Tu Viện Quảng Đức105 Lynch Rd, Fawkner, Vic 3060. Australia. Tel: 9357 3544. [email protected]* Viện Chủ: HT Tâm Phương, Trụ Trì: TT Nguyên Tạng   

Tết Trung Thu

17/10/201011:59(Xem: 4932)
Tết Trung Thu

Tết Trung Thu ăn vào ngày rằm tháng 8. Nguyên cuối đời nhà Tây Hán (206 trước 23 sau D.L.), Vương Mãng nhân được cầm giữ chính quyền, thiện tiện phế lập và cuối cùng cướp được ngôi vua, đặt quốc hiệu là Tân.
Bấy giờ có người tông thất về chi xa của nhà Hán là Lưu Tú nổi lên chống lại Vương Mãng, chiếm được thành trì. Nhưng thế lực Mãng còn thời mạnh mẽ, nên Lưu Tú bị bao vây, phải chờ binh cứu viện.
Trong thời gian chờ đợi, trong thành đã hết lương thực. Quân sĩ phải đào củ chuối mà ăn. Rốt cuộc củ chuối, củ vỏ cũng không còn nữa. Và, binh cứu viện cũng chưa thấy đến. Lưu Tú lấy làm lo lắng, mới đặt bàn hương án cầu trời: "Nếu có thể khôi phục được Hán triều, dòng Hán chưa tuyệt thì xin Thượng Đế ban phép mầu cho mọc vật chi để cầm cự đỡ lòng mà chờ viện binh đến".
Lời của Lưu Tú động đến thiên đình.
Sáng hôm sau, giữa lúc quân lịnh đào đất để tìm vật ăn thì bỗng đào được một thứ khoai. Họ mừng rỡ, đem về nấu ăn. Đó là một thứ khoai môn, vị rất bùi, ăn rất ngon. Nhưng quân lính ăn nhiều quá mang chứng sình bụng, không tiêu được. Lưu Tú đâm hốt hoảng, lại đặt bàn hương án cầu trời.
Ba hôm sau, quân lính trong thành đi tìm thức ăn bỗng bắt gặp một thứ cây bưởi có trái. Họ hái trái ấy ăn thấy ngon nên ăn nhiều quá; và cũng nhờ đó mà đi tiêu được, không còn mắc phải chứng bịnh sình bụng nữa. Cầm cự một thời gian như thế, viện binh đến, dùng cách ngoại công nội ứng nên giải được vây.
Ngày mà Lưu Tú cầu trời nhằm ngày rằm tháng 8.
Truyền thuyết như thế.
Sau Vương Mãng bị giết. Hai năm sau, Lưu Tú bình định được toàn quốc, lên ngôi vua tức là Quang Võ Đế nhà Hậu Hán. Nhân Quang Võ đóng đô ở Lạc Dương thuộc về miền đông nước Tàu nên gọi là Đông Hán.
Vì muốn kỷ niệm lại những vật nuôi sống trong thời kỳ bị vây là khoai môn và bưởi, nên đến ngày rằm tháng 8, nhà vua làm lễ tạ trời đất, lại thưởng trăng bằng hai vật là bưởi và khoai môn. Rồi được truyền khắp dân gian.
Hai vật này là hai vật chính mà người Tàu dùng để cúng trăng. Sau lần lần, người ta mới bày thêm bánh in, có đề chữ "Trung thu nguyệt bỉnh", tổ chức thành một ngày lễ long trọng gọi là Tết Trung Thu.
Vì ngày rằm 8 tháng 8 đúng vào giữa mùa Thu, theo luật âm dương tuần hoàn, trong một năm được phân định bốn kỳ: Xuân phân, Hạ chí, Thu phân và Đông chí. Rằm tháng 8 vào thời kỳ Thu phân (giữa mùa thu) lại giữa tháng 8 nên gọi là tiết Trung Thu.
Tiết Trung Thu đọc trại là Tết Trung Thu.
Khi nói đến Tết Trung Thu là nói đến trăng tròn, trăng sáng, trăng đẹp. Thế nên người Tàu còn kêu tết Trung Thu là "Lễ trông trăng".
Lễ này có mục đích là trông mặt trăng để đoán định vận mạng quốc gia, tiên liệu mùa màng... và trông trăng để gợi nguồn cảm hứng cho thi tứ của tao nhân mặc khách.
Theo cổ học Đông phương thì trăng thuộc về Thủy trong 5 ngũ hành (Kim, Một, Thủy, Hỏa, Thổ) mà Thủy (nước) là một yếu tố quyết định nghề nông... Cho nên, vào đêm rằm Trung Thu, nhân dân kéo ra sân mà quan sát mặt trăng. Nếu trăng vàng thì năm tới sẽ trúng mùa tằm tợ Nếu trăng có màu xanh, màu lục thì thiên hạ sẽ lâm cảnh thất mùa cơ hàn do thiên tai: hạn hán, lụt lội. Nếu trăng trong sáng màu cam la, biểu lộ một cảnh thạnh trị thái bình...
Ấy là ngắm trăng thu để tiên tri thời cuộc, mùa màng, còn tao nhân mặc khách ngắm trăng thu để gợi nguồn cảm hứng. Những nhà thơ VN cũng như những nhà thơ Trung Hoa có rất nhiều thơ về trăng thu và về mùa thụ Nhưng mỗi người có một tính cáh; cũng như thơ có nhiều sắc thái do tình cảm buồn sầu vì thu hay vui vẻ vì thu chẳng hạn.
Đỗ Phủ, một thi hào danh tiếng thời thịnh Đường (715-766), nhân lênh đênh phiêu bạt đất khách có 2 năm trời, lòng hoài vọng cố hương nên gởi lòng trong một bài "Thu hứng" rất lâm ly, áo não:

