Tu Viện Quảng Đức105 Lynch Rd, Fawkner, Vic 3060. Australia. Tel: 9357 3544. quangduc@quangduc.com* Viện Chủ: HT Tâm Phương, Trụ Trì: TT Nguyên Tạng   

Nhập Cõi Tình Cõi Tịnh Diêu Linh

03/06/201920:58(Xem: 6408)
Nhập Cõi Tình Cõi Tịnh Diêu Linh
 
 
NHẬP CÕI TÌNH CÕI TỊNH DIÊU LINH
 
 Tâm Nhiên

 

 

Miệt mài thương ghét sớm khuya

Rồi mai cũng vất nơi bia mộ mình

 

Kinh hồn khiếp vía, chấn động cả tâm can, khi chiều nay nằm võng đong đưa giữa hai đầu biển núi, đọc câu thơ này của Diêu Linh. Diêu Linh, Diêu Linh là ai mà lâu nay thiên hạ ngơ ngác, bàng hoàng tự hỏi, không biết nàng thơ ở đâu, xuất hiện tự bao giờ trên mặt đất? Thật gay cấn, ly kỳ, khi bất ngờ nàng thơ lên tiếng, vào một đêm vàng trăng khuya bữa nọ bên quán gió bờ sương, mộng lữ hư tình:

 

Hỏi tên rằng vẫn Diêu Linh

Hỏi quê rằng vẫn một mình lang thang

Hỏi nghề mở quán bên đàng

Thả thơ gieo mộng tình tang hồng trần

 

Thật ấn tượng, nàng thơ đơn thân độc mã, xỏa tóc bay dài trên phong thái phiêu bồng, lộng gió Diêu Linh. Một nữ sỹ dị thường, tài hoa, đi về nhập cuộc thi ca cùng văn nghệ sỹ, lang thang giữa hội chợ ta bà. Mở quán trà thơ, mời khắp hảo hán giang hồ, tao nhân mặc khách cùng nâng chén tri âm:

 

Dập dìu mặc khách tao nhân

Xin mời ghé lại tần ngần quán tôi

Trà xanh đã ướp thơm rồi

Trầm hương cũng đã xông đôi nén chờ

Cảo thơm lần giở bâng quơ

Mời người múa bút thảo thơ gieo vần

Mặc đời còn lắm phù vân

Mang lòng ta sưởi ân cần cho nhau

 

Một lời mời chơn chất, chân thành, nồng nàn, tha thiết làm sao! Chứng tỏ chủ nhân là một người đại lượng, bao dung, muốn chia sẻ cùng tất cả bạn bè niềm tương giao, bắc một nhịp cầu tâm cảm, hàn gắn, nối kết lại những sụp đổ, vô thường, tan nát, bể dâu giữa lòng nhân thế:

 

Về đây vá lại nỗi đau

Nhát từ vô thủy cứa nhàu tâm can

Về đây khai mộng quan san

Bị vùi từ những bẽ bàng nhân sinh

Về đây nở nụ cười tình

Cho lòng nhẹ bớt lênh đênh thăng trầm

Về đây gieo một chữ “tâm”

Cho thương yêu nẩy nụ mầm trong tim

Về đây ngồi lại lặng im

Nghe lời tri kỷ huyễn tìm chi xa

 

 nha tho dieu linh
Diêu Linh đứng trong vườn Bách Thảo ở Adelaire, Úc Châu, tháng 2. 2019



Chư bằng hữu bốn phương tề tựu về đây, say tình bạn trong quán thơ. Thở cùng bầu khí hậu ruột rà, bày tỏ, bộc bạch, thổ lộ ra biết bao lời tâm đắc, rất mực tri kỷ tri âm, nhắc nhở đủ thứ chuyện với nhau rằng: Cuộc sống là huyễn mộng, phù du… Cuộc tình là hư ảo, vui buồn… Cuộc lữ là lên đường, buông xả… Cuộc thơ là sáng tạo, khai mở bao la… Cuộc đời là… Cuộc đạo là… Tâm là… Thiền là… Thôi thì vô số kể… Diêu Linh lặng hồn lắng nghe hết, chấp nhận hết trong một niềm thẩm thấu sâu xa:

 

Quán thơ nơi cõi ta bà

Tịnh tâm cứ tịnh thiền ta cứ thiền

Mai này ai biết gieo duyên

Thành người ngộ đạo độ phiền não vơi

Quán tôi mở cửa xin mời

Khách từ tâm ghé thả rơi thơ đầy

Tôi xòe hứng hết trên tay

Kết thành cổ tích chẳng vay vốn lời

Còn chờ chi nữa xin mời

Ghé vào quán góp một lời cho Linh

 

Quán Linh là bài thơ mở đầu vào thi phẩm Cõi Linh. Cõi Linh có 86 bài thơ, đủ thể loại, xen lẫn nhiều phụ bản tranh minh họa của tác giả. Tập thơ chia làm hai phần: Cõi TìnhCõi Tịnh. Một tập thơ tuyệt mỹ, từ hình thức đến nội dung.

