Tu Viện Quảng Đức105 Lynch Rd, Fawkner, Vic 3060. Australia. Tel: 9357 3544. [email protected]* Viện Chủ: HT Tâm Phương, Trụ Trì: TT Nguyên Tạng   

Nét Xuân Trong Mắt Tổ Sư Thiền

19/01/202307:04(Xem: 5465)
Nét Xuân Trong Mắt Tổ Sư Thiền

thien su



Nét Xuân
Trong Mắt
Tổ Sư Thiền
 
 
1- Điều ngự Giác hoàng 
Trần Nhân Tông  (1258-1308)
Sơ tổ Thiền phái Trúc lâm Yên tử
 
A) Xuân Hiểu
Thủy khởi khải song phi
Bất tri Xuân dĩ quy
Nhất song bạch hồ điệp
Phách phách sấn hoa phi.
 
TGN phỏng dịch:

Xuân Mai
Sáng dậy nhìn song cửa,
Chẳng hay Xuân đến rồi.
Một đôi bướm trắng lượn
Phơ phất cánh hoa rơi.

Tụng 
Xuân này hiển hiện dáng xuân xưa.
Mãi đến Xuân sau chẳng đợi chờ.
Ai biết bao mùa xuân đã tới?
Giữ lòng thanh thản kết duyên thơ.                
                                                                                      
B) XUÂN VÃN
Niên thiếu hà tằng liễu sắc không,  
Nhất xuân tâm sự bách hoa trung.  
Như kim khám phá đông hoàng diện,  
Thiền bản, bồ đoàn khán trụy hồng.  
 
TGN phỏng dịch

Xuân Chiều
Thuở bé chưa từng hiểu sắc không,  
Xuân về hoa nở rộn trong lòng.  
Chúa Xuân nay được ta soi tỏ,  
Nệm cỏ ngồi yên quán cánh hồng.
 
Tụng

Núi xanh vốn chẳng động
Mây trắng tự đến đi. 
Cõi đời là quán trọ. 
Ai lui tới làm gì?
 
  
 
2 - Thiền sư Hoàng Bá  TQ (788 - 850).    
                                                                                                                           
Trần lao quýnh thoát sự phi thường.
Hệ bã thằng đầu tố nhất trường.
Bất thị nhất phiên hàn thiệt cốt.
Tranh đắc mai hoa phất tỷ hươn
(Mai hoa tranh đắc phất thiên hương.)
 
TGN phỏng dịch:

Trần lao vượt thoát, chuyện phi thường.
Nắm chặt đầu dây tiến thẳng đường.
Nếu chẳng một phen lạnh thấu tủy.
Hoa mai đâu dễ thoảng mùi hương.
 
Tụng 

Đời không sóng gió tâm không sáng.
Đạo chẳng gian nan nguyện chẳng thành
Vượt qua bao nỗi gập gềnh.
Gia hương chốn cũ đậm tình chân quê.

3 - Thiền sư Chân Không VN (1045.46 -1100)       
                                                                                       
Một hôm có vị Tăng đến hỏi Thiền sư Chân Không: 
“Khi xác thân bại hoại thì sẽ thế nào?”

Sư đáp: 
“Xuân lai xuân khứ nghi xuân tận
 Hoa lạc hoa khai chỉ thị Xuân.”
 

 TGN phỏng dịch: 
Xuân đến, xuân đi, xuân ngỡ hết.
Hoa tàn, hoa nở vẫn là Xuân.
Tụng 

Chủ - khách đổi trao mộng đêm qua. 
 Ai hay thực tại vẫn
đang là.
Không đi, không đến, không sanh diệt.
Gió thổi hoa rơi như thế
mà.

4 - Thiền sư Mãn Giác VN (1052-1096)

Cáo Tậc Thị Chúng 

Xuân khứ bách hoa lạc,
Xuân đáo bách hoa khai.
Sự trục nhãn tiền quá,
Lão tùng đầu thượng lai.
Mạc vị xuân tàn hoa lạc tận,
Đình tiền tạc dạ nhất chi mai.(1)

TGN phỏng dịch: 
 Cáo bệnh dạy chúng
Xuân đi trăm hoa rụng.  Xuân đến nở trăm hoa.
Trước mắt đời luân chuyển.
Trên đầu tuổi luống già. 
Chớ bảo Xuân tàn hoa rụng hết.
Ngoài sân mai vẫn nở đêm qua.
 
Tụng: 
Ai lia viên sỏi xuống hồ. 
Cho muôn sóng lượn bên bờ tử sinh?
Niệm câu Bát nhã Tâm kinh.
Sắc không - không sắc, hỏi mình là Ai?   
                                                                                           
5 -Thiền sư Giác Hải VN  (1023-24 – 1138)

 HOA – ĐIỆP                                                                                                                              
“Xuân lai hoa - điệp thiện tri thì,
Hoa - điệp ứng tu cộng ứng kỳ.
Hoa - điệp bản lai giai thị huyễn,
Mạc tu hoa - điệp hướng tâm trì.”

