Tu Viện Quảng Đức105 Lynch Rd, Fawkner, Vic 3060. Australia. Tel: 9357 3544. quangduc@quangduc.com* Viện Chủ: HT Tâm Phương, Trụ Trì: TT Nguyên Tạng   

4. Đối thoại lần thứ hai cùng học sinh: 12 tháng 12 năm 1985

07/07/201106:16(Xem: 2770)
4. Đối thoại lần thứ hai cùng học sinh: 12 tháng 12 năm 1985

TƯƠNG LAI LÀ NGAY LÚC NÀY
NÓI CHUYỆN CUỐI CÙNG Ở ẤN ĐỘ
Nguyên tác: THE FUTURE IS NOW Krishnamurti’s Last Talks In India
Lời dịch: Ông Không 2008

NHỮNG CUỘC NÓI CHUYỆN
RISHI VALLEY

Đối thoại lần thứ hai cùng học sinh tại Rishi Valley [4]
Ngày 12 tháng 12 năm 1985

Krishnamurti: Các bạn ngủ ngon chứ?

Học sinh: Có ạ.

K: Có à? Tốt. Chúng ta sẽ làm gì hôm nay?

HS: Hãy kể cho chúng em một chút ít về ông, thưa ông.

K: Không, tôi đã hỏi các bạn sẽ làm gì hôm nay. Trường học, lớp học? Tất cả chúng ta ngồi yên lặng, không nói, hay chúng ta nói chuyện? Nói cho tôi.

HS: Ông nói.

K: Cái gì, thưa bạn? Ông nói – vậy thì nói. Các bạn muốn nói về việc gì?

HS: Nói về chính ông, thưa ông – kể cho chúng em chút ít về ông.

K: Về tôi? Không thú vị lắm.

HS: Không việc gì đâu, thưa ông.

K: Tôi biết – dẫu vậy nó cũng có vấn đề cho tôi. Bạn muốn tôi kể chuyện về tôi? Quá khứ – về quá khứ của tôi? Bạn thực sự quan tâm hay sao?

HS: Vâng thưa ông.

K: Tại sao? Bạn nói cho tôi tại sao, rồi tôi sẽ kể cho bạn.

HS: Em tò mò.

K: Bạn tò mò, và sau đó cái gì? Nếu bạn tò mò, và tôi thỏa mãn sự tò mò của bạn, được thôi, rồi sau đó là gì?

HS: Sau đó chúng em sẽ tò mò hơn.

K: Tò mò hơn, hoàn toàn đúng, vậy thì chúng ta sẽ bắt đầu ở đâu?

HS: Từ ngay lúc đầu, thưa ông.

K: Từ ngay lúc đầu [cười]. Xem nè, hầu hết cuộc đời của tôi tôi đã quên bẵng, thực sự. Thực sự, tôi nói nghiêm túc, và tôi nói cho bạn biết rằng hầu hết cuộc đời của tôi đều trắng xóa đối với tôi.

HS: Thưa ông, hãy nói cho chúng em biết điều gì ông còn nhớ.

K: A – điều đó được. Bạn khá kiên định, phải không? Tôi sẽ kể cho bạn điều gì tôi không nhớ, điều gì người khác đã kể lại cho tôi. Được chứ? Tôi thực sự không nhớ, nhưng điều gì người khác đã kể lại cho tôi – hoặc họ phóng đại, bạn hiểu rồi, hoặc trung thực, hoặc tưởng tượng. Tôi nghĩ rằng điều gì họ đã kể lại cho tôi về chính bản thân tôi, nghe vui lắm, trong chừng mực nào đó khá chính xác, bởi vì nhiều người đã kể lại giống hệt nhau trong suốt nhiều năm? Đúng chứ? Chúa ơi, tôi không biết bắt đầu từ đâu. Được rồi thưa các bạn.

Bạn biết rồi, một ai đó tặng riêng tôi 5.000 mẫu đất ở Hà Lan, bạn hiểu chứ? 5.000 mẫu đất là một mảnh đất to lớn, và một lâu đài; và chúng tôi đã có những buổi họp mặt ở đó, 6.000 người mỗi lần, vô số người; tò mò giống như bạn, tò mò muốn tìm ra K đang nói về cái gì và vân vân. Tôi chống lại – K chống lại, những tổ chức, bạn hiểu chứ? Bạn không hiểu, điều đó được thôi. Bạn biết những tổ chức là gì không? Muốn điều hành một ngôi trường, như Rishi Valley, bạn phải có tổ chức. Bạn phải có mặt đúng giờ lúc 1 giờ hay 12 giờ 30, khi bạn ăn trưa, đúng chứ? Bạn phải đến lớp, bạn phải làm việc này, chơi đùa từ 4 giờ chiều, và vân vân. Toàn thể việc đó yêu cầu sự tổ chức. Nhưng Chúa ơi, làm thế nào chúng ta đã thực hiện được điều này. A, thôi mà, giúp tôi với Radhikaji. Và tôi chống lại những tổ chức tạm gọi là tôn giáo, đúng chứ? Bạn hiểu việc đó có nghĩa gì hay không? Không à. Bạn muốn biết tất cả việc này chứ?

HS: Có, thưa ông.

K: Thực sự chứ? Có, thưa ông – đừng có nói, thưa ông bởi vì ….

HS: Trong nhiều quyển sách của ông có đề cập những lời giảng dạy của Krishnamurti, hay những lời giảng dạy tôn giáo, và chính K nói ông ta không là một người thầy, đúng chứ? Ông giải thích nó như thế nào? Ông nói điều gì về nó?

K: Làm sao lại xảy ra rằng những lời giảng dạy của Krishnamurti là những lời giảng dạy tôn giáo, và chính K nói ông ta không là một người thầy. Đúng chứ? Bạn giải thích nó như thế nào? Bạn nói điều gì về nó? Tôi không phải giải thích nó cho bạn, thưa bạn. Tôi chỉ đang đùa, nhưng tôi đang hỏi bạn, bạn giải thích nó như thế nào? Bạn đưa ra câu hỏi đó, phải không? Vâng, thưa bạn, bạn nói điều gì về nó? Có một mâu thuẫn hay không? Hay, K không là cá thể như một thân thể, bạn hiểu rồi, như một cơ thể sinh vật, như một thực thể vật chất, ông ta không quan trọng. Điều gì ông ta nói là quan trọng. Đúng chứ? Đó là tất cả. Chúng ta ở đâu? Bạn thích thú tất cả việc này chứ?

HS: Không đặc biệt lắm.

K: Không đặc biệt lắm. Tôi đã nghĩ rằng những em học sinh lớn sẽ ngồi ở đây.

HS: Thưa ông, tại sao cái trí của chúng em luôn luôn lăng xăng bởi tư tưởng? Và tại sao tất cả chúng em quá quan tâm đến chính chúng em.

K: Tại sao chúng em quá bận tâm đến chính chúng em và tại sao cái trí của chúng em luôn luôn lăng xăng bởi tư tưởng? Đúng chứ? Tôi không là một chuyên gia về não, bạn hiểu chứ? Tôi đã nói chuyện với rất nhiều nhà khoa học, ở Mỹ, ở Anh, và vân vân, và tôi cũng đã nói chuyện với rất nhiều nhà sinh vật học và tâm thần học, và vân vân. Bạn có khi nào suy nghĩ bộ não là gì không? Bộ não của bạn là gì – tại sao nó lại bị nhét đầy tư tưởng? Tại sao bộ não của chúng ta không bao giờ yên lặng? Đúng chứ? Tại sao, tôi đang hỏi bạn. Câu hỏi còn lại là gì?

HS: Tại sao chúng em quá bận tâm đến chính chúng em?

K: Tại sao chúng em quá bận tâm đến chính chúng em? Bạn trả lời tôi. Tại sao bạn luôn luôn quan tâm đến chính bạn, hầu hết mọi thời gian?

HS: Chúng em muốn điều tốt đẹp nhất cho chính chúng em.

K: Bạn có cái gì tốt đẹp nhất?

HS: Chúng em muốn mọi đặc quyền.

K: Bạn muốn có mọi đặc quyền. Bạn muốn mọi đặc quyền – bạn có ý gì qua điều đó?

HS: Chúng em muốn có mọi tiện nghi vật chất.

K: Bạn muốn có mọi tiện nghi vật chất, mọi đất đai.

HS: Mọi thuận lợi.

K: Mọi thuận lợi, mọi điều tốt đẹp nhất của thế giới. Đúng chứ? Chúng ta đang trả lời câu hỏi của bạn phải không? Không à? Bạn hiểu em gái đó đã hỏi điều gì hay không? Em gái ấy muốn biết tại sao chúng em bận tâm đến mình quá nhiều. Bạn đã trả lời câu hỏi đó chưa?

HS: Chúng em luôn luôn nghĩ về bản thân mình.

K: Vâng, tôi biết việc đó. Tại sao các bạn luôn bận tâm đến mình? Mọi người đều như vậy – nó không phải điều gì bất thường. Có rất ít người không bận tâm đến chính họ, rất hiếm hoi. Vì vậy, tại sao bạn bận tâm đến mình?

HS: Mọi điều mình làm đều quanh quanh mình, liên quan đến mình.

K: Mọi điều bạn làm đều quanh quanh bạn, liên quan đến bạn.

HS: Thưa ông, mọi điều mình làm đều tự động liên quan đến mình.

