Hoàng Tử Có Kế Hoạch (thơ)

HOÀNG TỬ CÓ KẾ HOẠCH

Nơi miền bắc Ấn Độ xưa

Thành Ba La Nại có vua trị vì

Con vua thông thái kể chi

Thông minh, học giỏi từ khi thiếu thời

Thật là tuổi trẻ hiếm người,

Vua cha dự tính truyền ngôi sau này.

*

Bao nhiêu dân chúng tại đây

Vào thời gian đó thường hay tin rằng

Thần linh cây cối đầu làng

Cực kỳ huyền bí, vô vàn linh thiêng

Mỗi người một số phận riêng

Do thần sắp đặt ta nên đợi chờ,

Họ mê tín, họ tôn thờ

Hay đâu sướng khổ là do tại mình,

Mọi người van vái thần linh

Khẩn cầu, xin xỏ đã thành thói quen,

Xin con khôn, cầu vợ hiền

Muốn tăng danh vọng, ước thêm sang giàu

Lầm bầm hứa hẹn trước sau

Nếu thần giúp đỡ sẽ mau tạ thần

Sẽ dâng lễ cúng thành tâm

Hương thơm, hoa quả một mâm thật đầy

Thịt thà cũng sẽ dâng ngay

Dê xào, cừu nướng, heo quay, gà hầm

Nghĩ suy mê tín sai lầm

Sát sinh bao chuyện bất nhân lâu ngày.

Chàng hoàng tử biết việc này

Tâm từ xúc động, thương thay muôn loài

Nghĩ thầm: “Ta phải ngăn thôi

Ngăn dân mê tín, ngăn người ngu si

Ra tay tàn ác kể chi

Không rành tôn giáo, biết gì đúng sai

Giáo điều khuyên chớ giết ai

Bảo toàn sinh mạng muôn loài chúng sinh

Thời tâm người mới an bình

Đó là tôn giáo dân mình nên theo!

Nhưng dân mê tín quá nhiều

Dễ gì dạy họ sớm chiều được ngay

Ta nương theo thói quen này

Để dần uốn họ một ngày tỉnh ra

Vua cha rồi sẽ băng hà

Tất nhiên truyền lại cho ta ngai vàng

Ngay bây giờ phải tính đường

Thảo ra kế hoạch giúp vương quốc mình!”

*

Thế là chàng vạch chương trình

Thoạt tiên dò hỏi dân tình đó đây

Biết ngoài thành có một cây

Thân cao cổ kính, lá dầy âm u

Người dân tế lễ từ xưa

Tin rằng thần thánh ngụ cư lâu đời.

Chàng hoàng tử trẻ tới nơi

Chắp tay khấn vái, thốt lời cầu xin

Tham gia cùng họ một bên

Làm như chàng cũng thường quen vậy rồi

Dùng hương hoa tế lễ thôi

Không dùng sinh vật cúng nơi cây này,

Dần dà như vậy ít ngày

Tiếng đồn lan rộng thật hay vô cùng

Người dân trong khắp mọi vùng

Tin rằng hoàng tử cũng không khác mình

Cũng tin tưởng ở thần linh,

Bước đầu kế hoạch quả tình thành công.

Thời gian sau ở hoàng cung

Vua cha già yếu mệnh chung một ngày

Ngai vàng hoàng tử lên thay

Trị vì vương quốc từ đây vững bền

Toàn dân trong ấm ngoài êm

Dân phò vua mới, lại thêm cảm tình

Nghĩ rằng vua cũng như mình

Cũng luôn cầu khẩn thần linh uy quyền.

*

Sau khi chiếm được lòng tin

Nhà vua trẻ tiến hành thêm chương trình,

Một hôm ở giữa cung đình

Nhà vua lên tiếng tâm tình cùng dân

Cùng các quan với toàn quân

Nhà vua hỏi: “Các quần thần ai hay

Sao ta hưởng ngôi báu này?

Sao ta biết chắc có ngày làm vua?”

Chẳng ai biết để mà thưa.

Nhà vua bèn nhắc chuyện xưa của mình:

“Ta từng cầu khẩn thần linh

Và dâng đồ cúng tâm thành siêng năng

Ở cây cổ thụ đầu làng!”

Mọi người vội vã thưa rằng nhớ ra.

Nhà vua nói tiếp: “Chính ta

Nhiệt tình khấn nguyện, thiết tha thỉnh cầu

Khấn thần linh, thỉnh phép mầu

Giúp ta đạt được trước sau một điều

Trở thành vua! Chỉ bấy nhiêu!

Ta xin hứa lễ tạ nhiều hương hoa

Và còn đặc biệt thêm ra

Cúng dường lễ vật khác xa mọi người,

Giờ thần giúp toại nguyện rồi

Tạ ơn đặc biệt ta thời chẳng quên!”

Mọi người hoan hỉ ngay liền:

“Đúng theo lời hứa thưa nên cúng dường

Vậy nên sửa soạn sẵn sàng

Một bầy súc vật để dâng tế thần!”

Vua tuyên bố: “Tốt vô ngần

Ta vui vì được nhân dân đồng tình

Ta từng hứa với thần linh

Rằng ta đặc biệt tâm thành dâng lên

Thịt da, máu huyết, trái tim

Của người dân khắp các miền gần xa

Nếu mà ‘ngũ giới’ lơ là

Không hề tôn trọng! Tỏ ra coi thường!”

*

Mọi người nhiệt liệt tán dương

Vì lòng mê tín điên cuồng từ lâu

Sợ rằng không lễ tạ mau

Thần linh nổi giận còn đâu an toàn

Thần trừng phạt nặng vô vàn

Vua và dân chúng liên quan chuyến này.

Vua cười thầm: “Kể cũng hay!

Chính lòng mê tín giờ đây giúp mình

Trong ‘năm giới’ cấm sát sinh

Người dân đâu nhớ, quả tình thơ ngây

Từ lâu mê muội lắm thay!”

Vua nhân cơ hội ban ngay lệnh rằng:

“Hãy thông báo khắp xóm làng

Rằng thần linh giúp ngai vàng cho ta

Nên ta không thể lơ là

Phải đem lời khấn hứa ra thi hành

Từ nông thôn đến thị thành

Từ nay ‘ngũ giới’ chấp hành cho nghiêm

Sát sinh bị cấm chớ quên

Một ngàn người phạm đầu tiên lệnh này

Thời hình phạt áp dụng ngay

Bị đem cúng tế thần cây tức thì!”

*

Thật là tốt đẹp kể chi

Toàn dân tôn trọng lệnh kia ngay rồi!

Một thời gian ngắn mà thôi

Dân Ba La Nại tức thời nổi danh

Giữ gìn ‘ngũ giới’ tâm thành

Chẳng còn mê tín sát sinh tế thần,

Nhà vua vui sướng vô ngần

Hoàn thành kế hoạch muôn phần vẻ vang.

*

NHẬN DIỆN TIỀN THÂN

Hoàng tử có kế hoạch về sau trở thành vua ở Ba La Nại

là tiền thân Đức Phật

Tâm Minh Ngô Tằng Giao

(thi hóa, phỏng dịch theo bản văn xuôi

THE PRINCE WHO HAD A PLAN

của Ven. Kurunegoda Piyatissa & Tod Anderson)

_______________________________________________