Dòng Tâm Thức ( Thơ lục bát )

08/04/201319:10(Xem: 10875)

Tác giả :
TT. Thích Nhật Từ

DÒNG TÂM THỨC

(Bốn mươi khổ thơ sáu tám về tâm lý học Phật giáo)
Thích Nhật Từ1999


1. Đất tâm như quả địa cầu,


Chứa đầy hạt giống hoa mầu hành vi.


Tâm là dòng suối nghĩ suy,


Tâm và hạt giống có gì khác đâu.


5. Tâm không tu phải khổ đau,


Như vượn chuyền nhảy không sao đặng dừng,


Xuống lên ba cõi trầm luân,


Từ thời vô thỉ con đường mênh mang.


9. Tâm tu tập thoát khổ nàn,


Dứt đường sanh tử trần gian bao đời,


Như vầng nhật nguyệt rạng ngời,


Chiếu soi muôn vật nơi nơi sáng lòa.


13. Thức, tâm và ý là ba,


Tên dù có khác, vốn là một thôi.


Thức nhằm nhận thức đúng sai,


Bỏ thân chết, nhập vào thai không cùng


17. Tâm gồm thiện, ác, trung dung


Tạo nên nghiệp, chịu muôn trùng trầm luân.


Ý nhằm đối lập vật, thân,


Là nguồn cảm giác, nhận chân cảnh trần.


21. Thức, tâm, ý tạo nghiệp nhân,


Lộn quanh ba cõi, sáu đường đã qua.


Một là thức A-lại-da,


Kho tàng hạt giống vào ra, duy trì,


25. Cội nguồn thế giới nghĩ suy,


Vận hành, chuyển biến chẳng khi nghỉ dừng,


Nguồn nương của thức giác quan,


Như nước: nền của sóng ngàn tràn dâng.


29. Dù vô ngã vẫn thường hằng,


Chứa thâu hạt giống thế gian ba đời.


Mười tám giới, một nguồn khơi,


Không nhiễm, trung tính tùy thời gồm thâu,


33. Không một khác, không trước sau,


Không chung biệt; vốn nương nhau mà thành.


Thức này tương ứng biến hành,


Cũng như xã thọ, thác ngàn chuyển xoay.


37. Khi thân chết, thức gá thai,


Vào ra ba cõi chính ngay phút này,


Định không thọ tưởng vẫn hay


Vận hành sức sống ở đây một mình.


41. A-la-hán mới chỉ đình


Cội nguồn hữu lậu chúng sinh ta-bà.


Thứ hai là thức mạt-na,


Thức này nương a-lại-da mà thành.


45. Bản năng suy nghĩ, tung hoành,


Tương ưng tâm lý biến hành luôn khi,


Tạo nguồn ngã kiến, ngã si,


Ngã mạn, ngã ái, bao đời chẳng buông.


49. Có nhiễm, không giữ tánh thường


Đam mê chấp ngã, tự tồn bản năng,


Nương vào rồi chấp thức tàng


Làm bản ngã, làm cội nguồn cái tôi.


53. Mạt-na sẽ phải hết đời:


Định không thọ tưởng, sáng ngời tâm linh,


Đạo xuất thế: sạch sành sanh


Quả A-la-hán vận hành mới ngưng.


57. Ba là sáu thức giác quan:


Mắt, tai, mủi, lưởi, ý, thân một bầu.


Nhận chân đối tượng khác nhau:


Tai và tiếng, mắt với màu, vân vân.


61. Gồm thiện, ác, và chưa phân,


Tùy theo bản chất nghiệp nhân mà thành.


Ý thức nương ý làm căn,


Pháp trần: đối tượng phát sanh thức này.


65. Phạm vi nhận thức rộng bày,


Trực quan, suy luận đúng sai bao gồm.


Biến hành, biệt cảnh tương ưng,


Thông ba tánh, ba thời gian dặm ngàn.


69. Cội nguồn của nghiệp miệng, thân,


Tạo nên nhận thức, nghiệp nhân mà thành.


Thức này hết sự vận hành,


Trong thiền vô tưởng, vô tâm trong ngoài,


73. Cũng như bất tỉnh, ngủ say,


Ngoài ra, ý thức đêm ngày không nguôi.


Mắt, thân, mủi, lưởi và tai,


Nương theo ý thức chuyển xoay mà thành.