K: Mọi điều bạn làm đều chủ yếu liên quan đến bạn. Đúng chứ? Bạn là cái gì, bạn là ai?

HS: Em là cái thân thể.
K: Vâng – bạn là cái gì – cái thân thể, tóc vàng, mắt xanh, làn da sẫm, làn da trắng, tên của bạn có lẽ là gì – Ông Rao, bà Rao, hay cô Rao, bất kể cái tên nào, đó là cái gì bạn là, phải không? Khuôn mặt của bạn, thân thể của bạn; và ngoài cái đó, bạn là cái gì? Có phải bạn là cái bằng cử nhân, cái bằng cao học của bạn? Tất cả các bạn sẽ đậu những kỳ thi, phải không? Đúng chứ? Tôi không biết tại sao, nhưng các bạn sẽ đậu những kỳ thi – giống như nhiều con khỉ. Và đó là cái gì các bạn là: cử nhân, cao học, tiến sĩ hay một luật sư giỏi, kỹ sư giỏi, những nhà khoa học, đó là cái gì bạn là, tất cả cái đó là bạn, phải không? Cử nhân, cao học, tiến sĩ, giáo sư! Đúng rồi, tất cả cái đó là cái gì bạn là, phải không? Không à, vậy thì bạn là gì? Bạn lấy người nào đó, và bạn được gọi là Bà sau đó, hay là Cô, hay là bất kỳ cái tên nào bạn muốn gọi cho mình. Vì vậy, bạn là gì? Tại sao bạn quá quan tâm đến chính bạn? Tôi biết bạn muốn tất cả những thuận lợi, tất cả những đặc quyền, tất cả quả đất, nhưng “cái tôi” mà muốn tất cả việc này là ai?

HS: Cái trí của mình.

K: Cái trí của bạn, bạn thực sự có ý gì qua từ ngữ cái trí? Đừng chỉ tuôn ra những từ ngữ – bạn có ý gì qua từ ngữ cái trí?

HS: Linh hồn của mình.

K: Linh hồn của bạn?

HS: Có lẽ cái trí là cái gì đó mà bảo mình …

K: Vì vậy, bạn đang cố gắng nói cái gì?

HS: Em muốn biết cái trí là gì?

K: Bạn muốn biết cái trí là gì. Trước tiên bạn tìm hiểu cái trí là gì, bộ não là gì, bộ não của bạn là gì?
HS: Nó giúp mình suy nghĩ.

K: Cái gì?

HS: Bộ não của mình giúp mình suy nghĩ, thưa ông.

K: Bộ não của bạn giúp bạn suy nghĩ, đúng rồi. Nó đang trở nên khá phức tạp, phải không? Bạn có ý gì qua từ ngữ suy nghĩ? Tất cả các bạn đều suy nghĩ, phải không? Tự nhiên thôi. Bạn có ý gì qua từ ngữ suy nghĩ?

HS: Cái cách mình cảm thấy, những ý tưởng của mình.

K: Không, tôi đã hỏi: bạn có ý gì qua từ ngữ suy nghĩ?

HS: Để tìm ra.

K: Suy nghĩ, không tìm ra! Bạn hiểu sự khác nhau của hai chứ? Tôi nghĩ sáng nay tôi sẽ đi dạo. Tôi suy nghĩ. Bạn hiểu chứ? Bây giờ, bạn có ý gì qua từ ngữ suy nghĩ?

HS: Nó là cái năng lực để quyết định.

K: Bạn không đang trả lời câu hỏi của tôi, cậu trai lớn. Tôi đang hỏi bạn, nếu bạn muốn lắng nghe cẩn thận, bạn có ý gì qua từ ngữ suy nghĩ, không phải về điều gì đó, không phải hỏi bạn nghĩ về điều đó, bạn có ý gì qua từ ngữ suy nghĩ? Việc đó quá phức tạp. Bạn đi đến một lớp học, ở đó người giáo dục nói cho bạn, bây giờ chúng ta hãy học môn toán. Có thể bạn không thích môn học đó – bạn phải lưu ý, bạn phải học. Bây giờ, bạn đang học từ quyển sách đó, và điều gì giáo sư, người giáo dục dạy bạn, vì vậy bạn ghi nhớ. Đúng chứ? Tôi đang nói điều gì không đúng sao? Bạn ghi nhớ, đó là bạn lặp đi lặp lại cho đến khi nó trở thành một phần của bộ não bạn. Đúng chứ? Vì vậy, bạn ghi nhớ, phải không? Bạn không biết về vật lý, nhưng bạn học nó, đó là, bạn ghi nhớ. Bạn ghi nhớ tên của bạn. Đúng chứ? Bởi vì bạn đã lặp lại rất, rất, rất thường xuyên, tên tôi là Smith, hay ông Rao, hay ông K. Vì vậy, học hỏi của chúng ta là ghi nhớ. Đúng chứ? Bạn đồng ý điều này: học hỏi của bạn trong một trường trung học, trong một trường cao đẳng, trong một trường đại học, đều là ghi nhớ phải không? Tôi sẽ không trình bày toàn chủ đề của nó, bởi vì nó rất phức tạp, tôi sẽ không giải thích cho bạn về chủ đề đó.
Bây giờ bạn ghi nhớ vì mục đích hành động khéo léo. Đúng chứ? Nếu bạn là một luật sư, bạn ghi nhớ mọi sự việc xảy ra, mọi xét xử trước đó và vân vân, rồi sau đó bạn trở thành một luật sư và vân vân. Một bác sĩ, ông ấy phải thực hành mười năm, học, sau đó trở thành một bác sĩ chuyên khoa và vân vân và vân vân. Phải mất mười lăm năm để là một bác sĩ hay người giải phẫu xuất sắc, hay một nhà khoa học và vân vân.
Vì vậy, điều gì đang xảy ra cho bộ não – hãy nói cho tôi, đừng chìm vào giấc ngủ – điều gì xảy ra cho bộ não trong suốt mười năm kia hay trong suốt năm năm kia?

HS: Bộ não của mình đang được nhét đầy.

K: Được nhét đầy? Được nhét đầy cái gì?

HS: Thông tin, thưa ông. Đầy thông tin về điều gì mình đang làm.

K: Vâng, bộ não của bạn đang nhét đầy vô số thông tin. Đúng chứ?

HS: Và hiểu biết.

K: Và hiểu biết. Bạn có ý gì qua từ ngữ hiểu biết.

HS: Thông tin về chủ đề.

K: Vâng, thông tin về một chủ đề nào đó, một đề mục nào đó, và bộ não của bạn được nhét đầy về nó. Đúng chứ? Tôi là một tiến sĩ, tôi biết làm thế nào, vân vân, vân vân. Đúng chứ? Đúng chứ, thưa bạn, bạn chán à? Được thôi, nếu bạn chán hãy ngủ đi. Tôi không bực tức đâu, sáng nay thật đẹp.
Vì vậy, bộ não của bạn chứa đựng mọi điều gì bạn đã học được. Đúng chứ? Tên của bạn, khuôn mặt của bạn, người cha của bạn, người mẹ của bạn, nó là một qui trình không chỉ công nhận, mà còn tích lũy. Đúng chứ? Bạn hiểu tiếng Anh của tôi. Nó là một qui trình thâu thập và sử dụng điều gì bạn đã thâu thập. Như bạn đã thâu thập tiếng Phạn và bạn nói nó, và vân vân.
Vì vậy, bộ não của bạn đầy ắp những ký ức. Đúng chứ? Bạn biết nơi nào bạn sống, bạn biết tên của người cha, tên của người mẹ, bạn biết người anh trai của bạn, vì vậy nó đầy ắp thông tin như hiểu biết. Đúng chứ? Và bạn sử dụng thông tin đó khéo léo, hay không khéo léo; bạn có thể là một kỹ sư hạng nhất, hay một kỹ sư khá đần độn, và vân vân, những cơ cấu hành chính Ấn độ.

HS: Và vân vân.

K: Vâng, và vân vân và vân vân. Đúng chứ? Vì vậy, bạn luôn luôn đang sống bên trong một cái vòng tròn; vòng tròn của điều gì bạn đã học, điều gì bạn đã thâu thập như thông tin, mà trở thành hiểu biết. Vì vậy, bộ não của bạn chứa đựng tất cả những điều bạn đã thâu thập, tất cả những điều bạn đã học hỏi, tất cả những điều bạn đã trải nghiệm. Vì vậy, bộ não đó đầy ắp hiểu biết: những vô lý, những tưởng tượng, những ảo tưởng, và toàn bộ những sự việc này là tôi. Đúng chứ? Tôi có lẽ nghĩ rằng tôi là một người vĩ đại, đó là tôi – tôi có thể ngồi rất yên lặng và đó là tôi. Vì bất kỳ điều gì tôi suy nghĩ và làm đều từ trải nghiệm và hiểu biết. Đúng chứ? Và tôi có thể tưởng tượng tôi là Thượng đế, hay tôi có thể tưởng tượng tôi là một họa sĩ vĩ đại trong khi tôi không là như thế, và mọi chuyện đó. Hay tôi có thể có những mơ mộng, rằng tôi là hoàng đế Ấn độ. Đúng chứ? Tôi có thể có vô số tưởng tượng, mơ mộng, ảo tưởng, ý tưởng và vân vân. Tôi là tất cả những điều đó: sợ hãi, đau đớn, đau khổ và vân vân, tôi là tất cả những tích lũy đó. Đúng chứ? Bạn rõ ràng rồi phải không? Đừng đồng ý với tôi, đó là điều cuối cùng bạn nên làm, nhưng hãy tìm ra liệu những điều chúng ta đang nói là đúng hay sai.

