Tu Viện Quảng Đức105 Lynch Rd, Fawkner, Vic 3060. Australia. Tel: 9357 3544. quangduc@quangduc.com* Viện Chủ: HT Tâm Phương, Trụ Trì: TT Nguyên Tạng   

5. Nói chuyện: 19 tháng 11 năm 1985

07/07/201106:16(Xem: 2663)
5. Nói chuyện: 19 tháng 11 năm 1985

TƯƠNG LAI LÀ NGAY LÚC NÀY
NÓI CHUYỆN CUỐI CÙNG Ở ẤN ĐỘ
Nguyên tác: THE FUTURE IS NOW Krishnamurti’s Last Talks In India
Lời dịch: Ông Không 2008

VARANASI

Nói chuyện cùng công chúng lần thứ hai tại Rajghat [6]
Ngày 19 tháng 11 năm 1985

Chúng ta được phép tiếp tục điều gì chúng ta đang nói sáng hôm qua chứ? Như chúng ta đã nói, chúng ta đang cùng nhau thực hiện một chuyến hành trình dài, trong một chiếc xe lửa, một chuyến đi rất dài, xuyên suốt thế giới, và chuyến hành trình đó bắt đầu cách đây hai triệu rưỡi năm. Và trong suốt khoảng thời gian dài đó, và không gian, chúng ta đã có quá nhiều trải nghiệm. Và những trải nghiệm đó được lưu trữ trong bộ não chúng ta, tầng ý thức bên ngoài và tầng ý thức sâu thẳm bên trong của nó. Và, cùng nhau, bạn và người nói sẽ tìm hiểu, khám phá. Không phải chỉ một mình người nói đang trình bày, tất cả chúng ta đều đang nói, duy chỉ người nói đang chuyển nó thành ngôn từ. Và những từ ngữ có một ý nghĩa rất quan trọng, không chỉ là từ vựng, nhưng chiều sâu của từ ngữ, sự quan trọng của từ ngữ, ý nghĩa của từ ngữ. Và như chúng ta đã nói ngày hôm qua, bạn và người nói, đang cùng nhau thực hiện một chuyến hành trình, bạn không thể chìm ngay vào giấc ngủ. Bạn không chỉ nói, vâng, tôi đồng ý, hay không đồng ý. Chúng ta thâm nhập trong nó. Chúng ta không đang đồng ý hay không đồng ý. Chúng ta chỉ đang nhìn ra ngoài cửa sổ, đang nhìn thấy những sự việc lạ lùng mà con người đã trải qua, trải nghiệm gì, đau khổ gì, sầu muộn gì, những sự việc không thể chịu đựng nổi mà con người đã tạo ra cho anh ấy, và cho thế giới. Chúng ta không đang bênh vực, ở phía này hay phía kia, ủng hộ hay chống đối, làm ơn hiểu rõ điều này rất cẩn thận. Chúng ta không ở bất kỳ phía nào, trái hay phải hay trung tâm. Đây không là một cuộc họp mặt chính trị, đây không là một giải trí, đây là một cuộc gặp mặt nghiêm túc. Nếu bạn muốn được giải trí, bạn nên đi đến một rạp chiếu bóng, hay một trận đá banh, nhưng đây là một cuộc gặp mặt rất nghiêm túc, giống như người nói quan tâm. Ông ta đã nói khắp thế giới, bất hạnh hay may mắn ông ta đã tạo ra một danh tiếng, và có thể bạn đang đến đây vì cái danh tiếng đó, nhưng điều đó chẳng có giá trị gì cả. Vì vậy, làm ơn, cùng nhau chúng ta sẽ tìm hiểu, đang ngồi cùng nhau trong chiếc xe lửa đó, đang thực hiện một chuyến hành trình dài vô tận. Chúng tôi không đang cố gắng gây ấn tượng bạn. Bạn hiểu chứ? Chúng tôi không đang cố gắng ép buộc bạn nhìn một điều gì đó. Chúng ta đang nhìn cuộc sống hàng ngày của chúng ta, và tất cả nền tảng quá khứ của một triệu năm, hãy coi nó như một triệu năm, đã đủ dài rồi, và người ta phải lắng nghe mọi tiếng thì thầm, lắng nghe mọi chuyển động, trông thấy mọi thứ như nó là, không phải như bạn ao ước nó là, thực tế cái gì bạn thấy ngoài cửa sổ khi chiếc xe lửa chạy qua.

Và, bạn phải tỉnh táo để nhìn thấy mọi thứ mà bạn đang trải qua, nghe mọi tiếng thì thầm, nghe mọi âm thanh, vẻ đẹp của những quả đồi, những con sông, một dải nước, và tất cả vẻ đẹp quanh bạn. Chúng ta sẽ nói về vẻ đẹp một chút nhé? Điều đó có gây hứng thú cho bạn không?

Người hỏi: Có.

K: Đừng nói có, có, nó là một chủ đề rất nghiêm túc, giống như mọi thứ trong cuộc sống. Vì vậy, làm ơn, có thể bạn chưa bao giờ hỏi vẻ đẹp là gì – không phải vẻ đẹp của một cậu trai.

Vì vậy, để lắng nghe, không chỉ những cảm thấy, những tư tưởng bên trong riêng của chúng ta và những quan điểm nhận định của chúng ta, mà còn để nghe âm thanh của người khác đang nói gì, không phải những đạo sư của bạn, điều đó khá ngô nghê, nhưng điều gì người khác đang nói, điều gì người vợ của bạn đang nói, điều gì người hàng xóm của bạn đang nói, để lắng nghe âm thanh của con quạ đó, để cảm thấy vẻ đẹp của thế giới, vẻ đẹp của thiên nhiên. Vì vậy, chúng ta sẽ, trong chốc lát, tìm hiểu vẻ đẹp là gì. Được chứ? Bởi vì, trong chiếc xe lửa đó bạn đang đi ngang qua phong cảnh tuyệt vời nhất, những quả đồi, những con sông, những hòn núi to phủ đầy tuyết, những thung lũng sâu, không chỉ là những sự vật bên ngoài bạn, mà còn cả cái cấu trúc bên trong, bản chất của thân tâm riêng của bạn, bạn suy nghĩ cái gì, bạn cảm thấy cái gì, những ham muốn của bạn là gì. Người ta phải lắng nghe tất cả những việc này, không chỉ nói vâng, đúng, sai, đây là điều gì tôi suy nghĩ, điều gì tôi không nên suy nghĩ. Hay chỉ tuân theo truyền thống nào đó, cả truyền thống hiện đại, với những nhà tâm lý học, những nhà vật lý học, những bác sĩ, những chuyên gia máy tính và vân vân, mà còn để lắng nghe, rất yên lặng, không có mọi phản ứng, để thấy vẻ đẹp của một cái cây. Vì vậy, chúng ta hãy cùng nhau nói về vẻ đẹp.

Vẻ đẹp là gì? Bạn có thăm những viện bảo tàng chưa? Trong thời Trung cổ, hay thời Phục hưng, của những họa sĩ vĩ đại, bạn có xem những bức tranh chưa, một số người trong các bạn? Có thể chưa. Tôi sẽ không đưa bạn đi quanh viện bảo tàng, tôi không là một hướng dẫn viên. Nhưng thay vì ngắm những bức tranh, những bức họa, và những bức tượng của người Ai cập, người Hi lạp và người La mã cổ xưa, và những bức tranh bức tượng hiện đại, chúng ta đang quan sát, đang hỏi, đang tìm hiểu, đang yêu cầu để tìm ra, vẻ đẹp là gì? Không phải cái hình thể, không phải một phụ nữ hay một người đàn ông, hay một em bé nhỏ xíu đẹp lạ lùng, tất cả trẻ em đều đẹp. Vì vậy, vẻ đẹp là gì? Tôi đang đưa ra câu hỏi, thưa bạn, làm ơn trả lời cho bạn trước, hay bạn chẳng bao giờ suy nghĩ về nó. Không phải vẻ đẹp của một khuôn mặt, nhưng vẻ đẹp của một bãi cỏ xanh, của một bông hoa, của những hòn núi to có tuyết phủ, và những thung lũng sâu, và những dòng nước đứng yên lặng lờ của một con sông. Tất cả những sự vật đó ở phía bên ngoài bạn. Và bạn nói rằng phong cảnh đó đẹp làm sao đâu. Cái từ ngữ “vẻ đẹp” đó có nghĩa là gì? Tìm ra ý nghĩa của từ ngữ đó rất quan trọng bởi vì chúng ta có quá ít vẻ đẹp trong cuộc sống của chúng ta. Nếu bạn đi khắp thành phố Benares, bạn biết tất cả việc đó. Những con đường bẩn thỉu, bụi bặm, những chiếc xe tải. Và khi nhìn thấy tất cả việc này, không chỉ là sự mong manh của một chiếc lá, hay sự quảng đại dịu dàng của những con người, và bạn hỏi chính mình, tìm hiểu rất kỹ càng, từ ngữ này mà được sử dụng bởi những thi sĩ, những họa sĩ, những điêu khắc gia, và bạn đang hỏi chính mình bây giờ, chất lượng của vẻ đẹp này là gì? Bạn muốn tôi trả lời nó, hay bạn sẽ trả lời nó? Bắt đầu đi chứ, thưa bạn?

Người hỏi: Ông trả lời nó.

K: Tại sao?

Người hỏi: Bởi vì chúng tôi không biết.

