Tu Viện Quảng Đức105 Lynch Rd, Fawkner, Vic 3060. Australia. Tel: 9357 3544. [email protected]* Viện Chủ: HT Tâm Phương, Trụ Trì: TT Nguyên Tạng   

Cùng nhau tìm hiểu 2 câu ẩn dụ về tuổi già: “Gừng càng già càng cay” & “Càng về già càng sinh tật”

27/08/202406:56(Xem: 1328)
Cùng nhau tìm hiểu 2 câu ẩn dụ về tuổi già: “Gừng càng già càng cay” & “Càng về già càng sinh tật”
Me_Tam_Thai_2014 (2)Me_Tam_Thai_2014 (3)Me_Tam_Thai_2014 (11)4. Me Tam Thai (3)me tam thai-2
Cu Ba Tam Thai_Singapore_2006 (149)
Cùng nhau tìm hiểu  2 câu ẩn dụ về tuổi già: 
“Gừng càng già càng cay” & “Càng về già càng sinh tật”
Kính bạch Thầy con muốn tặng bài viết này đến Cụ Bà Tâm Thái , và những bác đã trên 80 tuổi.


Hẳn ai trong chúng ta đều biết rằng con người sinh ra, sống và phải già đi, đó là lẽ thường trong cuộc sống con người, nhưng tuổi già phải có một cái gì để lại, Vì thế George Granville nói: “Tuổi trẻ là mùa của yêu thương, Tuổi già là mùa của ĐẠO ĐỨC. Tuổi già có thể trở thành một giai đoạn qúi nhất của cuộc đời, “ 

Như vậy nếu được sống đến 70 đã là quý rồi, còn nói chi đến 80 rồi 90 mà vẫn còn minh mẫn, các bạn nhỉ !

Do đó các bạn cao niên ơi hãy hoan hỷ lên “ Được sống đến tuổi già là một ân huệ.” Vì Không phải tất cả mọi người ai cũng có thể sống đến tuổi này, nhưng lợi ích trước hết, là tuổi già mang lại cho chúng ta khả năng đánh giá quá khứ, được hiểu và sống một cách sâu xa hơn, và được trở nên kho tàng kinh nghiệm quý báu cho đàn trẻ ngày sau. 

Nhưng tại sao trong dân gian lại có 2 câu xuất hiện nửa khen, nửa chê trách.? 

Đó là “Gừng càng già càng cay “ và “Càng già càng sinh tật” 

Đây là một sự thật nhưng lại thể hiện hai khía cạnh khác nhau của tuổi già: một mặt là sự trưởng thành, khôn ngoan; còn mặt khác là những vấn đề sức khỏe và thói quen xấu phát sinh theo tuổi tác.

Vậy cùng nhau chúng ta tìm hiểu sâu vào chi tiết nhé !

  • Nào bắt đầu với câu “GỪNG CÀNG GIÀ CÀNG CAY” 

Như chúng ta biết, gừng có nguồn gốc từ Ấn Độ cổ đại, nơi mà người ta dùng gừng làm thực phẩm và dược liệu khoảng từ năm 300 - 500 trước Công nguyên.


Theo nghĩa đen lấy từ Trung Quốc “
Khương hoàn thị lão đích lạt” có nghĩa là khi đi chọn gừng hãy chọn loại già vì gừng già thì cay hơn gừng non, 

Người Trung Quốc chia gừng thành 3 loại chính: 

a. nộn khương -cay ít, thường dùng làm nước chấm hoặc nước xốt; 

b. phấn khương cay vừa phải, 

Và chính độ cay nằm giữa nộn khương và sinh khương( gừng tươi, gừng sống); mới là dược liệu  trị bịnh hiệu quả hơn 

c. lão khương là gừng già, thịt gừng bắt đầu trở nên xơ và có vị cay nhiều hơn.

Nhưng câu “Gừng càng già càng cay “thường được sử dụng bằng ẩn dụ, nói về người có trình độ và kinh nghiệm sẽ xử lý công việc tốt hơn người mới tập sự..

Để đi sâu vào chi tiết ta có thể hiểu rằng : 

—Về Ý nghĩa: Câu này ám chỉ rằng người lớn tuổi thường có nhiều kinh nghiệm, trí tuệ, và khả năng ứng phó với cuộc sống tốt hơn. Giống như củ gừng già có vị cay đậm hơn, người già thường thông thái và sắc bén hơn nhờ những trải nghiệm đã qua.  Do đó ta thường nghe “Mái đầu bạc là triều thiên vinh hiển”, 

thật ra : “Tuổi già đáng kính trọng, không phải vì trường thọ, cũng không phải vì cao niên, nhưng vì người đầu bạc thì khôn ngoan” 

Hơn thế nữa ở vào độ tuổi hưu thường có nhiều thời giờ và hoàn cảnh thuận tiện để suy nghĩ sâu xa hơn và hành động với cái nhìn có nhiều tính cách luân lý, đạo đức hơn.

