Hòa thượng Thích Ngộ Tịnh thế danh là Lê Thâu, sinh năm Bính Tuất - 1946 (giấy tờ ghi là 1950), tại làng Trà Trì, xã Hải Xuân, huyện Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị. Ngài sinh ra và lớn lên tại "quê hương của tu sĩ", tức trong làng nhà nào cũng có người xuất gia. Thân phụ là cụ ông Lê Đức Sứ, thân mẫu là cụ bà Nguyễn Thị Thạnh. Hòa thượng là người con thứ 3 trong gia đình có 5 anh em.
Thời kỳ mới xuất gia
Vốn sẵn có túc duyên với Phật pháp, năm 1957, dưới sự dìu dắt của chư vị minh sư Thanh Trúc và Chánh Lạc, Hòa thượng đã xuất gia, làm đệ tử Hòa thượng Thích Viên Nhơn, có pháp danh là Quảng Chơn. "Chú điệu Thâu" theo hầu Thầy bổn sư đi khắp các trú xứ để hoằng pháp như chùa Phước Huệ - Bảo Lộc, Phương Bối Am - Đà Lạt, v.v.
Năm 1960, "chú Thâu" (cái tên gắn liền với Hòa thượng suốt gần 20 năm đầu xuất gia, được chư Tăng, Phật tử lúc ấy thường gọi) về tại chùa Chi Hội Phật Giáo Ninh Hòa, vừa tu tập vừa theo học trường tiểu học Pháp Việt; sau đó từ 1963 - 1970, học trung học Trần Bình Trọng. Tư chất "nhà giáo" được un đúc từ nhỏ trong quá trình thị giả sư phụ, trong khoảng thời gian mới học Trung học đệ nhị, đệ tam, chú Sa di Quảng Chơn đã mở những lớp dạy thêm các môn Việt Văn, Anh Văn tại chùa Chi Hội (nay là chùa Đức Hòa).
Trường Trung Học Bồ Đề Ninh Hòa được thành lập từ năm 1958, dưới sự sáng lập và điều hành của quý thầy Ngộ Giác, Tịnh Mãn, Viên Nhơn, .v.v. Trong thời gian thầy Tịnh Minh làm hiệu trưởng, Hòa thượng đã tham gia giảng dạy cả 2 chi nhánh Bồ đề Ninh Hòa và Bồ đề Dục Mỹ, từ đầu thập niên 1970 cho đến lúc hệ thống tư thục Bồ Đề giải thể năm 1975 .
Thời kỳ hành đạo
Năm 1973, ngài được đăng đàn thọ Cụ túc giới tại Đại Giới đàn Phước Huệ, do HT. Thích Trí Thủ chánh chủ đàn, tổ chức tại Phật học viện Hải Đức - Nha Trang. Giới đàn này cung thỉnh Hòa thượng Thích Phúc Hộ làm đàn đầu truyền giới. Hòa thượng được ban pháp tự Ngộ Tịnh, hiệu Minh Hạnh. Kể từ đây, Hòa thượng chính thức dự nhập hàng Chúng Trung Tôn, cất bước lên đường thay Thế Tôn hoằng truyền đạo giải thoát.
Cuối năm 1974, cùng sư huynh là HT. Thích Ngộ Tánh thừa tiếp huấn dụ của tôn sư, hai huynh đệ xây dựng thiền thất Viên Ngộ, tại thôn Ninh Ích, xã Ninh An, Ninh Hòa, Khánh Hòa, sau này chính là ngôi già lam, chốn tổ đình của chư Tăng thuộc tông môn Viên Ngộ. Sau năm 1975, đất nước chuyển mình, Hòa thượng cùng sư huynh phát rẫy, làm ruộng, lao động tự túc kinh tế, song song việc đọc sách, nghiên tầm giáo nghĩa để làm nền tảng hoằng dương chánh pháp trong giai đoạn mới. Dù thời cuộc đổi thay, khó khăn gian khổ nhưng những trang kinh sách chẳng rời tay, ánh đèn khuya vẫn sáng một góc thư phòng bên "chùa Cốc".