K: Người đàn ông kia nói, ông trả lời nó bởi vì chúng tôi không biết. Tại sao? Tại sao các bạn không biết? Tại sao chúng ta không tìm hiểu câu hỏi quan trọng này? Bạn có những thi sĩ riêng của bạn, từ những con người cổ xưa cho đến bây giờ. Họ viết về nó, họ ca hát về nó, họ nhảy múa và bạn nói, tôi không biết vẻ đẹp là gì. Chúng ta là một chủng tộc lạ kỳ làm sao! Nhưng, nếu bạn hỏi ai là đạo sư của bạn, tôi tin rằng có 300.000 vị chúa ở Ấn độ, khá nhiều, ở Châu Âu hay Châu Mỹ chỉ có một chúa. Với bạn, có nhiều hơn 300.000 vị chúa. Bạn có thể chọn bất kỳ ai trong số họ để khuây khỏa cho mình

Vì vậy, vẻ đẹp là gì? Nó cùng là câu hỏi, thưa bạn, được đặt ra bằng những từ ngữ khác. Bạn là gì? Bản chất và cấu trúc của bạn là gì, ngoài cái yếu tố sinh học. Bạn là gì? Đậu vài kỳ thi, có một mảnh bằng, một công việc, trở thành một nhà vật lý, một nhà khoa học, một thủ quỹ cho một chính phủ, bạn là gì? Câu hỏi đó rất liên quan đến câu hỏi vẻ đẹp là gì. Khi bạn nhìn một hòn núi, phủ đầy tuyết, những thung lũng sâu, những quả đồi xanh sẫm, bạn cảm thấy ra sao, phản ứng thực sự của bạn đến tất cả những phong cảnh đó là gì? Bạn không biết sao? Trong một giây, hay trong một ít phút, bạn không bị choáng ngợp bởi nó hay sao? Sự hùng vĩ, sự vô hạn, thung lũng xanh, ánh sáng lạ thường, và bầu trời xanh tương phản những hòn núi phủ tuyết. Chuyện gì xảy đến cho bạn ngay khoảnh khắc bạn nhìn nó – sự hoành tráng, sự uy nghi của những hòn núi, bạn cảm thấy cái gì? Có phải là trong tích tắc, trong một vài phút, bạn không hiện diện? Bạn hiểu câu hỏi của tôi chứ? Làm ơn, đừng đồng ý, hãy nhìn kỹ. Ngay khoảnh khắc đó bạn nhìn thấy một cái gì hùng vĩ, mênh mông, uy nghi, trong tích tắc bạn không hiện diện, đúng chứ, bạn đã quên bẵng những lo âu của bạn, và người vợ của bạn, và con cái của bạn, việc làm của bạn, mọi hỗn tạp của cuộc sống một người. Ngay khoảnh khắc đó bạn nói bạn bị chết sững bởi nó, mà có nghĩa là, trong tích tắc, vẻ hùng vĩ đó đã xóa sạch mọi ký ức của bạn, trong tích tắc, sau đó bạn quay trở lại. Điều gì xảy ra suốt tích tắc đó? Cố gắng đi, thưa bạn điều gì xảy ra khi bạn không hiện diện ở đó? Đó là vẻ đẹp. Bạn hiểu chứ? Khi bạn không hiện diện ở đó. Đừng đồng ý thưa bạn. Đừng gật đầu, vâng, vâng. Vậy là, đó kìa, vẻ hùng vĩ, vẻ uy nghi của một hòn núi, hay một cái hồ, hay con sông đó vào sáng sớm, đang tạo nên một con đường bằng vàng, trong tích tắc bạn đã quên bẵng mọi thứ. Đó là khi cái tôi không hiện diện, có vẻ đẹp. Bạn hiểu điều gì tôi đang nói. Khi bạn không hiện diện, cùng mọi vấn đề và trách nhiệm của bạn, những truyền thống của bạn, và tất cả những rác rưởi đó, không gia đình của bạn, lúc đó có vẻ đẹp. Đúng chứ? Khi bạn không hiện diện ở đó, giống như một em bé có một món đồ chơi, chừng nào món đồ chơi đó còn phức tạp và em bé còn mải mê nó, món đồ chơi cuốn hút em bé. Đúng chứ? Thâu tóm em bé. Ngay lúc món đồ chơi bị vỡ, em bé quay trở lại điều gì em đang làm.

Và chúng ta giống như thế. Chúng ta bị cuốn hút bởi hòn núi, nó là món đồ chơi cho chúng ta trong tích tắc, trong ít phút, và chúng ta quay trở lại thế giới này. Và chúng ta đang nói, mà không có một món đồ chơi, mà không có thứ gì cuốn hút bạn, thâu tóm bạn, bạn hiểu điều gì tôi đang nói – bạn biết một em bé cư xử ra sao khi bạn cho em một món đồ chơi? Hay bạn không quan sát? Đối với em bé món đồ chơi trở thành điều kỳ diệu, em bé mê mải, và em bé chơi đùa cùng nó. Trong vài phút hay vài tiếng đồng hồ hay vài ngày món đồ chơi mê hoặc em bé. Đúng chứ? Bạn hiểu tiếng Anh của tôi chứ? Vì vậy, hòn núi mê hoặc tôi. Đúng chứ? Và liệu bạn, nếu không bị cuốn hút bởi việc gì đó quan trọng, có thể được tự do khỏi chính bạn? Bạn hiểu câu hỏi của tôi chứ? Bạn không hiểu câu hỏi này – bạn quá khôn ngoan, đó là vấn đề cho tất cả các bạn – quá nhiều kiến thức. Bạn không đủ đơn giản – nếu bạn rất đơn giản, không phải trong quần áo – đơn giản sâu thẳm trong bạn, bạn sẽ khám phá một cái gì đó lạ thường. Nhưng bạn bị che kín bởi nhiều hiểu biết, trải nghiệm và vân vân.

Vì vậy, chúng ta hãy qua phần khác. Chúng ta sẽ cùng nhau nói về nhiều vấn đề. Chúng ta đã nói về vẻ đẹp trong một khoảng thời gian, không phải vẻ đẹp của thi sĩ, không phải bài thơ, áng văn, bài luận, quyển tiểu thuyết hay, hay những quyển truyện ly kỳ. Có thể bạn không đọc những quyển truyện ly kỳ – ồ, bạn quá thánh thiện! Vì vậy, chúng ta hãy quan sát chính mình. Chúng ta đã tạo ra thế giới. Bạn, người nói, tổ tiên của ông ta, qua hàng ngàn năm thế hệ và thời gian. Đúng chứ? Vì vậy, tất cả việc này là như thế nào? Bạn hiểu chứ? Bạn hiểu điều gì tôi đang nói chứ? Tất cả náo nhiệt này là như thế nào? Giết chóc lẫn nhau, tàn sát lẫn nhau, phân chia chúa của tôi, chúa của bạn. Tại sao xã hội này lại tàn nhẫn, xấu xa, hung bạo như thế? Vâng, thưa bạn, tại sao? Ai đã tạo ra cái thế giới quái quỉ này? Tôi không bi quan hay lạc quan, nhưng hãy quan sát thế giới, cái sự vật đang xảy ra phía bên ngoài của bạn. Những quốc gia nghèo đói đang mua sắm vũ khí. Đúng chứ? Quốc gia của bạn đang mua vũ khí, và ganh đua, nghèo đói cực độ. Đúng chứ? Ai đã tạo ra tất cả việc này? Bạn sẽ nói rằng Thượng đế đã tạo ra nó à? Ông ấy chắc phải là một Thượng đế hỗn độn. Vậy là, ai đã tạo ra xã hội này? Các bạn luôn luôn nói về xã hội. Ai đã tạo ra nó, ai đã đặt nó vào cùng nhau? Chúa, các bạn, con người! Các bạn đã không đặt nó vào cùng nhau hay sao? Không chỉ có bạn, những người cha của bạn, những người cố của bạn, những thế hệ quá khứ của hàng triệu năm, họ đã tạo ra xã hội này, qua sự tham lam, ganh ghét cực độ của họ. Đúng chứ? Qua sự ganh đua của họ, họ đã phân chia thế giới: theo kinh tế, theo xã hội, theo tôn giáo. Đúng chứ? Hãy đối diện những sự thật, vì chúa. Bạn và người nói, và những người cha của ông ta, và những người cha, trở lùi, trở lùi, trở lùi, và những người cha của bạn, trở lùi đến chừng nào bạn có thể nhớ được, chúng ta đã đặt xã hội này vào cùng nhau, chúng ta chịu trách nhiệm về nó. Đúng chứ, hay bạn phủ nhận sự thật này?

Vì vậy, chúng ta chịu trách nhiệm về việc này. Không phải những vị chúa, không phải những tác nhân bên ngoài nào đó, nhưng chúng ta, mỗi người trong chúng ta đã tạo ra xã hội này. Bạn tùy thuộc nhóm này và tôi tùy thuộc nhóm khác. Bạn thờ phụng một vị chúa và tôi thờ phụng một vị chúa khác, bạn theo sau một đạo sư, dù họ ngớ ngẩn và dốt nát đến chừng nào, và tôi theo sau một đạo sư khác. Vì vậy, chúng ta đã phân chia xã hội. Đúng chứ? Và chúng ta đã phân chia không chỉ xã hội, mà còn cả tôn giáo. Đúng chứ? Chỉ quan sát nó, thưa bạn, vì chúa hãy quan sát nó. Theo địa lý chúng ta đã phân chia thế giới – Châu Âu, Mỹ, Nga – chúng ta đã phân chia văn hóa – văn hóa phương Tây, văn hóa phương Đông; chúng ta đã tạo ra những chính thể – lao động, dân chủ, cộng hòa, cộng sản. Bạn hiểu rồi thưa bạn, bộ não của chúng ta làm việc như thế nào – phân chia, phân chia, phân chia. Bạn không nhận thấy yếu tố này à? Và vì vậy, từ phân chia đó xung đột đến. Đúng chứ? Bạn đã phân chia mình như là người tốt lành và người xấu xa – tôi sẽ không trình bày tất cả việc đó, nó quá phức tạp. Vì chúa – bạn có thể chưa bao giờ suy nghĩ về những vấn đề này.

