Tu Viện Quảng Đức105 Lynch Rd, Fawkner, Vic 3060. Australia. Tel: 9357 3544. quangduc@quangduc.com* Viện Chủ: HT Tâm Phương, Trụ Trì: TT Nguyên Tạng   

Tìm Thấy Dấu Tích Thiền Viện Trúc Lâm Thời Trần

24/06/201100:48(Xem: 2499)
Tìm Thấy Dấu Tích Thiền Viện Trúc Lâm Thời Trần


TÌM THẤY DẤU TÍCH THIỀN VIỆN TRÚC LÂM THỜI TRẦN


(VietNamNet) - Cuộc khai quật khu vực chùa Báo Ân (xã Dương Quang, Gia Lâm, HN) kéo dài 3 năm trên tổng diện tích 1000m2, được xem là công trình khảo cổ rộng lớn và tập trung bậc nhất của Hà Nội, chỉ sau cuộc khai quật Hoàng thành Thăng Long. Từ đây đã có thể khẳng định sự tồn tại của chùa Báo Ân thời Trần, một trong những Trung tâm lớn nhất của Thiền phái Trúc Lâm Việt Nam.



(Hình): Đầu rồng đất nung thời Trần tìm thấy tại khu khai quật.
Ngôi chùa trong truyền thuyết in dấu ấn vua Trần

Chùa Báo Ân ở Gia Lâm hiện chỉ còn quy mô rất nhỏ bé, nhưng truyền thuyết dân gian còn nhắc tới ngôi chùa Cả to lớn với hàng trăm nóc nhà, mà kiến trúc trung tâm nằm ở gò đất cao phía Tây chùa hiện tại. Chính trên gò đất này, cuộc khai quật của Bảo tàng Lịch sử VN được tiến hành.

Chùa Báo Ân thời Trần, theo Lịch sử Phật giáo Việt Nam, là nơi mà những ông tổ của Thiền phái Trúc Lâm như vua Trần Nhân Tông, Đức Pháp Loa và Đức Huyền Quang đều đã từng trụ trì, giảng kinh hoặc đặt chân đến. Ngoài ra, các chùa khác cũng ghi dấu ấn sự phát triển của phái Trúc Lâm là Vĩnh Nghiêm (Bắc Giang), Côn Sơn (Hải Dương), Phổ Minh Thiên Trường (Nam Định)... Theo Đại đức Thích Thanh Phương (trụ trì chùa Báo Ân ngày nay), chùa Báo Ân thời Trần kiêm cả hành cung và nó là dấu ấn duy nhất của dòng thiền Trúc Lâm trong cả đất Thăng Long.

Lịch sử Phật Giáo VN ghi rõ, năm 1308, vua Trần Anh Tông cho hưng công lại chùa Báo Ân, rồi cho Đức Pháp Loa ra trụ trì. Thời Trần Nhân Tông, ông đã từng tu tại đây. "Tam Tổ Phật giáo VN" kể chuyện vua Trần Nhân Tông, trước khi mất đã đi từ Yên Tử về chùa Báo Ân. Ông đã cùng ăn bữa cháo đạm bạc với các sư ở đây, rồi qua chùa Dâu đề thơ (hiện thơ vẫn còn), sau về lại Yên Tử rồi mất. Tên hiệu của ông là Điều Ngự Giác Hoà và đến nay nhân dân quanh khu vực Báo Ân còn ghi ngày giỗ ông vào ngày 1/1 âm lịch.

Phát lộ kiến trúc chính chùa Báo Ân thời Trần?

Góc tháp cho ta giả thiết về vườn mộ tháp trong khuôn viên chùa Báo Ân thời Trần.
Qua các đợt khai quật rải rác trong 3 năm, các nhà khảo cổ đã tìm thấy các dấu tích kiến trúc với 3 lớp Nguyễn, Lê (Lê Trung Hưng) và Trần. Diễn biến các lớp kiến trúc chứng tỏ sự tồn tại liên tục của chùa với nhiều lần xây mới, tu bổ và sửa chữa. Đáng quan tâm hơn cả là vết kiến trúc Trần với các mảng nền, bó móng, gia cố chân tảng, giếng cổ, đường cống nước, hố ga... Đặc biệt, 200m2 của đợt khai quật cuối trong năm 2004 đã kết hợp cho thấy những phát hiện đáng chú ý hơn cả. Đó là một kết cấu 6 hàng chân cột, rộng 13m.

