Tu Viện Quảng Đức105 Lynch Rd, Fawkner, Vic 3060. Australia. Tel: 9357 3544. [email protected]* Viện Chủ: HT Tâm Phương, Trụ Trì: TT Nguyên Tạng   

Tết & sự thăng hoa trong đời sống

13/01/201201:15(Xem: 9250)
Tết & sự thăng hoa trong đời sống
Tết & sự thăng hoa trong đời sống
Thị Giới

Không biết Tết có từ bao giờ vàbắt nguồn từ đâu, nhưng đúng là Tết có một cái hồn. Dù sống ở đâu và làm gì,người Việt trên khắp thế giới ít ai không rạo rực mỗi khi Tết về. Tết cũng là ngày hội lớn của cả nước đã có từ ngàn xưacho nên cái hồn của Tết cũng là một phần cái hồn của đất nước. Trong Tết có mùivị đất và nước của quê hương.

Có một truyền thuyết nói rằng, xưa kia, vào ngàyTết, vua Hùng và quần thần đưa nhau lên núi (Thiên Cầm) để nghe “cung đàn nhàtrời”. Thật là một hình ảnh đẹp.

Một người ngoại quốc viết về Tết:

“… Tôi không hiểu được Việt Nam và văn hóa Việt Nam cho đến khi tôi hiểu được Tết.Đó không phải là một việc đơn giản và dễ dàng. Khí hậu có thể lạnh và tôi cóthể phải ăn nhiều, tôi có thể sợ tiếng pháo nổ. Nhưng bên sau tất cả những thứđó là một niềm vui, ý thức về sự thay đổi và niềm hy vọng vào tương lai. Tiếngđộng đánh thức đêm tối dày đặc. Phổi tôi có thể khó thở vì khói, đầu tôi có thểđau vì tiếng pháo nổ, nhưng cơ thể tôi cảm thấy sinh động và khoan khoái mộtcách lạ lùng, và quan trọng nhất, một tâm thức cảm nhận được sức mạnh của nhữngđiều xảy ra quanh tôi. Việt Namđã thay đổi. Ít nhất trong những phút giây ngắn ngủi, nó bình bồng giữa thực vàmộng, giữa trời và đất. Là một người ngoại cuộc, có thể tôi không bao giờ hiểutrọn vẹn ý nghĩa của Tết, nhưng tôi biết rằng tôi đang tận mắt nhìn thấy mộtcái gì đẹp đẽ và quý giá. (DanaSachs)

Nếu hỏi cái hồn của Tết nằm ở chỗ nào thì khó ai cóthể chỉ ra, nhưng nó thấm đẫm trong lòng người, hiện ra qua phong cách sống gắnliền với Tổ tiên non nước, với đình đài chùa miếu, qua những phong tục, lễ nghikết nối quá khứ với hiện tại, hữu hình với hữu hình, hữu hình với vô hình…

Một khía cạnh đặc biệt đẹp đễ của ngày Tết là việcbiểu hiện lòng nhớ ơn. Cái nhớ ơn của người Việt bao gồm nhớ ơn Tổ quốc, đồngbào, nhớ ơn tiền nhân, cha mẹ, nhớ ơn những người đã đem đến cho cộng đồng niềmtin và sức mạnh, làm cho cuộc sống thăng hoa và có ý nghĩa. Nếu so sánh với sựnhớ ơn trong đạo Phật thì nội dung nhớ ơn của người Việt rất gần gũi. Bốn ơntrong đạo Phật là ơn Tam bảo, ơn nước nhà, ơn mẹ cha, ơn chúng sanh. Ơn Tam bảolà ơn những cội nguồn đã đem đến cho con người một đời sống tinh thần phongphú, vượt qua sự hạn hẹp của đời sống ích kỷ, hơn thua. Người Việt chúng taluôn luôn nhớ ơn những bậc được gọi là người hiền. Những vị thánh thiện, nhữngvị có đời sống thăng hoa được thờ phụng khắp nơi trên đất nước. Đôi khi, nhữngvị có công với đất nước được đồng hóa với những vị Thánh, như Thánh Gióng đuợcđồng hóa với Tỳ Sa Môn Thiên Vương là một vị Thánh giúp đời, hộ Đạo, cũng là mộtvị Cổ Phật trong truyền thống Phật giáo, để trở thành Phù Đổng Thiên Vương.

