Dòng Tâm Thức ( Thơ lục bát )

08/04/201319:10(Xem: 10448)

Tác giả :
TT. Thích Nhật Từ

DÒNG TÂM THỨC

(Bốn mươi khổ thơ sáu tám về tâm lý học Phật giáo)
Thích Nhật Từ1999


1. Đất tâm như quả địa cầu,


Chứa đầy hạt giống hoa mầu hành vi.


Tâm là dòng suối nghĩ suy,


Tâm và hạt giống có gì khác đâu.


5. Tâm không tu phải khổ đau,


Như vượn chuyền nhảy không sao đặng dừng,


Xuống lên ba cõi trầm luân,


Từ thời vô thỉ con đường mênh mang.


9. Tâm tu tập thoát khổ nàn,


Dứt đường sanh tử trần gian bao đời,


Như vầng nhật nguyệt rạng ngời,


Chiếu soi muôn vật nơi nơi sáng lòa.


13. Thức, tâm và ý là ba,


Tên dù có khác, vốn là một thôi.


Thức nhằm nhận thức đúng sai,


Bỏ thân chết, nhập vào thai không cùng


17. Tâm gồm thiện, ác, trung dung


Tạo nên nghiệp, chịu muôn trùng trầm luân.


Ý nhằm đối lập vật, thân,


Là nguồn cảm giác, nhận chân cảnh trần.


21. Thức, tâm, ý tạo nghiệp nhân,


Lộn quanh ba cõi, sáu đường đã qua.


Một là thức A-lại-da,


Kho tàng hạt giống vào ra, duy trì,


25. Cội nguồn thế giới nghĩ suy,


Vận hành, chuyển biến chẳng khi nghỉ dừng,


Nguồn nương của thức giác quan,


Như nước: nền của sóng ngàn tràn dâng.


29. Dù vô ngã vẫn thường hằng,


Chứa thâu hạt giống thế gian ba đời.


Mười tám giới, một nguồn khơi,


Không nhiễm, trung tính tùy thời gồm thâu,


33. Không một khác, không trước sau,


Không chung biệt; vốn nương nhau mà thành.


Thức này tương ứng biến hành,


Cũng như xã thọ, thác ngàn chuyển xoay.


37. Khi thân chết, thức gá thai,


Vào ra ba cõi chính ngay phút này,


Định không thọ tưởng vẫn hay


Vận hành sức sống ở đây một mình.


41. A-la-hán mới chỉ đình


Cội nguồn hữu lậu chúng sinh ta-bà.


Thứ hai là thức mạt-na,


Thức này nương a-lại-da mà thành.


45. Bản năng suy nghĩ, tung hoành,


Tương ưng tâm lý biến hành luôn khi,


Tạo nguồn ngã kiến, ngã si,


Ngã mạn, ngã ái, bao đời chẳng buông.


49. Có nhiễm, không giữ tánh thường


Đam mê chấp ngã, tự tồn bản năng,


Nương vào rồi chấp thức tàng


Làm bản ngã, làm cội nguồn cái tôi.


53. Mạt-na sẽ phải hết đời:


Định không thọ tưởng, sáng ngời tâm linh,


Đạo xuất thế: sạch sành sanh


Quả A-la-hán vận hành mới ngưng.


57. Ba là sáu thức giác quan:


Mắt, tai, mủi, lưởi, ý, thân một bầu.


Nhận chân đối tượng khác nhau:


Tai và tiếng, mắt với màu, vân vân.


61. Gồm thiện, ác, và chưa phân,


Tùy theo bản chất nghiệp nhân mà thành.


Ý thức nương ý làm căn,


Pháp trần: đối tượng phát sanh thức này.


65. Phạm vi nhận thức rộng bày,


Trực quan, suy luận đúng sai bao gồm.


Biến hành, biệt cảnh tương ưng,


Thông ba tánh, ba thời gian dặm ngàn.


69. Cội nguồn của nghiệp miệng, thân,


Tạo nên nhận thức, nghiệp nhân mà thành.


Thức này hết sự vận hành,


Trong thiền vô tưởng, vô tâm trong ngoài,


73. Cũng như bất tỉnh, ngủ say,


Ngoài ra, ý thức đêm ngày không nguôi.


Mắt, thân, mủi, lưởi và tai,


Nương theo ý thức chuyển xoay mà thành.


77. Kế là tâm sở: biến hành,


Cảnh riêng, phiền não, thiện nhân, trung hòa.


Biến hành gồm xúc, tưởng, tư,


Tác ý, cảm thọ thảy là năm tên.


81. Cảnh riêng: số cũng như trên,


Dục, thắng giải, niệm cộng thêm hai là


Định thiền, trí tuệ, ấy mà.


Năm này riêng biệt, chẳng khi chung phần.