Vì vậy, chúng ta đã tạo ra xã hội này, nên bạn là xã hội này. Vì vậy, nếu bạn không thay đổi cơ bản, bạn sẽ không bao giờ thay đổi xã hội. Những người cộng sản đã cố gắng việc này, cưỡng bách, ép buộc một cách bí mật, một cách kịch liệt, hủy diệt hàng triệu người, để cưỡng bách con người, tinh thần của anh ấy, thân tâm của anh ấy, để phục tùng vô số hình thức của cưỡng bách. Bạn phải hiểu rõ tất cả việc này. Đây là lịch sử – báo chí hàng ngày. Và vì vậy, nơi nào có phân chia, phải có xung đột. Đúng chứ? Đó là qui luật. Và chúng ta thích xung đột, rõ ràng như vậy, vì vậy chúng ta sống trong xung đột liên tục.

Vì vậy, chúng ta phải quay lại và tìm ra, điều gì là nguyên nhân của việc này, tất cả việc này. Nó là ham muốn, nó là sợ hãi, nó là vui thú, đây là sự lẩn tránh khỏi mọi đau khổ, và do vậy tội lỗi phải không? Bạn hiểu rõ mọi việc này, hay tôi đang trình bày nhanh quá? Vậy là chúng ta hãy bắt đầu tìm ra cho chính mình ham muốn là gì. Đúng chứ? Đó là vấn đề cơ bản. Ham muốn có quyền hành, ham muốn thành tựu, ham muốn trở thành người nào đó. Đúng chứ? Chúng ta không chống đối ham muốn, chúng ta không đang cố gắng đè nén ham muốn, hay thay đổi ham muốn, giống như những thầy tu, giống như hầu hết các bạn, thay đổi, kiểm soát, đè nén, chúng ta không tìm hiểu việc đó. Chúng ta phải, cùng nhau, hiểu rõ, ham muốn là gì. Đúng chứ? Ham muốn là gì? Bạn đang suy nghĩ sâu sắc như người nói chứ? Hay bạn chỉ nói, được rồi chúng ta hãy lắng nghe người đàn ông đó, hôm nay là một ngày đẹp trời, một buổi sáng đẹp. Vì vậy, chúng ta đang hỏi, ham muốn là gì? Làm thế nào nó xảy ra được, cái nguồn cung cấp của nó là gì? Không phải làm thế nào đè nén nó, làm thế nào kiểm soát nó, hay không lưu tâm đến nó, nhưng cội gốc của nó? Bạn không thích việc đó à? Bạn không thích tìm ra cội gốc của nó là gì à? Bạn muốn tôi giải thích chứ? Như thông thường, thưa bạn, giải thích không là sự việc. Đúng chứ? Từ ngữ không là việc này – tôi có lẽ gọi nó là một cái micro, và bạn sẽ gọi nó là một cái micro, nhưng từ ngữ không là cái đó, vì vậy giải thích không là cái đó, miêu tả không là cái đó. Khi người ta miêu tả một cái cây đẹp, sự miêu tả không là cái cây đó. Vì vậy, chúng ta sẽ dùng những từ ngữ để chuyển tải cho nhau, nhưng những từ ngữ đó, sự miêu tả đó, không là cái sự thật. Đúng chứ? Vì vậy, ít nhất người ta cũng học được rằng. Từ ngữ không là sự vật. Đúng chứ? Người vợ của bạn, từ ngữ “người vợ”, không là người vợ. Nếu bạn có thể hiểu rõ sự thật đơn giản đó, bạn sẽ đối xử với cô ấy tốt hơn.

Vì vậy, ham muốn là gì, và tại sao nó lại thống trị chúng ta? Vai trò của nó là gì, bản chất của nó là gì? Bạn hiểu chứ? Ham muốn là gì? Bạn hiểu chứ? Mọi thầy tu khắp thế giới, đè nén ham muốn, hay muốn thăng hoa ham muốn, hay ham muốn được gắn kết với những hình ảnh nào đó, những biểu tượng nào đó, những nghi lễ nào đó. Đúng chứ? Bạn đều ở đó, một số trong các bạn, những thầy tu và những người như thế. Ham muốn là gì? Bạn chưa từng đặt ra câu hỏi đó à? Hay bạn phục tùng ham muốn, bất kể những kết cục ra sao?

Vì vậy, chúng ta sẽ cùng nhau, cùng nhau, không phải chờ đợi tôi, chờ người nói giải thích, nhưng cùng nhau chúng ta sẽ tìm hiểu nó. Được chứ? Chúng ta sống bằng cảm giác, phải không? Có một chiếc xe lửa đang chạy qua cầu: bạn nghe nó, bạn nhận dạng nó. Vì vậy, chúng ta sống bằng cảm giác – thức ăn ngon hơn, ngôi nhà tốt hơn, người vợ đẹp hơn. Vì vậy, cảm giác là cuộc sống. Đúng chứ? Thành phần cuộc sống – dục tình là thành phần của cuộc sống, nó là một cảm giác, vui thú. Và chúng ta có quá nhiều vui thú. Đúng chứ? Vui thú của sở hữu và vân vân và vân vân. Đối với chúng ta, cảm giác trở nên quan trọng cực kỳ, thành phần của cuộc sống, đúng, thành phần của sự tồn tại của chúng ta. Nếu bạn không có cảm giác, bạn chết rồi? Mọi dây thần kinh của bạn chết, bộ não của bạn héo tàn, và vân vân. Vì vậy, chúng ta sống nhờ cảm giác. Đúng chứ? Cảm giác là tiếp xúc, cảm thấy, cảm xúc; giống như ấn một cái đinh đột ngột vào ngón tay của bạn, đó là cảm giác, bạn gọi nó là đau đớn. Khi bạn trông thấy một vật xấu xí, bạn cười cợt nó như thế nào, đó là thành phần của cảm giác; những giọt nước mắt, tiếng cười, tâm trạng vui buồn, tất cả đều là thành phần của cảm giác. Vậy thì, điều gì xảy ra làm cho chúng ta có cảm giác này. Bạn trông thấy một ngôi nhà đẹp – nó là điều bạn muốn, nhiều quyền hành hơn, nhiều tiền bạc hơn phải không? Nhiều hơn, nhiều hơn là thành phần của ham muốn. Đúng chứ, đúng chứ, thưa các bạn? Bạn quá ngập ngừng, phải vậy không? Vì vậy, điều gì xảy ra khi bạn có một cảm giác? Khi bạn trông thấy một cái gì đó rất đẹp, một chiếc xe hơi, một người phụ nữ, một người đàn ông, hay một ngôi nhà dễ thương, điều gì xảy ra? Bạn trông thấy một ngôi nhà, có một cảm giác, sau đó điều gì xảy ra? Tìm hiểu chầm chậm, bạn sẽ hiểu rõ nó. Bạn trông thấy ngôi nhà đẹp, sạch sẽ đó, cùng những mảnh vườn, những bông hoa xinh xinh, mọi thứ đều được chăm sóc ngăn nắp, đó là cảm giác khi bạn trông thấy nó. Sau đó điều gì xảy ra? Cảm giác là tự nhiên. Đúng chứ? Nó là điều hiển nhiên, nó là thành phần của cuộc sống chúng ta. Sau đó tôi giải thích, bạn sẽ đồng ý và nói hoàn toàn đúng, hoàn toàn đúng, và đi về nhà, lại tiếp tục cùng một sự việc.

Vì vậy, sau đó điều gì xảy ra? Bạn đã trông thấy ngôi nhà đó, đã trông thấy cái vườn, đã trông thấy vẻ đẹp của phong cảnh, và làm thế nào ngôi nhà đó được xây cất, với kiểu cách, nét duyên dáng, nét thanh lịch, sau đó tư tưởng đến, tạo một hình ảnh về cảm giác đó, và sau đó nói rằng, tôi ước tôi có ngôi nhà đó. Bạn theo kịp điểm này – không, bạn không theo kịp. Bạn trông thấy ngôi nhà ở đằng đó – có cảm giác. Chờ một tí, chờ một tí trước khi tôi trình bày thêm. Cảm giác, sau đó tư tưởng đến và từ cảm giác đó tạo ra ham muốn có được ngôi nhà. Đúng chứ? Hay một chuyện khác nữa. Bạn trông thấy một nhà chính trị nào đó ngồi trong một chiếc xe hơi to, hay người đua xe đạp đằng trước, và mọi chuyện như thế, rồi bạn nói, ồ, tôi ước tôi có năng lực nào đó. Đó là, bạn vừa trông thấy cảnh đó, cảm giác, sau đó, tư tưởng xuất hiện và nói, tôi ước tôi có năng lực đó. Đúng chứ? Ngay lúc đó ham muốn được sinh ra. Khi cảm giác được cho một hình thể, một hình dạng, rồi thì ngay tích tắc ham muốn được sinh ra. Bạn hiểu điều gì tôi vừa nói chứ? Tôi xin phép lặp lại nó chứ, bạn muốn nó được lặp lại hay không?

Thưa bạn, bạn đâm một cái kim vào ngón cái của tôi, đó là một cảm giác của đau đớn. Và mọi ghi nhớ lại, mọi phản ứng là thành phần của cảm giác. Đúng chứ? Trí năng, lý thuyết, triết lý – cảm giác. Chúng ta sống nhờ cảm giác. Hãy rõ ràng về điểm này. Chúng ta sống nhờ những cảm giác, đó là, những giác quan đang phản ứng, hương vị ngon, hương vị dở, nó đắng, nó ngọt, và vân vân, chúng ta sống nhờ cảm giác. Và khi chúng ta trông thấy một cái gì đó mà chúng ta không có, như một ngôi nhà, như một chiếc xe hơi, như một món gì đó, bạn biết rồi, cảm giác đó trở nên thống trị khi tư tưởng cho nó một hình ảnh. Bạn hiểu chứ? Khi tư tưởng xuất hiện và nói, tôi ước rằng tôi có được nó. Ngay khoảnh khắc đó ham muốn được sinh ra. Đúng chứ? Đừng nhìn tôi như thể tôi là một người điên khùng nào đó. Bạn hiểu sự nhỏ nhiệm của nó chứ? Chiều sâu của nó. Khi tư tưởng cho một hình dạng, một cấu trúc, một hình ảnh, đến một cảm giác, ngay giây phút đó ham muốn được sinh ra.