Đánh giá về tầm cỡ của toà nhà nằm trên kết cấu 6 hàng chân cột kể trên, ông Nguyễn Văn Đoàn, thành viên đoàn khai quật cho rằng: "Quy mô không lớn". Tuy nhiên, ý kiến của PGS Đỗ Văn Ninh lại khác: "Chiều rộng một vì nhà 13m thì không hề nhỏ. Ngay cả Văn Miếu cũng chỉ có 7,5m một vì thôi". Vì vậy, đây rất có thể là kiến trúc chính của công trình.

Mặt bằng của kiến trúc này đã có thể hình dung tương đối, với 3 cạnh nam, bắc, đông khá rõ ràng (riêng mặt Tây vì vướng nhà dân nên còn bỏ ngỏ). Như vậy đã có thể khẳng định sự tồn tại của ngôi chùa Báo Ân thời Trần đúng như sử sách và truyền thuyết dân gian lưu truyền trên gò phía Tây của ngôi chùa ngày nay. Tại các hố 2 và 3 thấy các vết xỉ lò, nền đất cháy và 2 lò nung (đa số các nhà nghiên cứu cho là lò luyện kim loại) niên đại thế kỷ 17-18. Các lò này cho chúng ta giả thiết là sau khi chùa Báo Ân thời Trần đổ nát thì một phần mặt bằng đã được sử dụng làm các xưởng thủ công.

Tại hố thứ 5 (hố thám sát, diện tích 8m2), các nhà khảo cổ tìm thấy một mảnh góc tháp kích thước lớn, niên đại Trần, trang trí văn hình khánh. Tuy mới chỉ dừng lại ở việc tìm thấy các góc tháp (chỗ mở hố đã là vườn nhà dân, nên không thể đào tiếp) nhưng có thể đưa ra giả thiết rằng khu vực này rất gần với khu tháp mộ vốn có ở phía Bắc trong mặt bằng tổng thể của ngôi chùa Báo Ân xưa. (Các tháp mộ không phải là kiến trúc hiếm hay lạ ở các chùa xưa - ví dụ, chùa Tiêu Sơn ở Bắc Ninh có đến 16 tháp mộ rải rác trong vườn, một trong những tháp đó được dùng để đặt nhục thân của thiền sư Như Trí có tuổi 300 năm mới phát lộ giữa năm 2004).

Hiện vật tìm thấy trong cuộc khai quật này khá phong phú, gồm các đồ gốm sứ thời Trần, Lê, đồ đồng và nhiều vật liệu trang trí kiến trúc như gạch lát nền, ngói mũi hài có gắn khối tượng và lá đề, mảnh vỡ chân sa thạch có chạm cánh sen, lá đề trang trí rồng, các mảnh góc tháp. Nổi bật là một đầu rồng trang trí bờ nóc kiến trúc kích thước khá lớn, niên đại Trần. Hiện vật này đã khẳng định ít nhiều sự có mặt của hoàng tộc trong lịch sử tu ở ngôi chùa này.

Hiện, các hố khai quật đã được dải nilon và lấp cát để bảo quản tại chỗ, các hiện vật được làm sạch hoặc phục nguyên. Công việc khai quật đã phát lộ và hứa hẹn phát lộ những dấu tích kiến trúc đáng quý phải tạm dừng vô thời hạn. Một trong các lý do là nhà dân đã bao kín xung quanh chùa, giới hạn khu vực khảo cổ.