85. Thiện gồm mười một nghiệp nhân:


Niềm tin, hổ thẹn, xốn xang tâm hồn,


Không tham, không dốt, không sân,


Chính chuyên, nhẹ nhỏm, tinh cần chẳng ngưng,


89. Không sát hại, không để lòng,


Đó là gốc thiện vun trồng gắng nên.


Não phiền gốc có sáu tên.


Tham lam, si dốt, hận sân, ba thằng.


93. Thấy sai, nghi hoặc, tự tôn,


Cộng chung thành sáu cội nguồn tả tơi.


Phiền não nhánh gồm hai mươi:


Hận, hờn, che giấu, chọc đời, ganh ghen,


97. Tà keo, giả dối, siễm xiêng,


Kiêu căng, hãm hại, không tin, biếng lười,


Không xấu hỗ, không sợ đời,


Hôn trầm, bấn loạn, buông xuôi, mê mờ,


101. Không chánh niệm, loạn tâm tư.


Đó là ngành ngọn thặng dư não phiền.


Bất định gồm bốn, theo duyên:


Ăn năn, ngủ nghỉ, kiếm tìm, đặt tâm.


105. Các tâm sở tạo nghiệp nhân


Thiện đem an lạc; ác mang lụy sầu.


Tạo nên hạt giống khác nhau:


Ngộ mê, hạnh phúc, khổ đau, trung hòa,


109. Niết-bàn, sanh tử bao là,


Danh xưng, tướng trạng, khác xa giống loài,


Chậm nhanh, dài vắn, người trời,


Súc sanh, ngạ quỉ, thảnh thơi, buộc ràng.


113. Có hạt giống thuộc thân, tâm,


Giọng lời, thái độ, thế gian, siêu đời,


Trao truyền, sẳn có, học đòi,


Tập tành từ thuở trong thai mẹ truyền,


117. Gia đình, xã hội, giao duyên,


Chung, riêng, giá trị một niềm thủy chung


Theo ta khắp mọi nẻo đường,


Tử sanh bao cõi chẳng buông, chẳng rời.


121. Thức tâm chuyển biến không thôi,


Bao điều phân biệt sanh sôi lớn dần


Tạo thành tập khí, hiện hành,


Hiện hành, tập khí tạo thành từ duyên.


125. Chủ thể, đối tượng tạo nên


Đều do duyên khởi, cội nguồn thế gian.


Vì duyên khởi, tánh rỗng không,


Không sanh, không diệt, không thường đoạn đâu.


129. Nhân duyên đủ: hiện tỏ làu,


Nhân duyên thiếu, điểm tương giao không thành.


Không đi đến, không chậm nhanh,


Không "không," không "có," không "thành hoại" nhau.


133. Chấp thường đoạn phải khổ đau,


Chấp ngã, sở hữu: vùi đầu bến mê.


Đạo giác ngộ bỏ chấp nê,


Xả buông, không trụ: đường về chơn như.


137. Lạc an, định tĩnh tâm tư,


Không cầu, không đắc, thản thư đất trời.


Chủ thể rụng, đối tượng rơi,


Một là tất cả, đời đời tương dung.


141. Đối đầu sanh tử tới cùng,


Giữ tâm chánh niệm, vững lòng chân tu,


Quán soi thực tại, chơn như,


Quyết tâm chuyển hóa thặng dư não phiền.


145. Tu thiền định thấy nhân duyên,


Thấy duyên khởi thấy đạo thiền tràn dâng,


Thấy pháp tánh từ thế gian,


Thấy chư Phật, thấy nhất chân muôn loài.


149. Bừng tuệ giác từ cuộc đời


Tỏ chân như từ luân hồi khổ đau,


Mê và ngộ chẳng khác nhau


Trần gian – cực lạc, một màu xưa nay.


153. Niết-bàn, sanh tử: không hai,


Đắc là vô đắc, không ngoài không trong.


Chánh tâm, sanh tử ngược dòng,


Sống trong hiện tại, thong dong tâm hồn.


157. Thảnh thơi trong cõi càn khôn,


Nụ cười giải thoát ngát hương mọi miền,


Niết-bàn: hạnh phúc siêu nhiên,


Lìa sanh tử, dứt mọi duyên luân trầm.