Bây giờ, câu hỏi là, liệu cảm giác có thể không bị nhốt giữ bởi tư tưởng, mà cũng là một cảm giác khác, hay không? Bạn hiểu chứ, thưa bạn? Cảm giác, và cho nó thời gian để tư tưởng trao cho nó cái hình thể, đó là một khoảng ngừng giữa cảm giác và tư tưởng đang cho nó một diễn tả. Đúng chứ? Hãy thực hiện nó. Hãy nhìn điều gì được hàm ý trong nó khi bạn thực hiện nó, đừng nói vâng, vâng, tôi đồng ý với ông.

Người hỏi: Nếu ông đâm một cây kim trong bàn tay của tôi, có đau đớn.

K: Có đau đớn, sau đó tư tưởng làm việc gì – không, hãy chờ một tí thưa bạn, hãy quan sát nó, theo từ từ, đừng gấp quá. Tôi có đau đớn trong ngón cái, trong ngón tay, sau đó tôi muốn đau đớn đó được chấm dứt, vì vậy tôi đi gặp bác sĩ hay làm bất kỳ việc gì. Đúng chứ? Đúng chứ, thưa bạn? Tôi muốn đau đớn đó ngừng lại. Chúng ta đang ngủ à? Vâng. Thưa bạn, đau đớn là một hình thái khác của cảm giác. Đúng chứ? Rồi thì tư tưởng nói, tôi phải chấm dứt nó. Bạn không nói, hãy để tôi nhìn đau đớn đó. Đúng chứ? Bạn đã không làm tất cả việc này? Nếu tôi bị bệnh, mà thỉnh thoảng tôi có bị, tôi nói, được rồi, hãy chờ đến khi bạn cảm thấy – nhìn thấy nó có nghĩa gì, đau đớn đó có nghĩa gì. Bạn không làm việc đó sao, hay ngay lập tức đến bác sĩ? Cái gì? Ngay lập tức đến bác sĩ. Chúa của tôi ơi.

Người hỏi: Toàn phản ứng của đau đớn – đau đớn và một bác sĩ.

K: Vâng, thưa bạn, cho một khoảng ngừng. Bạn hiểu chứ? Không nói nhưng tôi phải đi khám bác sĩ, quá mau lẹ. Cho nó một khoảng ngừng, một thời gian, và bạn học được nhiều từ đó.

Vì vậy, tôi đang nói, khi có thời gian ở trong giữa cảm giác và tư tưởng, một khoảng ngừng, một khoảng ngừng dài, hay khoảng ngừng ngắn, bạn sẽ hiểu rõ bản chất của ham muốn. Trong đó không có đè nén, không có vượt qua nó. Nếu bạn có một chiếc xe hơi, và khi bạn lái nó, không biết cơ cấu máy móc của nó, hệ thống đốt cháy bên trong của nó, máy móc của nó, bạn luôn luôn hơi lo lắng rằng một cái gì đó có lẽ sai trái. Đúng chứ? Nhưng nếu bạn biết, nếu bạn đã rã cái xe đó ra, như người nói đã làm, rã nó ra hoàn toàn, đừng lo lắng, hay điều này điều kia, khi bạn rã nó, và cẩn thận lắp ráp nó lại, biết tất cả những bộ phận, vậy thì bạn là ông chủ của cái máy đó, của chiếc xe đó. Đúng chứ? Vậy thì bạn không sợ hãi, bạn có thể lắp ráp nó vào chung lại. Bạn hiểu chứ? Vì vậy, nếu bạn hiểu rõ bản chất của ham muốn, ham muốn bắt đầu như thế nào, lúc đó bạn không sợ hãi nó, lúc đó bạn biết phải làm gì với nó.

Người hỏi: Ông tự cho mình là một đau đớn …

K: Tôi đã giải thích nó, thưa bạn. Thưa bạn, chúng ta hãy chuyển qua đề tài khác.

Có một điều gì đó mà bạn và tôi, người nói, nên cùng nhau nói chuyện. Chúng ta đã sống được hàng ngàn năm, và chúng ta chưa bao giờ hiểu rõ bản chất của sợ hãi. Đúng chứ? Nguồn gốc của sợ hãi là gì, nguyên nhân của sợ hãi là gì? Đúng chứ? Rõ ràng chúng ta không bao giờ chấm dứt sợ hãi, sợ hãi sinh học cũng như là, chắc chắn còn nhiều hơn, những sợ hãi tâm lý, những sợ hãi bên trong: sợ hãi chết, đúng chứ, sợ hãi không có, không sở hữu, không là, sợ hãi cô độc. Đúng chứ? Chúng ta có quá nhiều sợ hãi. Bạn không biết nó à? Không? Các bạn là một đám đông lạ lùng – không biết những sợ hãi riêng của bạn. Từ những sợ hãi đó bạn sáng chế những nghi lễ, những chức sắc tinh thần, những vị đạo sư; mọi đền chùa của thế giới đều từ sợ hãi. Đúng chứ? Và sợ hãi người vợ của bạn, sợ hãi thống đốc của bạn, sợ hãi người cảnh sát của bạn, bạn biết rồi, chúng ta có hàng ngàn sợ hãi. Và chúng ta đang hỏi, sợ hãi là gì, không phải hình thái sợ hãi riêng của bạn. Bạn hiểu chứ, bạn hiểu chứ thưa bạn? Nếu bạn hiểu rõ hệ thống máy móc của một chiếc xe hơi, bạn không sợ hãi chiếc xe đó. Đúng chứ? Bạn biết làm thế nào để vận hành nó, khi nào nó nên được cho dầu mỡ, và được chăm sóc và mọi chuyện phải làm. Vì vậy, nếu bạn biết nhận ra, hiểu rõ, ở cùng bản chất của nó, nguyên nhân của nó, gốc rễ của nó, vậy thì bạn đã vượt qua nó, sợ hãi biến mất. Đúng chứ? Chúng ta sẽ làm việc đó sáng nay.

Chúng ta đang hỏi sợ hãi là gì, nguyên nhân của nó là gì, không phải làm thế nào chấm dứt nó, không phải làm thế nào vượt qua nó, kiểm soát nó, trấn áp nó và chạy trốn nó, như bạn đang làm. Vì vậy, nguyên nhân, nguồn gốc của sợ hãi là gì? Hãy nghĩ nó ra, thưa bạn, tìm hiểu nó một phút. Hãy thử sợ hãi của bạn, sợ hãi riêng của bạn, hay những sợ hãi, gốc rễ của nó là gì? An toàn, ham muốn có thêm nữa, đó là tất cả, bạn hiểu chứ? Vì vậy, nếu bạn không tìm được nó, bạn sẽ hỏi ai đó, giống như người nói, nguyên nhân của nó là gì? Bạn sẽ lắng nghe, nghe nó, lắng nghe, thực sự lắng nghe, như bạn lắng nghe ông chủ của bạn, mà có lẽ đuổi bạn khỏi chỗ làm, cho bạn ít tiền hơn, bạn lắng nghe phải không? Bạn lắng nghe cùng quả tim của bạn, cùng những sợ hãi của bạn, cùng bất an của bạn, bạn có lẽ mất việc làm, vì vậy làm ơn hãy chỉ bảo cho tôi việc gì phải làm. Bạn sẽ lắng nghe như thế đến điều gì ông chủ đang nói phải không? Hay bạn nói, vâng. Vì vậy, tôi sẽ giải thích. Tôi được cho phép chứ? Nhưng bạn biết cách làm công việc của bạn trong một văn phòng. Đúng chứ? Vì vậy, tôi sẽ giải thích. Nó khá phức tạp và bạn thích sự phức tạp. Nhưng lời giải thích không là sự việc. Đúng chứ? Từ ngữ sợ hãi không là sợ hãi. Đúng chứ? Từ ngữ không là sự việc.

Sợ hãi là gì? Nguyên nhân của nó là gì? Từ ngữ sợ hãi có là nguyên nhân của sợ hãi hay không? Bạn hiểu chứ? Từ ngữ sợ hãi, nó gợi lên sợ hãi trong bạn phải không? Bạn chắc chắn chứ? Vậy là sợ hãi là một sự kiện. Và từ ngữ không là sự kiện. Đúng chứ? Đừng nhìn quá rối ren, thưa bạn, nó đơn giản, rất đơn giản. Từ ngữ cái cây, nó không là cái cây. Vì vậy, lời giải thích không là phương tiện để chấm dứt sợ hãi. Vì vậy, chúng ta phải tìm hiểu, thời gian là gì, bởi vì thời gian là sợ hãi – ngày mai một điều gì đó có lẽ xảy ra, nhà tôi có lẽ bị sụp xuống; vợ tôi có lẽ theo một người khác, chồng tôi có lẽ đi mất và tôi bị đau khổ – sợ hãi. Bạn hiểu chứ? Sợ hãi quá khứ, sợ hãi tương lai, sợ hãi hiện tại, bất kỳ điều gì có lẽ xảy ra. Vì vậy, quá khứ, tương lai và hiện tại bị vướng trong bánh xe thời gian. Đúng chứ? Đúng chứ? Ngày hôm qua, hôm nay, và ngày mai là thời gian. Đúng chứ? Tôi đã là điều đó, tôi sẽ không là điều đó, nhưng tôi không là điều đó ngay lúc này. Đúng chứ? Tôi đã là, tôi sẽ là, nhưng tôi không là. Vì vậy, toàn chu kỳ là một chuyển động trong thời gian. Chuyển động có nghĩa là thời gian. Từ đây đến đó là một chuyển động và điều đó có nghĩa là thời gian, từ nơi này đến nơi kia cần thời gian. Vì vậy, chuyển động là thời gian. Mọi chuyển động là thời gian. Đúng chứ? Theo đồng hồ – đến gần đây hơn thưa bạn, nếu bạn bị nắng chiếu thưa bạn, bạn cũng vậy hãy đến ngồi đây, còn nhiều chỗ lắm vì ơn chúa. Đừng căng thẳng, hãy đến gần đây – vậy là quá khứ, hiện tại, và tương lai là một chuyển động mà chúng ta gọi là thời gian. Lúc trước tôi còn trẻ, bây giờ tôi chín mươi – đây là thời gian.