Ngọc lộ điêu thương phong thụy lâm,
Vu sơn, Vu giáp khí tiêu sâm.
Giang gian ba lãng kiêm thiên dũng,
Tái thượng phong vân tiếp địa âm.
Tùng cúc lưỡng khai; tha nhật lệ,
Cô chu nhất lệ: cố viên tâm.
Hàn y xứ xứ thôi đao xích,
Bạch Đế thành cao cấp mộ châm.
Dưới đây là hai bản dịch: một của cụ Nguyễn Công Trứ và một của ông Ngô Tất Tố:
Lác đác rừng phong hạt móc sa,
Ngàn lau hiu hắt khí thu mờ.
Ngút trời sóng dậy lòng sông thẳm,
Rợp đất mây ùn mặt ải xa.
Khóm trúc tuôn hai hàng lệ cũ
Con thuyền buộc một mối tình nhà.
Lạnh lùng giục kẻ tay đao thước,
Thành quạnh dồn chân buổi ác tà.

(Nguyễn Công Trứ)
Vàng úa rừng phong, hạt móc bay,
Non Vu hiu hắt phủ hơi may.
Dòng sông cồn cộn, trời tung sóng,
Ngọn ải mờ mờ, đấy rợp mây,
Lệ tủi: sợ coi chòm cúc nở,
Lòng quê: mong buộc chiếc thuyền đầy.
Giục ai kéo thước lo đồ lạnh,
Đập vải trời hôm rộn tiếng chày.

