Thiền Sư Đơn Hà Thiên Nhiên (739-824) Đời thứ 3 sau Lục Tổ Huệ Năng

Kính bạch Sư Phụ

Bạch Sư Phụ, hôm nay chúng con được học bài 184 về Thiền Sư Đơn Hà Thiên Nhiên. Ngài thuộc đời thứ 3 sau Lục Tổ Huệ Năng.

Quê quán của Ngài không được rõ, chỉ biết Ngài đã đổ Tú tài. Một hôm , ngụ nhà trọ ở kinh đô Trường An để chuẩn bị đi thi, Ngài mơ thấy hào quang rực sáng trong phòng . Ngài đến hỏi một thiền sư về điềm mộng của Ngài .

Vị thiền sư nói Ngài thi làm quan không bằng thì làm Phật, và khuyên Ngài nên đến Giang Tây miền Bắc , có Mã tổ Đạo Nhất rất nổi tiếng.

Ngài đến gặp Mã Tổ, lấy hai tay giở mũ tú tài bỏ xuống đất , Ngài tỏ ý muốn xuất gia , Mã tổ hiểu ý nhưng lắc đầu không nhận , khuyên Ngài nên tới phương nam xin Tổ Hy Thiên Thạch Đầu tham học.

Ngài tới gặp Tổ Hy Thiên Thạch Đầu, ngài cũng giở mũ bỏ xuống đất, một ý nghĩa thâm sâu của vô sư trí, biểu tỏ ý chí xuất gia, Tổ Hy Thiền gật đầu và dạy Ngài xuống nhà trù làm công quả. Ngài lặng lẻ làm tất cả công việc chấp tác trong chùa suốt ba năm.

Một hôm, sau ba năm, Tổ Hy Thiên thông báo "hôm nay đại chúng dọn cỏ rác trước chùa cho sạch sẽ". Mọi người trong chùa đều ra trước chùa dọn cỏ rác, riêng Ngài Đơn Hà thầm hiểu làm cỏ sạch dọn rác chỉ là cách nói của Tổ, ý Ngài muốn hôm nay sẽ làm lễ xuất gia cạo tóc và truyền giới cho đệ tử Đơn Hà. Nghĩ vậy nên ngài gội đầu và đem dao cạo tóc đến trình Sư Phụ Hy Thiên, Tổ mỉm cười và cạo tóc cho đệ tử. Sau đó Tổ truyền giới thì ngài Đơn Hà bịt tai bỏ đi. Động thái này biểu trưng là Ngài đã đủ Giới Định Tuệ, liễu đạt được thật tánh, không cần thêm hay bớt gì nữa.

Ngài trở lại Giang Tây , tham kiến ra mắt Mã Tổ . Tới nơi , Ngài vào Tăng đường leo lên ngồi trên một tượng Thánh Tăng, đại chúng hoảng hồn ,báo với Mã Tổ. Mã tổ thấy và nói "con ta, Thiên Nhiên".

Ngài Đơn Hà xuống đảnh lễ tạ ơn và cảm ơn Mã Tổ đã ban cho ngài pháp danh là "Thiên Nhiên".

Mã Tổ hỏi "con từ đâu tới".
Ngài đáp " con từ Thạch Đầu đến.

Mã Tổ hỏi tiếp "Đường Thạch Đầu trơn, con có bị té không ?"
Ngài đáp: "Nếu có trợt té thì con không thể đến đây".
Ngài được Mã Tỗ ấn chứng.

Một hôm, Ngài đến chùa Huệ Lâm, trời lạnh giá rét , Ngài lên chánh điện thỉnh một tượng Phật bằng gổ xuống đốt để sưởi . Ngài Viện Chủ bứt tai hỏi sao đành đốt tượng Phật. Ngài đáp là bới tro tìm xá lợi .

Ngài Viện chủ nói tượng gổ làm sao có xá lợi. Ngài Thiên Nhiên bảo thỉnh thêm hai tượng nữa đốt luôn . Nghe câu nói này, ngài Viện Chủ hoát nhiên đại ngộ, tất cả kiến chấp của Ngài Viện Chủ tan biến .

Từ đó có câu :

"Đơn Hà thiêu mộc Phật
Viện chủ lạc mi mao".

Có nghĩa là:

"Đơn Hà đốt Phật gỗ,
Viện chủ rụng lông mày".

Sư Phụ giải nghĩa rụng lông mày là rơi rụng kiến chấp lâu đời, là có Phật ở trong tượng gỗ Một bài pháp rất sâu đậm, tôn tượng là biểu trưng Đức Phật , đã trải qua quá trình tu tập mới đạt được Tuệ Giác, tự giác ngộ giải thoát sanh tử luân hồi, không thể đến cầu xin ông Phật gổ giúp mình thoát khổ được.

Ngài Đơn Hà đốt tượng Phật gỗ để cảnh báo, khai thị Pháp thân thanh tịnh là Phật tánh luôn hằng có bên trong của tất cả chúng sanh vạn loài.

Phật tánh này phải tự tu, tự chứng, tự biết, khi tĩnh lặng, người ngoài không thấy được dầu có tha tâm thông.

Sư Phụ có giảng thêm rằng Ngài Đơn Hà đã chứng quả nên mới có thể đốt tượng để khai thị giúp người khác ngộ đạo, chúng ta còn mê muội mà bắt chước theo ngài thì coi chừng bị quả báo.

Bạch Sư Phụ , tuy trong mùa cách ly vì đại dịch Covid 19, chúng con có phước duyên lớn được Sư Phụ tận tụy biên soạn và trao truyền một bài pháp rất đặc thù về câu chuyện “Thiền Sư Đơn Hà đốt tượng Phật”, một chuyện nổi tiếng trong nhà thiền xưa nay, con có nghe mà không hiểu hết ý nghĩa, nay được Sư Phụ giải thích tường tận, con quá vui mừng vì đã hiểu được thâm nghĩa của ý nghĩa đốt tượng Phật. Ý của Thiền Sư Đơn Đà đốt tượng Phật là để đốt tâm mê muội của chúng sanh, chúng sanh lâu nay chỉ cầu khẩn, van xin ông Phật gỗ trong chùa ban Phước gia hộ, mà tự mình không biết là phải trở về tu luyện nơi lục căn, để nhận ra Phật tánh bên trong của chính mình.

Cung kính và tri ơn Sư Phụ,
Đệ tử Quảng Tịnh Tâm

(Montreal, Canada)

Đi thi làm quan

12/11/2020 

***

Trở về Mục Lục Bài Giảng
Chư Vị Thiền Sư Trung Hoa

Quang Duc Monastery Youtube Channel