Tu Viện Quảng Đức105 Lynch Rd, Fawkner, Vic 3060. Australia. Tel: 9357 3544. [email protected]* Viện Chủ: HT Tâm Phương, Trụ Trì: TT Nguyên Tạng   

Hoa Đào Năm Ngoái

02/02/201110:25(Xem: 7991)
Hoa Đào Năm Ngoái

HOA ĐÀO NĂM NGOÁI
Ninh Thượng

"Trước sau nào thấy bóng người,
Hoa đào năm ngoái còn cười gió đông."

Ngữ tình vương vấn. Tâm cảnh xao động. Mối tương dữ sâu sắc giữa thiên nhân trong lần Kim Trọng trở lại vườn Thúy tìm Kiều. Người xưa vắng bóng, chỉ thấy cảnh cũ hoa đào cười trước gió đông ngày xuân. Đó cũng chính là cảnh của Thôi Hộ trong bài thơ dưới đây.

Bài thơ viết theo lối hành đá thảo:

hoadaonamngoai-1

In theo lối chân phương:

hoadaonamngoai-2

Nguyên âm:
Đề tích sở kiến xứ

Khứ niên kim nhật thử môn trung,
Nhân diện đào hoa tương ánh hồng.
Nhân diện bất tri hà xứ khứ,
Đào hoa y cựu tiếu đông phong.*
(Thôi Hộ)

* Có bản chép là:
"Nhân diện chí kim hà xứ khứ
Đào hoa y cựu tiếu xuân phong"

Dịch:
Đề nơi trước gặp gỡ

Cửa đây năm ngoái ngày này
Hoa đào cùng với mặt ai ửng hồng.
Mặt người giờ biết đâu không
Hoa đào còn đó gió đông vẫn cười.
(Ninh Thượng)

Đề nơi trưóc đã thấy

Năm ngoái, ngày này, dưới cánh song,
Hoa đào ánh má, mặt ai hồng.
Mặt ai nay biết tìm đâu thấy,
Chỉ thấy hoa cười trước gió đông.
(Đỗ Bằng Đoàn & Bùi Khánh Đản)

Hoa cười gió đông, một ngữ cảnh soi tỏ vũ trụ tâm linh, phản chiếu toàn vẹn nội tâm chủ thể, một tâm tư hụt hẫng của Thôi Hộ không gặp lại được người đẹp nơi Đào viên chốn cũ năm ngoái.

Đào viên đây chính là đào nguyên dành riêng cho Thôi Hộ. Hoa đào cười cợt cái tính nhút nhát của người thơ và cũng là cười chế nhạo sự bẽ bàng của người thơ không gặp được giai nhân. Hoa đào tưởng chừng không tàn, vẫn tồn tại từ năm ngoái đến nay để cười cợt cùng gió đông. Đó chính là cái tâm ảnh của một bóng hình giai nhân vĩnh cửu trong hồn kẻ đang yêu và không gian tâm lý ở đây khác hẳn với không gian đào nguyên chốn Thiên thai khi Lưu Nguyễn lạc lối:

Thảo thụ tổng phi tiền độ sắc,
Yên hà bất tự vãng niên xuân
(Tái đáo Thiên thai-Tào Đường)

(Cỏ cây hoàn toàn không có sắc mầu độ trước,
Mây khói chẳng giống mùa xuân cũ)

Cảnh xuân phảng phất hồn người không lãnh đạm thờ ơ như trong thơ Sầm Tham:

Đình thụ bất tri nhân khứ tận,
Xuân lai hoàn phát cựu thời hoa
(Sơn phòng xuân sự)

(Cây trong sân không biết là mọi người đã ra đi,
Xuân sang vẫn nở những đóa hoa ngày cũ)

Bài thơ là một tuyệt bút của Thôi Hộ, và được hình thành ghi đậm nét mối lương duyên tuyệt vời của nhà thơ. Vậy Thôi Hộ là ai?

Thôi Hộ tự Ân công, người quận Bác lăng, nay là Định huyện, tỉnh Trực lệ, Trung Hoa, sống vào khoảng niên đại Đường Đức tông. Thôi Hộ vốn lận đận khoa cử lại là người tuấn nhã, phong lưu nhưng sống khép kín, ít giao du. Một bữa trong tiết Thanh minh chàng dạo chơi phía nam thành Lạc Dương. Thấy một khuôn viên trồng đào, hoa tươi thắm nở rộ, rất ngoạn mục. Chàng đến gõ cổng xin nước uống. Lát sau một thiếu nữ cực kỳ diễm lệ đem nước ra và hỏi tên họ chàng. Nhìn nhau "tình trong như đã, mặt ngoài còn e". Uống xong, chàng bỏ đi. Năm sau cũng trong tiết Thanh minh chàng trở lại chốn cũ, nhưng cổng đóng then cài, gọi mãi không thấy ai. Chàng viết bài thơ trên dán trên cổng. Ít bữa sau trở lại, chợt nghe tiếng khóc từ trong nhà vọng ra rồi thấy một ông lão ra hỏi chàng có phải là Thôi Hộ không và cho biết con gái của cụ sau khi đọc xong bài thơ bỏ cả ăn uống, đã chết, xác vẫn còn ở trong nhà. Thôi Hộ tìm vào đến bên xác người con gái, tuy đã tắt thở nhưng vẫn còn ấm và mặt mày vẫn hồng nhuận. Chàng quỳ xuống than van kể lể. Người con gái sống lại. Chàng xin cưới làm vợ.