Tôi có thể tưởng tượng có Thượng đế trong tôi. Nhưng điều đó có lẽ không thật. Đúng chứ? Vì vậy, tôi là nguyên cái đống của hai triệu năm này, được thâu thập lại như là tôi. Đúng chứ? Và tôi trở thành rất quan trọng, bởi vì tôi đã hai triệu tuổi – tôi đã học quá nhiều. Người đàn ông tội nghiệp kia đang lang thang trong vườn không biết nhiều, nhưng bạn biết rất nhiều. Bạn kính trọng những người kia có nhiều hiểu biết, và bạn khinh miệt những người đó không biết gì. Đúng chứ?

Vì vậy, khi bạn hỏi, tại sao suốt ngày tôi lại cứ suy nghĩ về chính mình, đó là vì bạn đã được giáo dục theo cách đó, bạn đã được quy định theo cách đó; xã hội giúp đỡ bạn, suy nghĩ về chính bạn; bởi vì nếu bạn không làm như thế, bạn có lẽ không có một việc làm. Vì mọi con người giúp đỡ lẫn nhau để suy nghĩ về chính họ. Đúng chứ? Bạn là một người Hồi giáo, và bạn suy nghĩ về Allah. Vì vậy, bạn dựng lên mọi loại tưởng tượng, mê tín, ảo tưởng, được gọi là Maya. Đúng chứ? Và có những con người mà nói rằng, tôi phải thoát khỏi những điều này, thoát khỏi bản thân tôi. Đúng chứ? Tôi phải quên tôi, tôi phải bỏ tôi, tôi phải trở thành cái gì đó hoàn toàn khác hẳn cái gì tôi là. Nhưng nó là cùng cái vòng tròn được lặp đi lặp lại bởi vì tôi đang suy nghĩ về chính tôi, phải không? Tôi phải thiền định trong hai tiếng đồng hồ, mà là, tôi đang suy nghĩ về chính tôi, và vân vân và vân vân.

Và câu hỏi kế tiếp của bạn là, tại sao cái trí luôn lăng xăng bởi tư tưởng? Tại sao bộ não đầy ắp những tư tưởng? Vừa lúc nãy tôi đã giải thích nó. Tôi nhìn thấy cái vật này trước mặt tôi, đúng chứ, và tôi gọi nó là một cái microphone. Đúng chứ? Nhưng từ ngữ microphone không là cái đó. Đó là điều rất quan trọng phải hiểu rõ trong cuộc sống – rất quan trọng – rằng là từ ngữ không là cái vật. Bạn hiểu điều gì tôi đang nói chứ? Hay tất cả các bạn đều là những người mất trí? Rất quan trọng phải hiểu rõ rằng từ ngữ không là cái vật, cái cửa ra vào, từ ngữ “Cửa ra vào” không là cái vật thực sự.

HS: Thưa ông, tại sao ông lại nói như thế?

K: Cái gì?

HS: Rằng từ ngữ cửa ra vào không là cái cửa ra vào.

K: Bây giờ, bạn đã không lắng nghe. Từ ngữ khác hẳn cái cửa ra vào. Điều này khó khăn quá à? Nhìn nè, tên của tôi là K. Đúng chứ? Nhưng cái tên K khác hẳn con người thực sự. Điều này trở nên khó khăn quá, phải không? Bây giờ, hãy chờ một tí. Rishi Valley, những từ ngữ Rishi Valley, không là cái thung lũng thực sự. Điều này khó khăn à? Tại sao từ ngữ “cô gái” không liên quan đến bạn? Tại sao bạn không hiểu rõ điều đó? Từ ngữ không là cái thực sự. Bạn hiểu chứ? Bạn, cái tên của bạn là cái gì đó. Đúng chứ? Cái tên đó không là bạn.

HS: Điều đó có tầm quan trọng gì?

K: Quan trọng khủng khiếp. Từ ngữ không bao giờ là cái vật. Tôi có thể vẽ một bức tranh về Himalayas, nhưng bức tranh không là dãy núi thực sự. Đúng chứ? Tôi có thể mô tả NewYork, nhưng NewYork không là điều gì tôi mô tả. Tôi có thể viết về kinh Gita, hay kinh Bible, hay bất cứ việc gì, nhưng điều gì tôi viết không là điều thực sự.

Tôi mong ước bạn sẽ đưa được hiểu rõ này vào thẳm sâu trong bộ não, bởi vì sau đó nó sẽ giúp bạn xử lý những sự việc một cách thực sự. Tôi có đau đớn trong chân của tôi – giả sử – sự đau đớn đó không là từ ngữ “đau đớn”. Bạn nhìn thấy nó chứ? Tôi bị đau, một cái gai, đau đớn, từ ngữ “đau đớn” khác hẳn cái gai và sự đau đớn thực sự. Hãy một lần nắm được sự thật này, rằng biểu tượng không là sự thật. Được chứ? Đi đến một ngôi đền, và có bức tượng quái lạ ở đó, và bức tượng đó là biểu tượng về điều gì khác nữa, nhưng bạn thờ phụng cái biểu tượng đó. Đi đến một nhà thờ, và có cây thánh giá, đó là cái biểu tượng về điều gì khác nữa, nhưng bạn thờ phụng cây thánh giá đó. Bạn hiểu tất cả việc này chứ?

HS: Biểu tượng không thể mô tả cái sự vật.

K: Vâng, biểu tượng không thể mô tả. Biểu tượng không là cái thực sự và vân vân.

HS: Biểu tượng dẫn dắt cái trí của mình đến một ý tưởng về cái vật thực sự.

K: Như thế à? Ý tưởng là cái thực sự à? Ý tưởng tôi sẽ leo lên đỉnh Himalayas, ý tưởng không là cái thực sự. Tôi không đang leo lên nó.

HS: Không, nhưng nó là một hình ảnh của núi Himalayas.

K: A, nhưng lại nữa cái đó là một biểu tượng.

HS: Vâng, nó khiến cho mình nhận biết núi Himalayas trông như thế nào.

K: Nhưng bạn chưa nhìn thấy Himalayas. Vì vậy, động thái đang thấy khác hẳn cái bức tranh. Đúng chứ? Đang thấy thực sự, những hòn núi Himalayas, những thung lũng của chúng, những ánh sáng xanh da trời của một buổi sáng trên đó, và tuyết nữa, hoàn toàn khác hẳn cái bức tranh, nhưng chúng ta lại thờ phụng cái bức tranh. Tôi không biết liệu các bạn có đang theo kịp tất cả những điều này không.
Vì vậy, câu hỏi của bạn, tại sao chúng ta luôn luôn suy nghĩ về chính chúng ta, và câu hỏi kế tiếp là, tại sao những bộ não của chúng ta đầy ắp tư tưởng? Bây giờ những người lớn tuổi, họ nghĩ gì về điều đó? Họ đó kìa, đang ngồi trên những cái ghế – tôi sẽ chờ, thưa bạn, cho đến khi bạn trả lời.

HS: Bộ não của chúng ta giống như một cái hộp, thưa ông, khi chúng ta còn nhỏ, cái hộp này trống không, vì vậy hầu như không có bất kỳ tư tưởng nào; khi mình lớn lên cái hộp bắt đầu được nhét đầy.

K: Điều đó đúng. Bạn giống như một cái chai không, bạn đang nói, và khi bạn lớn lên cái chai đó được đổ đầy. Đổ đầy cái gì? Với nước bẩn, nước sạch?

HS: Cả hai.

K: Cả hai, đúng rồi. Đổ đầy nước bẩn và nước sạch. Đúng chứ? Bạn không thể trộn lẫn nước sạch và nước bẩn, bởi vì sau đó nước sạch trở nên dơ bẩn. Đó là điều gì bạn đang làm.
Vì vậy, bạn yêu cầu tôi nói về mình. Tôi đã nói. Nếu bạn có thể học như bạn học môn toán, liệu rằng cái trí của bạn có thể yên lặng, bộ não. Tuyệt đối yên lặng!

HS: Vậy thì làm thế nào mình nhận được nước tinh khiết?

K: Bạn không nhận được. Em ấy đã hỏi, làm thế nào mình nhận được nước tinh khiết? Cuộc sống không cho bạn nước tinh khiết, nó cho bạn nước dơ bẩn, bởi vì bạn có đau khổ, bạn có bi ai, bạn có sầu muộn, bạn đầy tham vọng, bạn muốn là cái này hay cái kia. Tất cả việc đó là nước dơ bẩn.

HS: Nhưng thỉnh thoảng mình có hạnh phúc, phải không?

K: Vâng, thỉnh thoảng bạn có hạnh phúc. Bây giờ bạn có ý gì qua từ ngữ hạnh phúc đó?

HS: Khi mong ước của mình được thành tựu.

