- 1. Tách trà - A Cup of Tea
- 2. Hạt ngọc trong bùn - Finding a Diamond on a Muddy Road
- 3. Thật thế sao? - Is That So?
- 4. Người biết vâng lời - Obedience
- 5. Hãy yêu công khai - You Love, Love Openly
- 6. Chẳng động lòng thương - No Loving-Kindness
- 7. Thông báo - Announcement
- 8. Những đợt sóng lớn - Great Waves
- 9. Vầng trăng không thể đánh cắp - The Moon Cannot Be Stolen
- 10. Bài thơ cuối cùng - The Last Poem of Hoshin
- 11. The Story of Shunkai
- 12. Hoan Hỷ Phật - Happy Chinaman
- 13. Ông Phật - A Buddha
- 14. Quãng đường lầy lội - Muddy Road
- 15. Hai mẹ con - Shoun and His Mother
- 16. Không xa quả Phật - Not Far from Buddhahood
- 17. Nói ít hiểu nhiều - Stingy in teaching
- 18. A Parable
- 19. Kiệt tác - The First Principle
- 20. Lời khuyên của mẹ - A Mother’s Advice
- 21. Âm thanh của một bàn tay - The Sound of One Hand
- 22. Trái tim bốc lửa - My Heart Burns Like Fire
- 23. Lên đường - Eshun’s Departure
- 24. Tụng kinh - Reciting Sutras
- 25. Thêm ba ngày nữa - Three Days More
- 26. Tranh biện- Trading Dialogue for Lodging
- 27. Âm hưởng của niềm vui - The Voice of Happiness
- 28. Hãy mở kho báu của chính mình - Open Your Own Treasure House
- 29. Không còn trăng trong nước - No Water, No Moon
- 30. Thiếp báo danh - Calling Card
- 31. Chỉ có loại tốt nhất - Everything Is Best
- 32. Mỗi khắc một phân vàng - Inch Time Foot Gem
- 33. Bài học bàn tay - Mokusen’s Hand
- 34. Nụ cười cuối đời - A Smile In His Lifetime
- 35. Thiền miên mật - Every-Minute Zen
- 36. Mưa hoa - Flower Shower
- 37. Ấn tống kinh điển - Publishing the Sutras
- 38. Cuộc đời Gisho - Gisho’s Work
- 39. Ngủ ngày - Sleeping in the daytime
- 40. Trong cõi mộng - In Dreamland
- 41. Thiền Triệu Châu - Joshu’s Zen
- 42. Người chết trả lời - The Dead Man’s Answer
- 43. Thiền trong kiếp ăn mày - Zen in a Beggar’s Life
- 44. Dạy dỗ kẻ trộm - The Thief Who Became a Disciple
- 45. Phân biệt đúng sai - Right and Wrong
- 46. Cỏ cây giác ngộ - How Grass and Trees Become Enlightened
- 47. Họa sĩ tham tiền - The Stingy Artist
- 48. Độ chính xác - Accurate Proportion
- 49. Tượng Phật mũi đen - Black-Nosed Buddha
- 50. Liễu ngộ - Ryonen’s Clear Realization
- 51. Thức ăn ngon - Sour Miso
- 52. Không còn sáng tỏ - Your Light May Go Out
- 53. Người cho phải biết ơn - The Giver Should Be Thankful
- 54. Ý nguyện cuối cùng và di thư - The Last Will and Testament
- 55. Vị trà sư và kẻ mưu sát - The Tea-Master and the Assassin
- 56. Con đường chân thật - The True Path
- 57. Cửa thiên đường đang mở - The Gates of Paradise
- 58. Bắt giam Phật đá - Arresting the Stone Buddha
- 59. Chiến sĩ - Soldiers of Humanity
- 60. Đường hầm - The Tunnel
- 61. Thiền sư và hoàng đế - Gudo and the Emperor
- 62. Số mệnh - In the Hands of Destiny
- 63. Giết hại - Killing
- 64. Toát mồ hôi - Kasan Sweat
- 65. Chinh phục bóng ma - The Subjugation of a Ghost
- 66. Con dân của ngài - Children of His Majesty
- 67. Con làm gì vậy? - What Are You Doing! What Are You Saying!
