuông chùa đều bị tịch thu để đúc súng đạn. Ðể cho chuông khỏi “phạm giới sátsanh”, nhiều chùa ở Khánh Hòa đem giấu nơi vực sâu hố thẳm. Nhưng đến khi yêngiặc giã, thì phần nhiều không tìm lại được, bởi lớp bị kẻ gian lấy trộm, lớpbị nước lụt trôi. Hồng chung chùa Linh Sơn tìm lại được cho do một sự tình cờđượm vẽ huyền bí:

-Mộtbà lão đi mò ốc phát hiện tại cửa sông Hiền Lương, sợ quá tri hô lên. Cửa sôngHiền Lương vốn nằm giữa làng Hiền Lương và Tân Ðức. Biết hồng chung là vật xưaquý giá, làng Hiền Lương và làng Tân Ðức tranh nhau chiếm hữu, việc phải đưa đếncửa quan. Quan xử:

-Làngnào có chùa, chuông về làng ấy.

HiềnLương có Chùa Linh Sơn, Tân Ðức không có chùa, nên Hiền Lương được kiện. Làngkhiên chuông về đem đến cúng chùa Linh Sơn. Lại thêm nơi thành hồng chung cóghi rõ năm tháng chú tạo: “Cảnh Hưng nhị thập nhị niên, Tân Tỵ, bát nguyệt”đúng vào năm Tổ Ðại Bửu khai sơn. Nên ai nấy đều mừng “Châu về hợp phố”. Quảchuông tìm lại được đó là quả chuông thuộc hạng “Tiểu hồng chung”. Chùa còn mộtđại hồng chung không biết vùi lấp nơi đâu hay đã hóa kiếp. Những đêm trời tronggió lặng người quanh vùng thỉnh thoảng nghe tiếng chuông ngân nơi hồ sen trướcchùa. Nhiều người tin rằng quả đại hồngchung còn ẩn náu trong hồ sen và sẽ trở về chùa một ngày nào đó.

Tổ đình Linh Sơn có tiếng linh thiêng. Việc hồng chung trở về chùa làm cho các tín đồthêm vững lòng tin mộ đạo. Lại một sự kiện nữa xảy ra thời tiền chiến, khiếnngười kém đức tin cũng phải tin rằng chùa linh thiêng thật sự. Lúc bấy giờ Nhậtđóng quân khắp lãnh thổ Việt Nam.Máy bay Mỹ ngày nào cũng đến oanh tạc. Khánh Hòa cũng không thoát khỏi nạn bomrơi.

Năm 1944, một quả bom hạng nặng rơi ngay trên nócChùa. Nhưng không nổ và cũng không lăn xuống đất. Ai cũng thấy làm lạ. Vì quảbom này nếu nổ thì Chùa bị tan tành, không nổ thì sức nặng cũng đủ chọc thủngnóc chùa hoặc lăn theo mái chùa để xuống đất bằng. Sao lại nằm trên nóc, mà bốnbên không có vật gì cản ngăn? Người Nhật nghe tin bom nằm trên nóc chùa thì đếnmang đi, không một lời giải thích. Các ông già bà cả bảo rằng: Các vị thần HộPháp giữ chùa làm cho quả bom tắt ngòi. Rồi để cho người đời tin sự linhthiêng, các Ngài đem bom đặt trên nóc chùa và giữ không cho rơi xuống đất. Ngườiđã tin thêm tin, người chưa tin không biết sao mà cải.

Hai trăm năm sau, Tổ đình Linh Sơn lại là nơi dừngchân trên bước đường du hóa của Bồ-tát Quảng Đức, trước khi Ngài vị Pháp thiêuthân để thức tỉnh lương tri nhân loại; giữa lúc miền Nam sôi sục khí thế phụchưng chánh giáo, nhờ sự hy sinh cao cả ấy mà lịch sử Đạo pháp có bước chuyểnbiến đi lên, thoát khỏi cảnh trăm năm bị áp bức. Trước đó, Ngài đã phó chúc chopháp đệ là Hoà thượng Thích TÂM THANH pháp hiệu TỊCH TRÀNG, lo việc tái thiếtngôi đạo tràng và chấn hưng Phật giáo. Hiện nay, pháp tử là Hòa thượng ThíchTHIỆN DƯƠNG phát tâm đại trùng tu Tổ đình Linh Sơn, xây dựng lại toàn cảnhchánh điện, hậu Tổ, nhà lưu niệm, điện Quán Thế Âm, vườn chùa, cổng tam quan,một công trình qui mô, phạm vũ huy hoảng, trang nghiêm tú lệ xứng tầm là ngôi tònglâm ớ xứ Trầm Hương.