 

Cõi Tình là cõi Mộng, Cõi Tịnh là cõi Thiền. Phải chăng, đó là đôi cánh thơ bay vút lên thiên thanh vĩnh thúy giữa bầu trời tâm thức rực rỡ, huy hoàng Diêu Linh? Một thế giới mới lạ, tân kỳ, có thơ nhạc họa hòa âm thâm thiết, vừa động vừa tịnh, vừa ca hát, nhảy múa, vừa thanh thản, an nhiên. Nơi quán thơ đó, nữ sỹ niềm nở, hào phóng, lòng rộng rãi đón chào bao viễn khách từ phương xa tới, không phân biệt thân sơ, quen lạ. Tuy nhiên, khi về khép cánh cửa phòng văn, nơi Cõi Tình riêng biệt của mình, thì nàng thơ lại có một thái độ kín đáo, e dè hơn, dù tình nhân đã dừng bước giữa đêm khuya ngoài trời mưa gió lạnh, co ro đứng đợi trước hiên thềm:

 

Đêm qua mưa đổ ta ngờ

Người vào gõ cửa xin nhờ trú thân

Lòng toan mở nhưng ngại ngần

Thôi thì cứ để thêm lần tìm nhau

Ngày xưa cách trở sông sâu

Chức Ngưu còn nguyện bắc cầu huống chi

Mai này đâu biết có khi

Vì anh ta bỗng từ bi tình trần

 

Chỉ mấy vần thơ ngắn cũng đủ vẽ nên một cuộc tình thơ mộng, gây xúc động khôn dò. Thật là khó hiểu, khi người ta yêu thương, quý mến nhau, tìm đến nhau thì lại không muốn gặp mặt nhau? Có lẽ mang cốt cách tiên nữ bị đày xuống trần gian hay chăng, nên nàng thơ chưa quen những cuộc thình lình, bất ngờ ghé thăm vào lúc giữa đêm mưa gió như thế? Thành thử nàng cứ giữ khoảng cách, không mở cửa, chẳng nói năng gì, chỉ biết mỉm cười, thầm lặng trong nỗi cô đơn rờn lạnh, thành Tâm Khúc Ru những lời chi hư ảo:

 

Hồ như hệ lụy trên đời

Tan thành sương khói từ người chia chung

Nghe trong sâu thẳm tận cùng

Lời tri âm gọi còn rung tim hồng

 

Ta về thả sợi sắc không

Chìm vào ru khúc mênh mông nỗi tình

Chỉ là tiếng hát vô thinh

Mà sao vọng đến tâm linh nghìn trùng

 

Cười ơi mấy nụ bao dung

Từ tâm trổ nhánh chia cùng lời ru

 

Bao dung mấy nụ cười từ tâm là hình ảnh tâm hồn đằm thắm, thùy mị, có một vẻ đẹp thuần nhiên, chơn mỹ. Vẻ đẹp tự nhiên, bồng tênh trên những bước chân qua khu công viên rộng rãi vào một chiều thu lá vàng xào xạc ở thủ đô Canberra thơ mộng của nước Úc. Nơi mà nàng thơ đang sống định cư, từ bao tháng năm dài, đã từng trải qua rã rời lạc bước hoang mang, từng dãi nắng dầm sương, thưởng ngoạn bao Mùa Vàng qua dưới gót mộng thanh tân:

 

Mùa về lá vướng gót chân

Vàng rưng nỗi nhớ bần thần ngóng trông

Người còn đứng đợi ta không?

Ta về tìm lại thuở hồng hoang xưa

Ở phương ấy nắng hay mưa?

Nơi này lá đổ cũng vừa mùa sang

Lá giăng kín lối địa đàng

Chân đi lạc hướng hoang mang rã rời

Chập chờn trên bước mù khơi

Lá vàng rơi lá vàng rơi lá vàng…

 

Mùa sang là qua mất, lá vàng rơi là héo úa, tàn phai, đã bao mùa xuân hạ thu đông cứ vô tình trôi đi, trôi đi hết những mộng tàn năm tháng cũ, để lại bao nỗi nhớ thầm thì… Vì sao như thế, hỡi người anh viễn xứ, còn đang mãi miết tung cánh chim hải hồ, phiêu du cuối phương trời xa hút, tận bên kia địa cầu. Dầu ở đâu, em cũng vẫn hoài nghe đồng vọng về trong lòng mình những Linh Khúc, những lời tình tự thiết tha:

 

