Câu chuyện thuở xưa của
Hai Ngài, Hàn-Sơn và Thập-Đắc, Hỏi Đáp với nhau.
HT. Thích Huyền Tôn dịch
Ngài Hàn-Sơn : Trong thế gian mà bị người phỉ báng, khi dễ , nhục mạ, cười chê, khinh khi , chà đạp, ghen ghét , đè bẹp, đố kị ta. Như thế, ta phải xử trị cách nào ?
Ngài Thập-Đắc trả lời : Thản nhiên vì họ mà nhẫn, mà nhường, mà cung kính, là trọng tự do của họ, mà tránh đi, cuối cùng đừng để ý tới họ nữa. Chờ vài năm sau sẽ gặp họ.
Hàn-Sơn lại hỏi : Họ vẫn giữ quyết liệt như vậy ! Có thể trốn núp được chăng ?
Ngài Thập-Đắc nói : " Tôi đã từng thuộc Bài Kệ của Bồ-Tát Di-Lặc. Bạn lắng nghe ! Tôi vì Bạn mà niệm bài kệ :
Hán ngữ |
Việt ngữ |
Lão chuyết xuyên nạp áo |
Lão mặc chiếc áo nạp. |
Đạm phạn phúc trung bảo |
Cơm lạt một bụng no, |
Bổ phá hảo giá hàn |
Áo rách che giá lạnh, |
Vạn sự tùy duyên liễu |
Muôn việc tự theo duyên. |
Hữu nhơn mạ lão chuyết |
Có người mắng đuổi lão, |
Lão chuyết chỉ thuyết "Hảo" |
Chạy ù lão nói "Tốt", |
Hữu nhơn đả lão chuyết |
Có người ví đánh lão, |
Lão chuyết tự thùy đảo |
Lão té, ngủ giấc dài. |
Thế thóa tại diện thượng |
Chê bai khạt trước mặt, |
Tùy tha tự càn liễu |
Cứ để tự nó khô, |
Ngã dã tỉnh lực khí |
Ta đầy đủ năng lực, |
Tha nhơn vô não phiền |
Người khác không não phiền, |
Giá dạng Ba-La-Mật |
Đó là đến-Bờ-Giác, |
Tiện thị diệu trung bảo |
Của báu trong nhiệm mầu, |
Nhược tri giá tiêu tức |
Nếu biết tiêu tức nầy, |
Hà sầu đạo bất liễu |
Buồn chi đạo lâu mau. |
Nhơn nhược tâm bất nhược |
Người yếu, tâm không yếu, |
Nhơn bần đạo bất bần |
Người nghèo, đạo chẳng nghèo, |
Nhất tâm yếu tu hành |
Một lòng gắng tu hành, |
Thường tại đạo trung biện |
Thường xử theo trung đạo, |
Thế nhơn ái vinh hoa |
Người đời chuộng vinh hoa, |
Ngã khước bất đãi kiến |
Ta bỏ, không chờ nó, |
Danh lợi, tổng thị không |
Lợi danh đều là không. |
Ngã tâm vô yểm túc |
Tâm ta không chán, thích |
Đôi kim tích như sơn |
Vàng khối chất như núi, |
Nan mãi vô thường hận |
Chẳng đổi được vô-thường. |
Tử-Cống, tha năng ngôn |
Tử-cống ông ấy nói, |
Châu-Công hữu thần toán |
Châu-Công giỏi thần toán, |
Khổng-Minh đại-trí mưu |
Khổng-Minh trí mưu lớn, |
Phàn Khoái cứu chủ nan |
Phàn-Khoái cứu chủ khó, |
Hàn-Tín công lao đại |
Hàn-Tín công lao to, |
Lâm tử chỉ nhút kiếm |
Chỉ một kiếm là chết, |
Cổ kim đa thiểu nhơn |
Xưa nay bao nhiêu người, |
Na cá hoạt kỷ thiên |
Mấy ai sống ngàn tuổi, |
Giá cá trình anh hùng |
Ai đã làm anh hùng, |
Giá cá tố hảo hớn |
Ai đã làm hảo hớn, |
Khán khán lưỡng tẫn bạch |
Cứ xem tóc râu trắng, |
Niên niên dung nhan biến |
Hằng năm dung mạo đổi, |
Nhựt nguyệt xuyên thoan chức |
Ngày tháng đi như thoi, |
Quan âm như tạ tiễn |
Sáng tối dường tên bắn, |
Bất cửu bịnh lai xăm |
Chốc chốc bịnh lại đến, |
Đê đầu ám ta thán |
Cúi đầu thầm than thở, |
Tự tưởng niên thiếu thời |
Những tưởng trẻ trung hoài, |
Bất bả tu hành biện |
Khi khỏe chẳng chịu tu, |
Đắt bịnh tưởng hồi đầu |
Bịnh rồi quay lai tiếc, |
Diêm vương vô chuyển hạn |
Diêm vương không đợi chờ, |
Tam thốn khí đoạn liễu |
Thở ra, không trở lại, ! |
Nã chỉ na cá biện |
Đã cùng đường giải quyết. |
Dã bất luận thị phi |
Phải quấy cũng hết rồi, |
Giả bất bả gia biện |
Việc nhà đành buông trôi, |
Giả bất tranh nhơn ngã |
Chẳng còn đua nhân ngã, |
Giả bất tố hảo hớn |
Chẳng thèm làm hảo hớn, |
Mạ trước giả bất ngôn |
Bị mắng vẫn nín thinh, |
Vấn trước như á hớn |
Ai hỏi, như câm điếc, |
Đã trước giả bất lý |
Ai đánh cũng mặc kệ, |
Suy trước hổn thân chuyển |
Thân về chốn minh mông, |
Giả bất phạ nhơn tiếu |
Sợ chi ai đàm tiếu, |
Giả bất tố kiểm diện |
Đâu còn cơn mặt đỏ, |
Nhi nữ khốc đề đề |
Con cái khóc hu hu, |
Tái giả bất đắt kiến |
Mắt đó, đâu nhìn thấy, |
Hiếu cá tranh lợi danh |
Những lợi danh giành được, |
Tu bả hoang dã bạn |
Là bạn với đồng hoang, |
Ngã khán thế thượng nhơn |
Ta xem người nhân thế, |
Đô thị tinh chỉ đạm |
Đều như giọt sương rơi, |
Khuyến quân tức hồi đầu |
Mong ai bừng tỉnh lại, |
Đơn bả tu hành cáng |
Giử lấy đạo tu hành, |
Tố cá đại trượng phu |
Xứng đáng bậc trượng phu, |
Nhứt đao triệt lưỡng đoạn |
Đao tuệ chém lợi danh, |
Khiêu xuất hồng hỏa khanh |
Vượt khỏi hầm lửa đỏ, |
Tố cá thanh lương hớn |
Làm con người trong sạch, |
Ngộ đắt trường sanh lý |
Ngộ lý lẽ chơn thường, |
Nhật nguyệt vi lân lữ |
Nhật nguyệt là bạn hữu. |
Mùa Vu-Lan 2.544. Việt-Lịch 4.879 Canh-Thìn.