Doãn Diễm
http://vietnamnet.vn/vanhoa/vandekhac/2005/02/371937/

Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
22/08/2024(Xem: 481)
Trước đây, chúng tôi có viết bức tâm thư vận động hùn phước để xây cổng Tam Quan Tu Viện Vạn Hạnh, tọa lạc tại khu phố Vạn Hạnh, phường Phú Mỹ, thị xã Phú Mỹ, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, nhưng do kinh phí quá hạn hẹp nên chưa hoàn thiện được cổng Tu Viện nhằm trang nghiêm chốn Già Lam thêm đượm nét hưng quang.
22/08/2024(Xem: 1069)
Tu viện Giác Hải tọa lạc trên núi Ông Sư (núi Phổ Đà), thôn Xuân Tự, xã Vạn Hưng, huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hòa. Từ Nha Trang theo quốc lộ I hướng ra Bắc khoảng 54 km, đến cổng làng Xuân Tự, có đường vào chùa.
21/07/2024(Xem: 1397)
Khóa tu mùa Hạ "Tu tập Chánh niệm" năm nay được diễn ra trong suốt 4 ngày từ ngày 18 đến 21 tháng 7 tại chùa Sắc Tứ Kim Sơn (X. Vĩnh Ngọc - Tp. Nha Trang). Sáng ngày Rằm tháng 6 năm Giáp Thìn (nhằm 20/7/2024), ngày thứ 3 của Khoá Tu, Hoà thượng trụ trì Thích Nguyên Minh cùng môn đồ pháp quyến đã trang nghiêm tổ chức lễ Húy kỵ lần thứ 40 của Hoà thượng Tôn sư Tâm Huệ, hiệu Ấn Đạo, tự Hưng Công, đồng thời long trọng cử hành lễ Khánh tạ đại trùng tu Chùa sau thời gian dài 5 năm thi công xây dựng trùng kiến và Cúng dường Trai Tăng…
29/06/2024(Xem: 1790)
Lâu lắm rồi trong lòng người viết lại có dịp trỗi dậy sự mến tin về một vị tăng trẻ, đã dành thời gian quan trọng nhất của tuổi thanh xuân và lòng nhiệt huyết cho tâm nguyện của mình, tự nguyện dấn thân vào nơi gian khó để hỗ trợ những người con Phật nghèo khó nơi vùng xa hẻo lánh, tìm cầu Phật đạo. Thưa trước vài điều như vậy vì trong một thời gian dài , niềm tin đó dành cho thế hệ Tăng Ni trẻ của cá nhân người viết có nhiều giảm sút theo hệ toán trừ, ngày một đi xuống, dù rằng hy vọng đó chỉ là nhận định chủ quan, khiếm diện khi không khỏa lấp được góc nhìn với nhiều cơn lốc thổi qua mạnh mẻ từ nhiều thập nên qua.
19/06/2024(Xem: 1525)
Thầy trụ trì chùa LINH SƠN PHÁP TẠNG (xã Bình Lộc, huyện Diên Khánh, tỉnh Khánh Hoà) kể cho biết: Vào thời điểm ngôi chùa làng xuống cấp hư hoại, ngôi chánh điện thì chật hẹp trong khi bà con phật-tử ngày càng về chùa tụng kinh nghe pháp đông vui, có một vị thí chủ ngành Dược đã phát tâm cúng dường để Thầy xây dựng chùa lớn khang trang với số tịnh tài lên đến 50.000 Mỹ kim. Nhưng lúc đó, Thầy đã không nhận tiền, Thầy chỉ nhận chùa khi nào vị thí chủ tự lo hoàn tất thi công xây dựng. Thầy không muốn tay mình chạm dính đến tiền bạc. Chính hạnh này của Thầy mà vị thí chủ đã thêm tôn kính và tin tưởng ở vị trụ trì chân tu, nên đã lo toan tiến hành xây chùa từ A đến Z, đến khi hoàn mãn thì giao đến Thầy ký nhận ngôi chùa mới và đẹp với lối kiến trúc khác biệt so với những ngôi chùa ở miền Trung.
25/04/2024(Xem: 1516)
Theo điểm danh chưa đầy đủ, sau khi xác minh thực địa thì danh sách "Những con đường mang tên Chùa ở Nha Trang và huyện Diên Khánh” mà tôi nắm được thông tin và hình ảnh có được những con đường sau đây: - Chùa Long Sơn (tức chùa Phật Trắng, còn được gọi là chùa Phật Học) vì vậy mà con đường tắt đi bên phía Mả Vòng men theo chân đồi Trại Thuỷ để đến Trường Bồ Đề và Phật Học Viện Trung Phần được mang tên "Phật Học". - Chùa Hải Đức, đường "Hải Đức" ở phường Phương Sơn. - Chùa Thiên Phú, đường "Chùa Thiên Phú", thôn Phú Vinh, xã Vĩnh Thạnh. - Chùa Phú Đức, đường "Phú Đức", phường Vĩnh Hòa. - Chùa Phước Huệ, đường "Phước Huệ", phường Vĩnh Hải. - Chùa Đông Phước, đường "Đông Phước", phường Phước Long. - Chùa Sắc Tứ Liên Hoa, đường "Liên Hoa" ở xã Vĩnh Ngọc. - Chùa Sắc Tứ Minh Thiện, đường "Chùa Minh Thiện", thôn Thanh Minh, xã Diên Lạc-Diên Khánh.