Tết cũng biểu hiện tính chất Lễ và Hòa trong đờisống Việt. Tình cảm tương quan giữa con người với nhau và với thế giới hữu hìnhcũng như vô hình của người Việt là một thứ tình cảm đậm đà và lãng mạn mà khôngra ngoài Lễ và Hòa. Tết là ngày vui, ngày tỏ bày tình cảm trong Lễ và Hòa.

Không gian và thời gian Tết cũng như những tínhchất của Tết được tô bồi qua nhiều ngàn năm, làm cho Tết trở nên một cơ hội chongười Việt chúng ta dừng lại để sống thật sự với đời sống. Cũng có thể nói Tếtlà một cơ hội để chúng ta “sống chậm”. Sống chậm là một lối sống biết soi rọichính mình. Khi biết soi rọi chính mình, con người sẽ sống tự giác và có tráchnhiệm hơn. “Sống chậm” có thể nói là một nhu cầu của thời đại, khi mà khuynhhướng vật chất và trục lợi khống chế hầu như mọi sinh hoạt của con người. Nhữngkiêng cữ trong ngày mồng một Tết có thể được coi như một loại “kiêng cữ để sốngchậm”: ý tứ trong từng ý nghĩ, hành động và lời nói để không giận hờn hay tạosự giận hờn, không nói năng và hành động thô lậu, ồn ào, giữ tâm hồn thoải mái,vui tươi… Nói tóm lại là cố gắng giữ thân, miệng, ý không tham, sân, si hay tạora tham, sân, si trong ngày Tết.

Tết cũng là ngày của hoa. Hai loại hoa đặc trưngcủa Tết là đào và mai. Hoa là hình ảnh của cái đẹp vô thường, ngắm hoa là ngắmsự mong manh vô thường của đời sống. Và chính sự vô thường làm cho đời sống cóý nghĩa và con người có cơ hội thăng hoa.

Trong đời sống bận rộn hàng ngày, chúng ta thườngkhông để ý nhận ra cái nền tảng hướng dẫn đời sống của chúng ta. Nó vô hìnhnhưng mạnh mẽ. Có thể nói đó là cái chất sống, cái nguồn sống trong mỗi chúngta. Và Tết, cơ hội để chúng ta có những khoảnh khắc dừng lại, là dịp để chúngta phát hiện ra “tố chất của đời sống” vốn có đó. Khi yên lặng lắng nghe hơithở, yên lặng lắng nghe bước chân đang bước, lắng nghe thời gian đang trôi,không gian đang mở…, chúng ta nghe được sự sống, nghe được nguồn sống đang hiệndiện bên trong cũng như bên ngoài chúng ta. Khi mở lòng để tiếp đãi đời sống,tiếp đãi đất trời, tiếp đãi mọi người mọi vật, chúng ta có cơ hội nghe được đờisống, nghe được nguồn sống nơi chúng ta và chung quanh chúng ta.

Ngày xưa các cụ thường khai bút đầu năm. Trong cáiyên tĩnh, lắng đọng của không gian và thời gian, con người mở ngỏ mọi ngăn cáchđể lắng nghe. Khai bút đầu năm có thể được coi là cơ hội để dừng lại và lắngnghe với một tâm hồn mở toang trong không gian và thời gian rộng lớn của giờphút giao thừa.

Do đó, Tết cũng có thể là cơ hội để chúng ta pháthiện ra hay tìm thấy lại chính chúng ta. Và sự phát hiện ra chính mình là bướcngoặt lớn trong đời sống của mỗi người. Đó là lúc con người nhận ra được mìnhthật sự là gì trong cái toàn thể để có thể sống có ý nghĩa hơn.

Mùa Xuân đất trời cho tôi sự liên tưởng đến một mùaXuân đạo. Mùa Xuân đạo có được khi con người biết trân trọng đối với đời sống,trân trọng đối với những cơ hội để thăng hoa mà cuộc sống lúc nào cũng sẵn sàngban cho chúng ta. Những cơ hội đó có được từ tính chất vô thường của đời sống.

