Mở đầu: Lời khuyên chung cho tất cả mọi người

ĐỨC ĐẠT-LAI LẠT-MA
NHỮNG LỜIKHUYÊN TÂM HUYẾT
Thựchiện với sự hợp tác của MATTHIEU RICARD
Chuyểnngữ từ tiếng Tây tạng sang tiếng Pháp: CHRISTIAN BRUYAT
Chuyểnngữ Pháp Việt: Hoang Phong

Lời khuyên chung cho tất cả mọi người

Tất cả chúng ta đều không cần phải suy nghĩthật sâu xa để thấy rằng mọi sinh linh đều cố gắng tìm kiếm hạnh phúc và khướcbỏ khổ đau. Ta không thể tìm thấy bất cứ một loài sâu bọ nào lại không biết tìmđủ cách để trốn tránh khổ đau và tìm kiếm an toàn. Con người có thể làm hơn nhưthế nhiều nhờ vào khả năng biết suy nghĩ. Lời khuyên đầu tiên của tôi là hãydùng cái khả năng biết suy nghĩ ấy để làm một cái gì ích lợi.

Lạc thú và khổ đau dựa trên sự cảm nhận củacác cơ quan giác cảm và sự thoả mãn nội tâm. Đối với chúng ta thì sự thoả mãnnội tâm quan trọng hơn nhiều. Đấy là gia sản riêng của con người. Súc vật, trừmột vài trường hợp, không đủ khả năng làm được việc ấy.

Đặc tính của sự thoả mãn nội tâm chính là sựan bình. Nó bắt nguồn từ sự hào phóng, lương thiện và những gì mà tôi gọi làcách ăn ở đạo đức, có nghĩa là biết kính trọng quyền được hạnh phúc của ngườikhác.

Một phần lớn khổ đau phát sinh chỉ vì ta cóquá nhiều điều để suy nghĩ. Suy nghĩ nhiều nhưng ta lại không suy nghĩ một cáchlành mạnh. Ta chỉ quan tâm đến những thoả mãn nhất thời, không chú trọng đếnnhững lợi ích và khó khăn sẽ gây ra cho chính mình và cho người khác trong lâudài. Tóm lại, thái độ ấy luôn luôn quay ngược để gây thiệt hại cho chính mình.Thật là chắc chắn, chỉ cần đơn giản thay đổi cách nhìn đối với mọi sự vật là tacó thể làm vơi đi những khó khăn trong hiện tại và tránh không tạo thêm nhữngkhó khăn mới trong tương lai.

Một số khổ đau, chẳng hạn như sự sinh, bịnhtật, già nua và cái chết không thể nào tránh khỏi. Chỉ có một việc duy nhất màta có thể làm được, ấy là tìm cách làm giảm bớt sự sợ hãi do những thứ ấy gâyra. Tuy nhiên không biết bao nhiêu khó khăn trên thế gian này, từ những bất hoàtrong gia đình cho đến những cuộc chiến tranh tàn khốc nhất, đều có thể tránhđược nếu cứ thật lòng mà chọn lấy cho mình một cách cư xử lành mạnh. Nếu takhông biết suy nghĩ một cách chín chắn, hoặc cái nhìn của ta quá ngắn hạn, hoặccác phương pháp của ta thiếu chiều sâu, hay ta không biết cảm nhận mọi sự vậtvới một tâm thức cởi mở và thư giãn, thì nhất định ta sẽ biến những gì thật nhỏnhặt lúc ban đầu thành những khó khăn trọng đại. Nói một cách khác, ta tự đặtra một số thật lớn những khổ đau cho chính mình. Đấy là những lời tôi muốn nói trongphần mở đầu.