- 68. Nốt nhạc thiền - One Note of Zen
- 69. Nuốt cả lỗi lầm - Eating the Blame
- 70. Vô giá - The Most Valuable Thing in the World
- 71. Học cách im lặng - Learning To Be Silent
- 72. Vị lãnh chúa ngu ngốc - The Blockhead Lord
- 73. Mười người nối pháp - Ten Successors
- 74. Chuyển hóa - True Reformation
- 75. Cơn giận - Temper
- 76. Tảng đá trong tâm - The Stone Mind
- 77. Không vướng bụi trần - No Attachment to Dust
- 78. Thịnh vượng - Real Prosperity
- 79. Lư hương - Incense Burner
- 80. Phép mầu - The Real Miracle
- 81. Ngủ đi thôi! - Just Go To Sleep
- 82. Vô nhất vật - Nothing Exists
- 83. Bất tác bất thực - No Work, No Food
- 84. Tri kỷ - True Friends
- 85. Đến lúc phải chết - Time To Die
- 86. Ông Phật sống và người thợ đóng thùng - The Living Buddha and the Tubmaker
- 87. Ba hạng đệ tử - Three Kinds of Disciples
- 88. Làm thơ - How To Write a Chinese Poem
- 89. Thiền cơ - Zen Dialogue
- 90. Gõ một lần cuối - The Last Rap
- 91. Nếm mùi lưỡi kiếm Banzo - The Taste of Banzo’s Sword
- 92. Thiền đũa bếp - Fire-Poker Zen
- 93. Thiền kể chuyện - Storyteller’s Zen
- 94. Một chuyến đi đêm - Midnight Excursion
- 95. Thư gửi người sắp chết - A Letter to a Dying Man
- 96. Một giọt nước - A Drop of Water
- 97. Giảng dạy chân lý - Teaching the Ultimate
- 98. Không vướng mắc - Non-Attachment
- 99. Chua như giấm - Tosui’s Vinegar
- 100. Ngôi chùa tĩnh lặng - The Silent Temple
- 101. Pháp thiền của Phật - Buddha’s Zen
Tác giả: Thiền sư Muju - Nguyên Minh dịch và chú giải
17. Nói ít hiểu nhiều - Stingy in teaching
A young physician in Tokyo named Kusuda met a college friend who had been studying Zen. The young doctor asked him what Zen was.
“I cannot tell you what it is,” the friend replied, “but one thing is certain. If you understand Zen, you will not be afraid to die.”
“That’s fine,” said Kusuda.” I will try it. Where can I find a teacher?”
“Go to the master Nan-in,” the friend told him.
So Kusuda went to call on Nan-in. He carried a dagger nine and a half inches long to determine whether or not the teacher himself was afraid to die.
When Nan-in saw Kusuda he exclaimed: “Hello, friend. How are you? We haven’t seen each other for a long time!”
This perplexed Kusuda, who replied: “We have never met before.”
“That’s right,” answered Nan-in. “I mistook you for another physician who is receiving instruction here.”
With such a beginning, Kusuda lost his chance to test the master, so reluctantly he asked if he might receive Zen instruction.
Nan-in said: “Zen is not a difficult task. If you are a physician, treat your patients with kindness. That is Zen.”
Kusuda visited Nan-in three times. Each time Nan-in told him the same thing. “A physician should not waste time around here. Go home and take care of your patients.”
It was not yet clear to Kusuda how such teaching could remove the fear of death. So on his fourth visit he complained: “My friend told me that when one learns Zen one loses his fear of death. Each time I come here all you tell me is to take care of my patients. I know that much. If that is your so-called Zen, I am not going to visit you any more.”
Nan-in smiled and patted the doctor. “I have been too strict with you. Let me give you a koan.” He presented Kusuda with Joshu’s Mu to work over, which is the first mind-enlightening problem in the book called The Gateless Gate.
Kusuda pondered this problem of Mu (No-Thing) for two years. At length he thought he had reached certainty of mind. But his teacher commented: “You are not in yet.”
Kusuda continued in concentration for another year and a half. His mind became placid. Problems dissolved. No-Thing became the truth. He served his patients well and without even knowing it, he was free from concern over life and death.
Then when he visited Nan-in, his old teacher just smiled.
Nói ít, hiểu nhiều
Một y sĩ trẻ ở Tokyo tên là Kusuda gặp lại người bạn học. Người bạn này đã từng học thiền. Kusuda liền hỏi anh ta xem thiền là gì.
Người bạn đáp: “Tôi không thể nói cho anh biết thiền là gì, nhưng có một điều chắc chắn là nếu anh hiểu được thiền, anh sẽ không còn sợ chết.”
