Tiếng Việt từ TK 17: một số từ Hán Việt thời LM de Rhodes” (phần 37)

03/12/202208:48(Xem: 7214)
Tiếng Việt từ TK 17: một số từ Hán Việt thời LM de Rhodes” (phần 37)
Tiếng Việt từ TK 17: một số từ Hán Việt thời LM de Rhodes” (phần 37) 
Tieng-Viet-TK17-p37-004
            Loạt bài "Tiếng Việt từ TK 17" đã đề cập đến một số cách dùng Hán Việt đặc biệt như sinh thì (~qua đời, chết), Kinh Tại Thiên, Kinh Tin Kính, Kinh Thiên Chúa, lịch sự, thượng hoà hạ mục, thượng phụ, trung phụ, hạ phụ, thượng đế, thiên chủ/chúa2 ...v.v…Phần 37 này bàn thêm về cách dùng một số từ Hán Việt thời LM de Rhodes đến truyền đạo: sự (~thờ) 事, thửa (~ sở) 所, kì 其, giao cảm 交感, tinh thần 星晨, đang/đương thì 當時, củ thủ 糾手, thiểu ngữ 少語. Đây là lần đầu tiên cách dùng này hiện diện trong tiếng Việt qua dạng con chữ La Tinh/Bồ (chữ quốc ngữ). Tài liệu tham khảo chính của bài viết này là bốn tác phẩm của LM de Rhodes soạn: (a) cuốn Phép Giảng Tám Ngày (viết tắt là PGTN), (b) Bản Báo Cáo vắn tắt về tiếng An Nam hay Đông Kinh (viết tắt là BBC), (c) Lịch Sử Vương Quốc Đàng Ngoài 1627-1646 và (d) tự điển Annam-Lusitan-Latinh (thường gọi là Việt-Bồ-La, viết tắt là VBL) có thể tra tự điển này trên mạng, như trang http://books.google.fr/books?id=uGhkAAAAMAAJ&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false
pdf-download


***

Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
11/11/2025(Xem: 148)
(1):Nhiều người nghĩ: cuộc sống chỉ một đời thôi. Làm gì lại có chuyện luân hồi: khó tin. Nên họ chi tiêu đủ thứ, thỏa thích mình. Giúp người gặp khó,...họ thật tình không ưa. ***
11/11/2025(Xem: 56)
Trong những khóa lễ ở Chùa, ta thương nghe câu: “Nguyện Tiêu TAM CHƯỚNG trừ Phiền Não.” Vậy còn 3 thứ chướng nữa, đó là gì?
07/11/2025(Xem: 217)
Bồ Tát Quán Thế Âm (Avalokiteśvara) (spyan ras gzigs, nghĩa là “Đức Chủ tể nhìn thấy”) là một trong những vị Bồ Tát được tôn kính rộng rãi nhất trong thế giới Phật giáo Đại thừa, hiện thân của sự viên mãn nơi tâm đại bi (karuṇā, tiếng Tạng: snying rje) — lòng từ bi vô lượng.
07/11/2025(Xem: 132)
Niềm tin vào giáo lý Tịnh Độ phát sinh từ danh hiệu A Di Đà Đại Trí Độ Luận nói: “Giáo pháp của Đức Phật bao la như đại dương, nên chỉ có thể tiếp cận thông qua niềm tin.” Niềm tin đóng vai trò quan trọng trong việc thực hành Phật pháp.
04/11/2025(Xem: 199)
Lược giảng kinh Chiêm Sát Thiện Ác Nghiệp Báo Hán dịch: Thiên Trúc sa-môn Bồ Đề Đăng dịch vào đời Tùy Chủ giảng: Lão hòa thượng Mộng Tham Chuyển ngữ: Bửu Quang Tự đệ tử Như Hòa (theo bản đăng tải trên trang nhà Hoằng Thiện Phật giáo - https://www.liaotuo.com) Giảo chánh: Đức Phong và Huệ Trang
04/11/2025(Xem: 223)
(1):Bố thí giúp người hoặc Hộ trì: Chớ vì Danh, Lợi dẫn mình đi. Tâm luôn Hoan Hỷ và cung kính. Được vậy, Phước lành hưởng trọn y.
04/11/2025(Xem: 257)
(1):Long Thần, Hộ Pháp ở quanh ta. Lành, dữ ta làm khó giấu qua. (sưu tầm) Phải nhớ làm gì, dù thật nhỏ. Biết là việc ÁC, phải lìa xa!
04/11/2025(Xem: 240)
Ăn mặn, cứ nghĩ con vật: thân nhân mình. Tự nhiên thấy ớn nhợn, rùng mình dừng ngay. Thực tập như vậy trong bữa ăn hàng ngày. Rồi chắc chắn bỏ mặn, ăn chay mấy hồi.
01/11/2025(Xem: 282)
Có những ngày không chỉ được ghi lại bằng hình ảnh hay lời nói, mà bằng chính sự rung động trong tim. Ngày truyền thống của Gia Đình Phật Tử Miền Bắc California năm nay là một ngày như thế – một ngày Chủ nhật tháng Mười, trời trong xanh lạ thường, như lòng người đang mở ra để đón nhận ánh nắng của ân tình và đạo nghĩa.
31/10/2025(Xem: 375)
(1):Tôi làm thơ chuyên về những Điều Răn Dạy. Trước giúp mình: cố học lấy Điều Hay. Sau, Mong Người Thích: hãy Thực Tập hằng ngày. Hy vọng đời thay đổi, tốt thay: Lành Nhiều!