Hình như có tiếng gọi ta

Lời tha thiết quá vỡ òa tâm linh

Phải chăng ở chốn vô hình

Người về đứng đợi gọi tình trong nhau

Vọng tim ta đến ngọt ngào

Cho hồn phút chốc lao đao nhịp rồi

Ta về chắp chữ thành đôi

Cho miền nhung nhớ xa xôi hóa gần

Ta về gieo tứ nối vần

Cho lời yêu mãi ân cần trong thơ

Ta về hát khúc vu vơ

Nghe lòng trẩy hội ngẩn ngơ giao mùa

 

Mùa trăng hạnh ngộ, giao tình qua một Thoáng Duyên thôi. Chỉ một thoáng mà tương tư suốt mấy canh trường:

 

Tình tơ trót đã vấn vương

Chờ nhau dẫu biết vô thường nợ duyên

Tìm trong cõi nhớ vô biên

Thấy mơ màng lắm trinh nguyên nét cười

Thoáng duyên còn thắm tình ơi !

Tạ ơn tình đã vào đời ru ta…

 

Quá cùng quyến rũ, ru hồn mộng đắm say ngà ngà là tình yêu diệu kỳ như thế, để nàng thơ tạ ơn đời qua mấy mùa thanh xuân rực rỡ, bồi hồi... Rồi đến nay chừng cuối thu vàng lãng đãng, nàng vẫn còn nghe thấm thía trong cơn gió thổi sang mùa. Mùa lang thang, lãng mạn dường như đã chạm đến bước cuối cùng trong Cõi Tình thơ với mộng bồng bềnh, lênh láng bao nỗi nhớ niềm mong… Trong cõi đó, nữ sỹ tuy ném trọn hồn mình vào lịch nghiệm, hòa âm thâm thiết cung bậc yêu thương, nhưng không dừng lại ôm giữ tình yêu trong đôi cánh tay chiếm hữu, mà đã xả buông, vượt qua, vượt qua một cách nhẹ nhàng, ngoạn mục và thấp thoáng, thấy được một nẻo đi về nguồn Cội:

 

Tìm ta một cội nghỉ chân

Giữa chan chát nắng giữa tầm tã mưa

Ngược dòng sinh tử xô đưa

Tìm ta một cội để vừa đủ che

Lối quen khấp khểnh đi về

Gót chân đã mỏi đam mê đã chùng

Ta từ vô thủy mịt mùng

Bước chưa ra khỏi một vùng nhân duyên

 

Tìm ta một cội Chân nguyên

Vào nương bóng mát nhập miền vô ưu

 

Cội Chân nguyên hay Chân tánh đang tỏa đầy bóng mát, che chở cho nàng thơ lênh đênh xuôi ngược trên dòng sinh tử trở về lại an lành. Thanh thản cười an nhiên, nghe phiêu diêu, tiêu dao, xuất thần khi nhập sâu vào Cõi Tịnh linh diệu trong tận đáy tâm hồn. Hốt nhiên, một Buổi Sáng Trong Vườn, ngay giữa vô thường, sinh diệt, thấy ra bao nhiệm mầu trong từng hơi thở vào ra:

 

Sáng nay rót một chén trà

Trong vườn chim hót dưới hoa tự tình

Lắng nghe hơi thở của mình

Thấy bao mầu nhiệm trong sinh diệt này

 

Đó là cái thấy tinh khôi của diệu quan sát trí. Nữ sỹ bất thần chợt bừng chiếu tuệ nhãn qua cái nhìn sờ sững, ngạc nhiên. Đã nhiều sớm mai hồng uống trà trong vườn cây này rồi cũng bình thường thôi, chẳng thấy điều chi xảy ra cả, Duy chỉ hôm nay, buổi bình minh, tinh sương này, mới thình lình thấy sự mầu nhiệm xảy ra, khi nhìn một cánh hoa tàn rơi trên bãi cỏ xanh rì. Thi sỹ Quách Thoại cũng một lần duy nhất trong đời, có một cái thấy lạ lùng như thế, khi nhìn đóa hoa Thược Dược lặng lẽ trổ bông bên hàng giậu, sau vườn hoang im ắng:

 

Lặng yên bên hàng giậu

Em mỉm nụ nhiệm mầu

Sực nhìn em kinh ngạc

Vừa thoáng nghe em hát

Lời ca em thiên thâu

Ta sụp lạy cúi đầu

 

Người thi sỹ thường hay nhạy cảm gấp bội hơn người khác, cách nhìn đời, cảm nhận sự vật chung quanh cũng không giống ai. Cõi tư tưởng của họ lại càng thênh thang, vượt thoát mọi suy nghĩ bình thường. Sương gió, nắng mưa là thế, anh tôi, câu chữ thơ văn là vậy, qua nhãn quan của Diêu Linh lại thấy ra lẽ tương duyên, trùng trùng duyên khởi:

 

