Ông tổng giám đốc chánh niệm cọ nhà vệ sinh
Đây không phải là 1 bài báo. Đây là 1 bài viết từ những gì tôi, một phật tử trực tiếp nhìn thấy, trực tiếp cảm nhận và viết lên. Có những cái nói không ai tin, đọc không ai tin. Đây là câu chuyện tôi mắt thấy, tôi tai nghe, tôi mũi ngửi, tâm tôi cảm nhận.
Đây là câu chuyện về chánh niệm có thật và được thực hành rất ngạc nhiên. Cả tuần nay tôi ngẫm về câu chuyện chánh niệm này và đang thực tập theo.
Chuyện là thế này: Chúng tôi tham gia khóa thiền tích cực 10 ngày ở một ngôi chùa tại tỉnh Quảng Nam. Kẻ bắc người nam thêm các phật tử Huế, Đà Nẵng, Hội An, Nghệ An nữa tham gia. Khá đông. Cả các quý sư xuất gia cũng như quý cư sỹ tại gia cùng thực hành thiền tập trong 4 tư thế: đi, đứng, nằm, ngồi.
Tôi đến khóa tu sớm. Tối hôm trước ngày khai mạc khóa tu tôi thấy một người đàn ông mặc quần ka ki, áo khoác xanh đeo ba lô bước vào hỏi thăm và được dẫn đi nhận phòng. Anh ấy ở phòng ở khu khác, xa chúng tôi. Anh ấy đi ngủ sớm và không nói chuyện với ai.
Tôi đến sớm và công nhận rằng trong chùa không sạch lắm, nhất là nhà vệ sinh nam khá hôi hám và bẩn. Sáng hôm sau khai mạc và tất cả chính thức bước vào khóa thiền tích cực: không giao tiếp kể cả ra tín hiệu, không ăn sau 12 giờ trưa, các thời thiền liên tục từ sáng đến tối. Chuyện này tôi đã quen vì đã tham gia vài khóa thiền Vipassana trước đó.
Tuy nhiên điều tôi ngạc nhiên là hôm nay nhà vệ sinh sạch bong. Sạch và thơm tho. Tôi nghĩ trong đầu: Chắc có các phật tử trong chùa đến dọn.
Đến giờ nghỉ chiều lúc 17h tôi đi vệ sinh thì phát hiện ra người đàn ông hôm trước mặc áo khoác xanh quần ka ki đang cọ nhà vệ sinh. Hôm nay anh ấy mặc bộ quần áo nâu và đang cọ bồn cầu. Tôi liếc qua thấy anh cọ rất nhẹ nhàng, cẩn thận và chuyên nghiệp. Tôi đi tiểu tiện và quay ra tiếp tục đi thiền hành.
Hôm sau, lúc tôi đi đánh răng rửa mặt lại thấy người đàn ông này đang cọ bồn đi tiểu. Anh cọ rất chăm chỉ, cần mẫn, tập trung. Trong nhà thiền chúng tôi gọi là chánh niệm. Nhìn là biết rằng anh rất chánh niệm khi làm công việc này. Liếc qua khuôn mặt thấy rất bình thản, thư thái, nhẹ nhàng.
Trong 10 ngày của khóa thiền tôi ít nhất gần 10 lần thấy cảnh anh lau nhà vệ sinh: lau sàn nhà, cọ bồn cầu, cọ bồn tiểu tiện, cọ các ngóc ngách, dọn mạng nhện. Có hôm tôi thấy anh quét dọn phía trước và xung quanh nhà vệ sinh. Anh đưa các nhát chổi rất nhẹ nhàng đều đặn. Thật sự chánh nhiệm. Tôi ấn tượng về phong cách ung dung và bình thản của anh. Trong đầu nghĩ: không biết anh ấy làm nghề gì.
Tôi quan sát thấy anh nhẹ nhàng nhặt từng đầu mẩu thuốc lá quanh nhà vệ sinh, từng tờ giấy bẩn, từng vỏ hộp sữa, từng bịch ni lông,… Anh ấy nhặt rất bình thản và an lạc. Tôi tranh thủ quan sát anh ấy dọn chùi nhà vệ sinh và khu vực xung quanh và thực tập luôn: quán sát cái thấy cảnh này và tâm dừng lại. Không suy luận thêm. Không đặt các câu hỏi trong đầu như bữa trước nữa: anh ấy là ai, tên là gì, đến từ đâu, tại sao lại chăm dọn chùi nhà vệ sinh đến vậy. .. Tôi quan sát và tập không yêu thích, không chán ghét, độc lập, không hệ lụy.
