Thiền Sư Mật Am Hàm Kiệt (1118-1186) Tổ thứ 14 của Thiền Phái Lâm Tế. 🌺🍀💐🌼🌹🥀🌷🌸🏵️

Nam Mô A Di Đà Phật
  
Kính bạch Sư Phụ,

Bạch Sư Phụ, hôm nay chúng con được học về Thiền Sư Mật Am Hàm Kiệt (1118-1186). Ngài thuộc đời thứ 18 sau Lục Tổ Huệ Năng, và cũng là Tổ thứ 14 của thiền phái Lâm Tế. Thiền sư Mật Am Hàm Kiệt là đệ tử nối pháp của ngài Ứng Am Đàm Hoa.

Ngài sanh năm Canh Dần 1118, ở tỉnh Phước Kiến. Lúc nhỏ, Ngài thông minh, thường chán cảnh trần lao, ngài xin xuất gia với Tổ Ứng Am Đàm Hoa. Tổ Ứng Am Đàm Hoa nhìn biết ngài là sẽ nối truyền tông pháp nên tận tình chỉ dạy.

Một hôm, Tổ hỏi: “thế nào là Chánh Pháp nhãn  tạng”
Sư đáp: “đập vỡ bồn cát”.
Tổ liền gật đầu ấn chứng và là Tổ thứ 14 trong tông Lâm Tế, chánh pháp nhãn tạng nay ta giao cho con và lo giữ gìn.

Sư Phụ giải thích: "đập vỡ bồn cát" ý ngài Mật Am trả lời 4 chữ ấy là liễu đạt công việc đập vỡ cái "võ" vô minh, tát cạn "dòng sông" phiền não để thấy ra được Phật tánh.

Sư Phụ giải thích chi tiết: "Chánh pháp nhãn tạng" là kho tàng Chánh Pháp, đó là Niết Bàn diệu tâm, là lời của Đức Thế Tôn truyền cho Sơ Tổ Ca Diếp trên núi Linh Thứu khi Đức Thế Tôn cầm cành hoa sen đưa lên, chỉ có Ngài Ca Diếp nhận ra yếu chỉ và mỉm cười, từ đó, câu niêm hoa vi tiếu , như một công án, tâm ấn tâm.

Chánh pháp nhãn tạng, niết bàn diệu tánh cũng là thật tướng dung chứa đạo giải thoát, là Phật pháp diệu mầu, là Phật tánh của tất cả chúng sanh. Ngài Ca Diếp nhìn thấy hoa sen, là biểu tượng Phật tánh của chúng sanh, Đức Phật truyền giao trách nhiệm này cho Ngài để giáo hoá chúng sanh, giúp chúg sanh nhận ra được Phật tánh của chính mình. 

Sau khi đắc pháp, ngài Mật Am Hàm Kiệt khai đàn ở chùa Linh Ẩn.
Sư thượng đường dạy chúng: “ Phật nói tất cả pháp để độ tất cả tâm. Ta không có tất cả tâm, đâu cần tất cả pháp"

Sư Phụ giải thích: Thiền Sư Mật Am nhắc lại lời của Lục Tổ Huệ Năng để dạy chúng : "Phật nói tất cả pháp để độ tất cả tâm. Ta không có tất cả tâm, đâu cần tất cả pháp". Có nghĩa là "Chúng sanh đa bệnh, Phât pháp đa phương", mỗi pháp môn là mỗi viên thuốc tri tâm bệnh của chúng sanh:
Bệnh tham, thì dùng thuốc "bố thí" để trị
Bệnh sân thì dùng thuốc "nhẫn nhục, từ bi" để trị
Bệnh si thì dùng thuốc "nhân duyên sinh" để trị
Bệnh "giải đãi" thì dùng thuốc "tinh tấn"...

Đó là Như Lai Thiền, dùng từng phương thuốc để trị từng căn bệnh.

Còn Tổ Sư Thiền chỉ cần dùng 1 phương thuốc duy nhất là "phản quang tự kỷ", quay về với tâm mình, quán sát tâm mình, mọi niệm khởi lên, nhìn thẳng vào nó, nó sẽ tự diệt. Tâm làm chủ các pháp, tâm thanh tịnh, hạnh phúc sẽ theo ta như bóng theo hình.

Ngài Mật Am Hàm Kiệt cũng dùng chữ tâm để khai thị cho chúng đệ tử.
-hữu tướng vô tâm, người có sắc diện đẹp, nhưng tâm không tốt thì sắc đẹp cũng sẽ từ từ hoại diệt.
-hữu tâm vô tướng, người có sắc diện xấu, nhưng có tâm tốt, từ bi hỷ xả thì sắc diện sẽ từ từ đẹp ra.

Khi cao niên, Sư về trụ trì núi Thiên Đồng Thái Bạch Sơn ở Triết Giang để giáo hoá đồ chúng.
Ngày 12-6 năm Bính Ngọ, 1186, niên hiệu Thuần Hy thứ 13, triều vua Hiếu Tông, Sư ngồi kiết già an nhiên thị tịch, thọ thế 77 tuổi, môn đồ làm tháp phụng thờ Ngài tại Trung Phong ở núi Thiên Đồng.

Ngài để lại tác phẩm cho đời, Mật Am Hàm Kiệt Hòa Thượng ngữ lục.

Cuối bài giảng, Sư Phụ diễn ngâm bài thơ tán thán công hạnh của thiển sư Mật Am Hàm Kiệt (1118-1186) của Hoà Thượng Hư Vân do Hoà Thượng Minh Cảnh dịch Việt như sau:

Chánh pháp nhãn tạng khởi đầu tham
Thẩm thấu nghi tình chốn pháp đàm
Tâm chánh đạo tràng thường phẳng lặng
Ý châu , dứt nghiệp rõ thần quang
Tường phù, Hoa tạng, ngôi toà chú
Linh Ẩn, Kính Sơn, vị giác hoàng
Thái Bạch, lối về nơi tĩnh lặng
Thiên Đồng, dựng tháp giữa mây ngàn.

Kính bạch Sư Phụ, hôm nay chúng con được Sư Phụ ban giảng bài pháp về Thiền Sư Mật Am Hàm Kiệt, từ nhỏ Ngài đã chán cảnh trần lao, Ngài xuất gia, được Tổ Ứng Am Đàm Hoa tận tình chỉ dạy và Ngài đắc pháp ngay câu hỏi của Sư Phụ Ứng Am Đàm Hoa, ”thế nào là chánh pháp nhãn tạng” Ngài trả lời bốn chữ duy nhất : “đập vỡ bồn cát “, đập vỡ cái vô minh, Phật tánh liền hiện tiền.

Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật

Cung kính và tri ơn Sư Phụ,
Đệ tử Quảng Tịnh Tâm
(Montréal, Canada).     

** Sư thượng đường nói:" Phật nói tất cả pháp để độ tất cả tâm. Ta không có tất cả tâm, đâu cần tất cả pháp. Đã không có tâm, lại không có Pháp. Núi sông đất đai, chỗ nào được. Thấy nghe hay biết, lại là vật gì?" Sư hét lên một tiếng, nói: "Đến bờ mắt xem nước, đặc biệt một trường sâu, trường sầu".

***

Trở về Mục Lục Bài giảng của TT Nguyên Tạng
về Chư Vị Thiền Sư Trung Hoa

***

Trở về mục lục bài giảng của TT Nguyên Tạng

về Chư Vị Thiền Sư Việt Nam

***

Quang Duc Monastery Youtube Channel