Trong vạt nắng có chiều mưa

Trong áng mây có ngày xưa khung trời

Trong anh nghìn kiếp có tôi

Trong bao câu chữ có lời vô ngôn

 

Còn gì tuyệt diệu hơn nữa! Từ Cõi Tình qua Cõi Tịnh, ngôn ngữ nữ sỹ nhảy vọt sang một cung bậc rung ngân bất tận, ấy là tâm ngôn, huyền ngôn, mật ngôn, linh ngôn, tuy vô ngôn mà vẫn nghe vọng âm, lấp lánh ánh Chân Như, tự tánh thanh tịnh, vĩnh hằng:

 

Cắt đường mòn ngôn ngữ

Biết trong cái không lời

Để tâm ngôn vắng lặng

Chân Như hiển lộ thôi

 

Đến chỗ này, phải chăng là đã đặt chân lên trên tuyệt đỉnh núi cao của tâm ngôn lộ tuyệt? Ở đây, bát ngát một trời thơ thiên thu, sớm chiều khói sương vần vũ, nữ sỹ nhập pháp giới Hoa Nghiêm, thấy tất cả là một, một là tất cả, đều viên dung trong tự tánh huyền đồng giữa thực tại hiện tiền:

 

Hiện tại - tỉnh thức thôi

Ta quay về chánh niệm

Bây giờ không tìm kiếm

Không có người có ta

Không thấy rác thấy hoa

Rác, hoa, người, ta: Một

 

Một là tất cả, tất cả là một, là cái thấy tương duyên, sự sự vô ngại thật bất khả tư nghì. Khi tâm thức bừng sáng, chiếu hiện ngời trí tuệ, thấy ra vạn pháp vô ngã là tha hồ rong chơi, khởi phát đại bi tâm, nhập diệu phiêu nhiên vào dòng đời trôi chảy... Rung động với từng thân phận, cảm thông với giọt lệ và nụ cười, chia sẻ nỗi ngậm ngùi với cát bụi, trần ai:

 

Xin nghiêng xuống một bờ vai

Nâng dòng nước mắt buông dài trên mi

Để cho phiền não tan đi

Tình người ở lại vô vi giữa đời

 

Xin chia nhau một nụ cười

Dẫu riêng lòng vẫn trùng khơi nụ sầu

Quanh người còn lắm bể dâu

Buồn ta nào có thấm đâu vạn lần

 

Xin trao ánh mắt ân cần

Hồn toang mở chẳng ngại ngần bước vô

Mạch tim ngày tháng nghẽn khô

Giờ cuồn cuộn chảy vỡ hồ tâm tư

 

Ồ! Chỉ cần một ánh mắt hiền từ, một nụ cười hiểu biết, thương yêu thôi là cũng đủ giúp đỡ cho biết bao người bất hạnh sống vượt qua được một mùa đông lạnh giá. Thật vậy, Diêu Linh luôn luôn mỉm cười, niềm nở, ân cần chia sẻ gần xa, đã từng thực hiện những chuyến viễn hành làm từ thiện: Hiến tặng phẩm vật cần thiết cho đồng bào dân tộc Việt Nam, đào hàng chục giếng nước cho người dân nghèo xứ Miến Điện, sống hẻo lánh trên những vùng quê xa ngút dặm nghìn:

 

Xin lắng nghe nỗi xót xa

Hiểu đời còn những trầm kha quanh mình

Chẳng cần nói hãy lặng thinh

Mà nghe sâu thẳm có tình tri âm

 

Tâm từ lấp lánh, long lanh hạnh đức, rất mực thuần lương, phúc hậu, Diêu Linh thường hành Bố thí hạnh ở nhiều nơi chốn xa xôi… Rồi có nhiều lúc cũng rời bỏ phố thị ồn ào, náo nhiệt lên non cao ngồi thiền, nhập thất, vất hết những cuộc tình hư huyễn xuống truông sâu. Dấn mình vào cuộc thể nghiệm tâm linh tuyệt đối, mới hay mình vẫn còn những tập khí nghìn đời chưa quét sạch, vẫn còn chất chứa ở bên trong:

 

Cuồng ta nhốt gió trong lòng

Chờ xem cây lặng nơi giông bão mình

Đùa ta vứt một chữ tình

Ngang nhành hư huyễn thình lình gãy đôi

Cười ta như thể ngộ rồi

Nhanh nhanh ra cửa luân hồi vào Không

Một hôm nổi trận bát phong

Cuốn ta về lại cõi mông mênh này

 

Bát phong là tám ngọn gió làm lay chuyển lòng người: Vui buồn, được mất, khen chê, vinh nhục. Đúng vậy, thành thực nhận biết chỗ đứng của chính mình tới đâu là điều quan trọng nhất, để tránh những hoang tưởng, ảo tưởng, vọng tưởng mà những người mới vào cửa hành thiền đều mắc phải. Cho nên, tự biết mình chưa đủ sức buông bỏ triệt để, rốt ráo như các Thiền sư được, nữ sỹ liền xuống núi:

 

Gùi kinh bỏ lại trên ngàn

Mai về viễn phố rộn ràng cuộc chơi

Bao năm biệt mộng bên trời

Lên non diện bích học đòi hoát nhiên

Một hôm chợt tỉnh cơn thiền

Ngó ta ta vẫn cuồng điên thuở nào

Phạn thư xếp lại non cao

Làm thân tục khách ra vào tử sinh

Ô hay ta vẫn phàm tình

Nơi tam thế mộng một mình… chiêm bao…

Sáng đi khất thực trên cầu

Hóa duyên cơm áo (và câu thơ tình)

Khuya nghe chuông rụng xuống đình

Xòe tay bắt được ngỡ mình hoát nhiên

 

Đó là bài thơ Hoát Nhiên mà Diêu Linh thích nhất, vì nói lên được sự thành thực trên bước đi của tâm thức mình. Biết được như thế là đã thấy đường về, không bị mắc vướng vào những vọng tưởng, vô minh. Thích chi thì làm nấy, Diêu Linh là vậy. Một kẻ ôn hòa trong hội họa với những màu sắc, nét vẽ đơn sơ, giản dị, nhưng trong thi ca hay trong thực tế đời thường lại khác, lại là một nghệ sỹ phóng khoáng, sáng tạo, muốn bức phá, nhảy qua những khuôn mòn lối cũ, muốn tháo gở, mở tung hết mọi cánh cửa hồn sâu cho nhật nguyệt ùa vào. Có lúc đồng cảm với cách điệu phiêu hốt điên rồ, phá chấp, phá tướng như rỡn đùa của Bùi Giáng, nữ sỹ cũng tập tành thử điên dại một phen chơi:

 

Thôi ta nằm vạ với đời

Bỏ quên nguyện cũ bên trời Chân Nhiên

Có lần ta thử giả điên

Bây chừ điên mãi nơi huyên náo này

Có lần ta tập tễnh say

Bây chừ chuếnh choáng giữa hai ngả đường

 

Giữa hai nẻo đường đời đạo, ngộ mê ấy, nàng thơ có một thái độ trung dung. Sống thật, nói thật, không giấu giếm điều chi vi tế về mình là thể hiện sự hồn nhiên, trong sáng, không đeo mặt nạ diễn tấn tuồng bi hài kich cuộc đời. Vì thế, nàng thơ hát khúc Ngạo Ca, cho biết mình có dòng máu điên điên cỡ Phạm Công Thiện, Nietzsche, Nerval, Strindberg, Pound, Van Gogh, Hoelderlin, Nijinsky, chứ không phải thông minh, khiêm cung, như mọi người lầm tưởng là dễ thương, ngoan hiền gì đâu:

 

Ta là loại giở chứng điên

Mà người cứ tưởng tịnh thiền ô hay!

Ta là kẻ thích cuồng say

Mà người cứ tưởng ta bày tiệc chơi

Ta là một đứa dở hơi

Mà người cứ tưởng tuyệt vời thông minh

Ta là hạng khoái ngông nghênh

Mà người cứ tưởng thật tình khiêm cung

Ta là con bé khật khùng

Mà người cứ tưởng vô cùng thẳm sâu

Ta còn ngụp lặn bể dâu

Mà người cứ tưởng từ lâu ngộ rồi

 

Ôi chao! Thật là lạ lùng, một thục nữ duyên dáng, thuần hạnh, thanh thoát như thế mà lại muốn điên cuồng như vậy. Phải chăng, đây là cơn bệnh điên giống như nghệ sỹ Nijinsky: “Tôi là Thượng đế trong con người. Tôi cảm những gì Christ đã cảm. Tôi giống như Đức Phật: Tôi là Đức Như Lai Phật giáo và là tất cả mọi Thượng đế thiên hình vạn trạng. Tôi quen biết tất cả những vị đó. Tôi đã gặp gỡ tất cả những vị đó. Tôi giả vờ làm thằng điên một cách cố ý vì những mục đích riêng tư của tôi. Tôi biết rằng, nếu mọi người nghĩ rằng tôi là một thằng điên vô tội thì họ sẽ không sợ tôi. Tôi không thích thiên hạ nghĩ rằng tôi là một thằng điên nguy hiểm. Tôi là một thằng điên yêu thương nhân loại. Cơn bệnh điên của tôi là tình thương của tôi đối với nhân loại.”*

 