(Ngô Tất Tố)
Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
22/08/2018(Xem: 4504)
Con ngồi nhặt chút hanh hao nắng để kịp sưởi ấm khi đông về. Huế vẫn là những giai điệu trầm buồn, những ngày vào đông mỗi lúc mỗi lạnh hơn.Năm ấy trời cũng lạnh như thế này. Năm ấy - mùa lạnh cuối cùng con được nhìn thấy ba...
21/08/2018(Xem: 8485)
Vào sáng ngày 19 tháng 8 năm 2018, Thiền viện Vô Ưu (tọa lạc tại số 1300 Church Avenue, thành phố San Martin, tiểu bang California) đã long trọng tổ chức Đại lễ Vu Lan năm 2018 sau 2 tuần lễ tụng kinh báo Hiếu (từ ngày 05 tháng 8 đến ngày 19 tháng 8) và 2 ngày khóa tu báo Hiếu (từ ngày 11 tháng 8 đến ngày 12 tháng 8). Đến dự buổi lễ có Thượng tọa Thích Thông Tạng và Thượng tọa Thích Thông Giải trú xứ tại Tổ đình Thiền viện Trúc Lâm Đại Đăng, chư Tôn đức Ni trú xứ tại nhiều thiền viện, cùng đông đảo thiện hữu tri thức, Phật tử đến từ nhiều thành phố thuộc nhiều tiểu bang của Hoa Kỳ.
20/08/2018(Xem: 5586)
Thường xuyên, người viết cùng một vài anh em tự phân công nhau theo dõi các diễn biến trên “mặt trận” văn hóa nghệ thuật xã hội, để tìm ra những va vấp, va chạm liên quan đến Phật giáo để có nhận định và tiếng nói lưu ý kịp thời , hầu giúp đơn vị được góp ý chấn chỉnh , có cái nhìn trung thực , tương đối đắng đắn hơn về Phật giáo. Trải bao năm tháng, cho đến hiện nay những góp ý ấy của anh em chúng tôi thưa dần, ít đi.
20/08/2018(Xem: 9656)
Lễ Vu Lan PL 2562 tại Chùa Giác Nhiên Chủ Nhật 19-8-2019 (Mùng 9 tháng 7 năm Mậu Tuất)
20/08/2018(Xem: 4096)
Từ độ hoàng hôn mấy trắng bay Con đi biền biệt với tháng ngày Chưa lần rảo bước về quê củ Thăm mẹ cho lòng bớt đắng cay
19/08/2018(Xem: 9307)
1-Mẹ để con vào dạ Nâng niu mười tháng trường Đi, đứng, làm mọi việc... Vun đắp tình yêu thương! 2-Rồi đủ ngày đủ tháng, Con bật khóc chào đời. Tròn ba năm nhủ bộ Mẹ không hề buông lơi! 3-Dỗ dành con giấc ngủ, Tay mẹ bế ẵm bồng, Gian lao mẹ chẳng ngại, Nhọc nhằn nuôi nấng con! 4-Có những đêm thức trắng, Mẹ ôm con vào lòng, Niềm riêng mẹ khép lại, Ôi tình mẹ sắc son!
19/08/2018(Xem: 10540)
Lễ Vu Lan PL 2562 tại Chùa Huệ Quang (Trụ Trì ĐĐ Thích Thông Hiếu) Chủ Nhật 19-8-2019 (Mùng 9 tháng 7 năm Mậu Tuất)
19/08/2018(Xem: 10697)
Lễ Vu Lan PL 2562 tại Chùa Giác Hoàng Chủ Nhật 19-8-2019 (Mùng 9 tháng 7 năm Mậu Tuất) - Quý Đồng Hương Phật tử tề tựu - Thuyết pháp (TT Thích Nguyên Tạng) - Lễ chào quốc kỳ Úc, Việt và Phật Giáo - Tuyên bố lý do và giới thiệu Chư Tôn Đức tham dự - Thông Bạch Vu Lan PL 2562 (TT Trụ Trì Thích Giác Tín) - Lễ cài hoa hồng hiếu hạnh - Lời Đạo Từ Vu Lan (TT Thích Thiện Tâm) - Tụng Kinh Vu Lan Báo Hiếu - Lời cảm tạ của Ban Tổ Chức - Lễ Trai Tăng Cúng Dường - Quý đồng hương Phật tử thọ trai. - Cúng Thí thực hoàn mãn.
18/08/2018(Xem: 5529)
Tôi chợt nhớ vào một ngày tham dự lễ Tạ ơn truyền thống để hướng về cha mẹ hiện tiền hoặc đã quá cố, đó là một ngày đặc biệt. Ngày này là để tỏ lòng biết ơn, biết ơn là một hành động thiện trong cuộc sống để phát triển; chú tâm nghĩ đến những gì tốt đẹp trong cuộc đời, thế nên những gì chúng ta đặc biệt nghĩ đến là những hành động thiện của cha mẹ và nhớ nghĩ đến họ với những hành động yêu thương tử tế mà họ đã dành cho ta. Có một số trường hợp không phải lúc nào lòng hiếu thảo cũng có mặt, do vậy đây là một ngày trong năm mà chúng ta nghĩ đến cha mẹ với lòng biết ơn và tưởng nhớ đến những điều tốt đẹp mà cha mẹ đã hy sinh cho ta, sống mà không có lòng biết ơn là một cuộc sống vô nghĩa.
18/08/2018(Xem: 9350)
Vu Lan mùa của Mẹ Cha, Trọn trong tháng bảy vào ra sót lòng. Tâm con tha thiết nhớ trông, Bóng hình của Mẹ cõi lòng quạnh hiu.
facebook youtube google-plus linkedin twitter blog
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường,
nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.

May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland,
Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below,
may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma,
the Land of Ultimate Bliss.

Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria
Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery
Most Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang
Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia
Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600
Website: http://www.quangduc.com
http://www.tuvienquangduc.com.au (old)
Xin gửi Xin gửi bài mới và ý kiến đóng góp đến Ban Biên Tập qua địa chỉ:
[email protected]