Khi Ban Đại diện Phật giáo Ninh Hòa thành lập, Hòa thượng suốt một thời gian dài, luôn đảm nhiệm trách vụ hoằng pháp, vốn là bản hoài trong hạnh nguyện của mình.
Năm 1990, khi hai vị huynh đệ Thích Ngộ Tánh, Thích Ngộ Trí rời trú xứ đi trụ trì các chùa Chi Hội, Thiên Bửu, sau đó là Trường Thọ, Hòa thượng lưu xứ nhận trách nhiệm trụ trì, chăm sóc ngôi tổ đình Viên Ngộ cho đến lúc mãn duyên. Song song đó, Hòa thượng vẫn luôn tích cực đồng hành cùng huynh đệ và chư Tăng huyện nhà trong công tác thúc đẩy hoằng pháp, giáo dục, phát dương đạo giải thoát ngày thêm xán lạn trên quê hương Ninh Hòa. Hòa thượng là Giáo thọ chính, đứng lớp dạy giáo lý cho cư sĩ tại gia. Các buổi giảng thường xuyên được diễn ra, như lớp giáo lý vào các đêm thứ 2, 4, 6, thời giảng Pháp Hoa chiều chủ nhật tại chùa Chi Hội; các lớp bổ túc giáo lý cho tiểu điệu nhân mùa Kiết hạ. Các pháp thoại tu Bát quan trai mỗi nửa tháng ở Ninh Hòa và các buổi lễ sám - pháp thoại các kỳ sóc, vọng ở Dục Mỹ luôn diễn ra đều đặn. Bên cạnh đó, tổ chức Gia Đình Phật Tử cũng luôn được Hòa thượng quan tâm phát triển, tạo điều kiện sinh hoạt mạnh dần trở lại.
Tham gia công tác Phật sự cấp tỉnh, trong suốt nhiều nhiệm kỳ từ năm 2005 đến 2017, Hòa thượng luôn đảm trách chức vụ trưởng ban Văn Hóa Phật giáo tỉnh Khánh Hòa. Với cương vị đầu ngành Văn hóa Phật Giáo của tỉnh, Hòa thượng đã phối hợp cùng ban Văn Hóa Phật giáo Trung ương tổ chức thành công các sự kiện văn hóa lớn: - Tuần lễ Văn hóa Phật giáo toàn quốc tại thành phố Nha Trang, năm 2009. - Đại lễ tưởng niệm 50 Bồ tát Thích Quảng Đức vị pháp thiêu thân tại chùa Long Sơn, thành phố Nha Trang, năm 2013.
Năm 2017, khi HT. Thích Ngộ Tánh vào Nha Trang để đảm nhiệm công tác Phật sự tỉnh Khánh Hòa, Hòa thượng đảm trách chức vụ trưởng ban Trị sự GHPG thị xã Ninh Hòa, để thừa tiếp điều hành Phật sự tại địa phương.
Những công hạnh chính
"Sự sư" - thiên thứ hai trong 24 thiên Oai Nghi luôn thấm nhuần trong công hạnh xuất gia từ những ngày đầu của Hòa thượng. Thị giả hầu thầy luôn được Hòa thượng đề cao trong thời khóa mỗi ngày và trong những lời giáo huấn đệ tử sau này. Từ những năm còn làm điệu để chỏm, Hòa thượng đã được theo dấu tôn sư trên vạn nẻo đường hành cước du phương hóa đạo. Khi đun nước, lúc têm trầu, lo lắng chu toàn cho Thầy từ giấc ngủ áo quần đến sách đèn nghiên bút. Vào những năm 1971, 72, khi tôn sư lâm bệnh, Hòa thượng đã vào Quảng Hương Già Lam - Sài Gòn, hầu cận nuôi bệnh, phụng dưỡng cẩn mật trọn những năm tháng cuối đời, cho đến khi tôn sư viên tịch, hầu nhục thể về an trí tại bảo tháp uy nghiêm trên đồi Trại Thủy - Nha Trang.
