Cư trần lạc đạo (thơ)

Cư trần lạc đạo

居 塵 樂 道 賦

(竹 林 安 子 第 一 祖 陳 仁 宗)

Cư trần lạc đạo thả trùy duyên

Cơ tắc xan hề khốn tắc miên

Gia trung hữu bảo hưu tầm mịch

Đối kính vô tâm mạc vấn thiền

Đệ nhất hội

Mình ngồi thành thị

Nết dụng sơn lâm

Muôn nghiệp lặng an nhàn thể tính

Nửa ngày rồi tự tại thân tâm

Tham ái nguồn dừng, chẳng còn nhớ châu yêu ngọc quý

Thị phi tiếng lặng, được dầu nghe yến thốt oanh ngâ

Chơi nước biếc ẩn non xanh, nhân gian có nhiều người đắc ý

Biết đào hồng hay liễu lục, thiên hạ năng mỗ chủ tri âm

Nguyệt bạc vừng xanh, soi mọi chỗ thiền hà lai láng

Liễu mềm hoa tốt, ngất quần sinh tuệ nhật sâm lâm

Lo hoán cốt ước phi thăng, đan thần mới phục

Nhắm trường sinh về thượng giới, thuốc thỏ còn đam

Sách dễ xem chơi, yêu tính sáng yêu hơn châu báu

Kinh nhàn đọc dấu, trọng lòng rồi trọng nữa hoàng kim

**

Đệ nhị hội

Biết vậy !