Có lẽ, Diêu Linh vì quá thương yêu cả thập loại chúng sinh như Nijnisky nên muốn cuồng điên rồ dại, muốn hý lộng, ngông nghênh cho vui thế thôi. Mình nghe như vậy mà không phải vậy thì mới phần nào, hiểu được chiều sâu thẳm trong lòng nữ sỹ. Một tâm hồn đã nhào lộn qua khắp cõi Đông Tây tư tưởng, từng lên núi nhập thất nhiều lần và nhất là, đã cảm nhận Chân Như giữa trùng trùng duyên khởi, đã thưởng thức được hương vị cô liêu ngay trong vườn Tâm trầm tịch, tịnh yên:

 

Thõng tay buông những lụy phiền

Chạm sâu hơi thở trên triền trầm luân

Lắng lòng trong giọt tham sân

Là khi thiền vị đã gần nơi tâm

 

Thấy trong tiền kiếp xa xăm

Là bao ngày tháng u trầm sắc không

Tử sinh ngụp lặn giữa dòng

Sắc không vẫn cứ sắc không nối liền

 

Từ nơi trùng khởi nhân duyên

Bước đi đi mãi về miền Chân Như

Thấy đời là cõi huyễn hư

Thấy Chân Như vẫn Chân Như đó mà

 

Vô minh rớt lại ta bà

Soi trong tự tánh thấy ta lại về

Thoát ra từ vực u mê

Vô thường được mất có hề chi đâu

 

Diêu Linh làm nhiều thể loại thơ, nhưng sở trường nhất là lục bát, như bài Lục Bát Không Đề trên.Khi biết rõ ràng “vô thường được mất có hề chi đâu” là nàng thơ mỉm cười vô sự. Cứ tùy duyên đến đi, tiếp xúc với mọi người, với bất cứ việc gì xảy ra ngay trước mắt. Buông xuống hết những ngày tháng lưu lạc, tha phương, làm thân cùng tử, sống trong mệt mỏi rã rời, tơi tả khắp muôn nơi:

 

Lang thang cuối đất cùng trời

Ta người cùng tử bụi đời rác rơm

Từ khi vào cuộc áo cơm

Quê hương vời vợi một vòm trời xa

 

Ta là cùng tử không nhà

Ngồi mơ mái ấm chan hòa tình thân

Bao phen lòng cứ ngại ngần

Tủi mình thấp kém lần khân chưa về

 

Ta còn cùng tử u mê

Loay hoay khắp nẻo nhiêu khê mịt mùng

Ta tên cùng tử du phương

Đi hoang một thuở tìm đường về thôi

 

Ô hay có sẵn đây rồi

Nay ta cùng tử về coi kho tàng

 

Nàng thơ ví mình như tên cùng tử trong kinh Pháp Hoa. Sau một thời gian lang thang lêu lổng, sống phong trần, vất vả, tha phương cầu thực, mới quay trở về cố quận, khi khám phá ra kho tàng châu báu vốn sẵn có trong nhà. Đó là kho tàng Phật tính, Tuệ giác hay Tự tánh thanh tịnh, bất sinh bất diệt của mình vậy.

 

Thấy được như thế là đã vào cửa sơ ngộ rồi. Từ sơ ngộ đến đại ngộ cách nhau đường tơ kẽ tóc mà thôi, chỉ cần một trận cười hoát nhiên, “ồ lên một tiếng”. Tuy nhiên, nhưng mà có lẽ ở đây, kỳ nữ Diêu Linh chưa muốn “ồ lên một tiếng” chi cả. Mặc dù đã thấy cái bao la trong một đóa hoa nhỏ dại, ngay sau vườn bên cạnh thềm hiên:

 

Người đi tìm kiếm vô biên

Ở trong rừng thẳm trên triền núi xa

Còn tôi nhìn thấy bao la

Sáng nay ở giữa bông hoa sau vườn

 

Bước đi thi ca đã đến mức thượng thừa như vậy, vượt ngoài mọi biên giới hữu vô, từ tình đến cảnh, từ tâm đến vật, từ hiện thực đến siêu thực, từ ẩn dụ đến tượng trưng… Vì thế, mọi luận bàn, đánh giá phải dừng lại, không nên ồn ào, bàn luận, phê bình chi thêm nữa về nguồn thơ, suối thiền:

 

Thuận dòng sinh tử hóa duyên

Không phân biệt chẳng nhị nguyên là gì

Ta trồng hạt giống từ bi

Ngày sau kết trái vô vi cúng dường

 

Hạt giống, chủng tử từ bi tâm, đại bi tâm ấy đã mọc lên sum suê thành những cành nhánh, hoa quả : Linh tâm, linh hồn, linh cảm, linh ứng, linh tự, linh khúc, linh huyền, linh mộng, linh trí, linh tuệ, linh vi, linh diệu, linh ẩn, linh hiện, linh địa, linh thiêng, linh thần, linh dược… vô lượng vô biên giữa vườn thơ Diêu Linh mênh mông, rộng rãi đó rồi. Bất cứ ai hữu duyên đều được thọ hưởng, thưởng thức hương vị tuyệt lành, thanh khiết đó ngay bây giờ, ở đây. Ở đây và bây giờ thở nhẹ lòng, rỗng rang trên từng bước thong dong:

 

Thõng tay vào chợ đề huề

Đạo đời hai ngả đi về thế thôi

 

Cười theo mây trắng sương chiều phiêu phất bên triền núi, tập thơ Cõi Linh của Diêu Linh trên tay vừa khép lại, tôi mới biết nàng thơ sinh ra tại Sài Gòn, lớn lên ở Adelaide, một tiểu bang miền Nam, Úc Châu. Diêu Linh đã tốt nghiệp ngành Tâm lý học và Khoa học Điện toán. Đang làm việc trong lãnh vực Công nghệ, Thông tin. Thích đọc thơ Bùi Giáng, văn Tuệ Sỹ, Phạm Công Thiện…

 

Ngoài văn thơ, nữ sỹ còn thực tập Thiền, yoga, yêu thiên nhiên, làm từ thiện và hoạt động ngoài trời. Sống độc thân, ưa khôi hài, lãng mạn, đàn hát, đọc sách, vẽ và thỉnh thoảng, vác ba lô, lên đường đi du lịch khắp nơi qua mọi xứ miền trên thế giới như: Anh, Pháp, Đức, Nhật, Ý, Đài Loan, Hàn Quốc, Miến Điện, Việt Nam, Thái Lan, Trung Quốc, Ấn Độ, Hà Lan, Na Uy, Campuchia, Singapore, Tân Tây Lan, Tây Ban Nha, Cộng Hòa Czech, Tiểu Vương Quốc Á Rập… Đến đâu cũng hòa âm, khơi mở niềm vui cho những tâm hồn đồng điệu…

 

Trong đó có tôi, một bằng hữu thân tình trên cuộc đăng trình vạn lý thi ca của Diêu Linh. Phải chăng, nàng thơ chính là người em nguyên thủy mà du sỹ này đã từng gặp gỡ, yêu mến, cùng song hành giữa muôn trùng cuộc lữ, từ vô lượng kiếp đến nay?

 

Những ngày cuối năm, đang phiêu bồng theo sông nước Long Xuyên, tôi nhận được tập thơ của Diêu Linh từ Úc Châu gởi về (do sư Giác Tín chuyển lại) với lời đề tặng:

 

Ta từ vô thủy mịt mùng

Bước chưa ra khỏi một vùng nhân duyên

 

Quý mến tặng anh Tâm Nhiên

 

Khiến lòng quá đỗi bồi hồi, xúc động, không ngờ gã du sỹ bụi đời này được nàng thơ tận bên kia đại dương chiếu cố, ưu ái, trải rộng nhiệt tình ra như thế. Càng xúc động hơn, khi thấy ở phần Phụ lục cuối thi phẩm, có bài thơ Muôn Chiều Diêu Linh mà tôi mần tặng nàng thơ, tự bao giờ không nhớ nữa:

 

Diêu Linh nữ sỹ ly kỳ

Rất là gay cấn bước thi ca về

Bàng hoàng giữa tỉnh hay mê

Ta bừng dậy thấy trăng thề nguyện xanh

 

Tự bao giờ thuở ngọn ngành

Người em nguyên thủy gặp thanh thoát ngời

Rồi bao tuế nguyệt xa xôi

Bất ngờ tái ngộ bồi hồi… dạ thưa…

 

Em đi cung bậc thượng thừa

Khắp toàn thế giới cùng mưa nắng tràn

Ta về tấu khúc thênh thang

Theo em cho đến tận ngàn năm sau…

 

Tâm Nhiên

 

Thơ Diêu Linh, trích trong tập thơ Cõi Linh. Văn Hóa Văn Nghệ xuất bản, Sài Gòn 2018