TGN phỏng dịch: 

 
Hoa và Bướm 
Xuân về hoa bướm khéo quen thì,
Bướm lượn hoa cười đúng hẹn kỳ 
Nên biết bướm hoa đều huyễn mộng.
Mặc tình hoa bướm, bận lòng chi
!

Tụng  

Nét Xuân trong mắt Tổ sư thiền. 
Chẳng vọng Xuân tình, mộng đảo điên. 
Hố thẳm buông tay, không dính mắc.
 Bản lai tự tánh vẫn như nhiên.
 
 
 
6 -Thiền ni Vô Tận Tạng TQ (....? – 676)
Ngộ Đạo Thi
Chung nhật tầm Xuân bất kiến Xuân.
Mang hài đạp phá lãnh đầu vân.
Quy lai ngẫu bả mai hoa khứu.
Xuân tại chi đầu dĩ thập phân.
 
TGN phỏng dịch:
Bài Thơ Ngộ Đạo
Ngày trọn tìm Xuân chẳng thấy Xuân.
Giày gai đạp nát đỉnh mây ngần.
Trở về bỗng thấy hương mai rộ.
Rõ thật đầu cành vẹn Ý Xuân.
 
Tụng 
Ai hay cá vựơt lưng đèo,   
“Ngựa đua dưới biển, thuyền chèo trên non.” * 
Tấm lòng bà lão sắc son. 
Khuông trăng rực sáng đầy tròn nguyên xưa.
*Câu nói của Tổ Liễu Quán

Thích Giác Nguyên

----ooOoo----
 
 
 
hoa mai
(1)  Chú thích: Cây mai hoặc cây ở miền bắc nước ta, thể hiện trong thi văn của các vị thiền sư mô tả. Khác vi loại mai vàng và mai trắng ỏ miền trung và nam VN. Cây mai miền bắc có nguồn gốc từ lưu vực sông Dương Tử, nam Trung Quốc, sau này lan sang Nhật Bản, Triều Tiên và Việt Nam. Nó được trồng để lấy quả và hoa. Mơ ta là loài cận chủng với mơ tây (Apricot – Prunus armeniaca), có hình dáng bề ngoài của cây, lá, hoa, quả tương tự nhau, có thể sấy khô trộn với bột cam thảo gọi là Ô mai. Vì vậy cần phân biệt 2 loài cây này. Ngoài ra cũng không nhầm lẫn với các loài khác cũng có tên gọi chung là mai.  Nguồn internet
 
        
 