Với bản tính thông tuệ, thích đọc sách và thường nghiên tầm giáo điển, Hòa thượng luôn thể hiện là hình mẫu của một nhà sư phạm, một bậc giáo thọ nghiêm khắc, giản dị, chuẩn mực, uy nghiêm. Rất nhiều thế hệ học trò cả xuất gia lẫn tại gia đều được thấm nhuần Phật pháp, thọ hưởng tinh hoa Phật học chân chánh từ sự truyền trao của ngài.
Từ những năm 2000, Hòa thượng tham gia ban Giảng huấn, giảng dạy tại trường Trung Cấp Phật Học tỉnh Khánh Hòa, các khóa III, IV, V. Song song công tác hoằng pháp và giáo dục, Hòa thượng cũng rất thiện xảo lồng ghép Phật pháp vào việc điều hành các lễ hội Phật giáo, với chủ trương "hoằng pháp trong mọi tình huống". Suốt mấy thập niên liền, Hòa thượng luôn là MC chính điều hành tất cả các buổi lễ lớn nhỏ tai huyện Ninh Hòa và một số địa phương khác. Bên cạnh đó, các buổi lễ kỳ an, kỳ siêu tại tư gia Phật tử, dưới sự quyền biến khéo léo của Hòa thượng, ngài luôn mở ra cơ hội cho gia chủ được lắng nghe nhiều hơn, và hiểu biết nhiều hơn theo hướng chánh tín Tam Bảo.
Từ năm 1993, các Đại giới đàn do Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Khánh Hòa tổ chức, với sự uyên bác Phật học và nghiêm túc uy nghi của mình, Hòa thượng luôn được giao công tác giáo thọ khảo hạch và quản giới tử. Hòa thượng luôn tâm niệm và sách tấn đàn hậu học rằng "lớn hay nhỏ đều là Phật sự, phụng sự ở đâu hay phụng sự cho ai đều có giá trị như nhau", cho nên ngài luôn hoàn thành các công tác mà Giáo hội giao phó.
Mang hành trạng của một bậc thầy tinh cần khắc kỷ, một vị giáo thọ chuẩn mực thông thái, một nhà hoằng pháp thiện xảo đa năng, Hòa thượng đã cùng hai huynh đệ giáo dưỡng và đào tạo nên nhiều thế hệ tăng tài, có thể kể như các vị: Nhuận Hải – Đạo Tâm, Nhuận Thông – Đạo Minh, Nhuận Quang – Đạo Nguyên, Nhuận Dung – Đạo Tuyên, Nhuận Đức – Đạo Thuyên, v.v. Bên cạnh đó, một số tỳ kheo trẻ là đệ tử đích truyền của Hòa thượng có đầy nhiệt huyết hoằng dương, xây dựng đạo tràng, mở mang Phật chủng khắp nơi trong và ngoài nước, như Nhuận Thiện - Tường Thanh ở Hàn quốc, Nhuận Hà - Tường Nghiêm ở Nhật Bản, v.v.
Xứng đáng bậc Upadhyaya, vị Thân giáo sư, người tạo ra sức tu hành cho đệ tử, vị trưởng lão có trí tuệ và đầy đủ đức độ, tại Đại hội đại biểu Phật giáo toàn quốc năm 2012, ngài được đức Pháp chủ Thích Phổ Tuệ tấn phong, liệt vào hàng Giáo phẩm Hòa Thượng.