77. Kế là tâm sở: biến hành,


Cảnh riêng, phiền não, thiện nhân, trung hòa.


Biến hành gồm xúc, tưởng, tư,


Tác ý, cảm thọ thảy là năm tên.


81. Cảnh riêng: số cũng như trên,


Dục, thắng giải, niệm cộng thêm hai là


Định thiền, trí tuệ, ấy mà.


Năm này riêng biệt, chẳng khi chung phần.


85. Thiện gồm mười một nghiệp nhân:


Niềm tin, hổ thẹn, xốn xang tâm hồn,


Không tham, không dốt, không sân,


Chính chuyên, nhẹ nhỏm, tinh cần chẳng ngưng,


89. Không sát hại, không để lòng,


Đó là gốc thiện vun trồng gắng nên.


Não phiền gốc có sáu tên.


Tham lam, si dốt, hận sân, ba thằng.


93. Thấy sai, nghi hoặc, tự tôn,


Cộng chung thành sáu cội nguồn tả tơi.


Phiền não nhánh gồm hai mươi:


Hận, hờn, che giấu, chọc đời, ganh ghen,


97. Tà keo, giả dối, siễm xiêng,


Kiêu căng, hãm hại, không tin, biếng lười,


Không xấu hỗ, không sợ đời,


Hôn trầm, bấn loạn, buông xuôi, mê mờ,


101. Không chánh niệm, loạn tâm tư.


Đó là ngành ngọn thặng dư não phiền.


Bất định gồm bốn, theo duyên:


Ăn năn, ngủ nghỉ, kiếm tìm, đặt tâm.


105. Các tâm sở tạo nghiệp nhân


Thiện đem an lạc; ác mang lụy sầu.


Tạo nên hạt giống khác nhau:


Ngộ mê, hạnh phúc, khổ đau, trung hòa,


109. Niết-bàn, sanh tử bao là,


Danh xưng, tướng trạng, khác xa giống loài,


Chậm nhanh, dài vắn, người trời,


Súc sanh, ngạ quỉ, thảnh thơi, buộc ràng.


113. Có hạt giống thuộc thân, tâm,


Giọng lời, thái độ, thế gian, siêu đời,


Trao truyền, sẳn có, học đòi,


Tập tành từ thuở trong thai mẹ truyền,


117. Gia đình, xã hội, giao duyên,


Chung, riêng, giá trị một niềm thủy chung


Theo ta khắp mọi nẻo đường,


Tử sanh bao cõi chẳng buông, chẳng rời.


121. Thức tâm chuyển biến không thôi,


Bao điều phân biệt sanh sôi lớn dần


Tạo thành tập khí, hiện hành,


Hiện hành, tập khí tạo thành từ duyên.


125. Chủ thể, đối tượng tạo nên


Đều do duyên khởi, cội nguồn thế gian.


Vì duyên khởi, tánh rỗng không,


Không sanh, không diệt, không thường đoạn đâu.


129. Nhân duyên đủ: hiện tỏ làu,


Nhân duyên thiếu, điểm tương giao không thành.


Không đi đến, không chậm nhanh,


Không "không," không "có," không "thành hoại" nhau.


133. Chấp thường đoạn phải khổ đau,


Chấp ngã, sở hữu: vùi đầu bến mê.


Đạo giác ngộ bỏ chấp nê,


Xả buông, không trụ: đường về chơn như.


137. Lạc an, định tĩnh tâm tư,


Không cầu, không đắc, thản thư đất trời.


Chủ thể rụng, đối tượng rơi,


Một là tất cả, đời đời tương dung.


141. Đối đầu sanh tử tới cùng,


Giữ tâm chánh niệm, vững lòng chân tu,


Quán soi thực tại, chơn như,


Quyết tâm chuyển hóa thặng dư não phiền.


145. Tu thiền định thấy nhân duyên,


Thấy duyên khởi thấy đạo thiền tràn dâng,


Thấy pháp tánh từ thế gian,


Thấy chư Phật, thấy nhất chân muôn loài.


149. Bừng tuệ giác từ cuộc đời


Tỏ chân như từ luân hồi khổ đau,


Mê và ngộ chẳng khác nhau


Trần gian – cực lạc, một màu xưa nay.