 
Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
16/05/2021(Xem: 10294)
Trước khi xuất bản, chúng tôi có duyên được đọc tác phẩm mới nhất, Triết Lý và Thi Ca, của Nguyên Siêu, tức là Hòa Thượng Thích Nguyên Siêu, một vị Thầy lớn hiện tại ở Hoa Kỳ. Thầy có nhiều tác phẩm văn học nghệ thuật, trước tác và dịch thuật quan trọng như: Tư Tưởng Xã Hội Trong Kinh Điển Phật Giáo Nguyên Thủy (1994), Ưu Đàm Lướt Bão (1998), Tâm Nguyên Vô Đề (2012), v.v… có thể tìm thấy ở đây: (https://hoavouu.com/author/about/129/ht-thich-nguyen-sieu). Nhưng có lẽ chúng tôi trân quý nhất là 3 cuốn: Tuệ Sỹ Đạo Sư, Thơ và Phương Trời Mộng, tập I (2001, 2006), Tuệ Sỹ Đạo Sư, Thơ và Phương Trời Mộng, tập II (2006, 2020) và Tuệ Sỹ Đạo Sư, Thơ và Phương Trời Mộng, tập III (2013, 2020) do Thầy biên tập. Chúng tôi còn nhớ, như là tiếng nói từ đáy lòng khi thầy Nguyên Siêu chia sẻ về Ôn Tuệ Sỹ, "Thầy đã đóng góp cho nền văn học Việt Nam những công trình khảo cứu, dịch thuật, thi văn, tư tưởng Triết học để khu vườn văn hóa Việt Nam thêm nhiều hương sắc.” Cũng tương tự, Thầy Nguyên Siêu cũng
15/05/2021(Xem: 5332)
Ca Diếp Tôn Giả Hạnh Niêm hoa vi tiếu mở tâm nguyên Phát nguyện chuyên tu nối pháp truyền Linh Thứu huyền cơ rền khắp chốn Đầu Đà diệu hạnh độ muôn duyên
15/05/2021(Xem: 5978)
Kính mừng ĐẠI LỄ Vía Đức Văn Thù Sư Lợi Bồ Tát . Kính dâng Thầy bài thơ về vía Đại Trí Văn Thù Sư Lợi , Đức Bồ Tát đã hộ trì con từ khi con đặt chân lên Ngũ Đài Sơn ( 2010 ) và đã thấy một sự hiển linh vi diệu đến cuộc đời con kể từ ngày ấy đến nay . Kính đảnh lễ Thầy và kính chúc sức khỏe Thầy, HH Khi tháng tư âm lịch về, hai đại lễ cần ghi nhớ ! Vía Đức Văn Thù mừng bốn tháng tư Sang đến rằm Vesak lễ hội Đức Bổn Sư Nhưng cùng tiêu biểu cho Từ Bi và Trí Tuệ !
13/05/2021(Xem: 6410)
Diệu Tâm Ca, tập truyện thơ kể về cuộc đời của Đức Phật, nội dung ngụ ý một bản trường ca về Một Cõi hay Một Nhân Cách thị hiện Chân Tâm Vi Diệu. Dù nói là Một Cõi hay là Một Nhân Cách, Một Thể Tính, vẫn là cách nói vượt ngoài tầm với của thế tục trí, bởi đó là Cõi mà ngôn ngữ đạo đoạn, tâm hành xứ diệt: Đường đi của ngôn ngữ bị cắt đứt, dấu chân của tâm hành bị xóa sạch, như hư không, không thấy dấu chân chim.
12/05/2021(Xem: 6718)
Ngồi trong vườn nguyệt lộ Hôn một màu trăng non Nghe lòng mình cười rộ Chạy băng đồi vô ngôn
11/05/2021(Xem: 7618)
Tử vong đành chấp nhận do Nghiệp và Phước ! Kính bạch Thầy trong bài pháp thoại sáng nay, Thầy có báo cho đại chúng về nguồn tin đang chấn động" vị bác sĩ nổi tiếng đã tiêm ngừa vắc xin đã hai lần rồi mà vẫn bị vi rút Covid tấn công" và VN đang áp dụng luật lệ 5 K. Kính dâng Thầy bài thơ con cảm tác . Kính chúc sức khỏe Thầy, HH Bản tin về con Vi rút biến thể thật chấn động ! Nhà Bác Sĩ về truyền nhiễm học đã tử vong Dù hai lần tiêm vắc xin thứ xịn ( Pfizer) tưởng ... xong ! Không ngờ ... nghiệp hay Phước mới là quyết định !
10/05/2021(Xem: 5368)
Mây chùng khói sóng khựng chân lê, (*) Tuổi mộng xa rồi lắng thạch khê… Dấu nỗi đời chênh ràng chốn ở, Ghìm duyên phận mỏi ngại nơi về.
08/05/2021(Xem: 7364)
Kính dâng Thầy bài viết về ngày Mother’s Day. Cứ mỗi năm đến ngày Mother’s Day và lễ Vu Lan thì hình ảnh Thầy rơi lệ trong một bài pháp thoại mùa đại dịch lại hiện ra ...Tình thương Mẹ của Thầy đã biểu hiện trong ánh mắt, nụ cười qua những bức ảnh và khi nói về Niệm Phật Thầy luôn đọc bài thơ Sám Niệm Phật mà Cụ Bà Tâm Thái đã đọc từ kinh Tam Bảo của nhiều chùa xưa . Hôm nay nhân sưu tầm bài viết có một câu của bà mẹ gửi cho con ...kính ghi chép lại và kính dâng những ai từng rơi lệ dù là nam nhi .. " Con trai của Mẹ, nếu buồn hãy cứ khóc, đừng giấu nước mắt vào trong như những người thường chỉ dạy . Con trai khóc cũng không sao cả, nếu nước mắt này giúp cho điều lo lắng về mẹ và buồn bả không được gần Mẹ sẽ vơi đi và giúp con cảm thấy nhẹ nh
07/05/2021(Xem: 4513)
Con vẫn biết : Với thời gian Mẹ không còn nét diễm kiều đài các ! Nhất là khi Cha khuất bóng nhiều năm Một mình lo toan với trăm việc ứ đọng ...ngầm Mẹ âm thầm làm việc không giờ nghỉ !
04/05/2021(Xem: 5912)
Hạnh phúc thay được tham cứu một dòng Thiền ! Kính dâng Thầy bài thơ để tri ân những gì con đã học được trong Tổ Sư Thiền và nhất là về công án . Kính bạch Thầy con đã mê say đọc và nghiên cứu từng công án và đã học được thêm chút ít nên rất hạnh phúc mỗi ngày Bài thơ này xin kính tri ân Thầy khi nghe Sư Phụ Viên Minh dạy phải có giác ngộ mới nói đến giải thoát được . Kính đảnh lễ Thầy và kính chúc sức khỏe Thầy Hạnh phúc thay từ ngày học về công án! Mỗi lần tham cứu có cơ hội đào sâu ... Vừa học hỏi vừa biết trình độ tới đâu . Thọ nhận, liễu thông chút nào Chân lý?
facebook youtube google-plus linkedin twitter blog
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường,
nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.

May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland,
Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below,
may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma,
the Land of Ultimate Bliss.

Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria
Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery
Most Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang
Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia
Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600
Website: http://www.quangduc.com
http://www.tuvienquangduc.com.au (old)
Xin gửi Xin gửi bài mới và ý kiến đóng góp đến Ban Biên Tập qua địa chỉ:
[email protected]