Vượt thắng bệnh duyên và Viên tịch
Năm 2011, Hòa thượng mắc phải chứng bệnh ung thư vòm hầu, đã tiến hành xạ trị để triệt tiêu khối u nhỏ nằm sâu trong phần đầu. Theo báo cáo y khoa của các bác sỹ, chứng bệnh này nếu trị được thì bệnh nhân cũng chỉ sống được nhiều lắm là 6 năm. Vì ảnh hưởng của hơn 30 tia laser bắn vào phụ cận vùng não, nên thân tứ đại của Hòa thượng cũng theo đó biểu hiện tướng suy hao. Từ hình ảnh một người cường tráng khỏe mạnh biến thành một lão tăng ốm gầy, phần da và răng cũng bị biến chuyển xấu. Thể xác tuy là thế, nhưng tinh thần của Ngài lại thể hiện hoàn toàn trái ngược. Hòa thượng luôn nuôi dưỡng tinh thần lạc quan, và truyền cảm hứng cho rất nhiều người khi đến thăm viếng, vấn an sức khỏe. Như một phép mầu, tinh thần dõng mãnh vượt thắng bệnh duyên một cách lạc quan của Hòa thượng đã giúp ngài vẫn an nhiên mỗi ngày, thân tứ đại vẫn điều hòa và thong dong cùng tuế nguyệt.
Tuy nhiên, duyên phần ở cõi Ta Bà cũng đến hồi viên mãn. Ngày 31/7/2021, thân tứ đại biến chuyển, không còn được điều hòa như ý muốn, cơ quan hô hấp từ chối hỗ trợ Người kiên trì ý chí. Hai hôm sau, vào lúc 01 giờ 45 phút, ngày 02/8/2021 (tức 24 tháng 6 năm Tân Sửu), Hòa thượng đã nhẹ nhàng từ bỏ phàm thể, đóng khép lại hành trình 75 mùa xuân thu hoán chuyển, viên tròn hạnh nguyện 48 hạ lạp tinh nghiêm. Ngày viên tịch, khi tất cả con người và cỏ cây thu mình trong biệt cảnh, Hòa thượng một mình độc bộ vân du, mỉm cười đi vào trạng thái tâm hành im lặng tuyệt đối, hòa điệu cùng sự yên tĩnh đến lạnh lùng của quả địa cầu đang bị tổn thương vì đại dịch.
Kính lạy Giác linh Hòa thượng nối dòng Lâm Tế đời thứ 45, trụ trì tổ đình Viên Ngộ, tôn danh Thích Ngộ Tịnh, húy Quảng Chơn, hiệu Minh Hạnh, rải lòng hiểu thương chứng giám.
Môn đồ pháp quyền đồng phụng soạn. (xem tiếp)
Đúng 6 giờ 30, Hòa thượng Thích Nguyên Quang, Ủy viên Hội đồng Trị sự, Phó ban Trị sự Phật giáo tỉnh Khánh Hòa, đương vi chủ sám tang lễ cùng chư Tăng hộ niệm và môn đồ pháp quyến đã thực hiện những nghi lễ phát hành, cung thỉnh kim quan Hòa thượng Thích Ngộ Tịnh đến nơi trà-tỳ.
Tang lễ tổ chức giới hạn người tham dự trong hoàn cảnh dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp
Vì tình hình dịch bệnh Covid-19 đang diễn biến phức tạp, toàn tỉnh đang thực hiện các Chỉ thị 15, 16 về phòng chống dịch bệnh nên tang lễ Hòa thượng Thích Ngộ Tịnh được tổ chức đơn giản, gói gọn và đảm bảo các nguyên tắc phòng dịch.
Sau lễ trà-tỳ tại nhà Hỏa táng Nghĩa trang Phía Bắc TP.Nha Trang, nhục thân Hòa thượng sẽ được nhập bảo tháp tại chùa Viên Ngộ (thị xã Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa), nơi Hòa thượng đã dày công vun bồi những ngày còn trụ thế.
Những công hạnh của Hòa thượng vẫn mãi là tấm gương sáng cho đàn hậu học. Toàn thể Tăng Ni, Phật tử tỉnh Khánh Hòa đồng bái vọng, góp chút tâm thành tiễn ngài về cõi Tây phương.