153. Niết-bàn, sanh tử: không hai,


Đắc là vô đắc, không ngoài không trong.


Chánh tâm, sanh tử ngược dòng,


Sống trong hiện tại, thong dong tâm hồn.


157. Thảnh thơi trong cõi càn khôn,


Nụ cười giải thoát ngát hương mọi miền,


Niết-bàn: hạnh phúc siêu nhiên,


Lìa sanh tử, dứt mọi duyên luân trầm.

---o0o---

Trước Sau

In Trang

Gửi ý kiến của bạn

Tắt

Telex

VNI

Trang đầu Trang trước 163 164 165 166 167 168 169 Trang sau Trang cuối

Đọc "Mẹ Hiền", Thi Phẩm của Nguyễn Sĩ Long

12/09/2018(Xem: 13382)

Đọc "Mẹ Hiền", Thi Phẩm của Nguyễn Sĩ Long, Qua sự giới thiệu của anh Phù Vân tôi hân hạnh được biết Thi hữu Nguyễn Sĩ Long hiện ở Áo, là tác giả thi phẩm: Mẹ Hiền. Xuất bản tháng 6 năm 2018. Và tôi được một bản gởi tặng. Xin có đôi lời cảm nhận sau khi đọc thi phẩm cùng lời vô vàn biết ơn. Mẹ Hiền, hai tiếng nầy nghe thân thương, êm ái, ngọt ngào biết bao. Nghe mãi không nhàm, nghe hoài không chán. Bởi chúng ta ai cũng có sự hiện diện của mẹ hiền trong tâm. Mẹ hiền là suối mát, là giọt sương mai tưới tẩm cho hoa lá cỏ cây. Mẹ hiền là nguồn yêu thương đang tuôn chảy bất tận trong huyết quản của chúng ta. Mẹ hiền là hương hoa, đường mật, bánh kẹo, sửa ngọt hiến tặng cho nhu cầu tuổi nhỏ, và hình như kể cả tuổi già nữa. Có một lần tôi nghe Thầy Nhất Hạnh định nghĩa về mẹ như sau: “Ý niệm về mẹ thường không thể tách rời ý niệm về tình thương. Mà tình thương là một chất liệu ngọt ngào, êm dịu và cố nhiên là ngon lành. Con trẻ thiếu tình thương thì không lớn lên được. Người lớn thi

Đọc thêm

Chung Một Niềm Đau (thơ)

12/09/2018(Xem: 8368)

Sáng nay, 11-9 nhớ lại hai toà cao ốc ở New York bị khủng bố tấn công biết bao mạng người đã chết. Con đã có giây phút yên lặng nguyện cầu và viết bài này để chia sẻ. Chung một niềm đau xót tim gan Tháng chín mười một cảnh hoang tàn Lửa ngùn bốc cháy toà cao ốc Cả biết bao người xác nát tan. Sáng nay ngồi lặng trong giây phút Nhớ lại cảnh xưa thật bẽ bàng Chắp tay nguyện cầu người đã chết Mong người còn lại sống bình an.

Đọc thêm

Cao Đẹp Người Tu (thơ)

08/09/2018(Xem: 8917)

Thích Viên Thành

Trì bình khất thực hạnh Tăng Già (1) Đệ tử truyền thừa Đức Thích Ca Một bát ba y (2) hành chánh Pháp Bát phong (3) tam độc chuyển thành hoa Thong dong tự tại trên đường giác Lận đận cứu mê thoát lửa nhà (4) Pháp Ấn (5) cẩm nang hành Phật sự Ta Bà Tịnh Độ vốn không xa (6)

Đọc thêm

Con Nhện (thơ)

05/09/2018(Xem: 8757)

Tâm Minh Ngô Tằng Giao

Ngày xưa có một ông sư Ngồi thiền tinh tấn, rất ư chuyên cần Nhiều năm tu tập qua dần Một ngày trong lúc chú tâm ngồi thiền

Đọc thêm

Ảo Tưởng "cái Tôi" (thơ)

05/09/2018(Xem: 7577)

Cư Sĩ Huệ Hương

Kính bạch Thầy, con có vài vần thơ để cảm tạ Thầy đã sách tấn và quan tâm giúp con tìm được cái ảo tưởng về Cái Tôi mà Sư Viên Minh thường gọi là Bãn Ngã trong các mục hỏi đáp Phải hồn nhiên thật chớ nên ....giả tạo Tiếp nhận cuộc đời với một Tâm an Tỉnh thức rằng mình đã được cho ban Sống đúng thế......đừng mang thêm mặt nạ !!!

