Tu Viện Quảng Đức105 Lynch Rd, Fawkner, Vic 3060. Australia. Tel: 9357 3544. quangduc@quangduc.com* Viện Chủ: HT Tâm Phương, Trụ Trì: TT Nguyên Tạng   

02. Suy nghĩ về thế kỷ mới của người tu Phật

17/02/201114:54(Xem: 5466)
02. Suy nghĩ về thế kỷ mới của người tu Phật

NGUỒN AN LẠC
Hòa thượngThích Thanh Từ
Thường Chiếu,PL 2545 - TL 2001

02

SUY NGHĨ VỀ THẾ KỶ MỚI
CỦA NGƯỜI TU PHẬT

Giảng tại Thường Chiếu - 1998.

Nhân loại sắp bước vào thiên niên kỷ mới vớimột nền văn minh ngày càng rực rỡ. Khoa học hiện đại được xem gần như là vạnnăng, phục vụ mọi nhu cầu vật chất trong đời sống của con người. Thế nhưng, conngười đã thật sự hạnh phúc, thật sự chấm dứt khổ đau hay chưa? Ðó là điều chúngta cần phải suy gẫm.

Ðức Phật sau bốn mươichín ngày đêm thiền định dưới cội bồ-đề, khi sao Mai vừa mọc Ngài liền thànhđạo và tuyên bố: Như Lai là người đã diệt tận cội gốc vô minh, chấm dứt mọi khổđau, thật sự an vui giải thoát. Bài pháp đầu tiên tại vườn Lộc Uyển là bài TứDiệu Ðế, đức Phật nói về bốn chân lý chắc thật của cuộc đời là Khổ, Tập, Diệt,Ðạo. Trong đó, khổ là một lẽ thật của cuộc đời. Mới nghe qua, chúng ta thấydường như đạo Phật thật là bi quan. Nhưng đi sâu vào, thấm nhuần giáo lý củađức Phật rồi, chúng ta thấy ngược lại. Bởi Phật nói khổ (khổ đế) là ở trên quảmà nói, vì quả là cái người ta dễ thấy dễ biết. Khi biết được quả rồi, thì Ngàiliền chỉ đến nhân. Nguyên nhân nào tạo ra quả khổ ấy (tập đế). Khi biết rõnguyên nhân rồi, chúng ta liền dẹp hết nhân (đạo đế) thì khổ nhất định sẽ khôngcòn, chừng ấy quả an vui giải thoát sẽ hiện tiền (diệt đế). Vậy vui là mục đíchđức Phật nhắm đến, khổ là chỗ đức Phật chỉ ra để chúng ta tìm lại nguyên nhân vàdẹp sạch nó đi thì quả vui sẽ đến với chúng ta.

Các nhà khoa học cũngthế, luôn luôn phăng tìm manh mối của vạn tượng sum la này; căn cứ trên quả màphăng tới nhân, không bao giờ đi từ nhân tới quả. Vì quả dễ thấy, dễ nói hơnnhân. Ví dụ bây giờ chúng ta có quả cam ngon, người thưởng thức được quả cam sẽhỏi: Quả cam này từ đâu mà có? Tự nhiên chúng ta sẽ giải thích: Từ hạt cam ươnglên, nẩy mầm, ra cây, có lá, có hoa rồi kết thành trái. Vậy quả là cái hiệnthấy, chứng minh được. Còn nhân thì đã cũ đã xưa rồi, chúng ta khó có thể chỉcho người khác thấy tường tận được. Ðó là việc cụ thể. Cho nên tinh thần Phậtdạy rất thích hợp với khoa học hiện giờ, hay ngược lại khoa học hiện giờ rấtthích hợp với tinh thần của đạo Phật. Vì thế, đạo Phật rất thực tế, luôn trungthực với cuộc đời chớ không phải bi quan yếm thế như nhiều người vẫn nghĩ.

Có thể nói, trở lạiphăng tìm cội gốc của mọi sự khổ để diệt trừ nó, sống lại với con người chânthật của chính mình là một việc làm khoa học trên khoa học. Tại sao chúng tôidám nói như vậy? Là vì khoa học tìm kiếm phát minh về vật chất để phục vụ chocon người vật chất. Mà con người vật chất lại là một con người tạm bợ, vôthường, sáng còn tối mất.

