Taliban Bắt đầu Săn lùng Báu vật tại Di tích Phật giáo Bactria Cổ đại Trị giá hàng Tỷ USD

(Taliban launches hunt for ancient Buddhist Bactrian gold
worth billions of dollars)

Taliban đã tiến hành cuộc săn lùng tại khu di tích Phật giáo Bactria cổ đại (Afghanistan), để tìm châu báu, vàng quý giá hai nghìn năm tuổi và các đồ tạo tác khác được cho là trị giá hàng tỷ USD.

Được biết đây là châu báu quý giá, những kho báu và đồ tạo tác lịch sử của Afghanistan, được chính phủ của cựu Tổng thống Afghanistan Hamid Karzai phát hiện vào tháng 2 năm 2004 và cất giữ tại dinh Tổng thống.

Hiện tại Taliban đang ráo riết tìm kiếm kẻ gian. Phó trưởng Ủy ban Văn hóa Taliban Ahmadullah Wasiq nói với Tolo news rằng, họ đã yêu cầu các bộ phận liên quan đến việc tìm châu báu quý giá nơi khu di tích Phật giáo Bactria Cổ đại.

"Vấn đề đang được điều tra, chúng tôi sẽ thu thập thông tin để rõ thực tế như thế nào. Nếu ai đó đã chuyển những châu báu quý giá này ra khỏi đất nước, thì họ là bọn phản quốc chống lại Afghnistan," ông đã chuyển nói với Tolo news. "Chính phủ Afghanistan sẽ có hành động nghiêm khắc nếu châu báu quý giá này, và các cổ vật khác đã chuyển ra khỏi đất nước."

Năm 2004, cựu Tổng thống Afghanistan Hamid Karzai "phát hiện" những châu báu quý giá này, ước tính trị giá khoảng hàng chục triệu bản Anh, cất giữ trong những tầng hầm được niêm phong tại dinh Tổng thống. 

Theo the Guardian, "Không ai ngờ nó lại có kho châu báu quý giá, có niên đại từ cuộc chinh phạt Afghanistan của Alexander Đại đế vào năm 327 trước Tây lịch. Chúng tôi đã mở một chiếc hộp và thấy vàng bạc châu báu," cựu Tổng thống Afghanistan Hamid Karzai nói sau đó, "Mọi thứ đều an toàn và để lại đúng vị trí của nó."

Khi đó ông Ashraf Ghani, Bộ trưởng Bộ Tài chính Afghanistan cho biết, có thể kho báu là bộ sưu tập cổ vật bên ngoài Ai Cập quan trọng nhất trên thế giới. ông Ashraf Ghani cho biết, đã trong nhiều thập kỷ kho báu đã không được mở, bất chấp những nỗ lực của Taliban, kẻ cai trị Kabul từ năm 1996 đến năm 2001, tra tấn nhân viên để tiết lộ két sắt, ông Ashraf Ghani nói "họ bị tra tấn đánh đập dã man nhưng vẫn không tiết lộ."

Ngay sau khi đã xác minh số châu báu vàng quý giá được bảo quản hoàn hảo, người ta quyết định rằng Bộ sưu tập các tạo vật bằng vàng cổ đại mang tên "Bactrian hoard" sẽ được triển lãm ở nhiều quốc gia khác nhau tại Châu Âu và Hoa Kỳ.

Viktor Ivanovich Sarianidi (1929 - 2013) là một nhà khảo cổ học người Nga gốc Hy Lạp Pontic đã phát hiện ra tàn tích của một nền văn hóa thời đại đồ đồng ở sa mạc Karakum vào năm 1976. Nền văn hóa này được biết đến với tên gọi Khu phức hợp khảo cổ học Bactria-Margiana.

Năm 1978, Trước khi Liên Xô xâm lược Afghanistan, nhà khảo cổ học Viktor Ivanovich Sarianidi tiếp tục phát hiện 6 ngôi mộ cổ trên "ngọn đồi vàng" tên địa phương là Tillya Tepe ở miền bắc Afghanistan, có niên đại vào thế kỷ thứ nhất trước Tây lịch. Những ngôi mộ có chôn theo người mất rất nhiều vàng bạc châu báu (Bactrian Gold).

Năm 1996, một nghĩa trang lớn được phát hiện cách Gonur Depe 350 mét về phía tây. Các cuộc khai quật tại đây tiếp tục diễn ra trong 10 năm sau đó, và phát hiện thêm gần 300 ngôi mộ cổ. 

Gonur Depe, một địa điểm khảo cổ, có niên đại từ những năm 2400-1600 trước Tây lịch, và tọa lạc cách Mary (Merv cổ đại) khoảng 60 km về phía bắc, Turkmenistan bao gồm một khu định cư lớn vào các triều đại đồ đồng sớm. Đây là "thủ đô" hoặc khu định cư của Khu phức hợp khảo cổ học Bactria-Margiana (BMAC). 

Theo nhà khảo cổ học Viktor Ivanovich Sarianidi, Tillya Tepe có từ 2500 năm trước Tây lịch, đồng thời với Mohenjodaro. Ông đã nhìn thấy dấu vết của các khu định cư và đã ghi nhận sự Hy Lạp hóa vào năm 400 trước Tây lịch. Ông đang khai quật các lớp liên quan đến 100 năm sau Tây lịch thì phát hiện 6 ngôi mộ cổ hoàng gia. Đây chính là các hoàng tử và công chúa thuộc Đế chế Kushan được trang trí bởi trang phục vương giả theo phong cách Hy Lạp. Nhóm của nhà khảo cổ học Viktor Ivanovich Sarianidi đã thu thập hơn 200.000 cổ vật bằng vàng, lập danh mục và vận chuyển chúng đến thủ đô Kabul, nơi Bảo tàng Kabuk nổi tiếng trở thành kho lưu trữ châu báu quý giá. 