Miễn được lòng rồi

Chẳng còn phép khác

Gìn tính sáng tính mới hầu an

Nén niềm vọng niềm dừng chẳng thác

Dứt trừ nhân ngã thời ra tướng báu kim cương

Dừng hết tham sân mới lảu lòng mầu viên giác

Tịnh độ là lòng trong sạch chớ còn ngờ hỏi đến Tây phương

Di Đà là tính sáng soi mựa phải nhọc tìm về cực lạc

Xét thân tâm rèn tính thức há rằng mong quả báo phô khoe

Cầm giới hạnh địch vô thường nào có sá cầu danh bán chác

Ăn rau ăn trái nghiệp miệng chẳng hiềm thửa đắng cay

Vận giấy vận sồi thân căn có ngại chi đen bạc

Nhược chỉn vui bề đạo đức nửa gian lều quý nửa thiên cung

Dầu năng miễn thửa nhân nghì ba phiến ngói yêu hơn lầu gác

**

Đệ tam hội

Nếu mà cốc

Tội ắt đã không

Pháp học lại thông

Gìn tính sáng mựa lạc tà đạo

Sửa mình học cho phải chính tông

Chỉn bụt là lòng sá ướm hỏi đòi cơ Mã tổ

Vong tài đổi sắc ắt tìm cho phải thói Bàng công

Áng tư tài tính sáng chẳng tham, há vì ở Cánh Diều Yên Tử

Răn tham sắc niềm dừng chẳng chuyển, lọ chi ngồi Am Sạn Non Đông

Trần tục mà nên, phúc ấy càng yêu hết tấc

Sơn lâm chẳng cốc, họa kia thực cả đồ công

Nguyền mong thân cận minh sư, quả Bồ đề một đêm mà chín

Phúc gặp tình cờ tri thức, hoa Ưu Đàm mấy kiếp đâm bông

**

Đệ tứ hội

Tin xem

Miễn cốc một lòng

Thời rồi mọi hoặc

Chuyển tam độc mới chứng tam thân

Đoạn lục căn nên trừ lục tặc

Tìm đường hoán cốt, chỉn xá năng phục dược luyện đan

Hỏi pháp chân không, hề chi lánh ngại thanh chấp sắc

Biết chân như, tin bát nhã, chớ còn tìm phật tổ tây đông

Chứng thực tướng nên vô vi, nào nhọc hỏi kinh nam bắc

Xem Tam Tạng giáo, ắt học đòi thiền uyển thanh quy

Đốt ngũ phần hương, chẳng tổn đến chiên đàn chiêm bặc

Tích nhân nghì tu đạo đức, ai hay này chẳng Thích Ca

Cầm giới hạnh đoạn ghen tham, chỉn thực ấy là Di Lặc

**

Đệ ngũ hội

Vậy mới hay

Bụt ở cong nhà

Chẳng phải tìm xa

Nhân khuây bản nên ta tìm bụt

Đến cốc hay chỉn bụt là ta

Thiền ngỏ năm câu, nằm nhãng cong quê Hà Hữu

Kinh xem ba bận, ngồi ngơi mái quốc Tân La

Trong đạo nghĩa, khoảng cơ quan, đà đụt lặn trường kinh cửa tổ

Lánh thị phi, ghê thanh sắc, ngại chơi bời dặm liễu đường hoa

Đức bụt từ bi, mong nhiều kiếp nguyền cho thân cận

Ân Nghiêu khoáng cả, lọt toàn thân phô việc đã qua

Áo miễn chăn đầm ấm qua mùa, hoặc châm hoặc xể

Cơm cùng cháo đói no đòi bữa, dầu bạc dầu thoa

Ngăn bát thức nén bát phong, càng đè càng bội

Lẩy tam huyền, nong tam yếu, một cắt một ma

Cầm vốn thiếu dây, xá đàn dấu xoang Vô sinh khúc

Địch chăng có lỗ, cũng bấm chơi xướng Thái bình ca

Lẩy cội tìm càn, còn khá tiếc Câu Chi trưởng lão

Quay đầu chớp bóng, ắt kham cười Diễn Nhã Đạt Đa

Lọt quyển kim cương, há mặt hầu thông nên nóng

Nuốt bồng lật cức, nào tay phải xước tượng da.