17/10/2023(Xem: 1986)
Chùa Phật giáo huyện Phong Điền (Phước Lâm tự) tọa lạc tại km 26, quốc lộ 1A, thôn Đông Lâm, xã Phong An, huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế Chùa được chư vị Hòa thượng Thích Tâm Thọ, Thích Lưu Hòa, Thích Tánh Tịnh khai sơn vào tháng 6 năm 2015 trên diện tích 1 hecta. Được sự trợ duyên của chư Tôn đức Tăng Ni, sự phát tâm hộ trì của Phật tử Như Ngọc cùng nhiều thiện nam tín nữ Phật tử gần xa, Thượng tọa Thích Ngộ Tùng, Trưởng Ban Trị sự Phật giáo huyện Phong Điền, trụ trì chùa đã tổ chức Lễ khởi công xây dựng vào ngày 26 tháng 7 năm 2015.
05/10/2023(Xem: 2295)
“Chuông chùa vang vọng trong đêm vắng Thức tỉnh tâm ai còn não phiền”. Đã từ rất lâu, tiếng chuông chùa luôn gắn bó với người dân Việt Nam qua các giai đoạn lịch sử. Những ngôi chùa gắn liền vào tổng thể kiến trúc Huế trọn vẹn, hài hòa như chính đạo Phật đã hòa tan vào lòng đời, lòng người xứ Huế. Tìm về với những ngôi chùa Huế cũng chính là tìm về một phần quan trọng làm nên văn hóa Huế.
03/10/2023(Xem: 2247)
Khánh Hòa: Được tin Hòa Thượng Thích Tuệ Sĩ, Bậc tòng lâm thạch trụ của Phật giáo Việt Nam, vị giáo thọ uy đức của Phật Học Viện Trung Phần Hải Đức Nha Trang một thời, lâm trọng bệnh và đang điều trị tại bệnh viện quốc tế tại TP. Hồ Chí Minh, sáng Chủ Nhật ngày 17 tháng 8 năm Quý Mão (01/10/2023), chư Tôn đức Tăng tại Khánh Hòa đã quang lâm về chùa Tân Chánh - Diên Khánh, để tổ chức lễ tụng kinh kỳ an, nguyện hồi hướng công đức lành, cầu nguyện cho Hòa Thượng được tứ đại an hòa, pháp thể khinh an, hoàn thành tâm nguyện hoằng pháp, trước tác và phiên dịch Bảo Tạng của mình, vì sự lợi lạc của Phật giáo Việt nam và cộng đồng Phật giáo trên toàn thế giới. Tùng duyên tùng sự, chư Tôn đức Tăng cũng đã cầu nguyện cho thế giới hòa bình và nước nhà Việt Nam luôn hưng thịnh và phát triển.
01/10/2023(Xem: 2365)
Sáng 29-9 (15- 8 năm Quý Mão), chư tôn đức Tăng Ni cùng đông đảo Phật tử đã vân tập tại Chánh điện chùa Long Sơn để dự lễ Huý Nhật lần thứ 10 (2013-2023) đức Trưởng lão Hoà thượng Thích Chí Tín – trụ trì chùa Long Sơn và hiệp kỵ chư tôn Hoà thượng giáo phẩm, lãnh đạo GHPGVN tỉnh Khánh Hoà qua các thời kỳ.
facebook youtube google-plus linkedin twitter blog
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường,
nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.

May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland,
Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below,
may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma,
the Land of Ultimate Bliss.

Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria
Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery
Most Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang
Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia
Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600
Website: http://www.quangduc.com
http://www.tuvienquangduc.com.au (old)
Xin gửi Xin gửi bài mới và ý kiến đóng góp đến Ban Biên Tập qua địa chỉ:
quangduc@quangduc.com