Vì vậy, thời gian là gì? Thời gian là gì? Bạn phải mất thời gian để đi từ Benares đến đây. Bạn sẽ mất thời gian để quay lại. Vì vậy, có thời gian theo đồng hồ. Đúng chứ? Có thời gian để bao phủ một khoảng cách, có thời gian như quá khứ, hiện tại, và tương lai. Đúng chứ, thưa bạn? Tất cả việc này là thời gian. Đúng chứ? Quá khứ định hình hiện tại, đúng chứ, những hoàn cảnh và vân vân. Làm ơn, điều này rất khó khăn, đừng đồng ý hay không đồng ý, chỉ lắng nghe, tìm ra. Quá khứ đang vận hành ngay lúc này. Đúng chứ? Và tương lai được định hình bởi hiện tại, được bổ sung, những hoàn cảnh đã thay đổi, những biến cố nào đó xảy ra, vì vậy quá khứ được bổ sung, được sửa đổi, được thay đổi. Đúng chứ? Và tương lai là điều gì xảy ra ngay lúc này. A, điều này gây bối rối bạn – thâm nhập từ từ, tôi không vội vã lắm. Thưa bạn, điều này vận hành trong cuộc sống, không chỉ trong lý thuyết. Bạn là một người Bà la môn, ồ xin lỗi bạn, bạn không thích những người Bà la môn ở đây. Bạn đã là một cái gì đó hôm qua, một biến cố xảy ra hôm nay mà thay đổi, bổ sung chút ít, sửa đổi những hoàn cảnh quá khứ, quá khứ, và tương lai là điều gì bạn là ngay lúc này. Đúng chứ? Được bổ sung. Điều đó rõ ràng, phải không? Hay nó vẫn còn là một vấn đề khó hiểu? Đó là, quá khứ, hiện tại, và tương lai là ngay lúc này. Nếu không có sự thay đổi ngay lúc này – bạn hiểu từ ngữ thay đổi – nếu không có sự thay đổi ngay lúc này, bạn sẽ y hệt như bạn đã là trước kia. Đúng chứ? Tôi nghĩ tôi là người Ấn độ, cùng tất cả huyên náo quanh nó, và tôi sẽ lại là người Ấn độ ngày mai. Đúng chứ? Điều đó hợp lý, và là người Ấn độ đó phân chia tôi với người Hồi giáo. Đúng chứ? Và tôi sẽ tranh cãi với anh ấy, không chỉ vì mảnh đất của anh ấy, sự gia tăng dân số và tất cả mọi vấn đề. Vì vậy, ngày mai là ngay lúc này. Tôi không thể giải thích cho bạn. Bạn hiểu chứ? Vì vậy, điều gì bạn làm ngay lúc này cần phải lưu tâm, còn nhiều hơn là điều gì bạn sẽ làm ngày mai. Đúng chứ?

Vì vậy, bạn sẽ làm gì? Nếu ngày mai là ngay lúc này, đó là một sự kiện, nó không là lý thuyết của tôi hay lý thuyết của bạn, nó là một sự kiện: bây giờ tôi tham lam, nếu tôi không làm bất kỳ điều gì về nó lúc này, ngày mai tôi sẽ tham lam, đó là tất cả. Tôi có thể ngừng tham lam hôm nay được không? Được chứ? Bạn sẽ ngừng? Không, dĩ nhiên không. Vậy là bạn sẽ là điều gì bạn đã là. Đây là cái khuôn mẫu của xã hội, được hàng triệu năm. Bạn không phản đối giết chóc, hãy thành thật đi, bạn không phiền khi giết chóc. Bạn tán thành nó, bạn muốn quốc gia của bạn được mạnh mẽ. Đúng chứ? Đừng hổ thẹn vì điều đó, đây là một sự kiện. Vì vậy, bạn trang bị vũ khí, bạn có lẽ không thực sự làm nó, nhưng bạn làm nó qua đóng thuế, qua mua một con tem, bạn ủng hộ. Đúng chứ? Vì vậy, nếu bạn không chấm dứt là một người Ấn độ bây giờ, bạn sẽ là một người Ấn độ ngày mai. Vì vậy, bạn sẽ làm gì ngay lúc này? Ồ, các bạn, con người, ngừng lại, các bạn ngừng ở đó. Tôi đang hỏi bạn sẽ làm gì lúc này?

Người hỏi: Ngừng là một người Ấn độ.

K: Bạn sẽ ngừng à? Bạn biết điều gì là những hàm ý – không phải thông hành, không phải giấy tờ. Nhưng không được kết hợp với bất kỳ quốc gia nào, không được cộng tác với bất kỳ nhóm nào, với bất kỳ tôn giáo nào – trong mức độ nào đó họ đều giả dối. Điều đó có thể được không, bạn sẽ làm nó chứ? Không à, bạn, thưa bạn. Bạn sẽ hiểu được sự quan trọng rằng nếu không có sự thay đổi lúc này, hôm nay, bạn sẽ y hệt ngày mai, phải không? Điều này không là lạc quan hay bi quan, đây là một sự kiện. Trong hai ngàn rưỡi năm chúng ta đã giết chết con người. Đúng chứ? Như những người Phật giáo, như những người Thiên chúa giáo, có lẽ những người Thiên chúa giáo đã giết nhiều hơn bất kỳ ai. Các bạn không theo Thiên chúa giáo nên tôi có thể dễ dàng nói về điều đó! Tôi đã kìm hãm vấn đề này trước mặt những người Thiên chúa giáo. Vì vậy, các bạn hiểu rõ sự nghiêm trọng của nó – đừng đùa giỡn nó. Nếu không có sự thay đổi bây giờ, ngay lúc này, tôi sẽ y hệt ngày mai.

Vì vậy, thời gian là yếu tố trong sợ hãi. Đúng chứ? Tôi sợ điều gì sẽ xảy ra ngày mai. Tôi sợ không đậu một kỳ thi. Đúng chứ? Một cô gái hay một cậu trai, muốn đậu một kỳ thi nào đó cho mục đích có một công việc tốt hơn, tiền bạc nhiều hơn, một cơ hội tốt hơn, tốt hơn công việc này, nói, tôi sẽ học, học, học để đậu kỳ thi đó. Tôi có lẽ không đậu – sợ hãi len vào, và vân vân. Sợ hãi là nhân tố chung của mọi con người – nó không là của bạn, nó của mọi con người. Vì vậy, liệu sợ hãi đó có thể, bạn hiểu rồi, sợ hãi, không phải một nhánh của nó, liệu gốc rễ của sợ hãi có thể được xóa sạch hoàn toàn, hay không? Đó là, không còn sợ hãi của bất kỳ loại nào. Người nói phát biểu rằng điều đó hoàn toàn có thể được. Rằng điều đó có thể làm được thật căn bản, triệt để. Hoặc là bạn giết người nói, hoặc là bạn tôn sùng ông ta, mà cả hai việc đều giống nhau. Bạn hiểu chứ? Và đó là điều gì bạn đang làm lúc này. Và đó là một trong những vấn đề của cuộc sống chúng ta. Và chúng ta đã sống cùng sợ hãi được một triệu năm hay nhiều hơn, và chúng ta vẫn còn tiếp tục. Vì vậy, người nói đang phát biểu, sợ hãi hoàn toàn có thể chấm dứt được. Đừng nói rằng sợ hãi khai sáng người ta, và mọi chuyện vô lý đó. Bạn có thể chấm dứt nó nếu bạn trao bộ não của bạn, quả tim của bạn cho nó, trọn vẹn, không từng phần. Và rồi thì bạn sẽ nhìn thấy cho chính bạn trong nó có vẻ đẹp tuyệt vời. Một ý thức của hoàn toàn tự do không phải tự do của một quốc gia, hay chính phủ nào đó, nhưng cảm nhận vô hạn của tự do, sự kỳ diệu của tự do. Đúng chứ? Bạn sẽ làm nó, hôm nay, ngay lúc này, được không? Từ hôm nay, nhìn thấy nguyên nhân của sợ hãi, kết thúc nó. Nó là thời gian. Thời gian có nghĩa là tư tưởng, thời gian là một chuyển động, phải không? Tất cả chúng ta đều đồng ý, và tư tưởng cũng là một chuyển động, vì vậy thời gian là tư tưởng, và tư tưởng là thời gian. Tư tưởng được đặt nền tảng trên hiểu biết, ký ức, trải nghiệm và vân vân, và thời gian cũng rất bị giới hạn trong cuộc sống chúng ta. Chừng nào còn có sợ hãi, thuộc sinh học, vật chất, tâm lý, nó hủy hoại chúng ta.

Vì vậy, nếu người ta được phép hỏi, sau khi lắng nghe sự thật này, không phải lý thuyết, bạn sẽ làm gì? Thời gian là yếu tố của sợ hãi và tư tưởng, vì vậy nếu bạn không thay đổi ngay lúc này, bạn sẽ không bao giờ thay đổi, luôn luôn lặp lại. Sự trì hoãn liên tục này. Đúng chứ?