---o0o---

Trước Sau

In Trang

Gửi ý kiến của bạn

Tắt

Telex

VNI

Trang đầu Trang trước 42 43 44 45 46 47 48 Trang sau Trang cuối

Tĩnh Toạ Đêm Khuya (thơ)

11/08/2022(Xem: 3183)

TT. Thích Chúc Hiền

Đêm khuya lặng lẽ tịnh an miền Sổ tức điều hoà thân tọa yên Quá khứ không tìm tâm định tĩnh Tương lai chẳng nghĩ ý tinh chuyên Quay về chánh niệm nương đèn tuệ Hướng đến chơn thiền tựa cội nguyên Nhân ngã thị phi mong rũ bỏ Thanh bình hiển hiện phước lành duyên

Đọc thêm

Biết nói gì đây (thơ)

11/08/2022(Xem: 3089)

Cư Sĩ Huệ Hương

Ban gửi mình email…một chút buồn khó tả (1) Làm sao, cách nào … để dừng lại cuộc chơi Trần gian đó …bồn chồn tiếng gọi thôi mời Trên đỉnh dốc … chút im lặng điệp khúc buồn hoang dại !

Đọc thêm

Hôm nay con về (thơ)

11/08/2022(Xem: 2633)

Cư Sĩ Diệu Danh

Hôm nay con về vào mùa An Cư Kiết hạ, Con đã nghe rồi cỏ cây rộn rã tiếng cười vui Đón con về, Vu Lan mùa báo hiếu Ngẩng lên nhìn Đức Phật nghe lòng cảm xúc, tiếng gọi tự ngàn xưa.

Đọc thêm

Chiếc Y Vàng (thơ)

09/08/2022(Xem: 2837)

Cư Sĩ Diệu Danh

Kính bạch TT Tâm Phương, bài viết của Thầy thật ý nghĩa mà trong mùa Vu Lan này con được đọc, có hình ảnh Mẹ Tâm Thái trong Niệm Ân Tam Bảo, Mẹ đã xây dựng làm nền cho Thầy, Thầy Nguyên Tạng và NS Tâm Vân từ khi còn bé, bằng cách Mẹ đã gieo hạt mầm Tam Bảo của tự thân vào trong tâm khảm của các con của Mẹ, nhờ đó mà các con của Mẹ đã lên đường đi vào nhà Như Lai, mặc áo Như Lai và ngồi Pháp Tòa Như Lai. Con cảm ơn Thầy và Kính nguyện Mười Phương Chư Phật cho Thầy pháp thể khinh an, chúng sanh dị độ

Đọc thêm

Đến, Đi trong kiếp nhân sinh (thơ)

08/08/2022(Xem: 4803)

Cư Sĩ Huệ Hương

Là Phật tử : Cần có sứ mệnh truyền thừa, làm tỏ rạng, Giá trị nhân bản, đạo đức, Từ Bi Dũng cảm, khai phóng những chướng ngại gì Để thành tựu đức tin, phát huy trí tuệ !!! Hãy tiên phong vun trồng và khích lệ Người người thập thiện đạo cần phải thực hành Mọi pháp môn luôn khuyến khích làm lành Và cần nhất nên nghe pháp hiểu rõ ý nghĩa.

Đọc thêm

Trái Tim của Mẹ (thơ)

05/08/2022(Xem: 6626)

Trái tim Mẹ là kỳ quan của vũ trụ. Nước mắt Mẹ nhiều hơn một đại dương Đạo Phật là Đạo Hiếu… ….Hãy trân quý giá trị tình thương Vô bờ bến….Mẹ Cha chưa hề đặt điều kiện.

Đọc thêm

Mẹ kính yêu (thơ)

05/08/2022(Xem: 3401)

Cư Sĩ Diệu Danh

Bao lâu rồi thưa Mẹ? Nơi xứ lạ quê người Con lạc loài đơn côi Mỗi năm Vu Lan về Con nghe lòng tái tê! Làm sao con quên được Khi con còn bé nhỏ Mẹ dắt con đến chùa

Đọc thêm

Mẹ Vẫn Bên Con (thơ)

04/08/2022(Xem: 4185)

Phật tử Thanh Phi

Vu Lan, con cài hoa trắng Có nghĩa là Mẹ đã vắng trần gian Nỗi nhớ thương bỗng dâng tràn Trong hai khóe mắt đôi hàng lệ rơi Mẹ không còn nữa trên đời Nhưng sao con thấy... Mẹ ơi gần kề!

Đọc thêm

Kệ thực tập: Sống Từng Ngày Dễ Thương

04/08/2022(Xem: 3749)

HT Thích Tịnh Từ

Hạnh phúc thay được sống Bên Tăng đoàn Thế Tôn Thực hành niệm định tuệ Sống từng ngày dễ thương.

Đọc thêm

Công ơn của Mẹ (thơ)

04/08/2022(Xem: 3862)

Cư Sĩ Diệu Danh

Công Mẹ như núi như non Tình Mẹ như biển suối ngàn Đại Dương Làm sao trả hết công ơn tràn đầy Ân Mẹ quả thật sâu dầy Vì con Mẹ phải muôn sầu đắng cay

Đọc thêm

Trang đầu Trang trước 42 43 44 45 46 47 48 Trang sau Trang cuối