Khoa học có thể cốnghiến cho nhân loại những thành tựu mới lạ tinh vi nhằm thỏa mãn cuộc sống tiệnnghi cho họ, nhưng không thể ngăn chặn được lòng tham lam, sân hận, si mê nơicon người. Mà hễ còn tham lam, sân hận, si mê là còn khổ đau. Bởi vì với mộtcon người đầy dẫy tham sân si, thì càng phát minh chỉ càng đưa đến tranh đấu,giành giựt và cuối cùng đi đến đánh nhau rồi chết chóc, thù hận mà thôi.

Thí dụ chỉ cần mộttrái bom nguyên tử trong bàn tay của kẻ hiếu chiến thì không quá một phút, cócả hàng vạn người tan nát ra tro, chưa kể đến những tổn thất vật chất khác nữa,thật là tội lỗi! Như vậy khoa học chỉ càng gieo rắc khổ đau thêm cho nhân loại,chớ không thể đem đến an vui hạnh phúc được. Nói như vậy không có nghĩa chúngtôi phủ nhận những thành tựu lớn lao của khoa học. Nhưng nếu được vừa tìm lạimình, vừa biết hết bên ngoài thì hay biết mấy! Ðức Phật dạy chúng ta xoay lạichính mình trước, đoạn tận mọi thứ phiền não si mê rồi thì tự nhiên sẽ chinhphục được vũ trụ bên ngoài sau, là vì vậy.

Chúng ta dù biết hếtcả vũ trụ ở ngoài mà không biết mình thì đã thực tế đâu? Phát minh được nhữngviệc bên ngoài, giúp đỡ cho cái thân tạm bợ mà cho là quan trọng, trong khiphát minh cái chân thật bất sanh bất diệt của mình để nhận và sống được với nóthì chúng ta lại xem thường, lại lơ là! Tại sao các nhà bác học giam mình trongphòng kín nghiền ngẫm về một vấn đề nào đó thì cho là tích cực; trong khi ngồilại, thiền định yên lặng để tìm ra con người chân thật nơi mình thì lại xem làtiêu cực? Như vậy cái nhìn của chúng ta có đúng không?

Ðạo Phật là đạo củatrí tuệ và từ bi, đạo của giác ngộ giải thoát. Tất cả pháp môn của Phật dạy đềuphải trở về chỗ chân thật của mình bằng chính định lực và trí tuệ của mình. Trởvề được chỗ chân thật là an vui hạnh phúc, chấm dứt mầm mống của mọi sự khổđau. Lúc đó, chúng ta mới có thể thông cảm, tha thứ, thương yêu và giúp đỡ đồngloại như chính bản thân mình. Cho nên chúng ta cứ cầu giải thoát, mà không biếtgiải thoát ra sao, muốn được hạnh phúc mà không biết thế nào là hạnh phúc? Thậtra hạnh phúc chân thật trong đạo Phật chính là giác ngộ giải thoát. Mà giảithoát là biết cái hư giả của thân và tâm này, nên không còn lệ thuộc vào nó,không chạy theo nó, không còn tạo nghiệp nữa. Không còn tạo nghiệp tức là khôngcòn khổ đau. Không còn khổ đau tức là hạnh phúc.

Với người biết tu thìcuộc sống vật chất của thân tứ đại này không có gì quan trọng cả. Phải làm chủđược mình, giúp mọi người cùng vượt lên trên những thứ phiền não trói buộc,sống an vui giữa những thay đổi của cuộc đời, chết thảnh thơi nhẹ nhàng nhưthay một chiếc áo mới, là mục đích chính của người tu Phật. Chúng ta nhìn lạixem những vị tu hành thâm nhập đạo lý sâu, sống được với đạo, không bao giờ lắcđầu chặc lưỡi thở dài, mà thường cười hoài. Bao nhiêu đó cũng đủ cho thấy đạoPhật đến với cuộc đời như thế nào rồi. Ðặc biệt là đạo Phật ở nước ta.