Nhận biết được vô thường là nhận biết được tánhPhật, nhận biết được “không thân”, để từ đó có được thân cùng khắp và tâm cùngkhắp, hay nói theo ngôn ngữ của kinh điển là có được “hiện nhứt thiết sắc thântam muội” và “giải nhứt thiết chúng sanh ngôn ngữ đà la ni”, để có thể đồnghành với tất cả chúng sanh trong không gian và thời gian vô tận, một lý tưởngthật đẹp của đạo Phật Đại thừa.

Tôi nhớ đến một phẩm trong kinh Pháp Hoa. Một điềuchúng ta để ý là trong kinh Pháp Hoa và những kinh Đại thừa khác, không gian vàthời gian thường rất rộng lớn. Không gian và thời gian là hai thứ tương quanmật thiết với nhau. Một tâm thức nhỏ hẹp luôn luôn tương ứng với một loại thờigian ngắn ngủi nhưng dường như nặng nề kéo lê. Một tâm thức rộng lớn luôn điđôi với một thời gian rộng lớn nhưng như thoáng qua nhẹ nhàng.

Phẩm Dược Vương Bồ tát Bổn Sư thứ 23 nói rằng, cómột vị Bồ tát tên là Tú Vương Hoa hỏi Phật về hành trạng của Bồ tát Dược Vươnghay Bồ tát Vua Thuốc. Đức Phật trả lời vị Bồ tát đó như sau:

Vào thời rất lâu về quá khứ, trong Pháp hội PhápHoa của Đức Phật hiệu Nhựt Nguyệt Tịnh Minh Đức, Đức Phật có đức hạnh sáng rỡvà trong lành như mặt trời mặt trăng, có một vị Bồ tát tên là Nhứt Thiết ChúngSanh Hỷ Kiến, vị Bồ tát mà tất cả chúng sanh nhìn thấy đều sinh tâm vui vẻ. VịBồ tát đó, sau một thời gian dài tu tập kinh Pháp Hoa thì chứng được “hiện nhứtthiết sắc thân tam muội” hay khả năng “hóa hiện ra mọi hình tướng”.

Để báo đáp ân đức của Phật Nhựt Nguyệt Tịnh MinhĐức, Bồ tát Nhứt Thiết Chúng Sanh Hỷ Kiến cúng dường vô số những món trangnghiêm và thanh tịnh, sau đó tự đốt thân để cúng dường. Hành động đốt thân cúngdường được các Đức Phật trong mười phương đồng khen ngợi là việc cúng dườngPháp cao tột. Và khi nói xong lời khen ngợi đó, các Đức Phật “đều yên lặng”.(theo bản dịch của HT.Thích Trí Tịnh).

Sau khi đốt thân, Bồ tát Nhứt Thiết Chúng Sanh HỷKiến lại tái sanh cũng trong thế giới của Đức Phật Nhựt Nguyệt Tịnh Minh Đức vàgặp lại Phật này, được Phật giao phó mọi thứ trước khi Ngài nhập Niết-bàn.

Một lần nữa, vị Bồ tát mà tất cả chúng sanh nhìnthấy đều sinh tâm vui vẻ, lại dùng thân để cúng dường xá lợi Phật bằng cách đốthai cánh tay “trăm phước trang nghiêm”. Hành động đó cũng làm cho vô số ngườichứng được “Hiện nhứt thiết sắc thân tam muội”.

Cuối cùng Đức Bổn Sư nói: Vị Bồ tát mà tất cảchúng sanh nhìn thấy sinh tâm vui vẻ đó chính là Bồ tát Dược Vương. Đức Phậtcũng nói rằng, những ai nghe phẩm kinh này sẽ được tam muội “Giải nhứt thiếtchúng sanh ngôn ngữ đà la ni” hay khả năng hiểu được ngôn ngữ của tất cả chúngsanh…

Phẩm kinh nói lên rằng, tánh Phật và cơ hội thănghoa ở ngay trong tính chất vô thường của đời sống. Nhận ra tính chất vô thường,vô ngã của đời sống, con người nhận ra tính chất “không thân” của mọi sự và củachính mình. Tính chất “không thân” cũng là ánh sáng soi rọi của Pháp, là chỗ màchư Phật “lặng yên”, là tánh Phật, là nền tảng của buông xả và tùy thuận, củakết nối và cảm thông, là thuốc chữa lành bệnh cho mình và cho người.