* Phạm Công Thiên. Henry Miller. Phạm Hoàng xuất bản, Sài Gòn 1969

Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
27/03/2024(Xem: 201)
Cầu nguyện, ước nguyện là trạng thái tâm lý ! Phản ảnh sự mong chờ điều gì sẽ diễn ra Sẽ thành tựu đúng như ý …đó mà Và không biết có chính đáng hay còn tham bắt? Cũng không còn ai thắc mắc khi lễ tượng Bồ Tát ! Về sự hiện thân người nữ của Đức Ngài Một trong 32 hoá thân ứng hợp với mọi loài Từ Đế Thích,Tỳ kheo, Thần Kim Cang, Ưu bà Tắc ! Bao trùm sức mạnh huyền diệu, lòng đại từ chân thật !
27/03/2024(Xem: 78)
Em tôi đập đá mua hạt vàng Đôi tay rướm máu nắng chang chang Mồ hôi mặn hay giọt lệ đắng Khóc tuổi thơ từ thuở mất cha. Em tôi bán từng tấm vé số Ngày lang thang trên mọi nẻo đường Tối về lấy vỉa hè làm tổ Đêm ngủ mơ vòng tay yêu thương.
27/03/2024(Xem: 354)
Chinh Phụ Ngâm, nguyên tác của danh sĩ Đặng Trần Côn, diễn nôm song thất lục bát của nữ sĩ Đoàn Thị Điểm là một áng thơ tình kiệt tác của Việt Nam và thế giới. Tập thơ diễn tả nỗi thương nhớ chồng, người chinh phu nơi quan ải, và những đau khổ người khuê phụ thời chiến loạn phải chịu đựng trong sự sự bạo tàn của chiến tranh. Tiếp tục sự đóng góp cá nhân cho công trình bảo tồn và phổ biến văn hóa Việt mà tôi bắt đầu từ tập thơ nhạc song ngữ “A Garden of Vietnamese Lyrics & Verse”, gồm khoảng 150 bài thơ và nhạc của nhiều tác giả, tiền chiến và hiện đại, xuất bản năm 2019, cho đến tác phẩm song ngữ “The Tale of Kiều” được phổ biến năm 2023 qua ebook, sách in, trang mạng và youtube videos, rồi năm giáp thìn này, tôi vừa hoàn tất tập thơ song ngữ “Chinh Phụ Ngâm / Lament Song of a Soldier’s Wife”.
26/03/2024(Xem: 241)
Bọn chúng mình bạn thân 5 đứa, cùng trình độ chung một chí hướng ! Sau hai mươi năm, quyết định hội ngộ nơi hải ngoại phương xa Chọn Úc Châu, được mệnh danh “xứ sở hiền hoà”
25/03/2024(Xem: 99)
Thanh tịnh gia trang Chơn hương giới thể Hồng ân Phật để Phật đạo huy hoàng Việt nam Phật đạo vinh quang Vượt muôn ngàn dặm huy hoàng xa khơi
24/03/2024(Xem: 116)
Ta về núi, tìm lại cảnh nội tâm, Chốn thâm nghiêm, an trú vào hơi thở. Nghe chuông vọng, chim reo dòng suối chảy. Cõi chân Huyền, trú dạ giữa thiền thơ. Ta về núi, chép bản kinh tâm Phật, Giới hộ thân, làm hạnh nguyện chân tu. Nghe sâu thẳm, giữa muôn trùng sóng nghiệp, Gạc não phiền, giữa bến đổ chân như.
21/03/2024(Xem: 717)
Hoa thơm cỏ lạ ven đường Thảnh thơi từng bước dạo vườn thiên nhiên Thái dương hồng rực chân thiên Hồng tươi vạn vật mọi miền đẹp xinh Lối mòn dẫn đến Quang Minh Trên đồi yên đứng một mình tịnh tâm. Đường về qua tượng Quán Âm Hoa từ bi nở thành tâm nguyện cầu Cầu cho nhân loại hết sầu Thảnh thơi an sống bạc đầu còn thơ. Cuộc đời không là giấc mơ Ở trong hiện thực từng hơi thở nồng.
17/03/2024(Xem: 234)
Người thiếu phụ đưa chồng ra nghĩa địa Tiếng gào than xé nát cả khung chiều Giọt mưa lạnh cũng mặn cùng môi đắng Truông cát dài chân ai bước liêu xiêu.
15/03/2024(Xem: 854)
Năm nay Mẹ đã chín hai (92) Đàn con chúc Mẹ thọ dài nhiều hơn Cầu xin chư Phật ban ơn Mẹ luôn vui khỏe, cháu con sum vầy Sớm trưa chiều tối ngày ngày Vui cùng kinh kệ hiển bày tịnh tu Mặc cho ngày tháng phù du Đêm qua ngày tới xuân thu xoay vòng
14/03/2024(Xem: 1203)
Các vị La Hán chùa Tây Phương Tôi đến thăm về lòng vấn vương. Há chẳng phải đây là xứ Phật, Mà sao ai nấy mặt đau thương? Đây vị xương trần chân với tay Có chi thiêu đốt tấm thân gầy Trầm ngâm đau khổ sâu vòm mắt Tự bấy ngồi y cho đến nay.
facebook youtube google-plus linkedin twitter blog
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường,
nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.

May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland,
Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below,
may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma,
the Land of Ultimate Bliss.

Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria
Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery
Senior Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang
Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia
Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600
Website: http://www.quangduc.com ; http://www.tuvienquangduc.com.au (old)
Xin gửi Xin gửi bài mới và ý kiến đóng góp đến Ban Biên Tập qua địa chỉ:
quangduc@quangduc.com , tvquangduc@bigpond.com
KHÁCH VIẾNG THĂM
110,220,567