Thảo luận cùng Phật tử [4]
Ngày 11 tháng 11 năm 1985

Krishnamurti (K): Thưa bạn, tôi muốn đặt ra nhiều câu hỏi. Liệu rằng có một đường gạch, một giới hạn, nơi tánh tư lợi chấm dứt và nơi một trạng thái không tư lợi bắt đầu, hay không? Tất cả chúng ta đều có tánh tư lợi; nó ở trong hiểu biết, trong ngôn ngữ, trong khoa học, trong mọi hình thái của cuộc sống chúng ta. Trong mọi hình thái của cuộc sống chúng ra đều có tư lợi, và điều đó đã tạo ra hỗn loạn. Và nó vươn rộng đến mức nào? Và chúng ta gạch một đường giới hạn ở đâu để nói: ở đây nó cần thiết, ở đó nó không cần thiết gì cả? – trong cuộc sống hằng ngày; không phải trong khoa học, trong toán học, trong hiểu biết. Tôi đang nói thực tế, không theo lý thuyết.

Người tham dự thứ nhất (P1): Câu hỏi này rất khó khăn để trả lời nếu ông đặt ra những điều kiện nào đó, giống như những khó khăn chúng ta gặp phải trong xã hội; nhưng nếu ông không đặt ra những điều kiện, vậy thì tôi sẽ cố gắng trả lời.

K: Được rồi, tôi xóa bỏ những điều kiện. Không phải xóa bỏ; cuộc sống là như thế này. Tôi đang đặt ra điều kiện, tôi không đang đặt ra luật lệ, đường lối bạn phải suy nghĩ, nhưng cuộc sống chỉ cho tôi rằng trong mọi công việc ở mọi vùng đất của thế giới tánh tư lợi đều thống trị. Chúng ta đùa giỡn với tôn giáo, chúng ta đùa giỡn với K như một món đồ chơi, chúng ta đùa giỡn với mọi loại sự việc, nhưng sợi chỉ của tánh tư lợi rất, rất chắc, và tôi hỏi mình, nó bắt đầu ở đâu, và liệu có một kết thúc cho nó. Nó bắt đầu ở đâu, nó kết thúc ở đâu, hay không có kết thúc phải không? Chúa là tánh tư lợi của tôi, khoa học, học thuật, nghi lễ cũng như thế. Người đàn ông đó ở góc đường bán thuốc lá, đầy tư lợi.

P1: Có sự hiểu biết của những quyển sách gây ảnh hưởng câu trả lời của tôi, những tôi sẽ cố gắng trả lời từ những trải nghiệm của tôi như một con người cá thể.

K: Vâng, như một con người – thậm chí từ những quyển sách của bạn, từ những nghiên cứu của bạn, bạn chắc, tất cả họ chắc đã đặt câu hỏi này trong những cách khác nhau.

P1: Khi tôi cố gắng hiểu rõ chính tôi, quan sát chính tôi như tôi là, thực sự, lúc đó tôi đặt chính tôi vào những phân loại nào đó. Khi tôi cố gắng khám phá chính tôi trong hành động, trong liên hệ của tôi, lúc đó tôi tìm được một yếu tố của tư lợi, và tôi có thể, bằng nỗ lực nào đó, cố gắng được tự do khỏi tư lợi này, và tôi có tháo gỡ tôi ra được trong chừng mực nào đó.

K: Nhưng điều đó cũng là tư lợi.

P1: Khi tôi cố gắng thiết lập sự tồn tại của tôi, con người của tôi, lúc đó hành động của tôi trở nên tự cho mình là trung tâm nhiều hơn, và trong chừng mực nào đó mà tôi tháo gỡ được, tánh tư lợi giảm sút.

K: Không, bạn đang không hiểu ý của tôi. Tôi muốn làm cho nó rất, rất đơn giản. Chúng ta càng suy nghĩ đơn giản bao nhiêu, hành động càng tốt hơn, cách quan sát những sự việc càng rõ ràng hơn. Từ niên thiếu những vấn đề bắt đầu – tôi phải đi đến trường, tôi phải đọc và học, tôi phải học toán. Toàn cuộc sống trở thành một vấn đề bởi vì, từ căn bản, tôi gặp gỡ cuộc sống như một vấn đề. Trong ngôn ngữ tiếng Anh một vấn đề có nghĩa là một sự việc gì đó làm bối rối bạn. “Problema” đến từ tiếng Hy lạp; nó có nghĩa là một sự việc gì đó quăng vào bạn và bạn phải trả lời nó. Vì vậy, từ niên thiếu, bộ não của bạn bị quy định để sống cùng những vấn đề và giải quyết những vấn đề – và những vấn đề đó không bao giờ có thể giải quyết được. Tôi để việc này tiếp tục, vấn đề tiếp theo vấn đề, tất cả cuộc sống của tôi trở thành một vấn đề, sống trở thành một vấn đề. Và tôi nói, tôi không muốn sống theo cách đó, sống theo cách đó rất sai lầm. Vì vậy tôi đang hỏi chính tôi, có phải tánh tư lợi tạo ra vấn đề, hay liệu cái trí, bộ não, có thể được tự do khỏi những vấn đề và do đó chặn đứng những vấn đề hay không? Bạn hiểu rõ sự khác biệt chứ? Tôi không biết liệu tôi đang giải thích rõ ràng chưa. Tôi phải đi đến trường học, đọc và vân vân là một sự thật. Bộ não của tôi dần dần bị quy định để sống với những vấn đề, bộ não trở thành vấn đề, mọi thứ trở thành một vấn đề. Vì vậy, tôi đến gặp bạn để giải quyết cái vấn đề: bộ não có, mà có lẽ được liên kết với tánh tư lợi.

P1: Tạo ra hay thâu nhận những vấn đề và cố gắng giải quyết chúng đã trở thành một qui luật của cuộc sống chúng ta, và cách làm mọi sự việc như thế này nuôi dưỡng con người của tôi.

K: Vì vậy, con người của bạn là một vấn đề. Nhưng bạn đang không hiểu ý của tôi. Con người của bạn là sự nhận dạng với quốc gia, với văn chương, với ngôn ngữ, với những Thượng đế; bạn bị gắn bó chặt chẽ, vì vậy bạn đã mọc rễ trong một nơi, vì vậy việc đó trở thành con người. Không có con người tách rời khỏi việc đó – không con người tinh thần, con người chúa – tôi không tin tưởng mọi việc đó; tôi hoàn toàn nghi ngờ. Vì vậy, tôi nói với mình, tại sao tôi, hay bạn, lại biến cuộc sống, mà được cho ý nghĩa là để được sống giống như một cái cây đang tăng trưởng đẹp đẽ, thành như thế này? Tôi không thể sống theo lối đó, tôi sẽ không sống theo lối đó. Dù Thượng đế có tồn tại, vân vân – tôi hoàn toàn dửng dưng với tất cả việc đó, tôi hoàn toàn gạt đi tất cả việc đó, và tôi nói với mình, tôi sẽ không sống theo lối mà bạn đang sống; tôi sẽ không. Tôi sẽ rời đây để đi đến những rặng núi hơn là sống theo lối đó. Bạn đã hủy hoại đang sống, bạn đã hủy hoại đang sống bằng hiểu biết, bằng khoa học, bằng những máy tính – bạn đã hủy hoại sống của tôi. Tôi có thể rút lui vào những rặng núi, nhưng việc đó chẳng có ý nghĩa gì cả.

P1: Tại sao ông quá nhiệt thành để bảo vệ điều gì ông gọi là đang sống? Giả sử tôi phản bội nó, tôi phá vỡ nó, nó có tạo ra khác biệt gì đâu?

K: Tôi không đang nói rằng tôi muốn sống; đó không là quan điểm của tôi. Tôi nói, tại sao tôi lại sống theo lối này? Tôi không đang bảo vệ nó bằng cách hỏi điều này. Tại sao tôi phải trải qua mọi tiến trình kinh hoàng này? Tình dục trở thành một vấn đề, ăn uống trở thành một vấn đề, mỗi thứ là một vấn đề. Và tôi không muốn có những vấn đề, mà không có nghĩa tôi khước từ cuộc sống. Tôi không muốn những vấn đề, vì vậy tôi gặp gỡ những vấn đề. Bởi vì, bộ não của tôi sẽ không làm việc trong những vấn đề, tôi có thể gặp gỡ tất cả những vấn đề.

P1: Như tôi hiểu nó, ông đang nói rằng những vấn đề không nên đi vào, những vấn đề không nên kềm chế con người ông. Ông không muốn khước từ cuộc sống, nhưng ông không muốn bị ảnh hưởng bởi những vấn đề.

K: Không, không. Bạn hoàn toàn hiểu lầm tôi. Tôi đang nói, từ khi sanh ra cho đến khi chết đi cuộc sống được đối xử như một vấn đề: trường trung học, cao đẳng, đại học, sau đó công việc, hôn nhân, ái ân, con cái – một trong những người con hư hỏng hay tài năng và tôi vận dụng hay khai thác cậu trai đó và tiếp tục như thế suốt cuộc đời tôi. Sau đó chết trở thành một vấn đề. Và rồi tôi hỏi, liệu có một cuộc sống sau khi chết, đầu thai, và mọi chuyện như thế? Bạn hiểu được con người đã làm việc gì? Đây là cuộc sống. Tại sao bộ não của bạn lại không đủ đơn giản, không đủ tự do để nói đây là một vấn đề và giải quyết nó, không phải thêm một vấn đề khác vào nó.