K: Vâng, khi những mong ước của bạn được thành tựu. Tôi muốn sống tiện nghi, trong một ngôi nhà to lớn, có nhiều người hầu, và nếu bạn có thể mong ước, nếu những mong ước đó có thể được thành tựu, bạn có thể hạnh phúc. Đó là như thế phải không? Giả sử chúng không được thành tựu, bạn bị buồn bực, đúng chứ, bạn không vui vẻ, bạn bị phiền não. Vì vậy, sự khác biệt giữa hạnh phúc và phiền não là gì? Nó quá khó hiểu cho bạn, đừng bận tâm.
Bạn hiểu rồi, thưa quý cậu, thưa quý cô, đối với tôi, những tổ chức tôn giáo là xuẩn ngốc. Bạn hiểu chứ? Đi đến nhà thờ, đến đền chùa, thánh đường, lặp lại, lặp lại, lặp lại. Điều gì xảy ra khi bạn lặp lại?

HS: Mình không tìm được bất kỳ điều gì mới mẻ, thưa ông.

K: Vì vậy, bạn sẽ ngừng lặp lại chứ?

HS: Ông ngừng việc đó như thế nào, thưa ông?

K: Đừng hỏi tôi làm thế nào tôi ngừng nó, bạn sẽ ngừng chứ? Bạn ngừng gãi đầu của bạn. Tôi có ý nói khi bạn bắt đầu gãi đầu, việc đó trở thành một thói quen. Đúng chứ? Và bạn có thể ngừng nó, được không, bằng cách nói, tôi sẽ không làm việc đó. Được chứ? Bạn sẽ làm việc đó phải không? Đừng nhìn một ai khác.

HS: Việc đó khó khăn lắm, thưa ông.

K: Đúng rồi, việc đó khó khăn. Vì vậy, bạn thích tiếp tục gãi đầu. Đúng chứ?

HS: Thưa ông, chúng ta có thể nói về sự tồn tại của Thượng đế được không?

K: Jesus! Làm thế nào bạn biết liệu rằng Thượng đế có tồn tại hay không?

HS: Đó là điều gì em muốn hỏi.

K: Bạn muốn hỏi, có Thượng đế hay không.

HS: Nếu có, ông ta ở đâu, và tại sao chúng ta tin tưởng ông ta?

K: Ông ta ở đâu, và tại sao chúng ta bận tâm về nó?

HS: Chúng ta muốn được an toàn.

K: Vâng, thưa bạn. Trước hết hãy cho phép tôi trả lời câu hỏi của cô gái đó, bạn cho phép chứ. Có Thượng đế không? Đúng chứ? Bạn nghĩ thế nào?

HS: Em nghĩ có lẽ có, nhưng em không tin tưởng Thượng đế.

K: Tại sao, tại sao bạn không tin tưởng?

HS: Bởi vì em không bao giờ trông thấy, em chỉ nghe về Thượng đế.

K: Tiếp tục đi, hãy nói cho tôi.

HS: Có vẻ đối với em Thượng đế là một điều gì đó giống như một chỗ dựa chính của hỗ trợ.

K: Cái gì, hỗ trợ tài chính?

HS: Không, một chỗ dựa của hỗ trợ.

K: Bạn hoàn toàn đúng. Vâng thưa bạn, vâng thưa bạn, nhưng em ấy đã nói hỗ trợ tài chánh, điều đó rất đúng. Đó là, bạn dựa vào, hay bạn tìm kiếm Thượng đế khi bạn bị phiền não, khi bạn không hạnh phúc, khi bạn muốn nói điều gì đó, khi bạn cầu nguyện. Đúng chứ? Bây giờ, làm thế nào bạn tìm được liệu có Thượng đế hay không?

HS: Mình thực sự không trông thấy ông ta.

K: Bạn thực sự sẽ trông thấy ông ta chứ?

HS: Không, mình hiểu nhiều thêm nữa, khi mình trông thấy ông ta mình hiểu nhiều thêm nữa về ông ta.

K: Bạn có biết câu chuyện về hai người Mỹ đi tới thiên đàng không? Và họ lang thang khắp thiên đàng, khắp mọi nơi, suốt nhiều tuần hay nhiều tháng, và có một bảng hiệu nói, Thượng đế. Và họ đi thẳng lên con đường đó, và một trong hai người nói, leo lên trên đó cao quá, bạn leo lên và kể cho tôi mọi chuyện về nó. Vậy là người bạn leo lên đến đó và vội vã quay trở xuống, Thượng đế của tôi, đó là một phụ nữ. Đúng chứ? Bây giờ làm thế nào bạn biết được có Thượng đế? Bởi vì một trăm người nói như vậy à?

HS: Chỉ vì một trăm người nói rằng có Thượng đế, không ý nghĩa gì cả. Vì mọi người đều biết rằng họ có lẽ đã nghe người nào đó kể lại.

K: Hoàn toàn đúng. Vì vậy, làm thế nào bạn biết là có Thượng đế?

HS: Khi mình trông thấy ông ta.

K: Bạn trông thấy ông ta ở đâu?
HS: Vậy thì ai đã tạo ra thế giới?

K: Em học sinh hỏi, nếu Thượng đế đã không tạo ra thế giới – bạn có ý gì qua từ ngữ thế giới? Các bạn, cây cối, cá, nước, ếch nhái, voi, sư tử.

HS: Mọi vật chất.

K: Mọi vật chất. Đó là, mọi đất đá, cây cối, con người, thung lũng, sông ngòi, mọi thứ bạn nghĩ đều được tạo ra bởi Thượng đế.

HS: Nếu nó không là Thượng đế, nó có thể là ai?

K: Nếu nó không là Thượng đế, em hỏi, nó có thể là ai khác?

HS: Nó có thể là một dạng năng lượng hay cái gì đó.

K: Cái gì?

HS: Nó có thể là một dạng năng lượng nào đó.

K: Làm thế nào bạn biết được?

HS: Em chỉ đang đoán.

K: Đang đoán. Đó là điều gì tất cả họ đang làm. Và vì thế một ai đó đoán nhiều hơn nữa, nghiêm túc, và họ đã nói rằng có, và sau đó bạn đã chấp nhận nó. Giả sự bạn không chấp nhận truyền thống của bạn, rằng có Thượng đế, vậy thì bạn sẽ làm gì, làm thế nào bạn sẽ tìm ra? Điều đó còn quan trọng nhiều hơn là tin tưởng? Đúng chứ? Bạn có đồng ý rằng tìm ra còn quan trọng nhiều hơn là tin tưởng. Đúng chứ? Bây giờ, bạn sẽ ngừng tin tưởng phải không? Đúng chứ? Ngừng nó – vì vậy, bạn được tự do khỏi những kết luận nào đó rằng có Thượng đế. Được không? Bạn sẽ làm việc đó, hay bạn bị sợ hãi?

HS: Không.

K: Đừng, đừng nói không, tất cả chúng ta là những con người sợ hãi.

HS: Thưa ông, chúng em sợ hãi rằng nếu chúng em không tin Thượng đế, tất cả người mẹ và người cha của chúng em tin Thượng đế, vậy thì họ có lẽ nói một điều gì đó về nó.

K: Điều đó đúng.

HS: Thưa ông, bởi vì chúng em là con cái, chúng em được nuôi nấng phải tin Thượng đế. Chúng em bắt đầu tin rằng nếu chúng em không tin Thượng đế, Thượng đế sẽ làm điều gì đó xấu xa cho chúng em.

K: Tôi hiểu. Nhưng trước hết hãy tìm ra tại sao bạn muốn tin một điều gì đó. Đừng chìm vào giấc ngủ! Tại sao bạn muốn tin một điều gì đó? Có phải vì nó cho bạn an ủi, nó giúp bạn, nó che đậy đau khổ, sầu muộn của bạn và tất cả chuyện đó, hay không? Tại sao bạn tin tất cả chuyện này? Điều gì sai trái với bạn?

HS: Em nghĩ nhiều người, kể cả em, tin tưởng bởi vì họ cảm thấy sau rất nhiều câu chuyện mà rất nhiều người đã kể cho họ về Thượng đế, tôi nghĩ người này là Thượng đế, tôi nghĩ người kia là Thượng đế, họ cảm thấy rằng nếu họ tin Thượng đế, họ có lẽ cũng được giúp đỡ.

K: Nhưng trước hết hãy tìm ra liệu họ thực sự được giúp đỡ.

HS: Em đã không được giúp đỡ.
K: Em còn quá trẻ, em còn quá nhỏ. Đừng bận tâm về Thượng đế và niềm tin. Bạn thấy đó là một trong những bản chất đặc trưng của chúng ta, rằng chúng ta tin tưởng ngay tức khắc. Đúng chứ? Chúng ta tin tưởng. Chúng ta không bao giờ tìm ra! Niềm tin của bạn sẽ ngăn cản bạn không tìm ra. Bạn hiểu điều gì tôi đang nói chứ?

HS: Thưa ông, mình tin tưởng khi người nào gần mình tin tưởng nó, giống như người mẹ của mình.

K: Đúng rồi, đúng rồi, nếu người mẹ của bạn tin tưởng, bà ấy muốn bạn tin tưởng cùng việc đó. Đúng chứ? Và bạn lắng nghe bà ấy nhưng bạn không cần tin tưởng.

HS: Thưa ông, một số người sợ hãi rằng họ có lẽ bị rút phép thông công khỏi tôn giáo, và họ không muốn làm việc đó: bị rút phép thông công khỏi tôn giáo, nếu họ không tin.

K: Tôi biết, dĩ nhiên. Đó là chơi những trò chơi.

HS: Thưa ông, Thượng đế có giúp ai không?

K: Tôi? Bạn đang hỏi tôi à? Thượng đế đã giúp đỡ tôi à?