Trong thời Lý-Trần,đạo Phật được xem như Quốc giáo. Với một nền giáo lý nhập thế cơ bản, Phật giáoViệt Nam luôn có mặt, luôn gắn bó với vận mệnh của đất nước. Lúc thăng lúctrầm, khi ẩn khi hiện, nhưng chưa bao giờ vắng thiếu trên đất nước ta. Ðó chínhlà chân tinh thần đạo pháp không lìa thế gian, không lìa cuộc đời mà có vậy.Nếu không thế thì đạo Phật không thể tồn tại trong lòng dân tộc, trong lòngnhân loại được.

Cho nên khoa học càngtiến thì nền tảng đạo đức của con người lẽ ra phải càng cao, giá trị tâm linhphải càng sáng mới có thể dừng bớt những nguy cơ cho nhân loại. Nếu chúng tachưa thấy rõ tầm quan trọng đó thì nền khoa học hiện đại bước vào thế kỷ mới sẽkhông thể cứu vãn nhân loại thoát khỏi mọi thứ hiểm họa được. Thiên tai, bệnhtật, chiến tranh, nghiện ngập v.v.... đều xuất phát từ một nền tảng đạo đức suyđồi, từ lòng tham lam và si mê vô bờ của con người.

Chúng tôi thiết nghĩ,không thể có được nguồn an vui hạnh phúc chân thật khi con người chưa nhận ravà diệt trừ được nguồn gốc của khổ đau. Không thể có được một nền văn minh sángrực khi giá trị tâm linh của con người đã bị lu mờ. Muốn thế, nhân loại phảibiết trở lại với cái chân thật luôn hằng hữu bên mình. Bởi vì phát minh và làmchủ được chính mình cũng có nghĩa là phát minh và làm chủ được toàn thể vũ trụnày.

Muốn thế, chúng ta hãythử một lần đến và chiêm nghiệm giáo lý của đức Phật bằng chính sự thực hànhcủa mình xem sao!


Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
20/11/2023(Xem: 712)
Ôn cố tri tân tức ôn lại chuyện cũ để hiểu chuyện mới. Chuyện cũ là kho tàng kinh nghiệm cho đời sau. Tất cả mọi hưng-phế của đất nước đều do người chứ không phải do Trời. Vào năm 2018, đất nước Venezuela hỗn loạn, có tới hai chính phủ và ngoại bang xâu xé, chưa biết tương lai đi về đâu, rồi tới nước Pháp.
15/11/2023(Xem: 673)
“Nhất tự vi sư, bán tự vi sư”, một chữ cũng là Thầy, nửa chữ cũng là Thầy là câu lưu truyền để nói lên công ơn của những người Thầy đã dành cho chúng ta, dù nhiều hay ít, cũng là những nền tảng để mỗi người có được sự hiểu biết và phát triển theo hướng tích cực. Tôn sư trọng đạo vốn là truyền thống cao đẹp, thiêng liêng của dân tộc Việt Nam, trải qua bao đời, truyền thống này vẫn luôn được giữ gìn như một gốc rễ tạo nên nhân cách, đạo đức và kiến thức cho mỗi con người, bởi không ai lớn lên mà không cần đến người dẫn dắt, hướng dẫn, không ai tự nhiên tài giỏi, hiểu biết mà không có một người Thầy.
02/11/2023(Xem: 1164)
Kính thưa chư Tôn đức, chư Pháp hữu & quí vị hảo tâm. Năm nào xứ Huế cũng lụt lội, dường như bão lụt đã trở thành .. ''đặc sản'' không thể thiếu của miền Trung. Được sự quan tâm chia sẻ của quý vị Phật tử và các vị hảo tâm, Hội Từ thiện Trái Tim Bồ Đề (Bodhgaya Heart Foundation) chúng tôi vừa thực hiện một buổi phát quà từ thiện dành cho những người dân nghèo, những người hoàn cảnh khó khăn.. thuộc huyện Phong Điền- Thừa Thiên Huế.. Chư Ni chùa Siêu Quần đã đại diện Hội từ thiện trao tặng cho người dần 500 phần quà, mỗi phần trị giá 400k gồm 10 ký gạo, thùng mì, dầu ăn, đường, bột ngọt, nước tương, sữa và bì thư 100k.
15/10/2023(Xem: 821)
Mừng ngày Tiếp nối Thiền sư Thích Nhất Hạnh và Ngày Doanh Nhân Việt Nam, Thái Hà Books chính thức phát hành cuốn sách quý, rất ý nghĩa “Trái tim của Bụt” với 02 phiên bản đặc biệt và phổ thông. Sách được thực hiện và gia công trang trọng, công phu, nội dung có bổ sung hình minh họa dễ hiểu cho các doanh nhân và độc giả cảm nhận rõ hơn những thông điệp của sách, để chúng ta nhắc nhau thực hành lối sống phụng sự trong hạnh phúc, để cùng nhau đi đứng nằm ngồi, nói cười và tiếp xử với nhau trong hỷ lạc và an vui, để mỗi chúng ta cùng tiếp nối sự nghiệp của Thiền sư Thích Nhất Hạnh.
13/10/2023(Xem: 987)
Người đời, từ khi sinh ra đến khi lớn lên, luôn có một mong cầu, đó là “sống và tận hưởng”, quan niệm đó hình thành và tồn tại cho đến khi con người mất đi, bởi lạc thú và những vật chất xa hoa là thứ khiến cho người ta hướng đến, chinh phục và khao khát có được, bởi khi có được những điều đó, người ta mới thấy cuộc đời là đáng sống.
13/10/2023(Xem: 1677)
Tứ Niệm Xứ là pháp hành (phương pháp thực hành Giáo Pháp) do Đức Phật khám phá và truyền dạy, bao gồm sự thực hành bốn loại Chánh Niệm (Trí nhớ Chánh) về Thân, Thọ, Tâm, Pháp. Mục đích là để Thấy Biết như thật về Thân, Thọ, Tâm, Pháp. Vậy những lợi ích cụ thể khi thực hành Tứ Niệm Xứ là gì?
07/10/2023(Xem: 1266)
Thân đau yếu là để dạy cho Tâm biết Vô Thường!! - Thân thể đau yếu, bệnh tật là để tâm khởi lên sự chán ghét thế gian và có tác dụng làm sụp đổ các hy vọng . Tâm điên đảo, vọng tưởng chạy theo đủ thứ suy nghĩ là để giúp cho chúng ta thấy rõ cái đam mê, cái tham ái vào bản ngã.
03/10/2023(Xem: 763)
Khó- Dễ trong đời DỄ là nói chẳng nghĩ suy KHÓ là cẩn trọng những gì nói ra. DỄ làm đau đớn người ta KHÓ sao hàn gắn bao là vết thương!
22/09/2023(Xem: 835)
BẠN CÓ BIẾT, VÌ SAO BHUTAN LÀ ĐẤT NƯỚC HẠNH PHÚC? Hạnh phúc của Bhutan đến từ những điều bình dị nhất: ▪️BÌNH DỊ QUA MÓN ĂN: Ăn là nhu cầu cơ bản để nuôi cơ thể sinh học, nhưng không phải sống để ăn, vì vậy thức ăn là quà tặng của tự nhiên, là tình thương của người gieo trồng, là sự ấm áp và chân thành của người chế biến, nên khi ăn họ cảm thấy hạnh phúc.
22/09/2023(Xem: 1377)
Mỗi người trong cuộc sống này luôn có một thử thách để chinh phục và vượt qua, đó là gì? Phải chăng là một vị trí cao trong xã hội? Một gia tài đồ sộ? Một danh tiếng lẫy lừng? Là vượt qua tất cả người khác để chiếm giữ vị trí độc tôn?
facebook youtube google-plus linkedin twitter blog
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường,
nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.

May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland,
Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below,
may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma,
the Land of Ultimate Bliss.

Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria
Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery
Senior Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang
Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia
Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600
Website: http://www.quangduc.com ; http://www.tuvienquangduc.com.au (old)
Xin gửi Xin gửi bài mới và ý kiến đóng góp đến Ban Biên Tập qua địa chỉ:
quangduc@quangduc.com , tvquangduc@bigpond.com
KHÁCH VIẾNG THĂM
110,220,567