Hình ảnh di quan, trà-tỳ kim quan Hòa thượng tân viên tịch
Như một cơn lốc bất thường giữa thời tiết êm ả, người phụ nữ ấy sộc vào cái giang sơn tiêu điều của tôi vào một buổi tối oi bức. Chị ta mang theo cả một trời hương hoa sực nức, loại mùi thơm trưởng giả chưa từng xuất hiện trong căn nhà đơn sơ mà mẹ và chị em chúng tôi đang trú ẩn với tinh thần sống thiểu dục tri túc. Vì vậy, cảm giác đầu tiên của tôi là sự khó chịu. Y như mình đang thả hồn thưởng thức những cái giai điệu réo rắt ngọt ngào của đàn tranh, sáo trúc, mà lại có người khác bật máy móc hiện đại cho ầm vang lên những âm thanh cuồng nộ của loại nhạc tân thời rock, rap bên tai.
Những năm cuối của thế kỷ 20, “Bến Xe Ngựa” ngay trước nhà tôi đã di dời vào “Bến Xe Lam” gần chợ từ lâu, trả lại một con đường bị chiếm dụng sau nhiều năm tháng đầy kỷ niệm tuổi ấu thơ của tôi, và lũ con nít xóm Chùa.
Tôi và chị chưa hề một lần gây thù chuốc oán với nhau. Vậy mà không hiểu sao ngay từ ngày chạm mặt đầu tiên ở trụ sở Hội Văn Học Nghệ Thuật Tỉnh, bỗng dưng tôi thấy ghét chị thậm tệ. Và nhìn ánh mắt, vầng trán nhăn nhíu, điệu bộ của chị khi đứng gần tôi vào lúc cuộc họp chuẩn bị khai mạc, tôi cảm nhận, thấy biết được chắc chắn rằng chị cũng chẳng ưa gì tôi, có thể là ghét cay ghét đắng tôi, còn hơn cái mức mà tôi ghét chị.
Có bao giờ bạn nghĩ đời sống vợ chồng cũng là một nghề không? Chắc chắn mọi người đều nghĩ vợ chồng là chuyện tình cảm yêu đương, cớ sao lại gọi là một nghề?...
Vào ngày 7 tháng 1 năm 2008, có một người Mỹ gốc Việt, 38 tuổi đã ném bốn đứa con nhỏ từ bốn tháng đến ba tuổi trên một chiếc cầu tại tiểu bang Alabama, Hoa Kỳ. Theo tin tức thì hai vợ chồng anh thường cãi nhau suốt ngày, hầu như không ngày nào mà hàng xóm không nghe vợ chồng anh to tiếng mắng chửi nhau. Ngoài việc xung đột, bất đồng ý kiến với vợ, anh còn uống rượu và xài thuốc kích thích, nên không kiềm chế nổi cơn sân. Vào ngày nói trên, sau khi cãi nhau với vợ, anh xách bốn đứa con lên xe và đem ra cầu liệng xuống sông, sau đó cảnh sát đã tìm ðược xác của bốn đứa trẻ này. Khi ra tòa anh ðã thú tội và nhận án tử hình.
Mười câu chuyện sức mạnh của chân thật và nguyện cầu chân lý
Trích từ Tiểu Bộ Kinh Nikàya
thay-tro
Tâm Tịnh cẩn tập
Chuyện tiền thân số 422 của Tiểu Bộ Kinh kể rằng trong thời tối sơ, con người sống thọ đến một A tăng kỳ. Tương truyền đó là thời mọi người trên thế gian đều nói thật, người ta không biết từ "nói dối" nghĩa là gì cả. Một hôm, Vua ban chiếu chỉ cho các thần dân tập trung trước sân chầu để nghe Vua nói dối. Mọi người đều ngơ ngác và hỏi, “Nói dối là gì? Nói dối là vật gì? Có màu gì? Màu xanh, hay màu đỏ”. Thời đó, con người có sắc thân rất tuyệt mỹ, toát ra mùi thơm của hoa chiên đàn, miệng có mùi thơm của hoa sen, là nhờ quả hành nghiệp chân thật, nói lời chân thật trong tiền kiếp.