 ——-Về “Sắc thái”: Câu này mang tính tích cực, ca ngợi sự trưởng thành, chín chắn và khả năng của người già trong việc đối mặt với những khó khăn trong cuộc sống. Vì  người già thường biết lo liệu, phán đoán và giàu kinh nghiệm. 

Cũng vậy  người già được kính trọng bởi “người đầu bạc thì khôn ngoan”

Lẽ dĩ nhiên trong cuộc đời có biết bao thăng trầm , có lúc được lúc thua  “ BẤT THẤT BẤT ĐẮC “, do đó người già càng hiểu một cách sâu xa rằng Hạnh phúc là do chính mình tạo ra 



* Trong khi “CÀNG VỀ GIÀ CÀNG SINH TẬT “

   Về  Ý nghĩa: Câu này nhấn mạnh rằng khi con người lớn tuổi, cơ thể suy yếu, dễ mắc nhiều bệnh tật và trở nên khó tính hơn. Những "tật" ở đây có thể là những thói quen xấu, tính cách khó chịu hoặc các vấn đề sức khỏe xuất hiện khi về già. Cũng cần biết những thói quen xấu bị dè nén dồn ép khi thời trẻ luôn nằm đâu đấy trong tiềm thức và sẵn sàng chờ cơ hội nổi lên nhất là khi cơ thể cảm thấy bất lực hơn vì sức khỏe

Còn nữa, vì  tuổi già được biểu  rõ rệt nhất  là sắc diện làm cho  “tóc bạc da mồi”,và tính tình bắt đầu thay đổi rất nhanh, thường thì biểu hiện lẩm ca lẩm cẩm. Nhất là những chuyện ngày xưa, người già thì hay sống với quá khứ. 

Vì vậy , “già sinh tật, đất sinh cỏ.” Ở tuổi già, những điều đáng nhớ thì lại quên, mà những điều đáng quên thì lại nhớ.

   Về **Sắc thái**: 

Câu này mang tính tiêu cực, chỉ ra những mặt hạn chế của tuổi già, như sự suy giảm sức khỏe và tính tình. Khi già đi, cơ thể bắt đầu lão hoá, trở nên kém hiệu quả hơn trong việc điều chỉnh nhiệt độ, chống lại nhiễm trùng và các bệnh lý khác. Lúc này, người cao tuổi dễ bị chấn thương, tai nạn, mắc bệnh hơn so với những người trẻ tuổi . 

Hơn thế nữa khi độ  tuổi tăng dần có thể khiến tính cách con người thay đổi do nhiều nguyên nhân tác động như: Cơ thể suy yếu, trí nhớ suy giảm, hay quên, thiếu sự chú ý, ăn ít, dễ mắc hội chứng Alzaheimer. Cùng với những biểu hiện thể chất, người cao tuổi thường có tâm lý cô đơn, hoài cổ, hay lo lắng bi quan.



Thay lời  kết:

Đừng bao giờ nhìn lại quá khứ 

để thương tiếc trong sự sầu muộn! 

Đừng xem giai đoạn sống hiện nay như buổi xế chiều. 

Phúc lành cho ai thấy được tuổi già rất đáng yêu 

Thật trân quý những trải nghiệm phong phú 

qua thăng trầm từng chịu đựng ! 



Này bạn có gặp những cụ già …

gương mặt luôn rạng rỡ  nụ cười vui sướng 

Đó vì họ thấy ra hồng  ân được sống lâu, 

Như trở lại tuổi thơ, không biết giận lâu 

Mà khả năng tâm linh 

dường như thông thái hơn trước ! 

Nhủ thầm “ Gừng càng già càng cay “

giúp con, cháu lo liệu ứng phó từng bước ! 

Nói được làm được, trong sự tin tưởng và kiên trì

Nguồn lực quí giá hiện tại có, đó là 

“không tự mãn nhưng cũng không tự ti.”

Không lẩm ca  lẩm cẩm để bị gọi “GIÀ SINH TẬT” 

Điều thiết yếu có thể là niệm đến vô niệm chữ Phật ! 