Kusuda nói: “Thế cũng tốt. Tôi sẽ thử xem. Tôi có thể tìm thầy ở đâu?”
Người bạn bảo anh ta: “Hãy đến chỗ thiền sư Nan-in.”[25]
Thế là Kusuda tìm đến chỗ ngài Nan-in. Anh ta mang theo một con dao găm dài khoảng hơn một gang tay để xác định xem bản thân vị thiền sư này có sợ chết hay không.
Vừa nhìn thấy Kusuda, ngài Nan-in đã lớn tiếng chào ngay: “Ô kìa, anh bạn. Anh có khỏe không? Đã lâu rồi chúng ta không gặp!”
Điều này làm cho Kusuda lúng túng, anh nói: “Nhưng chúng ta chưa từng gặp nhau!”
Ngài Nan-in đáp: “Đúng vậy! Ta đã nhầm anh với một y sĩ khác đang học thiền ở đây.”
Với một khởi đầu như thế, Kusuda mất đi cơ hội để thử nghiệm vị thiền sư. Vì thế, anh ta miễn cưỡng hỏi xem mình có thể học thiền với ngài hay không.
Ngài Nan-in đáp: “Thiền không phải là chuyện khó. Nếu anh là thầy thuốc, hãy chữa trị bệnh nhân với một tấm lòng tốt. Đó chính là thiền.”
Kusuda tìm đến ngài Nan-in ba lần, lần nào ngài cũng chỉ nói với anh một điều tương tự: “Một thầy thuốc không nên phí thời gian nơi đây. Hãy trở về chăm sóc bệnh nhân của anh.”
Kusuda không sao hiểu được vì sao những lời dạy như thế lại có thể trừ bỏ được nỗi sợ chết. Vì thế, khi tìm đến ngài Nan-in lần thứ tư anh than phiền: “Người bạn của con nói rằng khi học thiền rồi thì người ta không còn sợ chết. Nhưng mỗi lần con đến đây, thầy chỉ dạy con về chăm sóc bệnh nhân. Con đã quá rõ điều đó rồi. Nếu cái gọi là thiền của thầy chỉ có thế thôi thì con sẽ không đến đây học nữa.”
Thiền sư Nan-in mỉm cười vỗ về: “Ta đã quá nghiêm khắc với anh. Thôi để ta cho anh một công án.”
Và ngài trao cho Kusuda công án “chữ không của Triệu Châu”[26]để nghiền ngẫm. Đây là công án khai ngộ đầu tiên trong sách Vô môn quan.[27]
Kusuda nghiền ngẫm mãi về công án “chữ không” này trong 2 năm. Lâu dần, anh nghĩ là anh đã đạt đến một trạng thái tâm thức nhất định nào đó, nhưng vị thầy của anh nhận xét: “Anh vẫn chưa vào được.”
Kusuda tiếp tục tập trung nỗ lực thêm một năm rưỡi nữa. Tâm hồn anh trở nên tĩnh lặng. Mọi vấn đề đều tan biến. “Cái không” trở thành chân lý. Anh chữa trị cho bệnh nhân rất tốt, và không biết từ lúc nào anh đã không còn bận tâm đến chuyện sống chết.
Và khi anh đến thăm ngài Nan-in, vị lão sư này chỉ mỉm cười.
Viết sau khi dịch
Kusuda đến với thiền chỉ vì sự tò mò: Sao người ta lại có thể không sợ chết? Ngài Nan-in dạy anh rằng thiền là lấy từ tâm chăm sóc bệnh nhân thật tốt. Và khi anh từ chối lời dạy đó, ngài bảo anh về nghiền ngẫm một chữ “không”. Những sự việc này dường như đều rời rạc và chẳng có liên quan gì đến nhau. Toàn bộ công phu ba năm rưỡi của Kusuda hóa ra chỉ là để liên kết những vấn đề rời rạc này lại với nhau. Vì thế, cuối cùng thì anh cũng đã thấy được “cái không” hiển hiện trong cuộc sống, đã chăm sóc bệnh nhân thật tốt và không còn bận tâm lo nghĩ đến vấn đề sống chết. Không cần nói ra, nhưng khi liên kết được tất cả những vấn đề này thành một mối thì anh đã hiểu được thiền là gì. Nghệ thuật chỉ giáo của ngài Nan-in chính là ở chỗ: nói ít, hiểu nhiều!
%7Cutmcsr%3D(direct)%7Cutmcmd%3D(none)%3B%2B__utmv%3D891090404.-%3B)