Cả đám bảy, tám đứa tuổi choai choai đang quây quần nhậu nhẹt hò hét, làm huyên náo cả cái thôn vắng vẻ nằm ven biển. Những nhà ở gần đó không ai nghỉ ngơi, chợp mắt ngủ trưa được sau một buổi quần quật với công việc làm. Không ai dám hé môi động răng lên tiếng trước cái đám “quỷ sống” nổi tiếng là “quậy tới bến” này, dù là lên tiếng van lơn năn nỉ chứ không phải răn đe khuyên bảo…
Thạch đến chơi nhà tôi thường xuyên vào mỗi buổi chiều. Nói là chơi, thật thì lúc nào Thạch cũng đem bài vở đến cùng học và trao đổi ý kiến, chỉ khi xong xuôi bài vở mới ngồi tán gẫu với nhau.
Mẹ tôi rất thương Thạch, bà yên tâm khi tôi kết bạn với một người hiếu học, hiền lành, lễ phép. Mẹ tôi cũng đã từng nghe mấy đứa bạn khác của tôi nói bóng nói gió có ý cặp đôi Thạch với tôi, nhưng bà bỏ ngoài tai, vì bà tin Thạch, cũng như tin con gái út của bà. Chỉ có một lần, không có Thạch, bà nhắc nhở tôi:
“Con cứ theo thằng Thạch mà học như nó, đừng có ham chơi và giữ gìn đức hạnh thì có ngày con sẽ gặt hái những gì tốt đẹp nhất mà mình mong muốn!”
Nước Nga Bây Giờ
Thích Như Điển
Sau 25 năm, tôi đến lại nước Nga để thăm viếng lần nầy là lần thứ 6. Lần đầu vào năm 1994, nghĩa là mới chỉ sau 3 năm khi Liên bang các nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết bị sụp đổ; Liên bang Nga - một hình thức nhà nước mới được ra đời, nơi mà đảng Cộng sản không đóng vai trò độc tôn trong xã hội nữa. Những tưởng rằng, thành trì của phe xã hội chủ nghĩa ấy vẫn vững như bàn thạch, nhưng ngờ đâu, sau hơn 73 năm (1917-1991) tồn tại đã sụp đổ hoàn toàn bởi cuộc cách mạng dân chủ Nga do Yelsin, Tổng thống Nga chủ trương.
Diễm và Liễn lấy nhau được đúng 5 năm, chưa có con, biến cố 30-04-75 đến, chồng Diễm khăn gói vào tù, lúc đó nàng vừa 23 tuổi. Ở nhà chỉ còn nàng và cụ Định 70 tuổi, thân phụ Liễn.
Trước đây, cả nhà ba người chỉ sinh sống bằng đồng lương hạn hẹp, ít ỏi của Liễn. Nhờ Diễm biết tằn tiện, quán xuyến, lại không phải hạng người ham vật chất, đua đòi nên cuộc sống gia đình nàng tạm đủ. Đủ theo cái nghĩa biết đủ thì nó đủ. Nhờ thế, mái ấm gia đình nàng êm đềm hạnh phúc dù vắng bóng tiếng trẻ thơ.
Ký túc xá Trường Cao Đẳng Sư Phạm không phải tồi. Thậm chí còn rất khang trang so với nhiều ký túc xác khác. Từ đây lội bộ ra bãi biển thơ mộng chỉ chừng trăm mét, tha hồ mà hóng gió trong lành. Ấy nhưng, cuộc sống ở ký túc xá quá phức tạp, ồn ào dường như không chịu ngơi nghỉ, lại thường xảy ra những vụ cầm nhầm lấy lộn không chịu trả… Tôi và Hương, Lý, Thanh họp bàn với nhau, quyết định chung tiền tìm nhà trọ ở ghép ở riêng.
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường, nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.
May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland, Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below, may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma, the Land of Ultimate Bliss.
Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery Most Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600 Website: http://www.quangduc.com
Chúng tôi sử dụng cookie để cung cấp cho bạn trải nghiệm tốt nhất trên trang web của chúng tôi. Nếu tiếp tục, chúng tôi cho rằng bạn đã chấp thuận cookie cho mục đích này.