HS: Không, đã giúp đỡ bất kỳ ai.

K: Bạn nên hỏi họ. Nhưng hỏi một ai đó mà nói Thượng đế đã giúp đỡ họ. Hãy cẩn thận. Nếu anh ấy nói rằng anh ấy có, bạn sẽ làm gì?

HS: Tin Thượng đế.

K: Vâng, đó là tất cả. Một người lập dị nào đó xuất hiện trong trang phục khác thường, và ông ấy nói rằng có Thượng đế, tôi biết có Thượng đế. Đúng chứ? Bạn sẽ tin ông ấy phải không?

HS: Không, thưa ông.

K: Tại sao?

HS: Chúng em không tin nếu chúng em không nhìn thấy. Ông ấy phải chứng thực nó.

K: Không có chứng cớ.

HS: Mình phải rất thuyết phục, chỉ lúc đó chúng em mới có thể tin.

K: Bạn biết không, bạn đã đến xem một số người làm trò ảo thuật, một số pháp sư, bạn đã xem họ chưa?

HS: Có, thưa ông.

K: Họ sẽ làm điều gì đó trước khi bạn biết được chuyện gì đã xảy ra. Không, đừng tìm hiểu mọi việc đó, tất cả các bạn còn quá nhỏ. Mấy giờ rồi?

HS: Mười giờ mười lăm.

K: Mười giờ mười lăm. Tôi còn mười lăm phút nữa. Tệ quá! Chúng ta sẽ nói gì đây.

HS: Có một cách suy nghĩ không có quá khứ, hay không?

K: Có một cách suy nghĩ không có những ký ức liên quan đến quá khứ, hay không? Đúng không? Muốn trả lời câu hỏi đó đúng, chính xác, không thành kiến, bạn phải tìm hiểu toàn cấu trúc, bản chất của tư tưởng. Đúng chứ? Bạn đã làm chưa? Chưa à. Bạn muốn làm nó không? Bạn muốn lắng nghe nó chứ? Và bạn muốn theo nó sau khi đã lắng nghe, hay không?

HS: Nếu nó đúng.

K: Nếu nó đúng. Được rồi. Nguồn gốc, khởi thủy của tư tưởng là gì? Tư tưởng sinh ra bằng cách nào? Vì vậy, bạn đang nói rằng tư tưởng có gốc rễ của nó trong trải nghiệm quá khứ, phải không? Trong những trải nghiệm quá khứ, nhiều. Vì vậy, bạn đang nói, phải không, rằng tư tưởng có gốc rễ trong trải nghiệm? Đúng chứ? Bạn đang nói vâng phải không?

HS: Vâng.

K: Hãy hoàn toàn chắc chắn, đừng do dự. Nếu bạn không có trải nghiệm, bạn sẽ suy nghĩ à?

HS: Thưa ông, giống như em đã trình bày cho ông, tư tưởng của chúng ta lúc khởi đầu giống như một cái hộp không, và cái hộp đó được nhét đầy, thưa ông, và tất cả nó thuộc quá khứ. Nếu không có quá khứ, thưa ông, cái chai đó luôn luôn trống không.

K: Hoàn toàn đúng, thưa bạn. Bạn lên đây. Bạn không ngại chứ, không à. Bạn không ngại lên ngồi ở đây chứ?

HS: Không, thưa ông.

K: Tốt. Em học sinh đang nói, cái chai – chúng ta đã quay trở lại cái chai, bạn biết quay trở lại cái chai có nghĩa gì không? Uống. Bạn từ đâu đến.

HS: Mandu.
K: Mandu, tốt. Bạn có thích nơi này không?

HS: Có.

K: Bạn đã nói với giáo viên là bạn thích nơi này chưa?

HS: Giáo viên của em đã hỏi câu đó.

K: Nó giống như một cái chai không đã được đổ đầy trải nghiệm. Đúng chứ? Đây là điều gì ông ấy nói. Và từ trải nghiệm đó, từ quá khứ đó, mọi sự việc đã được đổ đầy cái chai, là những kỷ niệm, là những hồi tưởng, và vì thế cái chai luôn luôn đang chuyển động bên trong chính nó. Được rồi, thưa bạn, rồi sau đó cái gì? Hãy nói cho tôi biết, tiếp tục đi! Bộ não của bạn giống như một cái hộp rỗng, cái chai không, và từ niên thiếu được nhét đầy những vấn đề. Đúng chứ. Làm thế nào đậu được kỳ thi, làm thế nào đọc được, làm thế nào viết được và một đống vấn đề đó, tất cả suốt đời. Và vì vậy, bộ não của bạn, giống như một cái chai, em học sinh nói, được đổ đầy những việc đó. Và khi cái chai bắt đầu chuyển động chung quanh, nói chuyện, cái chai, những chứa đựng của cái chai là những hồi tưởng, hiểu biết mà sau đó được chuyển thành những từ ngữ – đầu tiên tư tưởng, sau đó những từ ngữ. Đúng chứ? Tôi tự hỏi, đừng đồng ý, bạn không học được bất kỳ thứ gì nếu bạn chỉ đồng ý.

HS: Thưa ông, giả sử rằng cái hộp trống rỗng, làm thế nào mình có được tư tưởng đầu tiên?

K: Làm thế nào con người đầu tiên, cách đây hai triệu năm, làm thế nào anh ấy bắt đầu suy nghĩ. Bạn có xem bức tranh hoạt hình đó bởi một nhà khoa học, có thêm một nhà sinh vật học? Bạn xem bức tranh của người đàn ông, một tranh hoạt hình, một người đàn ông mà săn bắn, săn bắn, ăn, và ngủ. Đúng chứ? Bạn đang lắng nghe không? Sau đó bức tranh kế tiếp lại tiến bộ hơn một chút xíu, anh ấy không săn bắn, anh ấy bắt một ai khác săn bắn.

HS: Bởi vì anh ấy biết việc đó nguy hiểm.

K: Vâng, vâng. Và bức tranh thứ ba là anh ấy không săn bắn, nhưng anh ấy đang học cách sử dụng dụng cụ, và vân vân. Vậy là cuối cùng, anh ấy đã trở nên rất có trí năng, đúng chứ, giống như bạn, rất có trí năng, rất giống chúng ta, bạn hiểu chứ? Đầu tiên anh ấy bắt đầu săn bắn và ăn, sau đó anh ấy bắt những người khác săn bắn rồi ăn, và thứ ba anh ấy là hình ảnh của chúng ta. Tôi không biết liệu bạn có hiểu rõ tất cả điều này, cũng chẳng thành vấn đề. Vậy là điều gì khiến chúng ta cư xử như chúng ta đang làm? Điều này quá khó khăn cho bạn. Bạn có khi nào ngồi yên lặng, không chuyển động một cơ bắp, không chuyển động đôi mắt của bạn, bạn đã làm nó chưa? Bạn có muốn làm nó không? Ngồi yên lặng tuyệt đối. Bạn sẽ làm nó chứ?

HS: Thưa ông, nhưng công dụng của việc đó là gì?

K: Cái gì? Công dụng của việc đó là gì? Chỉ để kiểm soát cơ thể của bạn, xem thử liệu bạn có thể kiểm soát cơ thể của bạn. Không có công dụng trong bất kỳ việc gì cả; nếu bạn hỏi tại sao bạn phải ăn, công dụng của nó là gì, bạn chết rồi. Đúng chứ?

HS: Đúng, thưa ông.

K: Vì vậy, bạn làm ơn thử ngồi rất, rất yên lặng, không nhấp nháy, không chuyển động đôi mắt của bạn. Thử nó, người bạn, thử nó cho vui, bạn biết chứ, ngồi yên lặng, tiếp tục đi.

HS: Cuộc sống vui lắm, thưa ông?

K: Gác chân của bạn qua – gác chân còn lại của bạn lên đó, người bạn.

HS: Thưa ông, cuộc sống có vui không?

K: Tất cả đều phụ thuộc.

HS: Nếu nó là nước bẩn, nó không vui. Nếu nó là nước sạch, nó vui.

K: Nước sạch là, nếu bạn gọi nó là vui, nhưng nó đều bị trộn lẫn cùng nước bẩn. Đúng chứ? Vì vậy, chúng ta sẽ xem thử liệu bạn có thể ngồi yên lặng trong một phút.

Thảo luận cùng Phật tử [4]
Ngày 11 tháng 11 năm 1985

Krishnamurti (K): Thưa bạn, tôi muốn đặt ra nhiều câu hỏi. Liệu rằng có một đường gạch, một giới hạn, nơi tánh tư lợi chấm dứt và nơi một trạng thái không tư lợi bắt đầu, hay không? Tất cả chúng ta đều có tánh tư lợi; nó ở trong hiểu biết, trong ngôn ngữ, trong khoa học, trong mọi hình thái của cuộc sống chúng ta. Trong mọi hình thái của cuộc sống chúng ra đều có tư lợi, và điều đó đã tạo ra hỗn loạn. Và nó vươn rộng đến mức nào? Và chúng ta gạch một đường giới hạn ở đâu để nói: ở đây nó cần thiết, ở đó nó không cần thiết gì cả? – trong cuộc sống hằng ngày; không phải trong khoa học, trong toán học, trong hiểu biết. Tôi đang nói thực tế, không theo lý thuyết.