Trở lại với Tết. Với khả năng mở ngỏ mọi ngăn cáchđể tiếp xúc với nguồn sống chân thật, phải chăng trong dịp Tết, chúng ta có thểlà một vị Bồ tát mà tất cả mọi người nhìn thấy đều cảm nhận được niềm vui, trởthành những vị Bồ tát chữa lành bịnh cho nhau?

Trong khung cảnh kết nối và cởi mở, chấp nhận vàtương kính, con người chắc chắn sẽ đem đến cho nhau niềm vui. Một nụ cười, mộtlời chào hỏi, một câu xin lỗi, một chia sẻ thông cảm, một sự bỏ qua… chính lànhững thang thuốc chữa lành vô số chứng bịnh nan y của mình, của người.

Phải chăng sự mở lòng, xả bỏ, hòa nhập, kết nối…,nhìn thấy mối tương quan, tương thuộc giữa cá thể với toàn thể dễ nhận ra trongngày Tết làm cho con người đến gần hơn với tính chất “không thân” của đạo Phật,hiểu rõ hơn về “ánh sáng đốt thân” của chư vị Bồ tát?

Và phải chăng mọi ánh sáng đều phát xuất từ nềntảng “không thân”?

Thời gian là một chuỗi những biến đổi qua nhiềuthử thách để thoát thân thành những mùa Xuân. Chúng ta hãy như thời gian, theogương Bồ tát Nhứt Thiết Chúng Sanh Hỷ Kiến, không ngừng thay đổi theo hướngthăng hoa mà thời gian luôn cho chúng ta cơ hội, để mỗi dịp Tết về, cảm thấygần gũi hơn với mùa Xuân chân thật, ở đó, mọi người là những vị Bồ tát củanhau.