Đọc thêm

Tuyển Tập Thơ Tánh Thiện_2018

04/09/2018(Xem: 13865)

Tuyển Tập Thơ Tánh Thiện_2018, Thơ là một thể loại ngôn ngữ gắn liền từ xa xưa với Phật Giáo. Mở bất kỳ một kinh nhật tụng nào, dù truyền thốngNam Tông hay Bắc Tông, bạn cũng sẽ thấy thơ. Đôi khi, kinh nhật tụng là thơ, ngay từ dòng đầu tới dòng cuối. Thơ, hiển nhiên là một phương pháp của đạo. Thơ là một dạng ngôn ngữ cô đọng, từ rất xưa đã gắn liền với nhà Phật. Kinh Pháp Cú là thơ. Một phần rất lớn trong Kinh Tiểu Bộ là thơ. Trong nhiều kinh khác, sau khi Đức Phật thuyết giảng, Ngài tóm tắt bằng mấy đoạn thơ.

Đọc thêm

Vu Lan Nhớ Mẹ (thơ)

03/09/2018(Xem: 8644)

Thích Thông Tuệ

Vu lan lại sắp về rồi Lòng con lại nhớ mưa rơi hôm nào Mẹ già tóc bạc gầy hao Nuôi đàn con dại xanh xao tháng ngày

Đọc thêm

Bùi Giáng: Cái Được Thấy Là Khổ Đế

03/09/2018(Xem: 18441)

Nhiều lời Đức Phật dạy trong kinh điển có thể được nhìn thấy qua nhà thơ Bùi Giáng. Toàn thân Bùi Giáng chính là Khổ Đế hiển lộ qua cái được thấy. Tương tự, với Tập Đế. Nụ cười của Bùi Giáng chính là Đạo Đế hiển lộ an lạc qua cái được thấy. Tương tự, với Diệt Đế. Bùi Giáng đùa giỡn ca ngâm với lời lời ẩn nghĩa chính là diệu chỉ tâm không dính mắc của Kinh Kim Cang, hiển lộ qua cái được thấy và cái được nghe. Bùi Giáng đi đứng nằm ngồi giữa phố như không một nơi để tới chính là diệu chỉ sống với cái Như Thị của Kinh Pháp Hoa, hiển lộ qua cách thõng tay vào chợ. Bùi Giáng viết xuống chữ nghĩa xa lìa có/không, dứt bặt đúng/sai, hễ viết xuống là gửi vào tịch lặng bờ kia chính là diệu chỉ gương tâm rỗng rang của Bát Nhã Tâm Kinh. Đó là hình ảnh nhà thơ Bùi Giáng trong tâm tôi nhiều thập niên qua.

Đọc thêm

Nhị Vị Tôn Sư (thơ)

03/09/2018(Xem: 9023)

Nhị vị Tôn Sư tóc bạc phơ Phút giây hội ngộ thật không ngờ Nụ cười giải thoát, thanh nghiêm tướng Toả sáng vườn tâm đẹp nét thơ

Đọc thêm

Em gái gốc Việt 11 tuổi bị cha dượng sát hại, mẹ bị thương nặng

01/09/2018(Xem: 8901)

Cư Sĩ Tánh Thiện

Em gái gốc Việt 11 tuổi bị cha dượng sát hại, mẹ bị thương nặng, Một bé gái 11 tuổi đã thiệt mạng và mẹ của em bị thương nặng, sau một vụ nổ súng và đâm dao tại Garden Grove vào sáng thứ Tư. Cha dượng của nạn nhân đã bị cảnh sát bắt. Theo Sở cảnh sát Garden Grove, ông Trần Thiện Tánh, 73 tuổi, cha dượng của cô bé 11 tuổi bị đâm chết, được xác định là nghi can trong án mạng. Cảnh sát được gọi đến khu nhà số 8900 đường Blossom, thành phố Garden Grove, để điều tra một vụ bạo động trong gia đình xảy ra lúc 6:30 sáng.

Đọc thêm

Trang đầu Trang trước 163 164 165 166 167 168 169 Trang sau Trang cuối