Người tham dự thứ nhất (P1): Câu hỏi này rất khó khăn để trả lời nếu ông đặt ra những điều kiện nào đó, giống như những khó khăn chúng ta gặp phải trong xã hội; nhưng nếu ông không đặt ra những điều kiện, vậy thì tôi sẽ cố gắng trả lời.

K: Được rồi, tôi xóa bỏ những điều kiện. Không phải xóa bỏ; cuộc sống là như thế này. Tôi đang đặt ra điều kiện, tôi không đang đặt ra luật lệ, đường lối bạn phải suy nghĩ, nhưng cuộc sống chỉ cho tôi rằng trong mọi công việc ở mọi vùng đất của thế giới tánh tư lợi đều thống trị. Chúng ta đùa giỡn với tôn giáo, chúng ta đùa giỡn với K như một món đồ chơi, chúng ta đùa giỡn với mọi loại sự việc, nhưng sợi chỉ của tánh tư lợi rất, rất chắc, và tôi hỏi mình, nó bắt đầu ở đâu, và liệu có một kết thúc cho nó. Nó bắt đầu ở đâu, nó kết thúc ở đâu, hay không có kết thúc phải không? Chúa là tánh tư lợi của tôi, khoa học, học thuật, nghi lễ cũng như thế. Người đàn ông đó ở góc đường bán thuốc lá, đầy tư lợi.

P1: Có sự hiểu biết của những quyển sách gây ảnh hưởng câu trả lời của tôi, những tôi sẽ cố gắng trả lời từ những trải nghiệm của tôi như một con người cá thể.

K: Vâng, như một con người – thậm chí từ những quyển sách của bạn, từ những nghiên cứu của bạn, bạn chắc, tất cả họ chắc đã đặt câu hỏi này trong những cách khác nhau.

P1: Khi tôi cố gắng hiểu rõ chính tôi, quan sát chính tôi như tôi là, thực sự, lúc đó tôi đặt chính tôi vào những phân loại nào đó. Khi tôi cố gắng khám phá chính tôi trong hành động, trong liên hệ của tôi, lúc đó tôi tìm được một yếu tố của tư lợi, và tôi có thể, bằng nỗ lực nào đó, cố gắng được tự do khỏi tư lợi này, và tôi có tháo gỡ tôi ra được trong chừng mực nào đó.

K: Nhưng điều đó cũng là tư lợi.

P1: Khi tôi cố gắng thiết lập sự tồn tại của tôi, con người của tôi, lúc đó hành động của tôi trở nên tự cho mình là trung tâm nhiều hơn, và trong chừng mực nào đó mà tôi tháo gỡ được, tánh tư lợi giảm sút.

K: Không, bạn đang không hiểu ý của tôi. Tôi muốn làm cho nó rất, rất đơn giản. Chúng ta càng suy nghĩ đơn giản bao nhiêu, hành động càng tốt hơn, cách quan sát những sự việc càng rõ ràng hơn. Từ niên thiếu những vấn đề bắt đầu – tôi phải đi đến trường, tôi phải đọc và học, tôi phải học toán. Toàn cuộc sống trở thành một vấn đề bởi vì, từ căn bản, tôi gặp gỡ cuộc sống như một vấn đề. Trong ngôn ngữ tiếng Anh một vấn đề có nghĩa là một sự việc gì đó làm bối rối bạn. “Problema” đến từ tiếng Hy lạp; nó có nghĩa là một sự việc gì đó quăng vào bạn và bạn phải trả lời nó. Vì vậy, từ niên thiếu, bộ não của bạn bị quy định để sống cùng những vấn đề và giải quyết những vấn đề – và những vấn đề đó không bao giờ có thể giải quyết được. Tôi để việc này tiếp tục, vấn đề tiếp theo vấn đề, tất cả cuộc sống của tôi trở thành một vấn đề, sống trở thành một vấn đề. Và tôi nói, tôi không muốn sống theo cách đó, sống theo cách đó rất sai lầm. Vì vậy tôi đang hỏi chính tôi, có phải tánh tư lợi tạo ra vấn đề, hay liệu cái trí, bộ não, có thể được tự do khỏi những vấn đề và do đó chặn đứng những vấn đề hay không? Bạn hiểu rõ sự khác biệt chứ? Tôi không biết liệu tôi đang giải thích rõ ràng chưa. Tôi phải đi đến trường học, đọc và vân vân là một sự thật. Bộ não của tôi dần dần bị quy định để sống với những vấn đề, bộ não trở thành vấn đề, mọi thứ trở thành một vấn đề. Vì vậy, tôi đến gặp bạn để giải quyết cái vấn đề: bộ não có, mà có lẽ được liên kết với tánh tư lợi.

P1: Tạo ra hay thâu nhận những vấn đề và cố gắng giải quyết chúng đã trở thành một qui luật của cuộc sống chúng ta, và cách làm mọi sự việc như thế này nuôi dưỡng con người của tôi.

K: Vì vậy, con người của bạn là một vấn đề. Nhưng bạn đang không hiểu ý của tôi. Con người của bạn là sự nhận dạng với quốc gia, với văn chương, với ngôn ngữ, với những Thượng đế; bạn bị gắn bó chặt chẽ, vì vậy bạn đã mọc rễ trong một nơi, vì vậy việc đó trở thành con người. Không có con người tách rời khỏi việc đó – không con người tinh thần, con người chúa – tôi không tin tưởng mọi việc đó; tôi hoàn toàn nghi ngờ. Vì vậy, tôi nói với mình, tại sao tôi, hay bạn, lại biến cuộc sống, mà được cho ý nghĩa là để được sống giống như một cái cây đang tăng trưởng đẹp đẽ, thành như thế này? Tôi không thể sống theo lối đó, tôi sẽ không sống theo lối đó. Dù Thượng đế có tồn tại, vân vân – tôi hoàn toàn dửng dưng với tất cả việc đó, tôi hoàn toàn gạt đi tất cả việc đó, và tôi nói với mình, tôi sẽ không sống theo lối mà bạn đang sống; tôi sẽ không. Tôi sẽ rời đây để đi đến những rặng núi hơn là sống theo lối đó. Bạn đã hủy hoại đang sống, bạn đã hủy hoại đang sống bằng hiểu biết, bằng khoa học, bằng những máy tính – bạn đã hủy hoại sống của tôi. Tôi có thể rút lui vào những rặng núi, nhưng việc đó chẳng có ý nghĩa gì cả.

P1: Tại sao ông quá nhiệt thành để bảo vệ điều gì ông gọi là đang sống? Giả sử tôi phản bội nó, tôi phá vỡ nó, nó có tạo ra khác biệt gì đâu?

K: Tôi không đang nói rằng tôi muốn sống; đó không là quan điểm của tôi. Tôi nói, tại sao tôi lại sống theo lối này? Tôi không đang bảo vệ nó bằng cách hỏi điều này. Tại sao tôi phải trải qua mọi tiến trình kinh hoàng này? Tình dục trở thành một vấn đề, ăn uống trở thành một vấn đề, mỗi thứ là một vấn đề. Và tôi không muốn có những vấn đề, mà không có nghĩa tôi khước từ cuộc sống. Tôi không muốn những vấn đề, vì vậy tôi gặp gỡ những vấn đề. Bởi vì, bộ não của tôi sẽ không làm việc trong những vấn đề, tôi có thể gặp gỡ tất cả những vấn đề.

P1: Như tôi hiểu nó, ông đang nói rằng những vấn đề không nên đi vào, những vấn đề không nên kềm chế con người ông. Ông không muốn khước từ cuộc sống, nhưng ông không muốn bị ảnh hưởng bởi những vấn đề.

K: Không, không. Bạn hoàn toàn hiểu lầm tôi. Tôi đang nói, từ khi sanh ra cho đến khi chết đi cuộc sống được đối xử như một vấn đề: trường trung học, cao đẳng, đại học, sau đó công việc, hôn nhân, ái ân, con cái – một trong những người con hư hỏng hay tài năng và tôi vận dụng hay khai thác cậu trai đó và tiếp tục như thế suốt cuộc đời tôi. Sau đó chết trở thành một vấn đề. Và rồi tôi hỏi, liệu có một cuộc sống sau khi chết, đầu thai, và mọi chuyện như thế? Bạn hiểu được con người đã làm việc gì? Đây là cuộc sống. Tại sao bộ não của bạn lại không đủ đơn giản, không đủ tự do để nói đây là một vấn đề và giải quyết nó, không phải thêm một vấn đề khác vào nó.

P2: Nếu tôi được phép nói như thế này, thưa ông, vấn đề không đến từ bên ngoài; vấn đề nảy sinh trong bộ não này, mà được củng cố thêm bởi vấn đề này, mà tạo ra vấn đề này. Tại sao nó không ngay lập tức dẹp bỏ nó ở khoảnh khắc đầu tiên đó?

K: Bởi vì, nó đã không giải quyết bất kỳ vấn đề nào cả.

P1: Bộ não có khả năng kết thúc đó hay không?

