Tri Hành Hợp Nhất

TRI HÀNH HỢP NHẤT

Thông thường ở thế gian người học rộng là người thông suốt nhiều môn học, có kiến thức rộng rãi. Trong Đạo Phật, người học rộng là người thông suốt tam tạng giáo điển. Tuy nhiên nếu học rộng nghe nhiều mà không thực nghiệm tâm linh, không ứng dụng vào việc làm, tri hành không hợp nhất, hạnh giải không tương ưng thì khó mà đến được chỗ cao tột của Đạo. Người xưa thường nói:

          “Tu mà không học là tu mù,

          Học mà không tu thì chẳng khác nào cái đãy đựng sách.”

Quảng kiến đa văn mà không lập chí hướng thượng cũng như vào biển đếm cát, vào kho đếm bạc không công, là việc làm không thực tế trong cuộc sống. Rốt cuộc “nhất đán vô thường” ngoảnh nhìn lại cuộc đời những năm tháng trôi qua thi chính mình chỉ là khách phong trần dày dạn gió sương trôi nổi theo dòng thời gian, năm tàn tháng lụn không đem lại cho bản thân một sự an lạc giải thoát nào cả. Điều cốt lõi của Đạo Phật, nằm ở việc thực hiện những gì ta học được trong quá trình tu tập. Tu học không cần quá nhiều, mà cần sự thành tâm, hiểu và ứng dụng được những điều đã học vào cuộc sống. Chỉ cần hiểu một bài kệ hay một câu kinh mà biết ứng dụng vào đời sống tu tập hằng ngày cũng đã đủ cho một đời an lạc. Người tu học dù có hiểu biết, có trí tuệ nhưng không đem những điều mình học được để ứng dụng vào cuộc sống thì những điều mình biết cũng chỉ là vô nghĩa mà thôi. Do vậy, hiểu biết và thực hành phải đi đôi với nhau, đó mới là con đường tiến đến quả vị an lạc cứu cánh.

          Do vì tầm mức quan trọng của sự TRI và HÀNH cũng như TU và HỌC trong giáo lý Đạo Phật vô cùng thiết thực. Cho nên bậc Cổ Đức ví “Học như đôi mắt, Tu như hai chân”. Muốn đi đến đích nhờ hai chân khỏe mạnh đã đành, nhưng nếu không có đôi mắt sáng, thì đôi chân khỏe cũng không thỏa mãn sự mong cầu đến đích. Cho nên vấn đề TRI HÀNH được xem là vấn đề then chốt của sự giải thoát. Ngài Đại Trí Văn Thù tiêu biểu cho TRI, Ngài Đại Hạnh Phổ Hiền tiêu biểu cho HÀNH. Đây là hai vị Bồ tát biểu trưng cho giáo lý TRI HÀNH trong Đạo Phật. Thế cho nên “TRI HÀNH HỢp NHẤT” là điều kiện tiên quyết không thể thiếu ở người muốn tiến đến quả vị an lạc, giải thoát.

          Cho nên với chân lý “TRI HÀNH HỢP NHẤT” khi đạt đến mục đích cứu cánh thì tâm ta lúc nào cũng bình thản, luôn sống trong cảnh an nhàn, tự do tự tại của một tâm hồn giải thoát, rũ sạch mọi triền phược và không lúc nào cảm thấy có những cảnh buồn tẻ đìu hiu của mùa Thu hay những ngày giá buốt thấu xương của mùa Đông hoặc những buổi oi bức chói chang của mùa Hạ mà luôn luôn cảm thấy một mùa xuân bất tận, thanh lương với muôn hoa tươi thắm trong lòng. Phải chăng đó là thuật sống “TRI HÀNH HỢP NHẤT” của một tâm hồn giải thoát.

Thích Nữ An Hiếu

Mùa An Cư 2017