P2: Nếu tôi được phép nói như thế này, thưa ông, vấn đề không đến từ bên ngoài; vấn đề nảy sinh trong bộ não này, mà được củng cố thêm bởi vấn đề này, mà tạo ra vấn đề này. Tại sao nó không ngay lập tức dẹp bỏ nó ở khoảnh khắc đầu tiên đó?

K: Bởi vì, nó đã không giải quyết bất kỳ vấn đề nào cả.

P1: Bộ não có khả năng kết thúc đó hay không?

K: Có, nhưng tôi phải phân biệt, làm rõ ràng một điểm. Bộ não là trung tâm của tất cả những dây thần kinh của chúng ta, tất cả những cảm xúc của chúng ta, tất cả những phản ứng của chúng ta, hiểu biết của chúng ta, những liên hệ, những cãi cọ của chúng ta và tất cả việc đó. Nó là trung tâm của ý thức chúng ta, và ý thức đó chúng ta đối xử như là cái của tôi – ý thức của tôi. Tôi nói, nó không là ý thức của tôi; nó không được nhân cách hóa như K. Và nó không là ý thức của bạn bởi vì mỗi con người trên trái đất đều trải qua khổ ải này – đau đớn, sầu khổ, vui thú, ái ân, sợ hãi, âu lo, hoang mang, hy vọng một điều gì đó tốt đẹp hơn và vân vân; đó là ý thức của chúng ta. Vì vậy, ý thức đó không là ý thức của bạn; nó là con người. Nó là nhân loại. Tôi là nhân loại – không phải tất cả các bạn cộng với tôi. Tôi là nhân loại.

P3: Đối với tôi có vẻ rằng chúng ta biết về hai loại hành động: một loại được íauy nghĩ ra bởi bộ não, được tính toán, và vì vậy luôn chứa đựng hạt giống của tánh tư lợi, bị thúc đẩy bởi tánh tư lợi. Tôi không nghĩ bộ não có thể làm bất kỳ việc gì mà không chứa đựng trong nó hạt giống của tánh tư lợi, bởi vì nó là dụng cụ được dành cho việc đó. Nhưng cũng có hành động tự phát không bị tác động từ bên ngoài mà thỉnh thoảng chúng ta trải qua, mà được sinh ra chỉ từ tình yêu, không phải như một sản phẩm của suy nghĩ. Và bởi vì con người không biết làm gì với loại hành động này, bởi vì không có việc gì anh ấy có thể làm về hành động này, anh ấy đã nuôi dưỡng cái còn lại – anh ấy đã nuôi dưỡng cái gì bộ não có thể vận hành tốt, cái gì nó có thể tính toán, cái gì nó có thể thành tựu, và thế là toàn thế giới chất đầy hoạt động như thế, hành động như thế. Và việc đó đã trở thành cuộc sống của chúng ta. Và cái khác, mà là cái sinh động đầy sinh lực, thì thỉnh thoảng mới có.

K: Tôi không thảo luận việc đó trong chốc lát. Cái trí khác hẳn bộ não – hoàn toàn tách ra – không liên quan chút nào cả. Tình yêu không liên quan tư lợi. Đừng mang vào tình yêu lúc này. Sự thật là tình yêu có lẽ tồn tại. Chúng ta có lẽ có thông cảm, đồng cảm, yêu thương, thương hại – nhưng đó không là tình yêu, vì vậy tôi để việc đó qua một bên. Lúc này đó là tất cả. Tình yêu và tư lợi không tồn tại chung. Những vấn đề và tình yêu không thể tồn tại chung. Vì vậy, những vấn đề không có ý nghĩa gì nếu cái khác hiện diện. Nếu cái khác hiện diện, những vấn đề không tồn tại.

P3: Tôi không chắc liệu chúng không thể đồng tồn tại. Chúng độc lập với nhau; nhưng tôi nghĩ thậm chí một người có tánh tư lợi và có những vấn đề, thỉnh thoảng hành động không có sự cản trở của bộ não – từ tình yêu. Vì vậy, tôi muốn không nói rằng sự hiện diện của bộ não chối từ hoàn toàn tình yêu.

K: Thưa bạn, tôi nói nó giống như thỉnh thoảng có quả trứng hư. Tôi muốn một quả trứng tốt mỗi ngày – không phải thỉnh thoảng. Vì vậy, tôi đang hỏi tất cả các bạn, tánh tư lợi bắt đầu ở đâu và nó kết thúc ở đâu? Có một kết thúc cho tánh tư lợi không? Hay mọi hành động đều được sinh ra từ tánh tư lợi? Đừng nói với tôi, “thỉnh thoảng”; tôi không quan tâm điều đó. Thỉnh thoảng tôi nhìn ra ngoài cửa sổ và cái cửa sổ đó rất chật hẹp; tôi ở trong một nhà tù.
Vì vậy, làm ơn hãy theo sát tôi trong một phút. Có một trật tự vô cùng trong vũ trụ. Một hố đen là một bộ phận của trật tự đó. Bất kỳ nơi nào con người đi vào anh ấy tạo ra vô trật tự. Vì vậy, tôi nói, liệu tôi, như một con người mà là thành phần còn lại của nhân loại, có thể tạo ra trật tự trong chính tôi trước? Trật tự có nghĩa không còn tánh tư lợi.

P4: Thưa ông, vấn đề là, trên nền tảng của một ý thức chung không dễ dàng khi phủ nhận cái hạt nhân mà chuyển động để tự định hình chính nó thành cái tôi bị giới hạn, cái tôi tham lợi, mà theo cùng nó những vấn đề là thực sự, không tưởng tượng. Tôi có ý nói rằng tôi bị bệnh tật, tôi bị chết – những sự việc này có thể được xem như không vấn đề trong cách nào?

K: Bạn đang nói rằng cái tôi là vấn đề phải không? Tại sao chúng ta biến nó thành một vấn đề? Tại sao bạn nói cái tôi là vấn đề? Có lẽ chúng ta biến nó thành một vấn đề và sau đó nói rằng, làm thế nào tôi thoát khỏi nó? Chúng ta không nhìn ngắm vấn đề. Chúng ta không nói, cái tôi là vấn đề, hãy để tôi hiểu rõ nó, hãy để tôi nhìn ngắm viên ngọc này mà không chỉ trích nó. Chính sự chỉ trích là vấn đề. Bạn có theo kịp điều gì tôi có ý nói hay không? Vì vậy, tôi sẽ không chỉ trích nó, tôi sẽ không đàn áp nó, tôi sẽ không khước từ nó, tôi sẽ không thăng hoa nó; nhưng trước tiên hãy để tôi nhìn ngắm nó.

P4: Thưa ông, hãy xem một người có một cái gai trong thân thể và đang cảm thấy đau đớn. Sự đau đớn do cái gai tương tự như những kềm hãm và những vấn đề đang tác động vào cái tôi.

K: Không, thưa bạn. Nếu tôi có một cái gai trong bàn chân của tôi, tôi nhìn nó trước tiên, tôi biết sự đau đớn. Tôi hỏi chính tôi, tại sao tôi đã dẵm phải nó, tại sao tôi đã không nhìn thấy nó? Điều gì sai trái cho sự quan sát của tôi, đôi mắt của tôi? Tại sao tôi đã không nhìn thấy nơi tôi đang đi? Tôi hiểu rằng nếu tôi nhìn thấy nó, tôi sẽ không dẵm lên nó. Vì vậy, tôi đã không nhìn thấy nó. Khi sự đau đớn ở đó, vậy thì tôi hành động. Tôi đã không trông thấy cái vật đằng trước bàn chân tôi. Vậy là sự quan sát của tôi có sai trái. Vì vậy, tôi nói, điều gì đã xảy đến cho bộ não đã không trông thấy việc đó của tôi? Có thể nó đang bận nghĩ ngợi một điều gì khác khi tôi đang đi trên đường? Vậy là bạn hiểu rồi phải không, thưa bạn?

P3: Nhưng trong trường hợp những vấn đề tâm lý, người quan sát và điều được quan sát xoắn xít vào nhau không gỡ ra được.

K: Không. Chúng ta đang lạc đề đến một việc khác. Chúng ta hãy bám vào một vấn đề, một chủ đề. Tánh tư lợi bắt đầu ở đâu và nó kết thúc ở đâu; và có một kết thúc cho nó không? Và nếu nó kết thúc, trạng thái đó là gì?

P6: Tôi xin mạn phép tạm đưa ra một câu trả lời. Có thể, tánh tư lợi bắt đầu bởi chính cái tôi và cái tôi đến với cái thân thể.

K: Tôi không tin lắm.

P6: Chúng theo cùng nhau. Cái ý tưởng về trạng thái “tôi” và sự hiện diện của tôi, chúng theo cùng nhau.

K: Bạn nói vậy, nhưng tôi không nói vậy.

P6: Đối với cái trí của tôi chính ý tưởng về cái tôi bắt đầu cùng sự hiện diện của thân thể này, và cái tôi và tánh tư lợi theo cùng nhau. Tánh tư lợi chỉ có thể kết thúc khi cái tôi kết thúc. Và một bộ phận của cái tôi còn tồn tại chừng nào cái thân thể còn tồn tại. Vì vậy, trong một ý nghĩa cơ bản, nó chỉ có thể kết thúc cùng chết. Nói tóm lại, chúng ta chỉ có thể tẩy rửa tánh tư lợi bằng nhận thức dần dần về nó, nhưng chúng ta không thể phủ nhận nó hoàn toàn chừng nào cái thân thể còn tồn tại. Đó là cách tôi hiểu nó.