Huệ Hương 







Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
24/02/2015(Xem: 3430)
Em có thói quen cứ những ngày cuối năm thường thích lật những chồng thư cũ của bạn bè ra đọc lại, thích tìm kiếm dư âm của những chân tình mà các bạn đã ưu ái dành cho em. Lá thư của Chị đã gây cho em nhiều bâng khuâng xúc động và ngậm ngùi vô cùng vì đó là những nét chữ kỷ niệm của Chị còn lưu lại trên cõi đời này! Đúng vậy, Chị đã ra đi, bỏ lại đằng sau tất cả những ưu tư phiền muộn của cuộc đời và em đang đọc những dòng chữ của Chị đây.
12/02/2015(Xem: 17526)
Mơ màng cát bụi từ thuở nào mới mở mắt chào đời bên ghềnh biển Quy Nhơn rờn mộng ấy, thầy Đức Thắng sinh năm 1947, suốt một thời tuổi trẻ hay chạy rong chơi qua cánh đồng lúa xanh Phổ Đồng, bồng tênh mấy nẻo đường quê hương Phước Thắng ngan ngát cỏ hoa và thả diều tung bay trên bầu trời Tuy Phước lồng lộng bát ngát đầy trời trăng sao in bóng mộng sông hồ. Rồi lớn lên, thường trầm tư về lẽ đời vô thường sống chết, nên từ giã quê nhà, thao thức vào Nha Trang đi xuất gia theo truyền thống Thiền tông Phật giáo đại thừa. Sau đó vài năm chuyển vào Sài Gòn, tiếp tục con đường học vấn, tốt nghiệp Cao học Triết Đông phương và Phật khoa Đại học Vạn Hạnh trước năm 1975.
05/02/2015(Xem: 14160)
Thơ là gì ? Thi ca là cái chi ? Có người cắt cớ hỏi Bùi Giáng như vậy. Thi sĩ khề khà trả lời : “Con chim thì ta biết nó bay, con cá thì ta biết nó lội, thằng thi sĩ thì ta biết nó làm thơ, nhưng thơ là gì, thì đó là điều ta không biết.”* Tuy nói thế, nhưng suốt bình sinh trong cuộc sống, thi sĩ chỉ dốc chí làm thơ và sống phiêu bồng, lãng tử như thơ mà thôi.
04/02/2015(Xem: 31377)
Ước vọng của con người luôn là những gì tốt đẹp, sung túc và dài lâu, cần phải đạt được trong một tương lai gần nhất. Nói cách thực tế theo quán tính của người bình phàm, thì đó là hạnh phúc (phước), thịnh vượng (lộc), sống lâu (thọ). Với các chính trị gia, và những nhà đấu tranh cho dân tộc, cho đất nước, thì đó là tự do, dân chủ, nhân quyền. Với đạo gia thì đó là giải thoát, giác ngộ, và niết-bàn.
02/02/2015(Xem: 12039)
Vào thuở thịnh Đường, Lục tổ Huệ Năng ( 慧 能 638-713 ) sau khi đắc pháp với Ngũ tổ Hoằng Nhẫn ( 弘忍) và được truyền Y bát, nghe theo lời dạy của sư phụ phải ở ẩn một thời gian rồi sau mới ứng cơ giáo hóa. Ngài được Ngũ tổ đưa đến bến Cửu giang rồi chèo đò qua sông đi về phương nam, đến thôn Tào Hầu (曹候村), phủ Thiều Châu (韶州府) nương náu trong một am tranh. Lưu Chí Lược 刘志略 là một nhà Nho chưa biết ngài kế thừa Tổ vị, thấy ngài tu khổ hạnh khiêm cung, bèn hết lòng hộ trì. Ông có một người cô ruột là Thiền ni Vô Tận Tạng (無盡藏比丘尼) không rõ ngày sanh, chỉ biết bà mất vào năm 676 sau TL. Lúc ấy Lục tổ 38 tuổi.
25/01/2015(Xem: 5747)
Tuần vừa qua, một cuốn phim Đại Hàn ra mắt khán giả Paris, được khen ngợi. Báo Mỹ cũng khen. Tên của phim là : Xuân Hạ Thu Đông ... rồi Xuân (1). Không phải là người sành điện ảnh, đọc tên phim là tôi muốn đi xem ngay vì nên thơ quá. Xuân hạ thu đông thì chẳng có gì lạ, nhưng xuân hạ thu đông ... rồi xuân thì cái duyên đã phát tiết ra ngoài. Huống hồ, ở trong phim, xuân rồi lại xuân trên một ngôi chùa nhỏ ... trên một ngôi chùa nhỏ chênh vênh giữa núi non.
25/01/2015(Xem: 5883)