K: Có, nhưng tôi phải phân biệt, làm rõ ràng một điểm. Bộ não là trung tâm của tất cả những dây thần kinh của chúng ta, tất cả những cảm xúc của chúng ta, tất cả những phản ứng của chúng ta, hiểu biết của chúng ta, những liên hệ, những cãi cọ của chúng ta và tất cả việc đó. Nó là trung tâm của ý thức chúng ta, và ý thức đó chúng ta đối xử như là cái của tôi – ý thức của tôi. Tôi nói, nó không là ý thức của tôi; nó không được nhân cách hóa như K. Và nó không là ý thức của bạn bởi vì mỗi con người trên trái đất đều trải qua khổ ải này – đau đớn, sầu khổ, vui thú, ái ân, sợ hãi, âu lo, hoang mang, hy vọng một điều gì đó tốt đẹp hơn và vân vân; đó là ý thức của chúng ta. Vì vậy, ý thức đó không là ý thức của bạn; nó là con người. Nó là nhân loại. Tôi là nhân loại – không phải tất cả các bạn cộng với tôi. Tôi là nhân loại.

P3: Đối với tôi có vẻ rằng chúng ta biết về hai loại hành động: một loại được íauy nghĩ ra bởi bộ não, được tính toán, và vì vậy luôn chứa đựng hạt giống của tánh tư lợi, bị thúc đẩy bởi tánh tư lợi. Tôi không nghĩ bộ não có thể làm bất kỳ việc gì mà không chứa đựng trong nó hạt giống của tánh tư lợi, bởi vì nó là dụng cụ được dành cho việc đó. Nhưng cũng có hành động tự phát không bị tác động từ bên ngoài mà thỉnh thoảng chúng ta trải qua, mà được sinh ra chỉ từ tình yêu, không phải như một sản phẩm của suy nghĩ. Và bởi vì con người không biết làm gì với loại hành động này, bởi vì không có việc gì anh ấy có thể làm về hành động này, anh ấy đã nuôi dưỡng cái còn lại – anh ấy đã nuôi dưỡng cái gì bộ não có thể vận hành tốt, cái gì nó có thể tính toán, cái gì nó có thể thành tựu, và thế là toàn thế giới chất đầy hoạt động như thế, hành động như thế. Và việc đó đã trở thành cuộc sống của chúng ta. Và cái khác, mà là cái sinh động đầy sinh lực, thì thỉnh thoảng mới có.

K: Tôi không thảo luận việc đó trong chốc lát. Cái trí khác hẳn bộ não – hoàn toàn tách ra – không liên quan chút nào cả. Tình yêu không liên quan tư lợi. Đừng mang vào tình yêu lúc này. Sự thật là tình yêu có lẽ tồn tại. Chúng ta có lẽ có thông cảm, đồng cảm, yêu thương, thương hại – nhưng đó không là tình yêu, vì vậy tôi để việc đó qua một bên. Lúc này đó là tất cả. Tình yêu và tư lợi không tồn tại chung. Những vấn đề và tình yêu không thể tồn tại chung. Vì vậy, những vấn đề không có ý nghĩa gì nếu cái khác hiện diện. Nếu cái khác hiện diện, những vấn đề không tồn tại.

P3: Tôi không chắc liệu chúng không thể đồng tồn tại. Chúng độc lập với nhau; nhưng tôi nghĩ thậm chí một người có tánh tư lợi và có những vấn đề, thỉnh thoảng hành động không có sự cản trở của bộ não – từ tình yêu. Vì vậy, tôi muốn không nói rằng sự hiện diện của bộ não chối từ hoàn toàn tình yêu.

K: Thưa bạn, tôi nói nó giống như thỉnh thoảng có quả trứng hư. Tôi muốn một quả trứng tốt mỗi ngày – không phải thỉnh thoảng. Vì vậy, tôi đang hỏi tất cả các bạn, tánh tư lợi bắt đầu ở đâu và nó kết thúc ở đâu? Có một kết thúc cho tánh tư lợi không? Hay mọi hành động đều được sinh ra từ tánh tư lợi? Đừng nói với tôi, “thỉnh thoảng”; tôi không quan tâm điều đó. Thỉnh thoảng tôi nhìn ra ngoài cửa sổ và cái cửa sổ đó rất chật hẹp; tôi ở trong một nhà tù.
Vì vậy, làm ơn hãy theo sát tôi trong một phút. Có một trật tự vô cùng trong vũ trụ. Một hố đen là một bộ phận của trật tự đó. Bất kỳ nơi nào con người đi vào anh ấy tạo ra vô trật tự. Vì vậy, tôi nói, liệu tôi, như một con người mà là thành phần còn lại của nhân loại, có thể tạo ra trật tự trong chính tôi trước? Trật tự có nghĩa không còn tánh tư lợi.

P4: Thưa ông, vấn đề là, trên nền tảng của một ý thức chung không dễ dàng khi phủ nhận cái hạt nhân mà chuyển động để tự định hình chính nó thành cái tôi bị giới hạn, cái tôi tham lợi, mà theo cùng nó những vấn đề là thực sự, không tưởng tượng. Tôi có ý nói rằng tôi bị bệnh tật, tôi bị chết – những sự việc này có thể được xem như không vấn đề trong cách nào?

K: Bạn đang nói rằng cái tôi là vấn đề phải không? Tại sao chúng ta biến nó thành một vấn đề? Tại sao bạn nói cái tôi là vấn đề? Có lẽ chúng ta biến nó thành một vấn đề và sau đó nói rằng, làm thế nào tôi thoát khỏi nó? Chúng ta không nhìn ngắm vấn đề. Chúng ta không nói, cái tôi là vấn đề, hãy để tôi hiểu rõ nó, hãy để tôi nhìn ngắm viên ngọc này mà không chỉ trích nó. Chính sự chỉ trích là vấn đề. Bạn có theo kịp điều gì tôi có ý nói hay không? Vì vậy, tôi sẽ không chỉ trích nó, tôi sẽ không đàn áp nó, tôi sẽ không khước từ nó, tôi sẽ không thăng hoa nó; nhưng trước tiên hãy để tôi nhìn ngắm nó.

P4: Thưa ông, hãy xem một người có một cái gai trong thân thể và đang cảm thấy đau đớn. Sự đau đớn do cái gai tương tự như những kềm hãm và những vấn đề đang tác động vào cái tôi.

K: Không, thưa bạn. Nếu tôi có một cái gai trong bàn chân của tôi, tôi nhìn nó trước tiên, tôi biết sự đau đớn. Tôi hỏi chính tôi, tại sao tôi đã dẵm phải nó, tại sao tôi đã không nhìn thấy nó? Điều gì sai trái cho sự quan sát của tôi, đôi mắt của tôi? Tại sao tôi đã không nhìn thấy nơi tôi đang đi? Tôi hiểu rằng nếu tôi nhìn thấy nó, tôi sẽ không dẵm lên nó. Vì vậy, tôi đã không nhìn thấy nó. Khi sự đau đớn ở đó, vậy thì tôi hành động. Tôi đã không trông thấy cái vật đằng trước bàn chân tôi. Vậy là sự quan sát của tôi có sai trái. Vì vậy, tôi nói, điều gì đã xảy đến cho bộ não đã không trông thấy việc đó của tôi? Có thể nó đang bận nghĩ ngợi một điều gì khác khi tôi đang đi trên đường? Vậy là bạn hiểu rồi phải không, thưa bạn?

P3: Nhưng trong trường hợp những vấn đề tâm lý, người quan sát và điều được quan sát xoắn xít vào nhau không gỡ ra được.

K: Không. Chúng ta đang lạc đề đến một việc khác. Chúng ta hãy bám vào một vấn đề, một chủ đề. Tánh tư lợi bắt đầu ở đâu và nó kết thúc ở đâu; và có một kết thúc cho nó không? Và nếu nó kết thúc, trạng thái đó là gì?

P6: Tôi xin mạn phép tạm đưa ra một câu trả lời. Có thể, tánh tư lợi bắt đầu bởi chính cái tôi và cái tôi đến với cái thân thể.

K: Tôi không tin lắm.

P6: Chúng theo cùng nhau. Cái ý tưởng về trạng thái “tôi” và sự hiện diện của tôi, chúng theo cùng nhau.

K: Bạn nói vậy, nhưng tôi không nói vậy.

P6: Đối với cái trí của tôi chính ý tưởng về cái tôi bắt đầu cùng sự hiện diện của thân thể này, và cái tôi và tánh tư lợi theo cùng nhau. Tánh tư lợi chỉ có thể kết thúc khi cái tôi kết thúc. Và một bộ phận của cái tôi còn tồn tại chừng nào cái thân thể còn tồn tại. Vì vậy, trong một ý nghĩa cơ bản, nó chỉ có thể kết thúc cùng chết. Nói tóm lại, chúng ta chỉ có thể tẩy rửa tánh tư lợi bằng nhận thức dần dần về nó, nhưng chúng ta không thể phủ nhận nó hoàn toàn chừng nào cái thân thể còn tồn tại. Đó là cách tôi hiểu nó.

K: Tôi hiểu. Trong khoa học họ đang khám phá rằng một em bé được sinh ra và đang bú sữa mẹ, nó cảm thấy an toàn và nó bắt đầu học ai là bạn bè của người mẹ, ai đối xử bất hòa với người mẹ, ai chống đối người mẹ; nó bắt đầu cảm thấy tất cả việc này bởi vì người mẹ cảm thấy. Việc này đến qua người mẹ – ai thân thiện, ai không thân thiện. Em bé bắt đầu lệ thuộc người mẹ. Vì vậy, ở đó nó bắt đầu. Nó cảm thấy an toàn trong bụng mẹ, và bỗng nhiên, bị đưa ra khỏi và vào trong thế giới nó bắt đầu nhận ra rằng người mẹ là sự an toàn duy nhất. Ở đó nó bắt đầu được an toàn. Và đó là cuộc sống của chúng ta. Và tôi nghi ngờ liệu có an toàn gì không.