Source: thuvienhoasen
Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
25/09/2017(Xem: 9111)
Hai phật tử tại Anh Quốc bị phạt 15,000 bảng Anh vì tội phóng sinhVietbf.com - Thời gian gần đây, toà án mới tuyên mức phạt 15,000 bảng (gần 500 triệu đồng) cho hai người liên quan là Zhixiong Li (33 tuổi) và Ni Li (30 tuổi) do phá hoại môi trường vì đem tôm hùm và cua ra biển phóng sinh. Những buổi lễ phóng sinh luôn khiến người ta cảm động với câu chuyện hàng trăm, hàng nghìn loài động vật được trả tự do, thả về với môi trường sống. Tuy nhiên cách đây 2 năm, hai phật tử phóng sinh một lượng lớn tôm hùm trị giá 5,000 bảng (hơn 150 triệu đồng) xuống vùng biển Brighton, Anh đã bị phạt 15,000 bảng (gần 500 triệu) vì "tàn phá" môi trường.
23/09/2017(Xem: 7994)
Xuất gia gieo duyên báo hiếu là một truyền thống văn hóa đặc sắc của các nước Phật giáo Nam truyền và đã dần trở thành một phần không thể thiếu, được xem như nghĩa vụ thiêng liêng của mỗi thanh niên trong một giai đoạn nào đó của đời mình.
15/09/2017(Xem: 10532)
Có thể nói trào lưu trong những năm gần đây về sự ra đời của nhiều quyển sách viết riêng cho người trẻ đã chiếm được lòng của đông đảo bạn đọc là những thế hệ 8X và 9X trong thị trường xuất bản sách tại Việt Nam.
15/09/2017(Xem: 7049)
Tôi, hơn mười năm trở lại, Nha Trang lớn dậy bề thế về mọi mặt, nhất là du lịch. Tôi là người ăn chay, được các chị tổ bếp lo cho những bữa cơm chay đầy đủ ngon miệng, tiếp lửa cho những trang viết mới toanh. Có lẽ đây là một duyên lành tôi nhận được. Tôi đã ở Nha Trang hơn bốn mươi năm trước, thường nghe câu ca dao của người dân:
15/09/2017(Xem: 12516)
Đôi Giòng Tâm Sự Mỗi bộ óc con người đều có một câu chuyện và sau đây là câu chuyện của bộ óc tôi… Hơn mười năm trước đây, tôi là giáo sư Đại học Y Khoa Harvard, chuyên nghiên cứu và giảng dạy cho sinh viên về bộ óc của con người. Nhưng vào ngày 10 tháng 12 năm 1996, tôi đã học được bài học về não bộ từ chính bộ óc của mình.
15/09/2017(Xem: 9033)
Ngày xưa tôi rất thích đi phóng sinh. Có khi cả nhóm đặt mua khá nhiều cá, tôm cua, ốc, chim,… để phóng sinh. Thật là hạnh phúc khi làm lễ phóng sinh và phóng sinh để cứu mạng các loài động vật đáng thương này.
14/09/2017(Xem: 8199)
Dưới đây là phần chuyển ngữ một quyển sách nhỏ của Phật giáo Đài Loan được phổ biến khá rộng rãi. Tác giả là Hòa thượng Hsing Yun (星雲/Tinh Vân), vị đại sư viện chủ ngôi chùa nổi tiếng Fo Guang Shan (佛光山/Phật Quang Sơn) tại Kaohsung (高雄/Cao Hùng) thành phố lớn thứ hai tại Đài Loan. Theo lời giới thiệu trong quyển sách này thì Hòa thượng Tinh Vân sinh năm 1927, thụ phong tỳ kheo năm 1941, là một nhà sư thuộc Thiền Tông, học phái Lâm Tế (Linji). Sau khi thụ phong, Ngài tham gia tích cực vào các chương trình ấn hành kinh sách, cộng tác với các tạp chí Phật giáo và đồng thời thành lập các tổ chức canh tân Phật giáo, chẳng hạn như mở các "Lớp học giảng dạy giáo lý Phật giáo ngày Chủ nhật" tạo cơ hội cho thành phần thanh thiếu niên Phật tử gặp gỡ nhau, hoặc tổ chức các buổi tụng niệm tập thể dành cho các Phật tử tại gia.
14/09/2017(Xem: 5802)
Hạnh là điều chúng ta phát nguyện làm, là đường lối chúng ta muốn thực hiện, là cách sống của chúng ta. Phúc là kết quả của những điều thiện lành mà ta đã thực hiện mang niềm vui đến cho người và cho mình. Sống hạnh phúc là sống một cách vui vẻ thoải mái, mọi thứ luôn được như ý của mình. Nhưng muốn được hạnh phúc thì trước hết chúng ta phải đạt được sự bình an. Bình an cả vật chất lẫn tinh thần. Đối với con người thì vật chất chính là cơ thể của chúng ta. Cha mẹ sinh ta ra với một thân thể đầy đủ và hằng ngày thân không bệnh hoạn đau đớn thì đó là phước báu của chúng ta có được thân thể tốt đẹp khoẻ mạnh. Còn tinh thần là tâm. Tâm không bị ô nhiễm bởi những ham muốn xấu xa, không có ý nghĩ tham lam, hận thù, ghen ghét, hại người, tâm không phiền não, âu lo thì đó mới thật là tâm bình an.
09/09/2017(Xem: 9555)
Trong cuộc sống này, có lẽ thứ đem đến cho chúng ta nhiều hạnh phúc nhất cũng như nhiều đau khổ nhất là gia đình. Gia đình bình yên thì chúng ta sẽ có đủ sức mạnh vượt qua mọi khó khăn trong cuộc đời. Gia đình hỗn loạn thì dù cuộc đời có thuận lợi bao nhiêu, sự nghiệp có thăng tiến thế nào, tiền tài có dồi dào đến đâu, thì chúng ta vẫn cảm thấy mọi thứ thật vô nghĩa. Có người cam chịu hoàn cảnh gia đình và phản ứng trong vô minh để rồi chỉ vì cố giải quyết mà lại khiến mọi thứ trở nên tệ hơn. Thật may là, vẫn có nhiều người khác, sáng suốt hơn, tìm đến nơi chốn bình yên nơi cửa Phật để được nhận những lời khuyên tìm lại bình yên nơi gia đình mình.
07/09/2017(Xem: 12089)
Điều biết về chuyến thăm VN năm 2017 của Thầy Nhất Hạnh
facebook youtube google-plus linkedin twitter blog
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường,
nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.

May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland,
Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below,
may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma,
the Land of Ultimate Bliss.

Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria
Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery
Most Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang
Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia
Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600
Website: http://www.quangduc.com
http://www.tuvienquangduc.com.au (old)
Xin gửi Xin gửi bài mới và ý kiến đóng góp đến Ban Biên Tập qua địa chỉ:
[email protected]