Buổi chiều ghé ngang bưu điện, ngoài những thư từ tạp nhạp, còn có một gói giấy mỏng như cuốn sách, không biết của ai gửi. Tôi quẳng tất cả vào chiếc thùng giấy sau xe. Trên đường về, có một cú phone đường dài, thì ra anh Dũng, một người quen đã lâu không gặp mặt. Anh bảo vừa gửi tôi một cuốn phim và hỏi đã nhận được chưa. Anh nói lúc xem phim cứ nhớ đến tôi và bất chợt muốn nghe tôi chia sẻ đôi điều gì đó. Tôi không phải tín đồ của điện ảnh, chẳng mấy khi xem, nói gì là nghiện. Nhưng lúc xem xong cuốn phim đó, xem và hiểu theo cách riêng của mình, chẳng hiểu sao cứ bâng khuâng mấy giờ liền...
22/01/2015(Xem: 5948)
Ai sống ở đời cũng phải dẫm lên những buồn vui mà đi về phía trước. Có một ngày tôi chợt phát hiện ra mình có những chuyện ngậm ngùi, có thể từng khiến nhiều người thấy buồn, nhưng tôi nhớ hình như chưa nghe ai nhắc tới. Bỗng muốn kể chơi vài chuyện buồn trong số đó cho vui! Tôi chỉ mới về Tàu hai lần trong mười năm xa xứ. Tôi từng đứng một mình trên bến Thượng Hải để ngắm nhìn con sông Hoàng Phố trong đêm, đêm ở đó thường nhiều gió lạnh. Tôi từng một mình thả bộ trong phố đêm Lệ Giang cho đến lúc quán xá bắt đầu đóng cửa. Nhiều và khá nhiều những nơi chốn đây kia trên xứ Tàu đã hút hồn tôi, đến mức đã rời đi cả tháng trời sau đó còn cứ thấy nhớ như điên.
10/01/2015(Xem: 17439)
Chúng tôi cùng được sinh ra từ một người cha, một người mẹ. Chúng tôi cùng được lớn lên trong một căn nhà, lúc lớn, lúc nhỏ, lúc chỗ này, lúc chỗ kia, nhưng cuộc sống gia đình tương đối êm ấm, thuận hòa. Cha mẹ chúng tôi thương yêu, kính thuận nhau, và cũng hết mực thương yêu con trẻ, không bao giờ có ý ngăn cản sự góp mặt chào đời của mỗi đứa chúng tôi trong gia đình ấy. Vì vậy mà anh chị em ruột thịt chúng tôi thật là đông: đến 7 gái, 7 trai! Bầy con lớn như thổi, thoắt cái mà người chị cả đã trên 70, và cậu em út thì năm nay đúng 50. Anh chị em chúng tôi, mỗi người mỗi ý hướng, mỗi sở thích khác nhau, chọn lấy lối sống của mình theo lý tưởng riêng, hay theo sự xô đẩy của hoàn cảnh xã hội. Nhiều anh chị em đã đi thật xa, không ở gần ngôi từ đường bên ngoại mà mẹ đang sống với chuỗi ngày cuối đời ở tuổi cửu tuần.
05/01/2015(Xem: 3363)
Chiều nay từ cơ quan về nhà, Lâm chở theo một cô gái: Cô Thắm. Ngọc, vợ chàng, không mấy ngạc nhiên vì Lâm đã trình bày với nàng từ hôm qua. Thắm 17 tuổi, cán bộ văn nghệ cơ quan Xây Dựng Nông Thôn mà Lâm là Chỉ Huy Trưởng. Ăn cơm xong đâu vào đó, theo kế hoạch, vợ chồng Lâm kéo về nhà ông bà Kính, thân sinh của Ngọc, chỉ cách đó 10 phút đi bộ. Ông bà Kính cũng không mấy ngạc nhiên về sự hiện diện của Thắm tối nay, vì ông bà cũng được Lâm thưa trước về vấn đề của Thắm. Bà Kính mời Thắm ngồi. Rồi với vẻ thân thiện cởi mở cố hữu, bà vui vẻ bảo Thắm: - Thời buổi này trai thiếu gái thừa, khó dễ người ta làm gì thế? Thắm tưng tửng, giương cặp mắt ngây ngô thật thà đáp lại: - Cũng một vừa hưa phửa thôi chớ!
facebook youtube google-plus linkedin twitter blog
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường,
nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.

May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland,
Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below,
may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma,
the Land of Ultimate Bliss.

Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria
Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery
Most Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang
Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia
Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600
Website: http://www.quangduc.com
http://www.tuvienquangduc.com.au (old)
Xin gửi Xin gửi bài mới và ý kiến đóng góp đến Ban Biên Tập qua địa chỉ:
[email protected]