Đến năm 796, niên hiệu Trinh Nguyên Thôi Hộ đậu tiến sĩ, làm tiết độ sứ Lĩnh Nam. Bài thơ ghi lại mối lương duyên bất hủ của người thơ.



Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
14/04/2022(Xem: 4721)
Phước Lộc song hành niên thọ khang Chín mươi thượng thọ nguyện chu toàn Tinh cần niệm Phật tâm thường lạc Chăm gắng trì kinh ý mãi an Tam Bảo tin sâu hương đạo ngát Nhất tâm nguyện thiết trí tâm nhàn Bốn mùa thanh thản vui con cháu Tâm Thái Cụ Bà đức hạnh lan.
13/04/2022(Xem: 3753)
Học nghiệp quả, thọ mạng một người đi theo số tuổi Thao thức bâng khuâng con số bảy lăm (75) Đỉnh điểm thọ mạng của nam, nữ nhân Mỗi năm thọ tăng chính là đang hưởng nghiệp! Bất thiện hay Thiện sẽ thấy rõ …ai đó mẫn tiệp! Con cháu đầy đàn, cung kính …sức khỏe lại bình hoà
13/04/2022(Xem: 4123)
Muôn vàn diệu pháp trải cùng nơi Khắp chúng triêm ân nhận ánh ngời Đạo cả thênh thang thì chẳng luận Nguồn chơn lặng lẽ vốn không lời Sơ tâm phước lạc nhờ kinh diễn Chánh quả an nhiên thấy kệ rời Sống trọn niềm tin bình cõi thế Theo về trí Nhã quyết đừng rơi.
13/04/2022(Xem: 3708)
Mở cửa tâm hồn, đón bạn thơ, Mở dòng thư ngỏ, đợi mong chờ Mở“Hai Bờ Giấy”, thêm hoài bão Mở web riêng nhà, thỏa ước mơ Mở mảng Đường thi vui xướng họa Mở trang Lục bát, luyện tay cơ Mở lòng thân thiện cùng chia sẻ Mở rộng giao lưu mọi bến bờ.
12/04/2022(Xem: 8656)
Nguyện soi sáng Trần gian bằng tuệ giác Nguyện cứu đời bằng sữa ngọt yêu thương Mang hành trang lục độ để lên đường Đi gieo rắc ánh vàng cho tất cả Và như thế có gì là buồn bã
12/04/2022(Xem: 6870)
Được tin buồn Bạn hiền Lê Duy Đoàn đã tạ thế vào hồi 22:30 giờ ngày 10 tháng 4 năm 2022 trong chuyến đi từ Sài Gòn về thăm quê nhà tại Huế, hưởng thọ 77 tuổi (tuổi thật của anh là Bính Tuất, sinh năm 1946). Lê Duy Đoàn, nguyên quán làng An Ninh Hạ, xã Hương Long, Huế. Anh là cựu học sinh Quốc Học Huế khoá 1957-1964, cựu sinh viên Đại học Sư phạm Huế khoá 1967-1970, cựu giáo sư các trường: Trung học Đệ nhất cấp Hàm Long - Huế, trường Trung học Đại Lộc tỉnh Quảng Nam, trường Quốc Học và trường Gia Hội Huế. Ngoài cương vị thầy giáo, anh Lê Duy Đoàn còn là vị Huynh trưởng khả kính của đoàn Phật tử Huế. Là một giáo sư khoa học, Lê Duy Đoàn còn là một họa sĩ, một nhà văn, nhà hoạt động xã hội nhiệt thành, tâm huyết. Anh ra đi rất nhẹ nhàng, để lại nhiều thương tiếc cho gia đình, bằng hữu và xã hội.
11/04/2022(Xem: 4235)
Mưa rơi buồn se lạnh Ướt áo kẻ mồ côi Qua cửa thiền vắng lặng Vườn sau một đứa ngồi Tháp xanh đầy hoa trái Bóng Tổ trùm cõi thiêng Mộ ai lạnh hương khói Vẫn còn nụ cười Tiên...
11/04/2022(Xem: 4642)
Bước chân viễn xứ trở về Chùa xưa Còn đọng câu thề lợi tha Chậu nằm vắng sắc lá hoa Khô khan bậc cấp thêm già phong sương Vườn sau sân trước lặng buồn Hợp tan Còn mất Bình thường nhân duyên Nắng còn kêu gió huyên thiên Chuông còn gọi mõ nhịp thiền vô âm
09/04/2022(Xem: 5013)
Suốt buổi tìm Xuân Xuân chẳng thấy Giày gai dẫm nát đỉnh mây trời Quay về chợt ngửi hương mai ngát Xuân ở đầu cành đã thắm tươi
09/04/2022(Xem: 4383)
Được tương phùng sau nhiều năm mất liên lạc ! Khác tiểu bang .... năm bạn cùng trường nay lại gặp nhau " Cuộc sống giờ đây muốn biết " quên cả lời chào Chợt giật mình "TƯỚNG TỰ TÂM SINH " ....lý ngộ
facebook youtube google-plus linkedin twitter blog
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường,
nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.

May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland,
Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below,
may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma,
the Land of Ultimate Bliss.

Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria
Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery
Most Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang
Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia
Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600
Website: http://www.quangduc.com
http://www.tuvienquangduc.com.au (old)
Xin gửi Xin gửi bài mới và ý kiến đóng góp đến Ban Biên Tập qua địa chỉ:
[email protected]