Người đàn ông này được phân công ngồi thiền hàng trên cùng. Anh ngồi thiền rất nghiêm túc. Anh thường đến trước giờ, bao giờ cũng lạy Phật vài lạy và mới ngồi xuống thiền. Anh ngồi thiền không dùng bồ đoàn. Trong lúc đi kinh hành anh cũng rất tập trung. Hầu như anh ta tận dụng mọi cơ hội, mỗi phút giây để thực tập thiền. Tôi cảm nhận rất rõ sự chánh niệm trong anh ấy.
Ngày cuối cùng của khóa tu chúng tôi được tham gia lễ cúng dường trai tăng. Thí chủ của bữa này lại chính là người đàn ông đã kiên trì cọ nhà vệ sinh và dọn dẹp 10 ngày nay. Đến lúc này tôi vẫn chưa biết anh là ai.Tôi chỉ thấy anh quỳ gối và lễ Phật rất thành tâm và đúng cách. Lại rất đẹp và nhẹ nhàng uyển chuyển nữa.
Chiều ngày cuối cùng của 10 ngày khóa thiền tích cực, sau phát biểu bế mạc của Hòa thượng Trụ trì là phát biểu của 1 vị sư và sau đó là anh. Anh phát biểu rất hay, rất ngắn gọn súc tích và sâu sắc. Tôi nghe rất chăm chú và ấn tượng. Nhiều câu bây giờ tôi vẫn nhớ.
Vẫn cái anh cọ nhà vệ sinh này đề nghị các phật tử ở lại họp để bàn duy trì tu tập tiếp theo sau khi về nhà. Thì ra anh ấy là Tiến sỹ. Hóa ra anh ấy là Chủ tịch Hội đồng Quản trị kiêm Tổng giám đốc công ty sách Thái Hà. Anh ấy tên là Nguyễn Mạnh Hùng. Tôi hoàn toàn bị sốc. Anh này rất nổi tiếng mà và chính tôi cũng đọc nhiều sách Phật giáo do công ty Thái Hà của anh ấy xuất bản. Nhưng không thể nghĩ rằng anh ấy bỏ hơn chục ngày từ Hà Nội vào đây hành thiền. Tôi không thể tin rằng bận bịu ở chức cao như vậy mà anh ấy vẫn dành thời gian dài cho tu tập. Đặc biệt tôi không hiểu tại sao ngày nào vị lãnh đạo cao thế, vị có học hàm học vị cao vậy mà đi chùi nhà vệ sinh đều như sáng mặt trời mọc tối mặt trời lặn.
Hóa ra là thực hành lời Phật dạy. Hóa ra là tâm không phân biệt. Hóa ra là chánh niệm. Hóa ra là anh Hùng ứng dụng rất tốt những gì đã học, đã đọc, đã nghe giảng vào cuộc sống. Tôi thật sự khâm phục và xin học theo.
Về đến nhà tôi vào mạng và tìm hiểu thêm về anh ấy. Tôi tìm được 1 cảnh anh Nguyễn Mạnh Hùng nấu ăn, nấu bún yêu thương chay cho cả công ty ăn. Anh tự tay rửa chén bát cho công ty. Có cả bức ảnh vị tiến sỹ, vị chủ tịch này lau văn phòng công ty. Tự nhiên tôi nhớ đến một câu chuyện. Người ta hỏi “Người mạnh nhất là gì?”, Đức Phật trả lời “Là hiền lương”.
Câu chuyện xảy ra cách đây đúng 1 tuần. Tôi rất vui rằng tôi đã học theo tấm gương của anh. Một tuần nay, hàng ngày tôi cũng lau cọ nhà vệ sinh trong chánh niệm. Tôi cũng nấu cơm và rửa chén trong chánh niệm. Chuyện này chưa từng xảy ra trước đây. Và tôi đã biết thực hành thiền trong cả ngày. Và tôi đã biết sống chánh niệm khi cọ bồn cầu, khi rửa chén. Như người đàn ông mặc áo khoác xanh mặc quần ka ki. Như vị phật tử mặc bộ đồ nau trong khóa thiền. Như vị tiến sỹ - Tổng giám đốc Nguyễn Mạnh Hùng.
Tuấn Thanh