**

Đệ lục hội

Thực thế

Hãy xá vô tâm

Tự nhiên hợp đạo

Dừng tam nghiệp mới lặng tam thân

Đạt một lòng thì thông tổ giáo

Nhận văn nghĩa, lạc lài nên thiền khách bơ vơ

Chứng lý tri cơ, cứng cát phải nạp tăng khôn khéo

Han hữu lậu han vô lậu, bảo cho hay the lọt duộc thưng

Hỏi Đại thừa hỏi Tiểu thừa, thưa thẳng tắt sồi tiền tơ gạo

Nhận biết làu làu lòng vốn, chẳng ngại bề thời tiết nhân duyên

Dồi cho vặc vặc tính gương, nào có nhuộm căn trần huyên náo

Vàng chưa hết quặng, xá tua chín phen đúc chín phen rèn

Lộc chẳng còn tham, miễn được một thì chay một thì cháo

Sạch giới lòng dồi giới tướng, nội ngoại nên bồ tát trang nghiêm

Ngay thờ chúa thảo thờ cha, đi đỗ mới trượng phu trung hiếu

Tham thiền kén bạn, nát thân mình mới khá hồi ân

Học đạo thờ thầy, dọt xương óc chưa thông của báo

**

Đệ thất hội

Vậy mới hay

Phép bụt trọng thay

Rèn mới cốc hay

Vô minh hết bồ đề thêm sáng

Phiền não rồi đạo đức càng say

Xem phỏng lòng kinh lời bụt thốt dễ cho thấy dấu

Học đòi cơ tổ sá thiền không khôn chút biết nơi

Cùng căn bản, tã trần duyên, mựa để mỗ hào ly đương mặt

Ngã thắng chàng, viên tri kiến, chớ cho còn họa trữ cong tay

Buông lửa giác ngộ đốt hoại thảy rừng tà thời trước

Cầm kiếm trí tuệ quét cho không tính thức thuở nay

Vâng ơn thánh, xót mẹ cha, thờ thầy học đạo

Mến đức Cù, kiêng bùi ngọt, cầm giới ăn chay

Cảm đức từ bi, để nhiều kiếp nguyền cho thân cận

Đòi ơn cứu độ, nát muôn thân thà chịu đắng cay

Nghĩa hãy nhớ, đạo chẳng quên, hương hoa cúng xem còn nên thảo

Miệng rằng tin, lòng lại lỗi, vàng ngọc thờ cũng chửa hết ngay

**

Đệ bát hội

Chưng ấy

Chỉn xá tua rèn

Chớ nên tuyệt học

Lay ý thức chớ chấp chằng chằng

Nén niềm vọng mựa còn xóc xóc

Công danh mảng đắm , ấy toàn là những đứa ngây thơ

Phúc tuệ gồm no, chỉn mới khá nên người thực cốc

Dựng cầu đò, dồi chiền tháp, ngoại trang nghiêm sự tướng hãy tu

Săn hỉ xả, nhuyễn từ bi, nội tự tại kinh lòng hằng đọc

Rèn lòng làm bụt, chỉn xá tu một sức dùi mài

Đãi cát kén vàng, còn lại phải nhiều phen lựa lọc

Xem kinh đọc lục, làm cho bằng thửa thấy thửa hay

Trọng bụt tu thân, dùng mựa lỗi một tơ một tóc

Cùng nơi ngôn cú, chỉn chăng hề một phút ngại lo

rất thửa cơ quan, mựa còn để tám hơi dọt lọc

**

Đệ cửu hội

Vậy cho hay

Cơ quan tổ giáo

Tuy khác nhiều đường

Chẳng cách mấy gang

Chỉn xá nói từ sau Mã tổ

Ắt đã quen thuở trước Tiêu Hoàng

Công đức toàn vô, tính chấp si càng thêm lỗi

Khuếch nhiên bất thức, tai ngu mảng ắt còn vang

Sinh Thiên Trúc, tử Thiếu Lâm, chôn dối chân non Hùng Nhĩ

Thân bồ đề, lòng minh kính, bài giơ mặt vách hành lang

Vương lão chém mèo, lại trẩy lòng ngừa thủ tọa

Thầy Hồ khua chó, trỏ xem trí nhẹ con giàng

Chợ Lư Lăng gạo mắt quá ư, chẳng cho mà cả

Sở Thạch Đầu đá trơn hết tấc, khôn đến thưa đang

Phá Táo phất cờ, đạp xuống dấu thiêng thần miếu

Câu Chi day ngón, dùng đòi nếp cũ ông ang

Lưỡi gươm Lâm Tế, nạng Bí Ma, trước nạp tăng dầu tự tại

Sư tử ông Đoan, trâu thầy Hựu, răn đàn việt hượm xá nghênh ngang

Đưa phiến tử, cất trúc bề, nghiệm kẻ học cơ quan nhẹ nhẵn

Xô hòn cầu, cầm mộc thược, bạn thiền hòa thửa khoe khoang

Thuyền tử rà chèo, dòng xanh chửa cho tịn tẩy

Đạo Ngô múa hốt, càn ma dường thấy quái quàng

Rồng Yển lão nuốt càn khôn, ta xem chỉn lệ

Rắn ông Tồn ngang thế giới, người thấy ắt dương

Cây bách là lòng, thác ra trước phải phương Thái Bạch

Bính đinh thuộc hỏa, lại trở sau hỏi hướng Thiên Cang

Trà Triệu lão, bánh Thiều dương, bầy thiền tử hãy còn đói khát

Ruộng Tào Khê, vườn Thiếu Thất, chúng nạp tăng những để lưu hoang

Gieo bó củi, nẩy bông đèn, nhân mang mới nát

Lộc đào hoa nghe tiếng trúc, mặc vẻ mà sang

**

Đệ thập hội

Tượng chúng ấy

Cốc một chân không

Dụng đòi căn khí

Nhân lòng ta vướng chấp khôn thông

Há cơ tổ nay còn thửa bí

Chúng Tiểu thừa cốc hay chửa đến, bụt xá ngăn Bảo sở hóa thành

Đấng Thượng sĩ chứng thực mà nên, ai ghẽ có sơn lâm thành thị

Núi hoang rừng quạnh, ấy là nơi dật sĩ tiêu dao

Triền vắng am thanh, chỉn thực cảnh đạo nhân du hí

Ngự cao tán cả, Diêm vương nào kể đứa nghênh ngang

Gác ngọc lầu vàng, ngục tốt thiếu chi người yêu quý

Chuộng công danh, lồng nhân ngã, thực ấy phàm phu

Say đạo đức, dời thân tâm, định nên thánh trí

Mày ngang mũi dọc, tướng tuy là xem ắt bẵng nhau

Mặt thánh lòng phàm, thực cách nhẫn vạn vàn thiên lý

**

Kệ vân:

Cư trần lạc đạo thả trùy duyên

Cơ tắc xan hề khốn tắc miên

Gia trung hữu bảo hưu tầm mịch

Đối kính vô tâm mạc vấn thiền