21. Tổ Bà-Tu-Bàn-Đầu (Vasubandhu) Luận sư lừng danh của Duy Thức Tông 🌺🍀💐🌼🌹🥀🌷🌸🏵️🌻

Nam mô A Di Đà Phật

Kính bạch Sư Phụ,

Bạch Sư Phụ, hôm nay SP giảng về Tổ thứ 21 Bà Tu Bàn Đầu (Vasubandhu), tài liệu giáo sử có chỗ cũng gọi Ngài là Thế Thân hay Thiên Thân. Ngài là được xem là Tổ thứ 21 của Thiền tông Ấn Độ, là một Luận sư xuất sắc của phái Thuyết nhất thiết hữu bộ (sa. sarvāstivādin) và Duy thức tông (sa. vijñānavādin). Ngài vừa là em ruột vừa là đệ tử của Đại Sư Vô Trước (sa. asaṅga), Tổ sư khai sáng phái Duy thức, Ngài Vô Trước là người đã khuyến giáo em trai quay về với PG Đại thừa.

Tổ Bà Tu Bàn Đầu ra đời ở thành phố miền Tây Ấn Độ, gần Kashmir, cách New Delhi khoảng 800 km, sau 850 năm Đức Phật nhập Niết Bàn.

Ngài viên tịch năm lúc 80 tuổi ở thành phố  A-du-đà (ayodhyā), miền Bắc Ấn Độ.

Ngài họ Tỳ-Xá-Khư, cha tên là Quang-Cái, mẹ là Nghiêm-Nhất. Nguyên gia đình ông Quang-Cái giàu có mà không con. Hai ông bà đồng đi lễ tháp Phật ở phía Bắc thành La-Duyệt để cầu con. Sau đó, bà mộng thấy nuốt hai hạt châu một sáng một tối. Kế bà biết mình có thai. Một hôm, có vị A-La-Hán hiệu Hiền-Chúng đến nhà. Ông Quang-Cái ra đảnh lễ. Đến lượt bà ra lễ, Tôn-giả Hiền-Chúng liền tránh qua một bên ra vẻ cung kính đáp lại. Ông Quang-Cái lấy làm lạ hỏi: "Con là trượng phu đảnh lễ Tôn-giả không nhượng, tại sao vợ con là phụ nữ mà Tôn-giả lại kính nhượng ?

Vị A La Hán đáp: " Bởi ông là phàm phu nên tôi nhận ông lễ, còn vợ ông đang mang thai Bồ-Tát là bậc pháp khí thượng thừa nên tôi cố tránh, không phải tôi trọng nữ khinh nam ". Ông Quang-Cái tạ lỗi thưa: "Tôn-giả là bậc thánh nhân hay biết việc chưa đến".

Quả nhiên một thời gian sau bà Nghiêm-Nhất sanh được hai người con trai một lượt. Thuở bé, Ngài ý chí siêu việt, đến 15 tuổi xin xuất gia với A-La-Hán Quang-Độ. Khi thọ giới được Bồ-Tát Tỳ-Bà-Ha truyền cho. Ngài mộ hạnh của Tổ Ca-Diếp nên tập tu theo hạnh đầu-đà. Sau đó có duyên gặp Tổ Xà-Dạ-Đa khai thị nên liễu ngộ và được truyền pháp, trở thành Tổ thứ 21 Bà Tu Bàn Đầu.

Tổ Bà Tu Bàn Đầu dẫn đồ chúng qua nước Na Đề để giáo hoá, Ngài gặp vua Thường Tự Tại.
Nhà vua có hai người con trai, người con thứ tên là Ma Noa La.
Ngài nói nước của Vua có hai vị thiện sĩ, một vị là tôi, còn một vị là Ma Noa La.
Nhà vua rất hoan hỉ gọi Ma Noa La đến trình diện Tổ và xin cho Ma Noa La được xuất gia.
Tổ cho biết ngoài Tổ ra không ai có khả năng hóa độ cho thái tử Ma Noa La.
Tổ triệu tập thánh chúng, truyền kệ ấn chứng Ma Noa La thành Tổ thứ 22.
Tổ Bà Tu Bàn Đầu nói bài kệ truyền pháp:

"Bào huyễn đồng vô ngại,
Vân hà bất ngộ liễu,
Đạt pháp tại kỳ trung,
Phi kim diệc phi cổ"

Nghĩa là:

"Bọt huyễn đồng không ngại,

Tại sao chẳng liễu ngộ,
Đạt pháp ngay trong ấy,
Chẳng xưa cũng chẳng nay"

(Bản dịch của Sư Ông Thanh Từ)

Truyền pháp xong, Ngài đang ngồi trên tòa, bỗng thân vượt lên hư không, ngồi yên trên ấy. Đồ chúng thỉnh Ngài để cho xá lợi, Ngài đáp xuống và ngồi an nhiên viên tịch, rồi dùng hỏa quang tam muội hỏa táng.

Bài kệ truyền thừa, Ngài nhắn nhủ :
- thân này là huyễn như bọt nước , không trường tồn,
- phải nương nơi thân này buông tất cả cố chấp của màng Vô Minh (thất tình Lục dục). để :
- hiển lộ viên minh Châu Tuệ Giác, Chơn Như Phật tánh thường hằng chiếu sáng bên trong của tất cả chúng sanh.

Con kính tri ơn Sư Phụ, hôm nay chúng con được Sư Phụ ban cho một bài pháp rất đặc thù về Tổ Bà Tu Bàn Đầu, từ lúc thị hiện ra đời cho đến lúc viên tịch, rất tự tại nhẹ nhàng, biểu hiện thần thông diệu dụng và để lại cho đời bộ sách Câu Xá Luận cho hậu thế, dẫn dắt chúng sanh tìm về tự tánh Chơn như Tuệ Giác, viên minh Châu bên trong của chính mình.

Nam mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật

Cung kính và tri ơn Sư Phụ,
Đệ tử Quảng Tịnh Tâm
( Montréal, Canada).