Vào mùa đông những năm 1978-1979, Ông Viktor Ivanovich Sarianidi dẫn đầu một nhóm khảo cổ học Liên Xô-Afghanistan, sau khi nhà cầm quyền Đảng Cộng sản Liên Xô cai trị Afghanistan, và chỉ vài tháng trước khi quân đội Liên Xô xâm lược Afghanistan, trải qua hai thập kỷ gây xung đột và hỗn loạn. Khi nhóm khảo cổ học của Liên Xô khai quật nghĩa trang, các chiến binh thời hiện đại xuất hiện, và bắt đầu cướp bóc khu vực chứa đầy châu báu quý giá này. Đây là cứ địa của Abdul Rashid Dostum, một vị tướng lĩnh khét tiếng trong cuộc chiến tranh giữa Liên minh phương Bắc (NA) và lực lượng Taliban ở Afghanistan và là một sứ quân ở miền bắc Afghanistan, và lực lượng dân quân đáng sợ của ông ta. Ông Viktor Ivanovich Sarianidi viết rằng, hai ngôi mộ cổ còn lại đã bị dân quân của tướng Abdul Rashid Dostum khai quật, cướp tất cả vàng bạc, cổ vật và đã bán trên thị trường chợ đen quốc tế " trước khi chúng tôi có cơ hội tạo ra các bản sao thạch cao của các mảnh cổ vật đó, trước khi được nghiên cứu và trưng bày, chiến tranh và sự nhầm lẫn tại Afghanistan đã khép lại."

Theo the National Geographic Magazine, có liên quan đến việc lập danh mục các kho châu báu, "đó là Kho báu tại khu di tích Phật giáo Bactria cổ đại (Afghanistan). Kho báu này bao gồm 20.000 cổ vật bằng vàng, bạc và ngà voi. Chúng được tạo ra ở các vùng khác nhau của thế giới cổ đại. Kho báu quý giá này có niên đại hàng nghìn năm, là một phần lịch sử của Afghanistan. Vương quốc Phật giáo Bactria là tên của một vùng cổ đại. Khu vực này bao gồm những gì ngày nay là nhiều quốc gia khu vực Trung Á. Chúng bao gồm Iran, Afghanistan, Uzbekistan và Tajikistan."

Một kho báu mà nhà khảo cổ học Viktor Ivanovich Sarianidi khai quật được, là một minh chứng đáng chú ý cho lịch sử cổ đại của khu vực những đồng tiền trên đó có khắc hình Hoàng đế La Mã Tiberius, một đồng tiền khác có hình ảnh Phật giáo, và một đồng tiền khác miêu tả người cai trị Yuezhi Sapadbizes, gương Trung Hoa bằng đồng, đĩa ngà trang trí kiểu Ấn Độ, nhẫn khắc chữ Hy Lạp và hơn thế nữa. 

Những báu vật vô giá, cổ vật trang sức bằng vàng quý giá, đồ trang sức này được cất kín trong những chiếc túi, và được đặt an toàn bên trong 6 chiếc hộp ở Bảo tàng Kabul. Chỉ một vài người biết về báu vật vô giá này. 

Sau một thập kỷ, vào năm 1989, Afghanistan xảy ra chiến tranh với quân đội Liên Xô, và Bảo tàng Kabul, nơi lưu giữ kho báu đầu tiên, trong những năm trước đó đã bị bóc vỏ nhiều lần. 

Cựu tổng thống Afghanistan Mohammad Najibullah Ahmadzai (nhiệm kỳ 1987-1992) đã chính thức đóng cửa Bảo tàng Kabul vào năm 1989, và chuyển tài sản quý báu này đến bên trong dinh Tổng thống Afghanistan, ba địa điểm được gọi là Bộ sưu tập các tạo vật bằng vàng cổ đại mang tên "Bactrian hoard". 

Sau khi phiến quân Taliban chiếm thủ phủ Kabul, họ đã tra tấn cựu Tổng thống Afghanistan Mohammad Najibullah Ahmadzai, để tìm vị trí của những két sắt chứa châu báu quý giá, nhưng không thành công và cuối cùng họ đã giết cựu Tổng thống Najibullah. Trong suốt 25 năm, rất ít người biết số châu báu quý giá ở đâu, và họ đã giữ bí mật. Một trong những tầng hầm bí mật, nay là Dinh Tổng thống.

Sau khi phiến quân Taliban trở lại nắm quyền thống trị Afghanistan, một lần nữa họ tìm kiếm những kho báu vẫn chưa được phát hiện. Liên quan đến các kho báu được phát hiện, chúng được an toàn với các cơ quan quốc tế. Taliban đang cố gắng tìm hiểu theo thỏa thuận nào mà các lãnh đạo chính phủ tiền nhiệm đã cho phép chuyển tài sản quốc gia ra khỏi Afghanistan. 

Theo Tolo news, vào tháng 12 năm 2020, trong 13 năm qua, Bộ sưu tập các tạo vật bằng vàng cổ đại mang tên "Bactrian hoard" đã được trưng bày ở 13 quốc gia, mang về cho ngân sách quốc gia hơn 350 triệu đồng tiền Afghanistan (hơn 4,5 triệu USD).

Video

Bộ sưu tập các tạo vật bằng vàng cổ đại mang tên "Bactrian hoard" 

https://www.youtube.com/watch?v=uA5tk5lMPhs

Islamic Emirate says legendary Bactrian gold is safe | امارت اسلامی میگوید گنجینه باختری مصوون است

https://www.youtube.com/watch?v=a5V4Z5YVrj8

Thích Vân Phong biên dịch

(Nguồn: India Narrative)

***