K: Tôi hiểu. Trong khoa học họ đang khám phá rằng một em bé được sinh ra và đang bú sữa mẹ, nó cảm thấy an toàn và nó bắt đầu học ai là bạn bè của người mẹ, ai đối xử bất hòa với người mẹ, ai chống đối người mẹ; nó bắt đầu cảm thấy tất cả việc này bởi vì người mẹ cảm thấy. Việc này đến qua người mẹ – ai thân thiện, ai không thân thiện. Em bé bắt đầu lệ thuộc người mẹ. Vì vậy, ở đó nó bắt đầu. Nó cảm thấy an toàn trong bụng mẹ, và bỗng nhiên, bị đưa ra khỏi và vào trong thế giới nó bắt đầu nhận ra rằng người mẹ là sự an toàn duy nhất. Ở đó nó bắt đầu được an toàn. Và đó là cuộc sống của chúng ta. Và tôi nghi ngờ liệu có an toàn gì không.

P2: Thưa ông, trong một vụ động đất ở Mexico, những em bé được tìm thấy còn sống sau mười một ngày bị chôn hoàn toàn dưới mặt đất nhưng không có một tổn hại gì cho những em bé mới được sanh ra. Và người đại sứ Mexico kể cho tôi, đứa bé, khi nó được đem ra khỏi nơi tăm tối đó, đã cư xử chính xác như nó làm khi ra khỏi bụng mẹ.

K: Nó giống như vẫn còn trong bụng mẹ.

P3: Thưa ông, bản năng tự bảo toàn cũng có nơi con thú, nhưng khi nó tiến hóa thành con người, anh ấy bắt đầu tạo ra những vấn đề. Con thú không tạo ra những vấn đề. Nếu chúng ta tin tưởng điều gì những nhà khoa học nói, rằng con người tiến hóa từ con thú, vậy thì anh ấy có mọi bản năng mà con thú có. Sự khác biệt cốt yếu là thêm vào đó con người có khả năng để suy nghĩ, và khả năng để suy nghĩ này cũng tạo ra tất cả những vấn đề kia. Và điều gì ông đang hỏi là, liệu chúng ta có thể dùng khả năng này để không tạo ra những vấn đề nhưng để làm điều gì đó hoàn toàn khác hẳn hay không?
K: Vâng, thưa bạn, điều đó đúng.

P7: Bộ não là cái nguồn của mọi vấn đề. Nó đã tạo ra cái tôi và cũng cả mọi vấn đề. Ông gợi ý rằng bộ não có thể kết thúc những vấn đề. Vậy thì sự khác biệt giữa bộ não đã kết thúc đó và cái trí là gì?

P6: Ông đã nói rằng bộ não là cái nguồn của mọi vấn đề và cũng từ bộ não đó có được sự kết thúc mọi vấn đề. Với sự kết thúc đó, cái bộ não còn lại suy nghĩ, trực nhận, thâu nhận những gợi ý bộc lộ ra. Sự khác biệt thực sự giữa bộ não đó và cái trí là gì?

K: Tôi hiểu, tôi hiểu. Chờ một tí. Xem này, bạn đang đặt một câu hỏi liên quan đến chết. Trước khi tôi có thể trả lời câu hỏi đó tôi phải trả lời chết là gì. Có một câu tục ngữ của người Ý nói rằng: Tất cả thế giới sẽ chết, thậm chí có lẽ tôi cũng chết! Bạn có hiểu sự đùa cợt của câu chuyện không? Vì vậy, chết là gì? Chúng ta biết sanh là gì – người mẹ, người cha, mọi con người khác, và em bé được sanh ra rồi trải qua bi kịch lạ lùng này. Nó là một bi kịch; nó không là cái gì đó hạnh phúc, hân hoan, tự do. Nó là một bi kịch còn thảm thiết hơn bất kỳ bi kịch nào Shakespeare đã từng viết. Vì vậy, tôi biết sanh là gì. Bây giờ, chết là gì? Tôi đang hỏi việc này; bạn nói cho tôi.

P3: Vào một ngày trước khi chúng ta đang thảo luận, ông đã nói về một “ngay lúc này” mà trong đó là mọi thời gian, cả sống và chết. Bộ não, có khả năng thấy dòng trôi chảy của sống, cũng có khả năng phơi bày kết thúc đó mà là chết. Đó là câu trả lời.

K: Tôi đã nói, sống là quyến luyến, đau khổ, sợ hãi, vui thú, lo âu, hoang mang, toàn bộ những việc đó, và chết ở đằng đó, xa thật xa. Tôi giữ một khoảng cách thận trọng. Tôi có tài sản, những quyển sách, những viên đá quý; đó là cuộc sống của tôi. Tôi giữ nó ở đây và chết ở đó. Tôi nói, hãy đem hai cái vào cùng nhau, không phải ngày mai, nhưng ngay lúc này – mà có nghĩa là kết thúc tất cả ngay lúc này. Bởi vì, đó là điều gì chết sẽ nói. Chết nói rằng bạn không thể mang theo bất kỳ cái gì cùng bạn; vì vậy, hãy mời chết – không phải tự tử – hãy mời chết và sống cùng nó. Chết là ngay lúc này, không phải ngày mai.

P1: Có cái gì đó thiếu sót trong việc này. Tôi có thể mời mọc chết ngay lúc này và bộ não có lẽ yên lặng được một lúc, nhưng toàn sự việc lại quay về; vậy là vấn đề của cuộc sống quay trở lại.

K: Không phải, không phải. Tôi quyến luyến anh ấy, anh ấy là một người bạn của tôi, tôi đã sống cùng anh ấy, chúng tôi dạo bộ cùng nhau, chúng tôi chơi đùa cùng nhau, anh ấy là người đồng hành cùng tôi, và tôi quyến luyến anh ấy. Chết nói với tôi, bạn không thể rủ anh ấy theo được đâu. Vậy là chết bảo với tôi, Hãy làm tự do bạn ngay lúc này, không phải mười năm sau. Và tôi nói, Hoàn toàn đúng, tôi sẽ được tự do khỏi anh ấy. Mặc dù tôi vẫn là bạn của anh ấy, tôi không lệ thuộc anh ấy chút nào cả. Bởi vì, tôi không thể rủ anh ấy theo được. Điều gì sai trái với việc đó? Bạn không đang tranh luận để bác bỏ việc đó chứ?

P5: Mà có nghĩa, thưa ông, bạn phải kết thúc mọi thỏa mãn.

K: Không, tôi không đang nói như thế. Tôi đã nói, quyến luyến.

P5: Mọi quyến luyến …

K: Đó là tất cả.

P8: Thưa ông, liệu có thể kết thúc việc đó khi hai thân thể này còn tồn tại hay không?

K: Ồ, có chứ, thưa bạn. Những thân thể của chúng ta không ràng buộc vào nhau; chúng là hai thân thể tách rời. Thuộc tâm lý tôi thâu nhận anh ấy như một người bạn và dần dần ở bên trong quyến luyến anh ấy. Tôi không quyến luyến anh ấy ở bên ngoài bởi vì anh ấy đi một hướng và tôi đi hướng – anh ấy nhậu nhẹt, tôi lại không và vân vân. Nhưng anh ấy vẫn là một người bạn của tôi. Rồi thì chết đến và nói, bạn không thể rủ anh ấy theo được đâu. Đó là một sự thật. Vì vậy, tôi nói, Được rồi tôi sẽ đứng riêng lẻ ngay lúc này.

P3: Thưa ông, vấn đề phát sinh không phải bởi vì bạn nhận được vui thứ từ người bạn của bạn hay người vợ của bạn, nhưng bởi vì bạn bắt đầu sử dụng vui thú đó như một thành tựu cho chính mình, và vì vậy bạn muốn một tiếp tục của vui thú đó và bạn muốn sở hữu con người đó, hay sao?

K: Đúng rồi. Vì vậy, liên hệ là gì? Tôi sẽ không thảo luận nó, chúng ta không có thời gian. Bạn thấy không, thưa bạn, bạn đang không gặp gỡ điểm chính của tôi. Tôi hỏi bạn tánh tư lợi khởi đầu và kết thúc ở đâu. Kết thúc có quan trọng hơn bất kỳ điều nào khác hay không? – kết thúc? Và rồi lúc đó trạng thái trong đó không còn tánh tư lợi là gì? Nó là chết phải không? – mà có nghĩa một kết thúc. Chết nghĩa là kết thúc – kết thúc mọi thứ. Vì vậy, nó nói, “Hãy thông minh đi, cậu trai, hãy sống cùng chết”.

P3: Mà có nghĩa chết nhưng giữ cái thân thể. Cái chết còn lại sẽ đến bằng cách nào cũng được.

K: Thân thể à? Cho chim chóc ăn hay quẳng nó xuống sông. Nhưng thuộc tâm lý, cái cấu trúc khủng khiếp mà tôi đã xây dựng này tôi không thể đem nó theo cùng.

P3: Nó là một bản năng phải không, thưa ông? Nó là một tài sản di truyền qua những cái gene phải không?

K: Vâng, có thể. Nhưng thú vật không suy nghĩ theo cách này; tôi đã quan sát nhiều thú vật.

P3: Không, do đó tôi không chắc liệu nó có là bản năng hay không.

K: Đó là tất cả mà tôi đang nói. Đừng đơn giản nó tới một bản năng, thưa bạn.

P8: Ông sắp sửa kể cho chúng tôi một câu chuyện vui gì đây?

K: Một người đàn ông chết và gặp người bạn của ông ấy ở thiên đàng. Họ nói chuyện và ông ấy nói, “Nếu tôi chết rồi, tại sao tôi lại cảm thấy kinh hãi như thế?”
Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
facebook youtube google-plus linkedin twitter blog
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường,
nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.

May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland,
Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below,
may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma,
the Land of Ultimate Bliss.

Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria
Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery
Senior Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang
Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia
Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600
Website: http://www.quangduc.com ; http://www.tuvienquangduc.com.au (old)
Xin gửi Xin gửi bài mới và ý kiến đóng góp đến Ban Biên Tập qua địa chỉ:
quangduc@quangduc.com , tvquangduc@bigpond.com
KHÁCH VIẾNG THĂM
110,220,567