P2: Thưa ông, trong một vụ động đất ở Mexico, những em bé được tìm thấy còn sống sau mười một ngày bị chôn hoàn toàn dưới mặt đất nhưng không có một tổn hại gì cho những em bé mới được sanh ra. Và người đại sứ Mexico kể cho tôi, đứa bé, khi nó được đem ra khỏi nơi tăm tối đó, đã cư xử chính xác như nó làm khi ra khỏi bụng mẹ.

K: Nó giống như vẫn còn trong bụng mẹ.

P3: Thưa ông, bản năng tự bảo toàn cũng có nơi con thú, nhưng khi nó tiến hóa thành con người, anh ấy bắt đầu tạo ra những vấn đề. Con thú không tạo ra những vấn đề. Nếu chúng ta tin tưởng điều gì những nhà khoa học nói, rằng con người tiến hóa từ con thú, vậy thì anh ấy có mọi bản năng mà con thú có. Sự khác biệt cốt yếu là thêm vào đó con người có khả năng để suy nghĩ, và khả năng để suy nghĩ này cũng tạo ra tất cả những vấn đề kia. Và điều gì ông đang hỏi là, liệu chúng ta có thể dùng khả năng này để không tạo ra những vấn đề nhưng để làm điều gì đó hoàn toàn khác hẳn hay không?
K: Vâng, thưa bạn, điều đó đúng.

P7: Bộ não là cái nguồn của mọi vấn đề. Nó đã tạo ra cái tôi và cũng cả mọi vấn đề. Ông gợi ý rằng bộ não có thể kết thúc những vấn đề. Vậy thì sự khác biệt giữa bộ não đã kết thúc đó và cái trí là gì?

P6: Ông đã nói rằng bộ não là cái nguồn của mọi vấn đề và cũng từ bộ não đó có được sự kết thúc mọi vấn đề. Với sự kết thúc đó, cái bộ não còn lại suy nghĩ, trực nhận, thâu nhận những gợi ý bộc lộ ra. Sự khác biệt thực sự giữa bộ não đó và cái trí là gì?

K: Tôi hiểu, tôi hiểu. Chờ một tí. Xem này, bạn đang đặt một câu hỏi liên quan đến chết. Trước khi tôi có thể trả lời câu hỏi đó tôi phải trả lời chết là gì. Có một câu tục ngữ của người Ý nói rằng: Tất cả thế giới sẽ chết, thậm chí có lẽ tôi cũng chết! Bạn có hiểu sự đùa cợt của câu chuyện không? Vì vậy, chết là gì? Chúng ta biết sanh là gì – người mẹ, người cha, mọi con người khác, và em bé được sanh ra rồi trải qua bi kịch lạ lùng này. Nó là một bi kịch; nó không là cái gì đó hạnh phúc, hân hoan, tự do. Nó là một bi kịch còn thảm thiết hơn bất kỳ bi kịch nào Shakespeare đã từng viết. Vì vậy, tôi biết sanh là gì. Bây giờ, chết là gì? Tôi đang hỏi việc này; bạn nói cho tôi.

P3: Vào một ngày trước khi chúng ta đang thảo luận, ông đã nói về một “ngay lúc này” mà trong đó là mọi thời gian, cả sống và chết. Bộ não, có khả năng thấy dòng trôi chảy của sống, cũng có khả năng phơi bày kết thúc đó mà là chết. Đó là câu trả lời.

K: Tôi đã nói, sống là quyến luyến, đau khổ, sợ hãi, vui thú, lo âu, hoang mang, toàn bộ những việc đó, và chết ở đằng đó, xa thật xa. Tôi giữ một khoảng cách thận trọng. Tôi có tài sản, những quyển sách, những viên đá quý; đó là cuộc sống của tôi. Tôi giữ nó ở đây và chết ở đó. Tôi nói, hãy đem hai cái vào cùng nhau, không phải ngày mai, nhưng ngay lúc này – mà có nghĩa là kết thúc tất cả ngay lúc này. Bởi vì, đó là điều gì chết sẽ nói. Chết nói rằng bạn không thể mang theo bất kỳ cái gì cùng bạn; vì vậy, hãy mời chết – không phải tự tử – hãy mời chết và sống cùng nó. Chết là ngay lúc này, không phải ngày mai.

P1: Có cái gì đó thiếu sót trong việc này. Tôi có thể mời mọc chết ngay lúc này và bộ não có lẽ yên lặng được một lúc, nhưng toàn sự việc lại quay về; vậy là vấn đề của cuộc sống quay trở lại.

K: Không phải, không phải. Tôi quyến luyến anh ấy, anh ấy là một người bạn của tôi, tôi đã sống cùng anh ấy, chúng tôi dạo bộ cùng nhau, chúng tôi chơi đùa cùng nhau, anh ấy là người đồng hành cùng tôi, và tôi quyến luyến anh ấy. Chết nói với tôi, bạn không thể rủ anh ấy theo được đâu. Vậy là chết bảo với tôi, Hãy làm tự do bạn ngay lúc này, không phải mười năm sau. Và tôi nói, Hoàn toàn đúng, tôi sẽ được tự do khỏi anh ấy. Mặc dù tôi vẫn là bạn của anh ấy, tôi không lệ thuộc anh ấy chút nào cả. Bởi vì, tôi không thể rủ anh ấy theo được. Điều gì sai trái với việc đó? Bạn không đang tranh luận để bác bỏ việc đó chứ?

P5: Mà có nghĩa, thưa ông, bạn phải kết thúc mọi thỏa mãn.

K: Không, tôi không đang nói như thế. Tôi đã nói, quyến luyến.

P5: Mọi quyến luyến …

K: Đó là tất cả.

P8: Thưa ông, liệu có thể kết thúc việc đó khi hai thân thể này còn tồn tại hay không?

K: Ồ, có chứ, thưa bạn. Những thân thể của chúng ta không ràng buộc vào nhau; chúng là hai thân thể tách rời. Thuộc tâm lý tôi thâu nhận anh ấy như một người bạn và dần dần ở bên trong quyến luyến anh ấy. Tôi không quyến luyến anh ấy ở bên ngoài bởi vì anh ấy đi một hướng và tôi đi hướng – anh ấy nhậu nhẹt, tôi lại không và vân vân. Nhưng anh ấy vẫn là một người bạn của tôi. Rồi thì chết đến và nói, bạn không thể rủ anh ấy theo được đâu. Đó là một sự thật. Vì vậy, tôi nói, Được rồi tôi sẽ đứng riêng lẻ ngay lúc này.

P3: Thưa ông, vấn đề phát sinh không phải bởi vì bạn nhận được vui thứ từ người bạn của bạn hay người vợ của bạn, nhưng bởi vì bạn bắt đầu sử dụng vui thú đó như một thành tựu cho chính mình, và vì vậy bạn muốn một tiếp tục của vui thú đó và bạn muốn sở hữu con người đó, hay sao?

K: Đúng rồi. Vì vậy, liên hệ là gì? Tôi sẽ không thảo luận nó, chúng ta không có thời gian. Bạn thấy không, thưa bạn, bạn đang không gặp gỡ điểm chính của tôi. Tôi hỏi bạn tánh tư lợi khởi đầu và kết thúc ở đâu. Kết thúc có quan trọng hơn bất kỳ điều nào khác hay không? – kết thúc? Và rồi lúc đó trạng thái trong đó không còn tánh tư lợi là gì? Nó là chết phải không? – mà có nghĩa một kết thúc. Chết nghĩa là kết thúc – kết thúc mọi thứ. Vì vậy, nó nói, “Hãy thông minh đi, cậu trai, hãy sống cùng chết”.

P3: Mà có nghĩa chết nhưng giữ cái thân thể. Cái chết còn lại sẽ đến bằng cách nào cũng được.

K: Thân thể à? Cho chim chóc ăn hay quẳng nó xuống sông. Nhưng thuộc tâm lý, cái cấu trúc khủng khiếp mà tôi đã xây dựng này tôi không thể đem nó theo cùng.

P3: Nó là một bản năng phải không, thưa ông? Nó là một tài sản di truyền qua những cái gene phải không?

K: Vâng, có thể. Nhưng thú vật không suy nghĩ theo cách này; tôi đã quan sát nhiều thú vật.

P3: Không, do đó tôi không chắc liệu nó có là bản năng hay không.

K: Đó là tất cả mà tôi đang nói. Đừng đơn giản nó tới một bản năng, thưa bạn.

P8: Ông sắp sửa kể cho chúng tôi một câu chuyện vui gì đây?

K: Một người đàn ông chết và gặp người bạn của ông ấy ở thiên đàng. Họ nói chuyện và ông ấy nói, “Nếu tôi chết rồi, tại sao tôi lại cảm thấy kinh hãi như thế?”
Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
facebook youtube google-plus linkedin twitter blog
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường,
nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.

May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland,
Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below,
may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma,
the Land of Ultimate Bliss.

Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria
Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery
Most Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang
Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia
Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600
Website: http://www.quangduc.com
http://www.tuvienquangduc.com.au (old)
Xin gửi Xin gửi bài mới và ý kiến đóng góp đến Ban Biên Tập qua địa chỉ:
quangduc@quangduc.com